Afforestation as a factor of physically geographical changing: A case study of Deliblato sand

The paper analyzed basic physical-geographical characteristics and changes caused by afforestation. The aim of the paper is to point out the transformation of the natural environment initiated by afforestation, to present positive and negative implications of this action, and to emphasize the importance of the consideration of the cause-and-effect relationships during concrete action in the field. By applying analytical-synthesis and comparative methods, a presentation of the natural features of the Deliblato sand and changes that were made as a result of afforestation, is given. The results of the research present positive changes which are reflected in the stabilization of unbound sand, development of the pedogenetic process and improvement in the microclimate conditions in the forested sectors. Negative changes in afforestation are reflected in the reduction of the area's steppe vegetation and the consequent intensity of forest fires

The influence of tourism development on the economic structure of the population of Belgrade

The paper analyzed the impact of tourism development on changes in the employed population in the service sectors by individual activities. The aim of this paper is to point out the relationship between changes in the number of tourists and changes in the number of employed population in service activities. The area of research is limited to the territory of the city of Belgrade. It cover an area of 3.223km2 . The basic methodological procedures used for research are mathematical - statistical methods: Pearson's correlation coefficient (r), testing the significance of the correlation coefficient (t test) and causal relationship (R). By applying the mentioned methods, a strong connection has been established between the growth of tourist traffic and the growth of the number of employed population in the service delivery activities on the territory of Belgrade

Analiza stanja i mogućnosti ruralne obnove depopulacionih naselja u Pirotskom okrugu

Sa problemom depopulacije se suočavaju brojne države na lokalnom, regionalnom i nacionalnom nivou. Intenziviranje procesa depopulacije usled negativnog prirodnog priraštaja i emigracije je pogotovo izraženo u planinskim, perifernim i ruralnim oblastima. U radu je analiziran prostorni raspored depopulacionih naselja u Pirotskom okrugu. Oblast istraživanja obuhvata opštine koje su u sastavu Pirotskog okruga: Pirot, Dimitrovgrad, Babušnica i Bela Palanka. Vremenski period istraživanja obuhvata razdoblje od 1948. do 2011. godine, u kojima su izdvojene promene broja stanovnika po naseljima. Cilj rada jeste da se izdvoje napuštena naselja, kao i naselja kojima preti potpuno gašenje kako bi se izvršila regionalizacija depopulaciono najugroženijih područja i identifi kovala područja za koja postoji opasnost da budu napuštena. Izdvojene su posledice negativnih demografskih trendova Pirotskog okruga, koji predstavljaju problem na regionalnom a u budućnosti i na nacionalnom nivou, sa idejom ukazivanja na značaj revitalizacije seoskih naselja. U radu su analizirane mogućnosti ruralne obnove naselja Pirotskog okruga i predložene su mere kojima bi se mogla izvršiti njihova revitalizacija, uzimajući u obzir pozitivne primere iz drugih zemalja koji bi se mogli implementirati na ovoj studiji slučaja

Trend godišnjih i sezonskih količina padavina na klimatološkoj stanici Loznica

Usled porasta trenda količine padavina u zapadnoj Srbiji, broj prirodnih nepogoda u ovom kraju Srbije se tokom poslednjih nekoliko decenija povećava. Cilj ovog rada je analiza trenda godišnjih i sezonskih količina padavina tokom dva klimatološka perioda, 1961-1980. i 1981-2019. godine. Za prepoznavanje trenda korišćen je Mann-Kendall test, dok je za ocenu krivine nagiba linearnog trenda primenjivan Senov test procene. Primenom standardne devijacije određene su sušne i vlažne godine tokom istraživanog perioda. Na osnovu obrađenih podataka i dobijenih rezultata, može se zaključiti da je trend godišnjih i sezonskih količina padavina na primeru klimatološke stanice Loznica u porastu. Statistički značaj utvrđen je za godišnji trend padavina (nivo 0,1) i zimski period godine (nivo 0,1). Poznavanje trenda količine padavina je izuzetno važno sa aspekta zaštite životne sredine i biodiverziteta, jer je klimatološki faktor jedan od najznačajnijih u analizi prirodnih hazarda, poljoprivrednih aktivnosti, vodnih resursa itd

Analiza stanja i mogućnosti ruralne obnove depopulacionih naselja u Pirotskom okrugu

Sa problemom depopulacije se suočavaju brojne države na lokalnom, regionalnom i nacionalnom nivou. Intenziviranje procesa depopulacije usled negativnog prirodnog priraštaja i emigracije je pogotovo izraženo u planinskim, perifernim i ruralnim oblastima. U radu je analiziran prostorni raspored depopulacionih naselja u Pirotskom okrugu. Oblast istraživanja obuhvata opštine koje su u sastavu Pirotskog okruga: Pirot, Dimitrovgrad, Babušnica i Bela Palanka. Vremenski period istraživanja obuhvata razdoblje od 1948. do 2011. godine, u kojima su izdvojene promene broja stanovnika po naseljima. Cilj rada jeste da se izdvoje napuštena naselja, kao i naselja kojima preti potpuno gašenje kako bi se izvršila regionalizacija depopulaciono najugroženijih područja i identifi kovala područja za koja postoji opasnost da budu napuštena. Izdvojene su posledice negativnih demografskih trendova Pirotskog okruga, koji predstavljaju problem na regionalnom a u budućnosti i na nacionalnom nivou, sa idejom ukazivanja na značaj revitalizacije seoskih naselja. U radu su analizirane mogućnosti ruralne obnove naselja Pirotskog okruga i predložene su mere kojima bi se mogla izvršiti njihova revitalizacija, uzimajući u obzir pozitivne primere iz drugih zemalja koji bi se mogli implementirati na ovoj studiji slučaja

Agrarian potential in the function of economic development of the municipality of Varvarin

The paper analyzed the agrarian potential at the level of settlements in the municipality of Varvarin. This work aims to identify the most significant factors that affect agrarian potential. The following methods were applied: the method of successive dividers for determining the direction of agricultural land use, the weighting method for obtaining a reference value for calculating the agricultural potential, and the correlation coefficient for the analysis of cause-and-effect relationships between the value of the agricultural potential by settlements and used parameters. The paper provides an overview of the key problems in agriculture at the local, regional, national, continental, and global levels, including programs implemented by certain developed countries to revitalize agriculture

Trend godišnjih i sezonskih količina padavina na klimatološkoj stanici Loznica

Usled porasta trenda količine padavina u zapadnoj Srbiji, broj prirodnih nepogoda u ovom kraju Srbije se tokom poslednjih nekoliko decenija povećava. Cilj ovog rada je analiza trenda godišnjih i sezonskih količina padavina tokom dva klimatološka perioda, 1961-1980. i 1981-2019. godine. Za prepoznavanje trenda korišćen je Mann-Kendall test, dok je za ocenu krivine nagiba linearnog trenda primenjivan Senov test procene. Primenom standardne devijacije određene su sušne i vlažne godine tokom istraživanog perioda. Na osnovu obrađenih podataka i dobijenih rezultata, može se zaključiti da je trend godišnjih i sezonskih količina padavina na primeru klimatološke stanice Loznica u porastu. Statistički značaj utvrđen je za godišnji trend padavina (nivo 0,1) i zimski period godine (nivo 0,1). Poznavanje trenda količine padavina je izuzetno važno sa aspekta zaštite životne sredine i biodiverziteta, jer je klimatološki faktor jedan od najznačajnijih u analizi prirodnih hazarda, poljoprivrednih aktivnosti, vodnih resursa itd

Osvrt na strateško planiranje održivog razvoja nedovoljno razvijenih opština u Srbiji do 2020. godine

Povećanje ovlašćenja lokalnih samouprava u procesu decentralizacije omogućio je efi kasnije integrisanje ciljeva održivog razvoja u proces strateškog planiranja održivog razvoja. Rad se zasniva na komparativnoj empirijskoj analizi sadržaja strategija održivog razvoja i sprovođenja procesa strateškog planiranja razvoja u ekonomski nerazvijenim opštinama Srbije. Cilj istraživanja jeste identifi kacija najčešćih propusta u izradi strategija održivog razvoja opština kao i donošenje relevantnih preporuka za unapređenje procesa. Analiza sadržaja strategija omogućila je odgovor na nekoliko ključnih pitanja: koji faktori presudno utiču na kvalitet strategija, da li je kvalitet donetih strateških dokumenata i uspešnost strateškog planiranja u korelaciji sa ekonomskom razvijenošću opština i koji su najčešći uzroci slabe implementacije strategija održivog razvoja

Osvrt na strateško planiranje održivog razvoja nedovoljno razvijenih opština u Srbiji do 2020. godine

Povećanje ovlašćenja lokalnih samouprava u procesu decentralizacije omogućio je efi kasnije integrisanje ciljeva održivog razvoja u proces strateškog planiranja održivog razvoja. Rad se zasniva na komparativnoj empirijskoj analizi sadržaja strategija održivog razvoja i sprovođenja procesa strateškog planiranja razvoja u ekonomski nerazvijenim opštinama Srbije. Cilj istraživanja jeste identifi kacija najčešćih propusta u izradi strategija održivog razvoja opština kao i donošenje relevantnih preporuka za unapređenje procesa. Analiza sadržaja strategija omogućila je odgovor na nekoliko ključnih pitanja: koji faktori presudno utiču na kvalitet strategija, da li je kvalitet donetih strateških dokumenata i uspešnost strateškog planiranja u korelaciji sa ekonomskom razvijenošću opština i koji su najčešći uzroci slabe implementacije strategija održivog razvoja

Međuzavisnost radne snage i strukture korišćenja zemljišnog fonda na teritoriji Zaječarskog okruga

Depopulacione regije se suočavaju sa brojnim problemima: smanjenjem prirodnog priraštaja, povećanjem prosečne starosti stanovništva, nepovoljnom ekonomskom strukturom stanovništva (povećanje izdržavanih lica). To dovodi do toga da se sve manje koriste postojeći prirodni resursi. Jedan od pokazatelja je način korišćenja zemljišnog fonda, koji u velikoj meri zavisi od demografskih karakteristika oblasti. U radu je analizirana uzročnoposledična veza između kontingenta radne snage i promene u strukturi korišćenja zemljišnog fonda Zaječarskog okruga. Prostorni obuhvat istraživanja je ograničen na opštine koje su u sastavu Zaječarskog okruga: Zaječar, Knjaževac, Boljevac i Sokobanja. Cilj rada je da se izvrši regionalni raspored radne snage i promene u načinu korišćenja zemljišta Zaječarskog okruga u funkciji identifi kovanja homogenizacije korišćenja zemljišta (smanjenje obradivog zemljišta, povećanje šumskih površina) usled depopulacije. Razmatrana su i planska rešenja koja je moguće implementirati sa idejom funkcionalnog oživljavanja ove oblasti