Wplyw uzytkowania gleb na zmiany ich wlasciwosci i ewolucje

The studies were conducted in various parts of the Lublin Upland on the soils formed from loess and loess-like formations as well as from limestone. The greatest and the quickest changes in the soil cover and typology are caused by erosion resulting from the changes of forest soils into cultivated soils. Several cycles of soil development in the undulating terrain are presented in relation to the intensity of erosion, mother rock, and original soil. Forest soils are not prone to undergo transformations. Cultivation going on for several hundreds years causes slow changes, mainly in some of the chemical soil properties (e.g., in the fractional humus contents, soil reaction, the contents of available K and P). A probable soil cover that existed 500-600 years ago, and the cover expected in several hundreds years have also been presented.Badania przeprowadzono w różnych regionach Wyżyny Lubelskiej na glebach wytworzonych z lessów i utworów lessowatych oraz ze skał wapiennych. Największe i najszybsze zmiany w pokrywie glebowej i w typologii powoduje erozja w wyniku zamiany gleb leśnych na uprawne. Podano też kilka cyklów rozwojowych gleb w terenie falistym, zależnie od natężenia erozji, skały macierzystej i gleby wyjściowej. Gleby leśne są bardzo mało podatne na zmiany w czasie. Kilkusetletnia uprawa rolna wywołuje zmiany powolne, głównie niektórych właściwości chemicznych gleb (np. w składzie frakcjonarnym próchnicy, odczynie, zawartości przyswajalnego fosforu i potasu). Przedstawiono też prawdopodobną pokrywę glebową przed 500-600 laty a także przewidywaną za kilkaset lat