A hundred years of monument protection in Poland – assumptions for analysis

System ochrony zabytków w Polsce istnieje sto lat. Jest to okazja do podsumowania jego dorobku, oceny obecnej sytuacji w ochronie zabytków oraz sformułowania prognoz. Całościowe spojrzenie na system ochrony zabytków wskazuje, że ocena jego dorobku i perspektyw powinna być dokonana w czterech aspektach. Po pierwsze trzeba ocenić zrozumienie i wsparcie społeczeństwa dla ochrony zabytków. Po drugie trzeba ocenić system ochrony zabytków działający w strukturach współczesnego państwa. Po trzecie trzeba ocenić podstawy teoretyczne ochrony zabytków. Po czwarte trzeba ocenić wykorzystanie i gospodarcze funkcjonowanie zabytków. Z kolei w perspektywie czasowej zasadne jest wydzielenie trzech okresów: dwudziestolecia międzywojennego, okresu PRL, okresu po transformacji rozpoczętej w roku 1989. Analiza dokonań i systemu ochrony zabytków powinna być dokonana z uwzględnieniem wyszczególnionych zagadnień i okresów. Analiza ta pozwala stwierdzić, że kluczowe zasady funkcjonowania systemu ochrony zabytków w Polsce zostały określone 100 lat temu, w pierwszych regulacjach prawnych.The system of monument protection in Poland has existed for a hundred years. It is an occasion to sum up its achievements, to evaluate the current situation in monument protection and to formulate predictions. An overall view of the monument protection system indicates that an assessment of its achievements and perspectives ought to be conducted in four areas. Firstly, social awareness and support for the monument protection concept should be assessed. Secondly, the monument protection system operating within the structures of the contemporary state should be evaluated. Thirdly, the theoretical basis for monument protection needs to be assessed. And fourthly, the use and economic functioning of monuments has to be evaluated. From chronological perspective it is reasonable to distinguish three periods: the twenty-year inter-war period, the period of the PRL (Polish People’s Republic), and the period after the transformation commenced in 1989. An analysis of achievements and the monument protection system should be conducted considering the listed issues and periods. Such an analysis allows for stating that the key functioning principles for the monument protection system in Poland were established 100 years ago, in the first legal regulations

Theory and criteria of heritage evaluation as the basis for its protection

Autor podejmuje trudny i obarczony nieporozumieniami problem budowy nowego systemu wartościowania zabytków uwzględniający: odrębność zbioru dziedzictwa i zbioru zabytków, zasadność/możliwość względnej oceny wartości zabytku (w ramach określonego zbioru i kryteriów), możliwość dokonania oceny materialnej „jakości” zabytku, zakres wartościowania zabytków i zastosowanie nowoczesnych procedur wartościowania zabytków. Autor widzi ten nowy model systemu wartościowania jako istotę w założeniach nowej teorii konserwatorskiej, mając świadomość, że tzw. „zobiektywizowana wartość zabytku”, uzasadnia utrzymanie publicznego systemu ochrony (prawa, służb, finansowania, kontroli), który wiąże się z ograniczeniem prawa własności zabytku, jego użytkowania i przekształcania.The author addresses the difficult and controversial issue of building a new system of heritage evaluation taking into consideration: distinctiveness of the heritage and monuments sets, justifi cation/possibility of relative assessment of the monument value (within a defined set and criteria), a possibility to assess the material “quality” of a monument, scope of monument assessment and application of modern procedures for evaluation of monuments. The author perceives the new model of the assessment system as the essential principle of the new theory of conservation, and he is aware that the so called “objectivised monument value” justifies maintaining the public protection system (law, services, financing, control), which is connected with limiting the property rights of the monument, its use and transformation

Recommendation on Historic Urban Landscape – element of paradigm shift in historic towns protection

Ochrona i zagospodarowanie miast historycznych jest jednym najtrudniejszych problemów w konserwacji zabytków. Tradycyjne podejście – zakładające utrzymanie w formie niezmienionej zabudowy i zagospodarowania przestrzennego zespołów historycznych, nie jest możliwe we współczesnych warunkach. Zespoły staromiejskie muszą się modernizować i przekształcać, dostosowując do nowych funkcji, standardów i potrzeb. Współczesna teoria konserwatorska stara się te problemy rozwiązać – Rekomendacja o Historycznym Krajobrazie Miejskim przyjęta przez UNESCO jest pierwszym dokumentem doktrynalnym, który formułuje nowe podejście do ochrony miast historycznych.The foundations of the heritage protection - its paradigm, have been created in the first half of the 20th century. This paradigm is officially still in force - primarily because we do not have a coherent concept, which could link the requirements of the traditional protection of historic monuments and the diversity of today’s circumstances. Therefore, international document that introduces new elements, deserves particular analysis. This document is the Historic Urban Landscape Recommendation, which formulates a new approach to heritage and its protection. HUL Recommendation was adopted by the General Conference of UNESCO - the most important international meeting on culture; this is the Recommendation – such a type of document should be implemented by the Member States (which is explicitly formulated in the text of Recommendation); its subject is historical city – the most important part of heritage. From this point of view, the HUL Recommendation deserves special attention

Infrastructure for spatial information INSPIRE – branch profils metadata with range of cultural heritage protection

Jednym z tematów danych przestrzennych, które będą stanowiły podstawę tworzenia Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, są dane dotyczące zasobu i stanu ochrony dziedzictwa kulturowego. Niniejszy artykuł ma na celu próbę szeroko rozumianej oceny zaawansowania prac nad tworzeniem polskiej bazy informacji przestrzennej z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego. Przedstawiony zostanie stan obecny, a także spostrzeżenia dotyczące możliwości włączenia do budowanego systemu zbiorów informacji o zabytkach i polskim systemie ochrony dziedzictwa kulturowego. Jako źródła opracowania wykorzystano dostępną literaturę, dane z oficjalnych stron internetowych instytucji odpowiedzialnych za transpozycję Dyrektywy INSPIRE do prawa polskiego, a przede wszystkim materiały Głównego Geodety Kraju oraz Narodowego Instytutu Dziedzictwa.One of the topics of spatial data that will form the basis for the creation of Polish Infrastructure for Spatial Information, data on the state of the resource and the protection of cultural heritage. This article is designed to test the broader assessment of progress on the creation of Polish database of spatial information in the field of cultural heritage protection. Presents the current state, as well as insights on the possible inclusion of built file system information about the Polish monuments and cultural heritage. Studies were used as a source of available literature, data from the official websites of the institutions responsible for the transposition of the INSPIRE Directive into Polish law, and above all the materials Surveyor General of the Land and the National Heritage Board of Poland

The district "Dyrekcja" in Chełm - the evaluation of district after 80 years of its foundation

Wybudowane w latach 1928-1939 osiedle "Dyrekcja" ze względu na swoją powierzchnię, ilość i kubaturę budynków uważane było za drugą po Gdyni największą inwestycję okresu międzywojennego. Osiedle reprezentuje cały zespół wartości, wynikających z jego programu ideowego (symboliki państwowej), układu przestrzennego, spójnej formy architektonicznej zabudowy i charakterystyki technicznej budynków. Artykuł niniejszy ma na celu, próbę dokonania szeroko rozumianej oceny stanu założenia, po 80-latach od rozpoczęcia budowy.District "Dyrekcja" built in the year 1928-1939 was regarded the second after the Gdynia largest investment of the period between world wars due to its size number of houses. The district represents the whole set of the values resulting the ideological programme (national symbolism), spatial composition, coherent architectural form of the buildings and their technical characteristics. The presented article is aimed as a complex evaluation of the district “Dyrekcja” after 80 years of its foundation

Solution to excessive vibration of floors in a steel structured industrial building

W niniejszej pracy zajęto się problemem drgań pojawiających się w wielu budynkach przemysłowych. W latach 2003-2005 sprawdzono dwa budynki w kopalni węgla "Lubelski Węgiel S.A." Kilka lat później pojawiły się drgania stropów w budynku, które zostały wywołane prawdopodobnie przez mody-fikacje wprowadzone w konstrukcji lub prze nieprawidłowe utrzymanie maszyn. Zarówno pomiary jak i symulacje numeryczne wykazały wystąpienie rezonansu. Stwierdzono, że główne elementy konstrukcji nie były zagrożone, a drgania dotyczyły tylko stropów. Zaprojektowano niezbędne modyfikacje konstrukcji i przeprowadzono testowe pomiary po ich wprowadzeniu.This paper deals with the problem of vibration that occurs in many industrial buildings. It covers the complete procedure of handling such tasks. Two buildings in a "Lubelski Wegiel S.A." coal mine were examined in 2003 - 2005. Some years after building vibration of floors appeared (Figs 2-3). It was caused probably by modification in the building structures or improper maintenance of machines. Measurements and numerical simulations (Figs 4-5 and Tab. 1) showed that resonance appeared. It was stated that main elements of the structure were not in danger and vibration concern the floors only. Necessary modifications of the structures were designed (Figs 6-7). Testing measurements after bringing them into effect were conducted (Figs 8-11)

Short-term outcome after microdiscectomy for lumbar disc herniation – a single centre study

Introduction. Lumbar disc herniation (LDH) is a common cause of back pain and leg pain. For more than 60 years, standard discectomy by fenestration has been used to treat LDH. In his study, three commonly used scales were used to assess the outcome after microdiscectomy, such as the Low Back Pain Rating Scale (LBPRS), Oswestry Disability Index (ODI) and the Visual Analogue Scale (VAS). To the best of the authors’ knowledge, this is the first study analyzing treatment results at 3 months after microdiscectomy. Materials and method. During almost 5 years, a total of 327 patients underwent microdiscectomy operations for single level disc disease. Of these, 286 patients were available for 3-mounth follow-up. All patients were operated on at the Neurosurgery Department in the Specialist Hospital in Sandomierz, Poland. Before surgery and 3 months after burgery, all patients were asked to complete LBPRS, ODI and VAS scales. The statistical analysis used was p2, the effect size indicator for ANOVA. Results. Significant improvement was observed in all scales used 3 months after surgery. Conclusions. There are new, minimally invasive percutaneous techniques available, such as percutaneous laser disc decompression and intradiscal injection of radiopaque gelified ethanol. There are also trials with platelet-rich plasma or mesenchymal stem cells injected into the disc, aimed at the restoration of healthy disc properties. The hypothesis that metabolic products of bacteria propionibacterium acnes can contribute to disc degeneration inspired attempts at antibiotic therapy This study was conducted on a large group of patients and confirmed that discectomy is the recommended method of surgery which produces good treatment results in 3-mounths follow-up