Artykuł oryginalnyNowy stent zewnętrzny – rola procesów proliferacji i apoptozy komórek śródbłonka w pomoście żylnym w modelu zwierzęcym

Background: We have previously showed that the extravascular dacron mesh stent wrapped around a vein graft and implanted into the arterial system prevented the hypertrophy of the graft&#8217;s wall, impeded the overgrowth of the intima and decreased the proliferation rate of venous graft cellular elements. Aim: To determine the role of cellular proliferation and apoptosis in the process of remodelling in the stent in an animal model in a 12-week period. Methods: Male sheep (n = 21) received by transplantation the hybrid graft (group 1) or carotid artery radial vein grafts (group 2). A hybrid graft was composed of a radial vein, collagen fibrin glue and highly flexible torlen/dacron mesh tubing. Grafts were retrieved on day 5, 9 and then week 4, 6, 8, 10, 12, respectively. A proliferation process was assessed using a Ki-67 antigen kit. The presence of apoptosis was detected using a TUNEL kit, strictly according to the manufacturer&#8217;s manual. Results: The number of proliferating cells has presented a decreasing trend in both groups, whereas the mean quantity of apoptotic cells increased over a 12-week period (p 0.05). Conclusions: Different kinetics in the trico hybrid graft group in comparison with the radial vein graft group was observed, with a more prominent cellular turnover in the trico hybrid graft. Apoptosis in an unprotected vein wall was overcomed by the proliferation process. In trico hybrid vein grafts, beneficial remodelling of the intimal layer was predominantly dependent on inhibition of intimal proliferation rather than the effect of changes of the apoptosis ratio. There was no linear correlation between proliferation and apoptosis in the investigated grafts.Wstęp: Z uwagi na wysokie ryzyko zamknięcia żylnych pomostów aortalno-wieńcowych, wykazane w obserwacjach prospektywnych, coraz częściej poszukuje się rozwiązań na poziomie komórkowym, które będą istotnie ograniczać rozwój tego niekorzystnego zjawiska. Jedną z metod jest możliwość wglądu w szereg mechanizmów adaptacyjnych zachodzących w żylnych graftach implantowanych do krążenia tętniczego. W modulowanie tego zjawiska zaangażowane są procesy proliferacji komórek błony wewnętrznej i środkowej oraz śmierci tych komórek, głównie w mechanizmie apoptozy. Takiej oceny dokonuje się najczęściej w odpowiednio dobranym modelu zwierzęcym. W poprzednich doniesieniach wykazaliśmy, że zewnętrzny stent skonstruowany z siateczki dakronowej pokrywającej biologiczny pomost wykonany z żyły odpromieniowej i implantowany do krążenia tętniczego ogranicza degenerację tegoż pomostu. Niewiele jednak wiadomo na temat udziału procesu apoptozy w protekcji pomostu żylnego powleczonego stentem zewnętrznym przed zamknięciem jego światła. Cel: Ocena wpływu dwóch przeciwstawnych zjawisk &#8211; proliferacji i apoptozy, na rozwój zmian degeneracyjnych w opisanym modelu. Metody: Badania wykonano w grupie 21 owiec, po uzyskaniu akceptacji Komisji ds. Doświadczeń na Zwierzętach. Zastosowano standardowe procedury indukcji oraz podtrzymania znieczulenia i uznane techniki chirurgiczne. Do wnętrza siateczki dakronowej wprowadzano fragment żyły odpromieniowej, wypreparowanej z lewej kończyny przedniej, a następnie sklejano je klejem tkankowym. Tak przygotowany graft implantowano do krążenia tętniczego poprzez wykonanie zespolenia koniec do boku do tętnicy szyjnej (grupa badana), zarówno dystalnie, jak i proksymalnie. Następnie podwiązywano i przecinano tętnicę pomiędzy zespoleniami, uzyskując przepływ przez pomost. Symetrycznie, na drugiej tętnicy szyjnej wykonywano identyczne zespolenie, jednak bez zastosowania siateczki z tworzywa sztucznego (grupa kontrolna obserwacji). Materiał biologiczny pobierano do badań histologicznych i immunocytochemicznych 5 i 9 dni oraz 4, 6, 8, 10 i 12 tygodni po wykonaniu pomostu. Proliferację oceniano dzięki reakcji immunocytochemicznej z monoklonalnym przeciwciałem Ki-67, natomiast apoptozę monitorowano metodą TUNEL. Wyniki: Liczba komórek proliferujących malała systematycznie w obserwacji 12-tygodniowej, podczas gdy liczba komórek ulegających apoptozie wyraźnie rosła (p < 0,001). Trendy te były widoczne zarówno w pomostach powleczonych, jak i niepowleczonych siateczką dakronową. Przewagę liczby komórek proliferujących nad apoptotycznymi stwierdzono w obu grupach w pierwszych 5 tygodniach obserwacji, po którym to czasie trend ulegał odwróceniu na rzecz komórek ulegających apoptozie (7 kolejnych tygodni). Stosunek liczby komórek proliferujących do apoptotycznych istotnie różnił się między grupami: w graftach z siateczką wynosił 1,6 w 5. dniu obserwacji i 0,2 w 12. tygodniu badania, podczas gdy w pomostach bez siateczki wynosił odpowiednio: 1,9 oraz 0,6. Nie stwierdzono korelacji pomiędzy liczbą komórek proliferujących i ulegających apoptozie w żadnej z grup. Wnioski: W przebudowę ściany pomostu żylnego zaangażowane są zarówno procesy proliferacji, jak i apoptozy, przy czym w pomoście powleczonym stentem zewnętrznym wykonanym z dakronu obserwuje się odmienną dynamikę procesów biorących udział w przebudowie błony wewnętrznej i środkowej. Apoptoza w pomoście niezabezpieczonym siateczką jest zdominowana przez proces proliferacji, co może sprzyjać wcześniejszej jego okluzji. Korzystna przebudowa warstw naczynia, widoczna w obserwacji prospektywnej w pomoście powleczonym stentem zewnętrznym, zależy w przeważającej mierze od zahamowania proliferacji, podczas gdy wpływ apoptozy wydaje się mniej istotny. W modelu nie stwierdzono istotnej korelacji pomiędzy liczbą komórek proliferujących i ulegających apoptozie

Artykuł oryginalnyJakość życia młodych, aktywnych zawodowo mężczyzn poddawanych pomostowaniu tętnic wieńcowych z użyciem krążenia pozaustrojowego &#8211; analiza krótkookresowa

Background: The impact of coronary artery bypass grafting (CABG) on the quality of life (QoL) is one of the important measures of the efficacy of the procedure. This issue in young, professionally active male patients has not been extensively studied. Aim: To assess QoL before and after on-pump CABG, and before and after cardiac rehabilitation in young men with low operative risk. Methods: The study group comprised 50 men aged 54.4 &plusmn; 5.6 years who were professionally active before the surgery. The QoL was assessed on the basis of the MacNew questionnaire (in points). We analysed QoL changes and effects of basic demographic and peri-operative data on QoL during a short-term follow-up. Results: All components of QoL deteriorated shortly after CABG: emotional &#8211; from 4.97 &plusmn; 0.96 to 4.66 &plusmn; 1.0 (p = 0.03); physical &#8211; from 4.49 &plusmn; 1.1 to 4.2 &plusmn; 1.2 (p = 0.02); and social &#8211; from 4.68 &plusmn; 1.0 to 4.47 &plusmn; 1.1 (p = 0.1). Pre-operative physical and social QoL positively correlated with age (r = 0.45 and r = 0.37, respectively) and left ventricular ejection fraction (LVEF) (r = 0.49 and r = 0.48, respectively). However, there was a negative impact of history of myocardial infarction on physical QoL (p < 0.05). A negative influence of cardiopulmonary bypass time (r = &#8211;0.45) and cross-aortic clamp time (r = &#8211;0.36) on physical QoL was also noted. The QoL values were also influenced by class of angina symptoms (R = &#8211;0.33 ÷ &#8211;0.42), total drainage (r = &#8211;0.11 ÷ &#8211;0.34) and quantity of grafts (R = &#8211;0.35 ÷ &#8211;0.42). During rehabilitation, QoL significantly improved: emotional &#8211; from 5.29 &plusmn; 0.92 to 5.96 &plusmn; 0.9 (p = 0.01); physical &#8211; from 4.66 &plusmn; 1.1 to 5.42 &plusmn; 1.2 (p < 0.01); and social &#8211; from 4.69 &plusmn; 1.2 to 5.65 &plusmn; 1.1 (p < 0.01). The QoL during rehabilitation was correlated with baseline peri-operative risk (for logistic EuroSCORE algorithm r = &#8211;0.21 ÷ &#8211;0.31 and for EuroSCORE R = &#8211;0.47 ÷ &#8211;0.89). Significant determinants of some components of QoL were also LVEF (r= 0.26 ÷ 0.47), morphological blood parameters (r = 0.37 ÷ 0.43), baseline CCS class (R = 0.31 ÷ 0.58), age (r = &#8211;0.41 ÷ &#8211;0.83), and extent of surgery defined by cardiopulmonary bypass time, cross-aortic clamp duration and total drainage. Conclusions: Quality of life in young, professionally active men significantly deteriorates a few days after on-pump CABG but systematically improves during the next weeks, particularly after rehabilitation. Pre-operative QoL correlates positively with age and LVEF, and negatively with a history of myocardial infarction. Age, pre-operative risk, angina symptoms and the extent of surgery have negative effects on physical QoL after CABG during short-term observation.Wstęp: Jakość życia (QoL) w okresie okołooperacyjnym u chorych poddawanych zabiegom kardiochirurgicznym jest coraz szerzej stosowanym parametrem oceny skuteczności leczenia. Niewiele miejsca poświęcono do tej pory analizie QoL u aktywnych zawodowo, młodych mężczyzn, którzy w krótkim okresie po operacji wracają do pracy zawodowej. Cel: Ocena QoL w okresie okołooperacyjnym (przed operacją i przed wypisem ze szpitala) oraz w okresie rehabilitacji (przed i po) u młodych mężczyzn z niskim ryzykiem operacyjnym, poddawanych pomostowaniu wieńcowemu z użyciem krążenia pozaustrojowego (on-CABG). Metody: Do udziału w projekcie zaproszono 120 kolejnych mężczyzn w wieku poniżej 65 lat zakwalifikowanych do CABG w trybie planowym, którzy przed zabiegiem byli aktywni zawodowo. Po uwzględnieniu kryteriów wyłączenia (brak zgody, wysokie ryzyko okołooperacyjne, obecność istotnych chorób współistniejących oraz brak możliwości samodzielnego wypełnienia kwestionariusza) do badania zakwalifikowano 50 mężczyzn, u których przeprowadzono on-CABG. Jakość życia określana była przedoperacyjnie i w 5.&#8211;7. dobie po operacji oraz przy rozpoczęciu i zakończeniu rehabilitacji, na podstawie kwestionariusza MacNew. Kwestionariusz składał się z 27 pytań ukierunkowanych na poznanie trzech aspektów QoL badanych: emocjonalnego, fizycznego i społecznego. Wyniki: Ryzyko operacyjne wśród badanych było niskie (wg EuroSCORE Me = 1 pkt, wg logistic EuroSCORE Me = 1,15%). Jakość życia uległa pogorszeniu po operacji: emocjonalna z 4,97 &plusmn; 0,96 do 4,66 &plusmn; 1,0 pkt (p = 0,03), fizyczna z 4,49 &plusmn; 1,1 do 4,2 &plusmn; 1,2 pkt (p = 0,02) oraz społeczna z 4,68 &plusmn; 1,0 do 4,47 &plusmn; 1,1 pkt (p = 0,1). Czynnikami dodatnio korelującymi z przedoperacyjną fizyczną i społeczną QoL były wiek badanych (odpowiednio: r = 0,45 i r = 0,37) oraz wartość frakcji wyrzutowej (odpowiednio: r = 0,49 i r = 0,48), natomiast negatywnie na fizyczną QoL przed operacją wpływało występowanie zawału serca w przeszłości (p < 0,05). Negatywny wpływ na fizyczną QoL po zabiegu miały całkowity czas krążenia pozaustrojowego oraz czas zakleszczenia aorty (odpowiednio: r = &#8211;0,45 i r = &#8211;0,36). Pogorszeniu QoL po operacji sprzyjały: stopień nasilenia dławicy (R = &#8211;0,33 ÷ &#8211;0,42), całkowity drenaż pooperacyjny (r = &#8211;0,11 ÷ &#8211;0,34) oraz liczba pomostów (R = &#8211;0,35 ÷ &#8211;0,42). W trakcie rehabilitacji QoL uległa poprawie, odpowiednio: emocjonalna z 5,29 &plusmn; 0,92 do 5,96 &plusmn; 0,9 pkt (p = 0,01), fizyczna z 4,66 &plusmn; 1,1 do 5,42 &plusmn; 1,2 pkt (p < 0,01) oraz społeczna z 4,69 &plusmn; 1,2 do 5,65 &plusmn; 1,1 pkt (p < 0,01). Jakość życia w okresie rehabilitacji była silnie skorelowana z wyjściowym ryzykiem operacyjnym (wg LES r = &#8211;0,21 ÷ &#8211;0,31; wg ES R = &#8211;0,47 ÷ &#8211;0,89), istotne w przypadku wybranych komponent były także: frakcja wyrzutowa lewej komory (r = 0,26 ÷ 0,47), wartości morfologiczne krwi (r = 0,37 ÷ 0,43), wyjściowe nasilenie dławicy wg CCS (R = 0,31 ÷ 0,58), rozległość operacji (czas krążenia i zakleszczenia aorty, drenaż) i wiek badanych (r = &#8211;0,41 ÷ &#8211;0,83). Wnioski: Jakość życia w okresie okołooperacyjnym u młodych, aktywnych zawodowo, nieobciążonych istotnymi chorobami współistniejącymi mężczyzn poddawanych on-CABG, określana bezpośrednio przed wypisaniem ze szpitala jest gorsza w porównaniu z QoL sprzed zabiegu, natomiast ulega systematycznej poprawie w czasie kilkunastu tygodni, zwłaszcza po cyklu rehabilitacji kardiologicznej. Jakość życia oceniana przed operacją dodatnio koreluje z wiekiem badanych oraz frakcją wyrzutową lewej komory, natomiast negatywny wpływ na QoL ma występowanie zawału serca w przeszłości. Negatywny wpływ na QoL w obserwacji krótkookresowej po zabiegu mają: wiek, ryzyko przedoperacyjne, wyjściowe nasilenia dolegliwości dławicowych oraz rozległość zabiegu