Nawracające częstoskurcze komorowe torsade de pointes i wstrząs kardiogenny w przebiegu ciężkiej niedoczynności tarczycy

W pojedynczych publikacjach wskazuje się na możliwość występowania częstoskurczów typu torsade de pointes (TdP) i migotania komór w przebiegu nabytego zespołu wydłużonego QT u chorych z niedoczynnością tarczycy. W niniejszej pracy przedstawiono przypadek 51-letniej kobiety z chorobą Hashimoto i niedoczynnością tarczycy, która przyjmowała za małe dawki l-tyroksyny. Chorą przyjęto do kliniki z objawami przełomu hipometabolicznego. Obserwowano objawy wstrząsu, a w zapisach EKG bradykardię zatokową, wydłużenie odstępu QT do 0,8 s i napadowe częstoskurcze komorowe typu TdP, wywoływane pobudzeniami dodatkowymi komorowymi typu R na T. W badaniach dodatkowych wykazano głęboką niedoczynność tarczycy. Ponieważ farmakoterapia zaburzeń rytmu serca i bradykardii była nieskuteczna, założono elektrodę endokawitarną. Dzięki stymulacji komór z częstotliwością 90/min uzyskano skrócenie odstępu QT, ustąpienie zaburzeń rytmu serca oraz objawów wstrząsu. Po 2 dobach podawania hydrokortyzonu i l-tyroksyny zaprzestano stosowania elektrostymulacji. Skorygowany odstęp QT (QTc) wynosił 0,43 i nie wydłużał się istotnie w okresie dalszej wielomiesięcznej obserwacji, w trakcie odpowiedniej substytucji l-tyroksyną. Niedoczynność tarczycy może być przyczyną groźnych dla życia zaburzeń rytmu serca wtórnych do nabytego zespołu wydłużonego QT. Elektrostymulacja komór była w tym przypadku zabiegiem ratującym życie. (Folia Cardiologica Excerpta 2007; 2: 255-258