De vaderlandse canon voorbij? Een multiculturele historische cultuur in wording.

In recente Nederlandse debatten over de multiculturele samenleving wordt meer dan eens het belang van historische kennis benadrukt. Maar de traditionele geschiedenis die geacht wordt de Nederlandse identiteit te vormen en over te dragen, gaat veelal voorbij aan de herinneringen van het groeiend aantal allochtonen. In relatieve stilte ontwikkelt zich evenwel een multiculturele historische cultuur. Biedt de vertrouwde canon van de Nederlandse geschiedenis wel ruimte voor de geschiedenis van zowel nieuwkomers als gevestigde ingezetenen

Strijdtonelen. De Tweede Wereldoorlog in de populaire historische cultuur

__Inleiding __ De Tweede Wereldoorlog kent vele gedaanten. Er bestaat een oorlog die we in Nederland gezamenlijk herdenken op 4 en 5 mei. Er bestaat een oorlog die versteend is in monumenten. Er bestaat een oorlog waarvan we kennis kunnen nemen via boeken, artikelen en debatten in de geschiedwetenschap. Er bestaat een oorlog die gestalte krijgt in het onderwijs en een oorlog in exposities en musea. Het zijn de verschijningsvormen van de oorlog van geëngageerde betrokkenen en herdenkingscomité’s, van historici en publicisten, van educatieve deskundigen en tentoonstellingsmakers. Deze verschillende representaties en herinneringspraktijken komen met elkaar in aanraking, zijn zich doorgaans bewust van elkaar en ook, tot op zekere hoogte, van het onderscheid in wat zij doen en beogen. Alle vormen dragen er toe bij dat de herinnering aan de oorlog levend blijft en streven ernaar die herinnering te delen en over te dragen. Zij geven de oorlog voor en vanuit de Nederlandse samenleving weer. Daarbij doen ze een beroep op historische feiten en ijkpunten zoals 10 mei 1940 en Dolle Dinsdag, koningin Wilhelmina en Anton Mussert, Kamp Westerbork en de razzia van Rotterdam. Maar er is ook een ander gezicht van de Tweede Wereldoorlog. En het is dit gezicht dat hier vanmiddag centraal staat. Als een oorlog die dag in dag uit alom aanwezig is, die door velen – zo niet door allen – wordt waargenomen, maar die los lijkt te staan van de zojuist genoemde verschijningsvormen. Het is een oorlog die gestalte krijgt in bioscopen en in de huiskamer, in het musicaltheater van Soldaat van Oranje, op toeristische bestemmingen in binnen- en buitenland, als individuele bezigheid en in verenigingsverband. Het is de oorlog van avonturenromans en stripverhalen, van computergames en websites, van films en re-enactment, kortom de oorlogsverbeeldingen van en voor doorsnee burgers, dagjesmensen en hobbyisten. ..

De historische canon onder de loep

Deze bijdrage gaat in op de cultuurhistorische context van de problematiek van leerstofkeuzes in het geschiedenisonderwijs, een onderwerp dat sterk de aandacht trekt in de politiek en de media. De vraag wélke historische kennis en inzichten relevant zijn voor jongeren en volwassenen in de huidige samenleving wordt echter zelden expliciet gesteld. Nu de buitenschoolse verwerving van historische kennis en inzicht sterk is veranderd, waardoor de historische cultuur gefragmenteerd en gedifferentieerd is, terwijl het aantal uren geschiedenisonderwijs drastisch is verminderd, is reflectie op leerstofcriteria noodzakelijk De van oorsprong vaderlandslievende functies van het geschiedenisonderwijs, gericht waren op nation building, voldoen niet meer. Toch vervult de vertrouwde historische canon als format nog een belangrijke bindende en uniformerende functie in de cultuuroverdracht. De canon ontleent zijn veerkracht aan het finalistisch schema van een voortgang in de tijd, gekoppeld aan een presentatie door middel van een epische concentratie op maatgevende gebeurtenissen, personen en ideeën. Niettemin is er tevens sprake van ‘de-canonisering’, een proces waarin de vanzelfsprekende betekenis van de vertrouwde historische kennis ter discussie komt te staan door het gebruik van perspectieven als klasse, gender en etniciteit in de geschiedbeoefening. Een geïnstitutionaliseerde wijze van overdracht van historische kennis en inzicht kan niet zonder enig historisch overzicht; losse feitjes zijn nietszeggend zonder samenhang. Systematische reflectie op het fenomeen van de ca

Replaying Today’s Wars? A Study of the Conceptualization of Post-1989 Conflict in Digital “War” Games

Commercial “war” games in a post-1989 setting are popular among a large audience. They offer players an enjoyable gameplay experience, while also referring to contemporary “war” scenarios. As such, they have been studied in several ways, e.g., concerning the “realistic” nature of how they depict warfare. However, little is still known about the way in which the notion of “war” is conceptualized in these games. To fill this gap, this article offers a systematic analysis of the narrative content of 15 popular “war” games set after 1989, as well as their promotional descriptions, as these provide insight into how publishers respond to the interests of players. This is done based on the conceptual framework of conflict/war offered by the Uppsala Conflict Data Program (UCDP)

The Dutch historical journal Tijdschrift voor geschiedenis digitized, 1886-2008.

After the digitization of all issues of the Dutch historical journal Tijdschrift voor Geschiedenis from 1886 till 2008, this article explores the content of this digital collection by applying two easily accessible digital methods: keyword search and word frequencies. It makes clear that interest in the nineteenth century has increased over time, while the seventeenth century has gradually become a less popular period in the Low Countries' historiography. Furthermore, the assumed post-WWII dominance of British and American historiography over German historiography cannot be confirmed unequivocally using these methods. The article also discusses to what extent traditional historical research may benefit from digital methods. The authors demonstrate the limitations of a 'deductive analysis' of a text corpus when using a set of keywords, as the translation of a concept into search terms is often arbitrary and incomplete. An 'inductive analysis' based on word frequency offers a more genuine and varied impression of a text corpus. The authors underline the importance of including digital methods in the regular toolkit of historians, and argue that working with digital tools challenges researchers and the way they conventionally handle their sources