Strontium ranelate in post-menopausal osteoporosis

Ranelinian strontu jest lekiem pierwszego rzutu o udowodnionej aktywności przeciwzłamaniowej w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej. Mechanizm działania wyróżnia go spośród innych leków, wpływa bowiem jednocześnie na pobudzenie tworzenia i hamowanie resorpcji kości. Działanie leku zależy od różnych mechanizmów, w tym od aktywacji receptorów wapniowych zlokalizowanych na osteoblastach i osteoklastach i wpływu na system OPG/RANKL. Lek jest skuteczny w zapobieganiu złamaniom kręgosłupa, biodra i złamaniom pozakręgowym. Skuteczność przeciwzłamaniowa w zakresie kręgosłupa nie zależy od wieku pacjentów, wyjściowych wartości gęstości mineralnej kości oraz stężenia markerów metabolizmu kostnego. Skuteczność przeciwzłamaniowa w zakresie biodra dotyczy kobiet o zwiększonym ryzyku złamania kości. Ranelinian strontu zwiększa gęstość mineralną kości w zakresie kręgosłupa lędźwiowego i biodra, obniża stężenie markerów resorpcji kości i podwyższa stężenie markerów tworzenia kości. Lek podaje się w codziennej dawce 2,0 doustnie. W opracowaniu omówiono wskazania do leczenia ranelinianem strontu, przeciwwskazania, działanie niepożądane leku, a także porównano jego skuteczność do innych leków o udowodnionej aktywności przeciwzłamaniowej na podstawie przeprowadzonych badań klinicznych. (Endokrynol Pol 2011; 62 (1): 65-72)Strontium ranelate is one of the first-line agents with proven anti-fracture activity used in the therapy of post-menopausal osteoporosis. Its mechanism of action makes it, however, different from other drugs, since it simultaneously stimulates two reverse processes: bone formation and bone resorption. The action of the agent depends on various mechanisms, including the activation of calcium receptors, localised on osteoblasts and osteoclasts, and on the influence on the OPG/RANKL system. The drug effectively prevents spinal, hip and extravertebral fractures. The agent’s anti-fracture efficacy within the spine does not depend on the patient’s age, or on base BMD values, or on the concentration of bone metabolism markers. As to the anti-fracture efficacy in the hip, it concerns women with an increased bone fracture risk. Strontium ranelate increases bone mineral density within the lumbar spine and the hip, decreases the concentrations of bone resorption markers, and increases the concentrations of bone formation markers. The drug is administered in a daily 2.0 g oral dose. This paper presents indications to therapy with strontium ranelate, specifying also its side effects and contraindications. We compare the anti-fracture efficacy of strontium ranelate to the efficacy of other agents of proven anti-fracture activity, based on published clinical studies. (Pol J Endocrinol 2011; 62 (1): 65-72

Strontium ranelate in post-menopausal osteoporosis

Strontium ranelate is one of the first-line agents with proven anti-fracture activity used in the therapy of post-menopausal osteoporosis. Its mechanism of action makes it, however, different from other drugs, since it simultaneously stimulates two reverse processes: bone formation and bone resorption. The action of the agent depends on various mechanisms, including the activation of calcium receptors, localised on osteoblasts and osteoclasts, and on the influence on the OPG/RANKL system. The drug effectively prevents spinal, hip and extravertebral fractures. The agent’s anti-fracture efficacy within the spine does not depend on the patient’s age, or on base BMD values, or on the concentration of bone metabolism markers. As to the anti-fracture efficacy in the hip, it concerns women with an increased bone fracture risk. Strontium ranelate increases bone mineral density within the lumbar spine and the hip, decreases the concentrations of bone resorption markers, and increases the concentrations of bone formation markers. The drug is administered in a daily 2.0 g oral dose. This paper presents indications to therapy with strontium ranelate, specifying also its side effects and contraindications. We compare the anti-fracture efficacy of strontium ranelate to the efficacy of other agents of proven anti-fracture activity, based on published clinical studies. (Pol J Endocrinol 2011; 62 (education supplement II): 23–31)Ranelinian strontu jest jednym z leków pierwszego rzutu o udowodnionej aktywności przeciwzłamaniowej w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej. Mechanizm działania wyróżnia go spośród innych leków, wpływa bowiem jednocześnie na pobudzenie tworzenia i hamowanie resorpcji kości. Działanie leku zależy od różnych mechanizmów, w tym od aktywacji receptorów wapniowych zlokalizowanych na osteoblastach i osteoklastach, a także wpływu na system OPG/RANKL. Lek jest skuteczny w zapobieganiu złamaniom kręgosłupa, biodra i złamaniom pozakręgowym. Skuteczność przeciwzłamaniowa w zakresie kręgosłupa nie zależy od wieku pacjentów, wyjściowych wartości gęstości mineralnej kości oraz stężenia markerów metabolizmu kostnego. Skuteczność przeciwzłamaniowa w zakresie biodra dotyczy kobiet o zwiększonym ryzyku złamania kości. Ranelinian strontu zwiększa gęstość mineralną kości w zakresie kręgosłupa lędźwiowego i biodra, obniża stężenie markerów resorpcji kości i podwyższa stężenie markerów tworzenia kości. Lek podaje się doustnie w codziennej dawce 2,0 g. W pracy omówiono wskazania do leczenia ranelinianem strontu, przeciwwskazania, działania niepożądane leku, a także porównano jego skuteczność ze skutecznością innych leków o udowodnionej aktywności przeciwzłamaniowej na podstawie przeprowadzonych badań klinicznych. (Endokrynol Pol 2011; 62 (zeszyt edukacyjny II): 23–31

The antifracture efficacy of vitamin D in adults — are we assessing it reliably? A systematic review

Introduction: The antifracture efficacy of vitamin D is still controversial. The aim of this systematic review was to examine if the vitamin D trials were designed adequately to reliably assess its antifracture activity. Material and methods: The electronic databases PubMed, Medline, Embase, Web of Science, and Cochrane Library were searched to identify clinical trials evaluating the antifracture efficacy of vitamin D in adults. We compared the protocols of the trials against the opinions of the American Society for Bone and Mineral Research (ASBMR), International Society for Clinical Densitometry (ISCD), National Osteoporosis Foundation (NOF), European Medicines Agency (EMEA) experts, and the consensus statement from the 2nd International Conference on Controversies in Vitamin D, and against the protocols of the trials of the medications with proven antifracture efficacy (bisphosphonates, teriparatide, abaloparatide, raloxifene, denosumab, romosozumab). We assessed the prospective character, study design, group description, number of patients, study duration, and vitamin D (serum examination and dosage) supplementation. A description of the desired characteristics of the study protocol was presented. Results: Thirteen eligible trials were identified. All but 2 were conducted in the elderly population only. Nine trials were included in the final analysis. Serum 25-hydroxy vitamin D (25OHD) was not measured in a representative number of subjects before (except in 2 studies), during, or after treatment in any study. Conclusions: The analysed studies did not conclusively assess the vitamin D antifracture efficacy in patients with prestudy low serum vitamin levels, due to the lack of assessment of whether sufficient doses of vitamin D were used. They informed about the relevant doses and preparations of vitamin D in particular groups (specific fracture risk, age, place of residence) only

Bone metabolism and vitamin D status in patients with multiple sclerosis

Background Vitamin D (VD), an important factor for bone health immobilization and immune regulation, has been shown to have low serum concentration in multiple sclerosis (MS) patients. Those patients have also multiple fracture risk factors, including progressive immobilization and long-term glucocorticoids treatment. The aim of the study was to analyze bone health (osteopenia or osteoporosis prevalence) and VD serum concentration in MS patients as well as the influence of disease activity and treatment on bone health. Materials and methods The study involved 72 MS patients: 52 women and 20 men. Mean age was 40.3±10.5 yrs, mean EDSS (Expanded Disability Status Scale) 3.3±1.9. Bone health was analyzed using standard densitometry in the lumbar spine and femoral neck. Serum levels of VD, calcium, phosphate and parathormone were assessed. We compared two groups of patients with multiple sclerosis: relapsing - remitting MS (RRMS) and progressive relapsing MS (PRMS). Results Densitometry revealed osteopenia in twenty-six (36.1%) patients and osteoporosis in eleven (15.3%), no bone fractures were presented. Sixty-eight MS patients (94.4%) had lower VD serum level if compared to population referential values. Thirteen patients (18.1%) had severe VD deficiency. Densitometry parameter (T-score of the lumbar spine) worsened with EDSS increase (r=−0.43, P=0.001). There was a statistically significant negative correlation between VD concentration and EDSS score (r=−0.31; P=0.009). Conclusions Our study indicates that patients with MS have high incidence of osteopenia and osteoporosis and vitamin D deficiency. Bone health disturbances studied by densitometry are related to the disability caused by MS

Wrodzony przerost nadnerczy z niedoboru 21-hydroksylazy - problemy i postępowanie u dorosłych

Congenital adrenal hyperplasia (CAH) due to 21-hydroxylase deficiency is one of the most common autosomal recessive hereditary diseases. The impairment of cortisol synthesis leads to excessive stimulation of the adrenal glands by adrenocorticotropic hormone (ACTH), adrenal hyperplasia, and excessive androgen synthesis. The syndrome is characterised by a considerable correlation between the genotype and the phenotype with the type of CYP21A2 gene mutation affecting the severity of 21-hydroxylase deficiency. The clinical manifestations of CAH in adults result from adrenocortical and adrenomedullary insufficiency, hyperandrogenism, and the adverse effects of glucocorticosteroids used for the treatment of the condition. Non-classic CAH may sometimes be asymptomatic. In patients with classic CAH obesity, hyperinsulinaemia, insulin resistance, and hyperleptinaemia are more often seen than in the general population. These abnormalities promote the development of metabolic syndrome and its sequelae, including endothelial dysfunction, and cardiovascular disease. Long-term glucocorticosteroid treatment is also a known risk factor for osteoporosis. Patients with CAH require constant monitoring of biochemical parameters (17a-hydroxyprogesterone [17-OHP] and androstenedione), clinical parameters (body mass, waist circumference, blood pressure, glucose, and lipids), and bone mineral density by densitometry. The principal goal of treatment in adults with CAH is to improve quality of life, ensure that they remain fertile, reduce the manifestations of hyperandrogenisation in females, and minimise the adverse effects of glucocorticosteroid treatment. Patients with classic CAH require treatment with glucocorticosteroids and, in cases of salt wasting, also with a mineralocorticosteroid. Radical measures, such as bilateral adrenalectomy, are very rarely needed. Asymptomatic patients with non-classic CAH require monitoring: treatment is not always necessary. Medical care for patients with CAH should be provided by reference centres, as the management of such patients requires collaboration between an endocrinologist, diabetologist, gynaecologist, andrologist, urologist, and psychologist.Wrodzony przerost nadnerczy (CAH, congenital adrenal hyperplasia) z niedoboru 21-hydroksylazy jest jedną z najczęstszych chorób dziedziczonych w sposób autosomalny recesywny. Upośledzenie syntezy kortyzolu doprowadza do nadmiernej stymulacji nadnerczy przez ACTH, przerostu nadnerczy i nadmiernej syntezy androgenów. Zespół ten cechuje się dużą korelacją pomiędzy genotypem i fenotypem - rodzaj mutacji genu CYP21A2 wpływa na stopień niedoboru 21-hydroksylazy. Objawy kliniczne w klasycznych postaciach CAH u dorosłych wynikają z: niedoczynności kory i rdzenia nadnerczy, hiperandrogenizmu oraz działań ubocznych stosowanych w leczeniu glikokortykosteroidów. Postać nieklasyczna może czasem przebiegać bezobjawowo. U pacjentów z klasyczną postacią CAH częściej niż w normalnej populacji stwierdza się otyłość, hiperinsulinizm i insulinooporność oraz hiperleptynemię. Nieprawidłowości te sprzyjają rozwojowi zespołu metabolicznego i jego konsekwencjom, w tym dysfunkcji śródbłonka i rozwojowi chorób sercowo-naczyniowych. Przewlekłe leczenie glikokortykosteroidami jest także znanym czynnikiem ryzyka rozwoju osteoporozy. Chorzy z CAH wymagają stałego monitorowania zarówno parametrów biochemicznych (17-OHP i androstendionu), jak i klinicznych (kontrola masy ciała, pomiary obwodu talii, ciśnienia tętniczego, glikemii, lipidogramu) oraz densytometrycznej oceny gęstości mineralnej kości. Podstawowym celem leczenia dorosłych chorych z CAH jest poprawa jakości życia, zapewnienie płodności, zmniejszenie objawów hiperandrogenizacji u kobiet oraz minimalizacja objawów niepożądanych glikokortykosteroidoterapii. Pacjenci z postacią klasyczną wymagają leczenia glikokortykosteroidami, a w przypadkach przebiegających z utratą soli także mineralokortykosteroidem. Niezwykle rzadko konieczne jest zastosowanie radykalnego postępowania, jakim jest obustronna adrenalektomia. Pacjenci z postacią nieklasyczną, z brakiem objawów klinicznych wymagają obserwacji, leczenie natomiast nie zawsze jest konieczne. Opieka nad dorosłymi chorymi z CAH powinna być prowadzona w ośrodkach referencyjnych, ponieważ wymaga współpracy endokrynologa, diabetologa, ginekologa, androloga, urologa i psychologa. (Endokrynol Pol 2010; 61 (1): 142-155

Rola markerów metabolizmu kostnego w kwalifikacji do leczenia osteoporozy. Wyniki programu POMOST

Introduction: Increased bone turnover markers (BTM) level is consider as independent risk factor of bone fracture. However, it was not used in 10-year probability of bone fracture method (FRAX) proposed by WHO, which helps in qualification of patients for pharmacological treatment of osteoporosis. The aim of the study was to evaluate the usefulness of BTM in qualification for pharmacological treatment of osteoporosis. Material and methods: The study was performed in 152 subjects (20 men and 132 women) referred to Krajowe Centrum Osteoporozy. One-hundred thirty two of them were qualified for pharmacological treatment and 20 for prophylaxis on the basis of qualitative method. The following BTM were examined in all patients: of bone formation - N-terminal propeptide of procolagen type I (PINP) and N-mid osteocalcin (OC) and of bone resorption - C-terminal cross-linked telopeptide of collagen type I (CTx). Results: The values over that considered as independent fracture risk (in women only, no data for men) were found in 39 women with PINP, 39 with OC and 41 with CTx. Part of women had decreased serum BTM (10 women 3 BTM and 35 with 1 at least). There were not significant differences in serum BTM depending on the presence of clinical fracture risk factors: osteoporotic fracture in past, osteoporotic hip fracture in parents, chronic treatment with glucocorticosteroids and qualification for pharmacological treatment on the basis of qualitative and FRAX method. There was no significant difference in the presence of fracture risk factors depending on increased or decreased serum BTM. Conclusions: Results of the study did not show the practical use of BTM in qualification for pharmacological treatment of osteoporosis.Wstęp: Za niezależny czynnik ryzyka złamania kości uważa się podwyższenie stężenia markerów metabolizmu kostnego (BTM, bone turnover markers). Nie uwzględniono tego jednak w metodzie oceny 10-letniego ryzyka złamania kości (FRAX) zaproponowanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO, World Health Organization), która ma ułatwiać decyzję o farmakologicznym leczeniu osteoporozy. Celem niniejszej pracy była ocena przydatności oznaczania stężenia markerów metabolizmu kostnego w kwalifikacji do leczenia farmakologicznego osteoporozy. Materiał i metody: Badania wykonano u 152 osób (20 mężczyzn i 132 kobiet), skierowanych do Krajowego Centrum Osteoporozy (KCO), spośród których 132 były zakwalifikowane do leczenia, a 20 do profilaktyki osteoporozy na podstawie metody jakościowej stosowanej w KCO. U wszystkich pacjentów oznaczono stężenie w surowicy markerów tworzenia kości: N-końcowy propeptyd prokolagenu typu I (PINP) i N-końcowy fragment osteokalcyny (OC) oraz resorpcji kości: C-końcowy usieciowany telopeptyd kolagenu typu I (CTx). Wyniki: Wartości powyżej progu uznanego za niezależny czynnik ryzyka złamania kości stwierdzono u 39 kobiet w przypadku PINP, 39 - OC i 41 - CTx (brak progowych wartości dla mężczyzn). Część chorych miała obniżone stężenie markerów w surowicy (10 kobiet 3 markery, 35 co najmniej 1). Nie stwierdzono istotnej różnicy stężeń markerów w zależności od obecności poszczególnych czynników ryzyka złamania kości (przebytego złamania osteoporotycznego kości, złamania biodra u rodziców i przewlekłego leczenia glikokortykoidami) oraz od kwalifikacji do leczenia osteoporozy na podstawie metody jakościowej i metody FRAX. Nie było istotnej różnicy w częstości występowania czynników ryzyka złamania kości w zależności od obniżenia czy podwyższenia stężeń (BTM). Wnioski: Nie wykazano praktycznego zastosowania oznaczania stężenia markerów metabolizmu kostnego przy podejmowaniu decyzji o konieczności leczenia farmakologicznego osteoporozy

Congenital adrenal hyperplasia due to 21-hydroxylase deficiency — management in adults

Congenital adrenal hyperplasia (CAH) due to 21-hydroxylase deficiency is one of the most common autosomal recessive hereditary diseases. The impairment of cortisol synthesis leads to excessive stimulation of the adrenal glands by adrenocorticotropic hormone (ACTH), adrenal hyperplasia, and excessive androgen synthesis. The syndrome is characterised by a considerable correlation between the genotype and the phenotype with the type of CYP21A2 gene mutation affecting the severity of 21-hydroxylase deficiency. The clinical manifestations of CAH in adults result from adrenocortical and adrenomedullary insufficiency, hyperandrogenism, and the adverse effects of glucocorticosteroids used for the treatment of the condition. Non-classic CAH may sometimes be asymptomatic. In patients with classic CAH obesity, hyperinsulinaemia, insulin resistance, and hyperleptinaemia are more often seen than in the general population. These abnormalities promote the development of metabolic syndrome and its sequelae, including endothelial dysfunction, and cardiovascular disease. Long-term glucocorticosteroid treatment is also a known risk factor for osteoporosis. Patients with CAH require constant monitoring of biochemical parameters (17a-hydroxyprogesterone and androstenedione), clinical parameters (body mass, waist circumference, blood pressure, glucose, and lipids), and bone mineral density by densitometry. The principal goal of treatment in adults with CAH is to improve quality of life, ensure that they remain fertile, reduce the manifestations of hyperandrogenisation in females, and minimise the adverse effects of glucocorticosteroid treatment. Patients with classic CAH require treatment with glucocorticosteroids and, in cases of salt wasting, also with a mineralocorticosteroid. Radical measures, such as bilateral adrenalectomy, are very rarely needed. Asymptomatic patients with non-classic CAH require monitoring: treatment is not always necessary. Medical care for patients with CAH should be provided by reference centres, as the management of such patients requires collaboration between an endocrinologist, diabetologist, gynaecologist, andrologist, urologist, and psychologist. (Pol J Endocrinol 2010; 61 (education supplement I): 7–21)Wrodzony przerost nadnerczy (CAH, congenital adrenal hyperplasia) z niedoboru 21-hydroksylazy jest jedną z najczęstszych chorób dziedziczonych w sposób autosomalny recesywny. Upośledzenie syntezy kortyzolu doprowadza do nadmiernej stymulacji nadnerczy przez ACTH, przerostu nadnerczy i nadmiernej syntezy androgenów. Zespół ten cechuje się dużą korelacją pomiędzy genotypem i fenotypem — rodzaj mutacji genu CYP21A2 wpływa na stopień niedoboru 21-hydroksylazy. Objawy kliniczne w klasycznych postaciach CAH u dorosłych wynikają z: niedoczynności kory i rdzenia nadnerczy, hiperandrogenizmu oraz działań ubocznych stosowanych w leczeniu glikokortykosteroidów. Postać nieklasyczna może czasem przebiegać bezobjawowo. U pacjentów z klasyczną postacią CAH częściej niż w normalnej populacji stwierdza się otyłość, hiperinsulinizm i insulinooporność oraz hiperleptynemię. Nieprawidłowości te sprzyjają rozwojowi zespołu metabolicznego i jego konsekwencjom, w tym dysfunkcji śródbłonka i rozwojowi chorób sercowo-naczyniowych. Przewlekłe leczenie glikokortykosteroidami jest także znanym czynnikiem ryzyka rozwoju osteoporozy. Chorzy z CAH wymagają stałego monitorowania zarówno parametrów biochemicznych (17a-hydroksyprogesteronu i androstendionu), jak i klinicznych (kontrola masy ciała, pomiary obwodu talii, ciśnienia tętniczego, glikemii, lipidogramu) oraz densytometrycznej oceny gęstości mineralnej kości. Podstawowym celem leczenia dorosłych chorych z CAH jest poprawa jakości życia, zapewnienie płodności, zmniejszenie objawów hiperandrogenizacji u kobiet oraz minimalizacja objawów niepożądanych glikokortykosteroidoterapii. Pacjenci z postacią klasyczną wymagają leczenia glikokortykosteroidami, a w przypadkach przebiegających z utratą soli także mineralokortykosteroidem. Niezwykle rzadko konieczne jest zastosowanie radykalnego postępowania, jakim jest obustronna adrenalektomia. Pacjenci z postacią nieklasyczną, z brakiem objawów klinicznych wymagają obserwacji, leczenie natomiast nie zawsze jest konieczne. Opieka nad dorosłymi chorymi z CAH powinna być prowadzona w ośrodkach referencyjnych, ponieważ wymaga współpracy endokrynologa, diabetologa, ginekologa, androloga, urologa i psychologa. (Endokrynol Pol 2010; 61 (zeszyt edukacyjny I): 7–21

Prevalence of bone disease in patients on home parenteral nutrition

SCOPUS: ar.jinfo:eu-repo/semantics/publishe