70. Ocena skuteczności przeciwbólowej radioterapii ostróg piętowych

Założenia i cel pracyOdokostnowy wzrost kości w miejscu przyczepu ścięgien do kości piętowej (ostrogi) często jest powodem uciążliwych bólów. Celem naszej pracy była ocena skuteczności radioterapii, jako metody leczenia tych zespołów bólowych.Materiał i metodykaRetrospektywny materiał obejmował 798 przypadków (181 M, 617 K) bolesnych ostróg kości piętowych napromienianych przy użyciu dawki frakcyjnej 1–3 Gy (średnia 1,5 Gy) do dawki całkowitej zawierającej się w przedziale od 1,5 do 22,5 Gy (średnia 8 Gy). Wiek chorych zawierał się w przedziale od 24 do 85 lat (średnia 56). Podobna liczba zmian była zlokalizowana po lewej i prawej stronie. Średnia wielkość ostrogi wynosiła 0,9 cm, a średnia wielkość napromienianego pola 57 cm2. Średni czas trwania objawów wynosił 32 miesiące. W 155 przypadkach było to powtórne napromienianie. W 768 przypadkach zastosowano promieniowanie X, w 18 wysokoenergetyczne fotony, w 9 elektrony, a w 3 promieniowanie gamma. Średni okres obserwacji wynosił 17,5 miesiąca. Oceniono stopień zmniejszenia bólu po zakończeniu leczenia oraz czas utrzymywania się efektu przeciwbólowego. Obliczono odsetek chorych nie zgłaszających bólu spoczynkowego oraz bólu w trakcie chodzenia podczas ostatniej kontroli.WynikiPo zakończeniu radioterapii całkowite ustąpienie bólu odnotowano w 44%. W pozostałej grupie zmniejszenie bólu o więcej niż 50% w stosunku do stanu z przed leczenia osiągnięto u 42%, o mniej niż 50% u 28%, a w 30% nie odnotowano efektu przeciwbólowego. Średni czas utrzymywania się efektu wyniósł 12 miesięcy. Podczas ostatniej kontroli 45% chorych nie zgłaszało bólów w spoczynku, a 29% podczas chodzenia.WniosekOtrzymane wyniki pozwa1ają na sformułowanie wniosku, że radioterapia jest skuteczną i bezpieczną metodą leczenia bolesnych ostróg kości piętowych oraz może być stosowane w przypadkach nie poddających się leczeniu konwencjonalnemu