The Ecological Nobel Peace Prize

Od blisko trzydziestu lat Al Gore jest aktywnym działaczem ruchów społecznych na rzecz obrony środowiska naturalnego. Ostatnie jego wypowiedzi mają charakter katastroficzny, bowiem głosi, że jeśli nie powstrzymamy wzrostu emisji dwutlenku węgla już za 10 lat grozi nam być może zagłada całego ziemskiego ekosystemu. Rozgłos tej wypowiedzi na całym świecie świadczy o tym, że problemy dotyczące ochrony środowiska odgrywają coraz istotniejsza rolę w polityce. Świadectwem tego jest także przyznanie 12 października 2007 roku Pokojowej Nagrody Nobla Al Gore'owi wspólnie z Międzyrządowym Panelem do spraw Zmian Klimatu ONZ. Al. Gore jest także współlaureatem z 2007 r. Oskara, nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej za swój film "Niewygodna prawda" (Inconvenient Truth). Zdobycie w jednym roku dwóch prestiżowych nagród: Oskara oraz Pokojowej Nagrody Nobla w uznaniu zasług za przeciwdziałanie globalnemu ociepleniu, nie jest przypadkowe. Poczesne miejsce wśród publikacji Gore'a zajmuje książka "Ziemia na Krawędzi - Człowiek i Ekologia". Gore w swej książce zaproponował nowy "Globalny Plan Marshalla", którego realizacja miałaby doprowadzić do osiągnięcia pożądanego i zrównoważonego rozwoju na poziomie globalnym.From nearly thirty years Al Gore has been an aetivist of social movements for natural environment protection. His latest speeches has a catastrophic character because he claims that if people will not stop increasing of emission of carbon dioxide into the atmosphere, in ten years terrestrial ecologic system could be destroyed. The publicity of this statement in all over the world speaks volumes for that problems concerning environmental protection play morę and morę important role in politics. The testimony to that was Nobel Peace Prize awarded to Gore on October 12th in 2007, which was shared by the Intergovernmental Panel on Climate Change. In 2007 Al Gore also starred in the Aeademy Award - winning documentary on the topie of global warming, An Inconvenient Truth. Winning two of prestige awards during one year: Oscar and Nobel Peace Prize was not an accident but approbation of his merits in counteraction against global warming problem. A prominent place in Al Gore's publications oceupies the book Earth in the Balance: Ecology and the Human Spirit. In his book Gore proposes the new Global Marshall Plan. The realisation of this plan could lead to desirable and balanced development on global level

The "Green" Theory

Autorem powstałej kilkanaście lat temu "zielonej" teorii jest Alain Lipietz - poseł do Parlamentu Europejskiego z Francji. Jego zdaniem radykalizm ekologiczny stanowi największe zagrożenie dla cywilizacji, ponieważ może wywołać kryzys podobny do wielkich rewolucji. Aby złagodzić ten radykalizm konieczna jest nowa wizja ekologicznej gospodarki i polityki. Nowy porządek wartości na nową erę zaproponował znany filozof Robert Goodin. Punktem wyjścia jest przekonanie, że wartości ekologiczne stanowią podstawę każdej wizji porządku świata. Pozwala to na przyciągnięcie szerokich rzesz ludzi. Ludzkość ma do wyboru trzy systemy: neo-liberalny - którego wartości zależą od stopnia zaspokojenia potrzeb konsumenta, socjalistyczny, w którym wartości powiązane są z procesem produkcji i ludzkiej pracy, oraz "zieloną" teorię, która łączy wartości z atrybutami zgodności z naturą. "Zielona" teoria zakłada możliwość połączenia wydajności z moralnością. Innymi słowy politycy i kapitaliści mogą postępować w sposób pro-ekologiczny. W obecnych czasach ludzkość nie ma innej możliwości wyboru drogi rozwoju. Dlatego ochrona nie-ekologicznego funkcjonowania społeczeństwa i gospodarki (np. elektrownie opalane węglem) może nie dać szansy rozwoju przyszłym społeczeństwom.The "Green" Theory was formulated a dozen years ago by the French member of the European Parliament Alain Lipietz. According to the author the greatest threat to civilization is the ecological radicalism which is able to trigger a crisis similar to great revolutions. In order to blunt this radicalism, a new vision of environmental economies and policy is required. A well known philosopher Robert Goodin proposed the new values order for the new era. The starting point is the conviction that any vision of world order must be based on environmental values. This allows attracting the broad masses of people. Humanity has a choice of three systems: neo-liberal, the value of which depends on the level of consumer satisfaction, socialist, in which values are connected with the process of production of a human and work related to it, and finally the "Green" Theory which the value associates with attributes of naturalness. The Green Theory assumes that it is possible to combine efficiency with morality. In other words, assumes that the politicians and capitalists may act in a pro-ecological way. Today, humanity is faced with no other way of progress. Therefore, a protection of non-ecological way of functioning of society and the economy (for example: coal power station) can result in damaging prospects of each society

Immoral law

W proponowanym artykule autor zamierza przeanalizować sytuację w powojennej polskiej nauce, w której prawo zostało określone jako dyscyplina nauki o kluczowym znaczeniu dla ideologii marksistowskiej. Wiązało się to nie tylko z odsunięciem od pracy na uczelniach przedstawicieli przedwojennych katedr prawa na uniwersytetach, ale także z przedefiniowaniem podstawowych kategorii prawa, które decydowały o demokratycznym porządku w państwie. Dotyczyło to zwłaszcza zakresu przyznawanej jednostce wolności oraz pojmowania sprawiedliwości, a więc kategorii, które decydują o praworządności. Tradycje polskiego prawa gwarantowały dotąd zgodność prawnego i moralnego rozumienia tych kategorii. W praktyce tzw. realnego socjalizmu prawo straciło swój moralny wymiar i stało się narzędziem represji w ręku władzy. Wydawałoby się, że tego typu negatywne doświadczenia staną się już tylko częścią historii prawa, ale współcześnie okazuje się, że władze polityczne różnych państw zaczynają sięgać do niechlubnych wzorców z przeszłości, wykorzystując je do prowadzenia bieżącej walki politycznej. Obywatel w relacji z systemem prawa przestał tym samym być równorzędnym partnerem i został częściowo uprzedmiotowiony. Zadaniem filozofii jest przeciwstawianie się tego typu tendencjom i ostrzeganie przed konsekwencjami takiego stanu rzeczy. Autor w swoim artykule zamierza skorzystać z ostrzeżeń formułowanych przez przedstawicieli polskiej filozofii powojennej, którzy sprzeciwiali się tego typu praktykom.The author aims at presenting the situation in Polish science after World War II, where Law was determined as a discipline of science of the key meaning to Marxist philosophy. It was connected with the dismissal of many representatives of prewar Departments of Law at the universities as well as with redefining of basic categories of law which decided on democratic order in the country. It particularly referred to the range of freedom granted to an individual and understanding of justice, and thus to the categories that decide on the rule of law. Before, traditions of Polish law guaranteed a compliance of legal and moral understanding of these categories. In practice of so called real socialism, law lost its moral dimension and became a tool of repression in the hands of authority. It could seem that this kind of negative experience will only become a part of the law’s history but nowadays it turns out that political authorities of various countries start to use these disgraceful models of the past to lead a current political struggle. The citizen in the relation with the system of law stopped to be an equal partner and became partially objectified. And the task of philosophy is just to oppose this kind of tendencies and to warn against the consequences of such status quo. The author is going to take advantage of warnings formulated by representatives of Polish post-war philosophy, who were against such practice

A controversy over influence of biotechnology on natural environment

Biotechnologia jest dyscypliną nauki, którą podejrzewa się o przypadkowe bądź celowe stwarzanie niebezpieczeństw dla środowiska naturalnego. Ocena tej nauki przez humanistów jest niejednoznaczna. Mniejszość uważa, że biotechnologia stwarza nadzieję, iż ludzkość dzięki jej osiągnięciom przezwycięży fatalne dziedzictwo przeszłości, jakimi są przede wszystkim głód i kryzys ekologiczny. Sądzą ponadto, że nawet jeśli niesie ona za sobą negatywne następstwa, to i tak ostateczny bilans będzie korzystny dla ludzkości. Większość jednak uważa, że skutki będą nieodwracalne i zawsze negatywne. Za reprezentatywne dla humanistyki w toczącej się o biotechnologii dyskusji uznać stanowiska niemieckiego filozofa Jürgena Habermasa oraz amerykańskiego politologa Francisa Fukuyamę. Wywód Habermasa jest oparty na tezie, iż zaciera się granica pomiędzy naturą, a jej organicznym wyposażeniem, jakie człowiek za pomocą biotechnologii może dziś zmienić praktycznie w każdym organizmie żywym nie wyłączając siebie. Człowiek dostosuje całą przyrodę wyłącznie do swoich potrzeb, co w konsekwencji wyeliminuje te wszystkie organizmy, które są dla niego szkodliwe bądź bezużyteczne. Argumentacja Francisa Fukuyamy wykazuje wiele zbieżności z tezami Habermasa. Kryzys ekologiczny jest dla niego wyrazem zdehumanizowania człowieka i nienaturalności jego dążeń. Biotechnologia pogłębia ową lukę, dehumanizując nasz świat, odrywając ludzi od naturalnego kontekstu swego bytowania. Oba stanowiska łączy jednak przekonanie, że modyfikacje genetyczne zmienią nie tylko całe środowisko naturalne, ale także naturę człowieka. Habermas nazywa to zasadą przezorności wskazując, że dzięki niej ostrożna ludzkość uniknęła wielu kryzysów, a nawet samozagłady.Biotechnology is a discipline of science which is suspected of creating accidental or intentional hazards in natural environment. Humanists have ambiguous opinion on this science. A minority believe that biotechnology brings about hope that humanity thanks to its achievements will overcome disastrous heritage of the past, primarily famine and environmental crisis. Moreover, they think that even if it carries along negative consequences, the final balance will be beneficial for mankind. The majority, however, think that effects will be irreversible and always negative. Standpoints by Jürgen Habermas, a German philosopher, and Francis Fukuyama, an American political scientist, are considered representative in a carried discussion on Biotechnology. Habermas' reasoning is based on a thesis that a boarder between nature and its organic accessory, which now a man with use of biotechnology can change practically in any living organism including humans, fades away. A man adjusts entire environment to his needs, which in consequence will eliminate all these organisms that are harmful or useless to him. Francis Fukuyama's argumentation shows many convergences with Habermas' thesis. Ecological crisis is for him a sign of dehumanization and artificiality of a man's strivings. Biotechnology deepens this gap, dehumanizing our world, pulling people away from a natural context of their existence. Both standpoints are yet linked by a belief that genetic modifications will not only change the entire natural environment, but also a human nature. Habermas calls it a forethought principle and points out that thanks to it cautious mankind have evaded a number of crises, and even self-destruction

Civilization progress and ecological security

Autor wyszedł z założenia, że potrzeba zapewnienia poczucia bezpieczeństwa jest jedną z najbardziej podstawowych i naturalnych dyspozycji każdego człowieka. Skoro więc powszechnie odczuwany jest brak bezpieczeństwa ekologicznego, to jednym z modeli idealnych jest społeczeństwo proekologiczne, którego nie tylko stara się zwalczyć zagrożenie dominujące, ale także nie dopuścić do jego ponownego ujawnienia się. Twórcy tej idei założyli, że dominujący charakter zagrożeń ekologicznych spowoduje, że zażegnanie tego typu problemów automatycznie rozwiąże także wszystkie pozostałe, a więc zapewni wszystkim ludziom pewien standard bezpieczeństwa. Z tak szlachetnych celów zrodziła się idea ekologizmu. Korzeni ekologizmu należy doszukiwać się w rozsądnym, technokratycznym spojrzeniu na przyrodę jako jedynym źródle pomnażania cywilizacyjnego dorobku ludzkości. Bezpieczeństwo własne bowiem nie może być przyczyną sprawczą zagrożeń dla innych osób. Aby samemu czuć się bezpiecznie trzeba żyć w otoczeniu tych, którzy też maja takie samo poczucie. Właśnie na tym polega atrakcyjność idei ekologizmu, która w istocie jest praktycznym wyrazem idei zrównoważonego. Ekologizm bowiem postuluje budowanie społeczeństwa obywatelskiego, rozwijającego się zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju i akceptującego prawa człowieka.The author assumed that the need to provide the sense of security is one of the most basic and natural disposition of every human. As the lack of ecological security is widely felt, so one of the ideal models is pro-ecological society, which not only tries to fight dominant threat but also not to let its reappearance. Authors of this idea assumed that a dominant character of ecological threats will cause the situation that preventing of such problems will automatically solve all other problems, and in this way will provide all people some standard of security. The idea of ecologism was born of such noble aims. The roots of ecologism should be searched for in sensible and technocratic look at nature as the only multiplying source of civilization achievements of the mankind. Self- security cannot be the causative reason of threats for the others. So that one feels secure he or she has to live in such a surrounding which has the same feeling. That is exactly the attractiveness of ecologism idea, which is actually practical expression of the idea. Ecologism postulates building of a civil society which develops itself in accordance with the rule of sustainable development and which accepts human rights

Unfulfilled hopes of sustained development

Autor w swym referacie podejmuje próbę oceny dotychczasowych rezultatów społeczności międzynarodowej we wdrażaniu koncepcji zrównoważonego rozwoju. Stawia w nim tezę, że dotychczasowe niepowodzenia na tej drodze należy wiązać z nieuzasadnionymi oczekiwaniami, że wszyscy ludzie w podobnym stopniu będą pojmować i realizować w praktyce te założenia. Ograniczanie się tylko do poprawy stanu środowiska przyrodniczego automatycznie wyklucza z udziału w tym zadaniu zmarginalizowaną swym ubóstwem większość mieszkańców naszej planety. Dlatego zrównoważony rozwój powinien zakładać priorytet celów społecznych nad ekologicznymi. Autor, odwołując się do poglądów Thomasa Malthusa, dokonuje też krytyki współczesnej działalności humanitarnej, która zamiast pomagać upośledzonym materialnie, uzależnia ich od tej pomocy, a w ten sposób ogranicza ich potencjał rozwojowy. W artykule zamierza się także przedstawić wizje alternatywnego rozwoju naszej cywilizacji, jeśli strategia zrównoważonego rozwoju nie będzie realizowana w praktyce. W konkluzji autor sugeruje, że strategia zrównoważonego rozwoju musi zawierać jakąś wizję pożądanej przyszłości, bo inaczej któryś z tych wariantów alternatywnych ma szansę urzeczywistnienia.The author is trying to evaluate in his paper the results of international communities’ attempts of implementing the ideas of sustainable development. He also proposes a thesis that all failures made in this area up to now are bound to unjustified expectations that all people will understand and perform practically these assumptions to the same extent. The restriction only to the improvement of the natural environment’s condition automatically excludes the majority of inhabitants of our planet, marginalized by their poverty, from participating in this task Therefore, sustainable development should assume the priority of social goals over ecological ones. The author, referring to Thomas Malthus’s views, criticizes modern humanitarian activity, which, instead of bringing help to those who are materially handicapped, addicts them to this help and thus restricts their development potential. The paper also presents visions of alternative development of our civilization if the strategy of sustainable development is not realized in practice. In conclusion the author suggests that the strategy of sustainable development must include the vision of desired future. Otherwise, one of these alternative variants may be realized