Okiem konsultanta krajowego

Czasopismo Diabetologia Kliniczna debiutuje właśnie w nowej formie po połączeniu dwóch wydawanych wcześniej pozycji. To dobry moment, aby podzielić się z Czytelnikami swoimi refleksjami na temat diabetologii z pozycji konsultanta krajowego. Chciałbym podzielić się z Państwem najistotniejszymi problemami, które w moim odczuciu nurtują polską diabetologię

Patient adherence to and tolerability of treatment with metformin extended-release formulation in patients with type 2 diabetes. GLUCOMP study

Introduction. Appropriate treatment of diabetes requires regular intake of recommended drugs. Multifactorial therapy, which necessitates the concomitant use of many medications, may decrease patient adherence. The purpose of the study was to assess type 2 diabetic patients’ adherence to and tolerability of metformin extended-release formulation in the outpatient setting. Materials and methods. This non-interventional study was conducted in a group of 4737 patients [including 2468 (52%) women] with mean age of 60.6 ± 9.4 years, diabetes duration of 5.6 ± 4.4 years, duration of treatment with metformin extended release formulation of 8.3 ± 12 months at an average dose of 1667 ± 350 mg. The study enrolled patients aged over 18 years with type 2 diabetes if they were treated with metformin extended- release formulation at a dose of 1500–2000 mg for less than 1 year prior to the study enrollment. The exclusion criteria included: pregnancy, breast-feeding and any contraindications for metformin treatment. Treatment adherence was assessed by a tablet count (percentage of prescribed tablets taken) and using the Morisky-Green scale. Treatment adherence was defined as follows: excellent patient adherence if > 90% of prescribed tablets were taken; good: 76–90%; moderate: 51–75%; poor: ≤ 50%. Treatment tolerability was also evaluated based on the medical history focused on gastrointestinal symptoms, as well as patient preference for using specific types of metformin. Other patient data, clinical data and laboratory test results were recorded at the beginning of the study and after 3 months. Results. After 3 months of treatment with metformin extended release formulation 96% of study subjects demonstrated excellent or good adherence. Treatment adherence was significantly lower with 2 or 3 concomitant medications as compared to one (p < 0.001). Adverse events occurred in 715 patients (15% out of 4758 patients undergoing safety analysis). The occurrence of adverse events significantly decreased treatment adherence (p < 0.001). Approximately 90% of patients declared they had preferred the use of metformin extended-release formulation. Conclusions. Metformin extended-release formulation is a suitable, well tolerated therapeutic option which helps to obtain good patient cooperation based on good adherence.

Safety of oral incretin treatment

Od kilku lat terapia inkretynowa jest wykorzystywana w leczeniu cukrzycy typu 2 zgodnie z aktualnymi wytycznymi. W wielu dotychczas przeprowadzonych badań klinicznych potwierdzono skuteczność tej grupy leków. Od momentu wprowadzenia leków inkretynowych na rynek pojawiają się obawy dotyczące bezpieczeństwa ich stosowania. Prezentowany artykuł stanowi przegląd danych na temat bezpieczeństwa doustnych leków inkretynowych w szczególnych grupach chorych: osoby w wieku podeszłym, ze skłonnością do hipoglikemii, z upośledzoną funkcją nerek. W pracy poruszono również kwestie dotyczące ryzyka sercowo-naczyniowego, występowania ostrego zapalenia trzustki oraz raka trzustki.Incretin therapy has been used in line with currentguidance in treatment of type 2 diabetes for a fewyears. The efficacy of incretin mimetics and incretinenhancers has been proved in many clinical studiesso far. Since this therapy is available on market thereare concerns regarding its safety. This article is an reviewof current data about safety of DPP-4 inhibitorsin special groups of patients: elderly, prone to hypoglycemia,or with deterioration of kidney function. Itconcerns also on issues associated with cardiovascularrisk, pancreatitis and pancreatic cancer

Ocena przydatności oznaczania stężenia HbA1c do diagnostyki cukrzycy w wybranej próbie populacji polskiej

Introduction. Since January 2010, the American Diabe­tes Association has been recommending, apart from hitherto applied methods, the use of glycated haemo­globin concentration as one of the diagnostic criteria for diabetes, with a limit value HbA1c ≥ 6.5%. The aim of the study was to evaluate the usefulness of HbA1c measurement for diagnosing diabetes in a selected sample of the Polish population, and to attempt to determine a cut-off point for HbA1c concentration de­fining diagnosis of diabetes, based on the examination of patients with risk factors of type 2 diabetes. Material and method. Examinated 219 individuals (in this 142 women) in age 40–85 years, BMI 20–50 kg/m2, with one of the risk factors for diabetes, sine previously diagnosed diabetes. All participants underwent the oral glucose tolerance test (75 g glucose); blood sam­ples were taken to determine HbA1c levels by means of A1cNow+ (Bayer). In addition, in 85 randomly selected individuals, HbA1c concentration was concomitantly determined by means of high-performance liquid chromatography (HPLC). Results. Diabetes was diagnosed in 22 individuals on the basis of the following criteria: fasting glyca­emia ≥ 126 mg/dl or glycaemia ≥ 200 mg/dl in 120th minute of OGTT test. It was demonstrated that at the cut-point HbA1c ≥ 5.7% the highest sum of sensiti­vity and specificity was achieved (sensitivity 77.3%, specificity 55.8%). For higher HbA1c values, sensitivity was gradually decreasing, whereas specificity was increasing (e.g. for HbA1c ≥ 6.1% sensitivity decreased to 36.4%, whereas specificity increased to 86.3%; for HbA1c ≥ 6.6% sensitivity and specificity values were 13.6% and 95,9%, respectively). Conclusion. A large range of values for sensitivity and specificity indicates a low usefulness of HbA1c determination for diagnosing diabetes. The achieved “cut-off point” for obtaining the highest sensitivity and specificity is below the reference values, which is an additional argument against introduction of HbA1c determination in diabetes diagnostics.Wstęp. Od stycznia 2010 roku Amerykańskie Towarzy­stwo Diabetologiczne zaleca — obok dotychczas stoso­wanych metod — zastosowanie stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c) jako jednego z kryteriów rozpo­znania cukrzycy, wyznaczając granicę HbA1c ≥ 6,5%. Celem pracy jest ocena przydatności oznaczania HbA1c do diagnostyki cukrzycy w wybranej próbie populacji Polski oraz próba wyznaczenia progu odcięcia dla stężenia HbA1c definiującego rozpoznanie cukrzycy na podstawie badania pacjentów z czynnikami ryzyka cukrzycy typu 2. Materiał i metody. Zbadano 219 osób (w tym 142 ko­biety) w wieku 58 ± 11, od 40 do 85 lat, BMI 28 ± 4, od 20 do 50 kg/m2 z przynajmniej jednym czynnikiem ryzyka cukrzycy, bez wcześniejszego rozpoznania. U wszystkich badanych przeprowadzono doustny test tolerancji glukozy (OGGT) oraz oznaczono wartość HbA1c przy użyciu płytki A1cNow+ (Bayer®). Dodatkowo u losowo wybranych 85 osób HbA1c zostało równolegle oznaczone metodą wysokociśnieniowej chromatografii cieczowej HPLC. Wyniki. U 22 osób rozpoznano cukrzycę na podsta­wie kryterium glikemii na czczo ≥ 126 mg/dl lub glikemii ≥ 200 mg/dl w 120. minucie testu OGGT. Stwierdzono, że w punkcie odcięcia HbA1c ≥ 5,7% uzyskano najwyższą sumę czułości i swoistości (odpo­wiednio 77,3% i 55,8%). Dla wyższych wartości HbA1c stopniowo malała czułość i wzrastała swoistość (dla HbA1c ≥ 6,6% czułość i swoistość wyniosły odpowied­nio 13,6 % i 95,9%). Wnioski. Duża rozpiętość wartości czułości i swoistości wskazuje na niską przydatność oznaczenia HbA1c do diagnostyki cukrzycy. Uzyskany „próg odcięcia” dla uzyskania największej czułości i swoistości zawiera się poniżej wartości referencyjnych, co dodatkowo stanowi argument przeciwko wprowadzeniu ozna­czania HbA1c do rozpoznania cukrzycy

Empagliflozin. Results of the EMPA-REG OUTCOME trial. A breakthrough in treatment of type 2 diabetes?

Cardiovascular (CV) complications are the main health challenge among type 2 diabetic patients. They may cause premature death, disability and reduce the quality of life. Administering a multifactorial intervention aimed at controlling glycaemia, lipaemia and arterial blood pressure allows to reduce the risk of their occurrence. FDA ruled that all newly introduced hypoglycaemic agents must undergo tests for CV safety. The EMPAREG OUTCOME trial was conducted on a group of type 2 diabetic patients at high CV risk. It showed that including empagliflozin in the standard therapy reduces the risk of primary outcome (death from CV causes, non-fatal myocardial infarction or non-fatal stroke) by 14% and all-cause mortality by 32%. The causes of this effect of empagliflozin — an inhibitor of SGLT2, which is an enzyme present only in renal proximal tubules — are unclear. Reduction in insulin resistance and in oxidative stress, changes in lipid levels, reduction in uric acid levels, in albuminuria, in blood pressure and reduction in sympathetic activity are all named as potential mechanisms underlying the  rotective effect of empagliflozin. Results of the EMPA-REG OUTCOME trial are a breakthrough in the treatment of diabetes, and if other SGLT2 inhibitors are found to have similar effects, a fundamental change in therapy recommendations for this patient population may be made

Czynniki ryzyka zespołu stopy cukrzycowej u chorych na cukrzycę typu 2

Background. Diabetic food syndrome is one of the most serious complications in diabetes which may lead to disability. The main objective of my study was to evaluate the presence of: diabetic food syndrome; the risk of diabetic foot syndrome; and to define the selected factors predisposing to diabetic foot syndrome. Material and methods. The group 231 consecutive type 2diabetics, age 63 ± 8 years, duration of diabetes 5 ±± 2 years, sex 66% F/34% M, BMI 31 ± 4 kg/m2, WHR0,93 ± 0,073, waist circumference 104 ± 9 cm wasidentified.According to clinical examination of diabetic footrisk factors 3 subgroups were identified: 1. low riskof diabetic foot syndrome (n = 141); 2. high risk of diabetic foot syndrome (n = 65); 3. diabetic footsyndrome (n = 25).Results. 1. Patients with diabetic foot syndrome wereolder and had higher FPG than patients with lowrisk of diabetic foot syndrome (p < 0.05), theremaining parameters did not differ significantlybetween the subgroups. 2. No significant relationof the diabetic foot syndrome prevalence withdiabetes duration (< 5 years and > 5 years) wasobserved. 3. Coexistence of microangiopaticcomplications significantly increases the risk ofdiabetes foot syndrome [OR (odds ratio) 6,11;CI (circumferens interval) 2.05–18.1; p = 0.001].Conclusions. 1. Risk of diabetic foot syndrome in type 2diabetes patients occurs independently from thedisease duration. 2. The coexistence of microangiopaticcomplications determines the diabetic foot syndromerisk. Wstęp: Zespół stopy cukrzycowej jest jednym z najgroźniejszych powikłań cukrzycy, które może doprowadzić do kalectwa. Cel pracy: Ocena w grupie chorych na cukrzycę typu 2 z relatywnie krótkim czasem trwania choroby następujących elementów: 1. obecności zespołu stopy cukrzycowej; 2. obecności ryzyka zespołu stopy cukrzycowej; 3. próba zdefiniowania wybranych czynników predestynujących do rozwoju zespołu stopy cukrzycowej. Materiał i metody: Badaną grupę stanowiło 231 kolejnych chorych w wieku 63 ± 8 lat, czas trwania cukrzycy 5 ± 2, płeć (66% K/34% M), BMI 31 ± 4 kg/m², WHR 0,93 ± 0,073, obwód talii 104 ± 9 cm. Na podstawie badania klinicznego dokonano kategoryzacji czynników ryzyka zespołu stopy cukrzycowej i wyodrębniono 3 podgrupy: · z niskim ryzykiem zespołu stopy cukrzycowej (n = 141), · z wysokim ryzykiem zespołu stopy cukrzycowej (n = 65), · z klinicznie jawnym zespołem stopy cukrzycowej (n = 25).Wyniki: · chorzy, u których stwierdzono zespół stopy cukrzycowej byli istotnie starsi i mieli istotnie wyższą glikemię na czczo w porównaniu do pacjentów z niskim ryzykiem (p < 0,05), pozostałe parametry nie różniły się istotnie pomiędzy badanymi podgrupami; · nie obserwowano istotnej zależności występowania zespołu stopy cukrzycowej u chorych od czasu trwania choroby (< 5 lat i > 5 lat);· współistnienie powikłań mikronaczyniowych istotnie zwiększa ryzyko wystąpienia zespołu stopy cukrzycowej [OR (iloraz szans) 6,11; CI (przedział ufności) 2,05-18,1; p = 0,001].Wnioski:1. Zagrożenie zespołem stopy cukrzycowej u pacjentów z typem 2 cukrzycy występuje niezależnie od czasu trwania choroby. 2. Współistnienie powikłań mikronaczyniowych determinuje zwiększenie ryzyka zespołu stopy cukrzycowej. Słowa kluczowe: cukrzyca, stopa cukrzycowa, czynniki ryzyk

Wartość HbA1c jako narzędzie do rozpoznawania cukrzycy

Cukrzyca stanowi poważny problem społeczny i medyczny. Wczesne rozpoznanie choroby pozwala na zabezpieczenie pacjentów przed następstwami późnych powikłań. Diagnostyka cukrzycy opiera się na pomiarze stężenia glukozy. Obecnie po wprowadzeniu przez Amerykańskie Towarzystwo Diabetologiczne oznaczania hemoglobiny glikowanej (HbA1c)do diagnostyki cukrzycy toczy się intensywna dyskusja nad przydatnością tego badania. W niniejszej pracy dokonano przeglądu danych naukowych na temat oznaczania HbA1c z uwzględnieniem wad i zalet takiego narzędzia diagnostycznego. Przeanalizowano również dane pochodzące z badań epidemiologicznych pod kątem czułości i specyficzności HbA1c w różnych populacjach i grupach etnicznych. (Diabet. Prakt. 2011; 12, 6: 202–209

New onset diabetes after transplantation (NODAT) : scientific data review

New onset diabetes after transplantation (NODAT) is one of the most common and serious complications of solid organ transplantation. The incidence of NODAT is estimated to range from 2% to 53%. Patients who develop new onset diabetes after transplantation are significantly more frequently exposed to a higher risk of death and cardiovascular incidents as well as other adverse effects, such as decreased patient survival, higher infection rates and early graft loss. Identifying high-risk patients, undertaking preventive action and applying appropriate treatment can limit the development of new onset diabetes after transplantation and improve a patient’s long-term prognosis