Maria Wysłouchowa – a redactor, publicist, social and political activist

Maria Wysłouchowa to jedna z najwybitniejszych polskich działaczek politycznych ruchu ludowego, kulturowego i kobiecego na przełomie XIX i XX w. Autorka wielu utworów o tematyce historycznej, tłumaczka i popularyzatorka literatury słowiańskiej. Większość życia poświęciła redagowaniu czasopism społeczno-literackich, które stanowiły pomost pomiędzy inteligencją lwowską a nieuświadomionymi warstwami chłopskimi. Wysłouchowa swoimi dążeniami wyznaczała drogę ku demokratyzacji życia publicznego w Galicji.Maria Wysłouchowa was the most distinguished Polish political activist of people’s, cultural and female movement in 19th and 20th century. She is the author of many historical works, a translator and popularizer slavic literature. Most part of her life she spent on editing socio-literary magazines which comprised a tie between Lviv intelligentsia and unaware peasants. Wysłouchowa’s endeavours set a way to democratization public life in Galicia.Publikacja przygotowana/finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą DIALOG w latach 2019–2021. Jest wynikiem udziału w projekcie badawczym pt. „Ośrodek badań historii kobiet”, nr 0016/DLG/2019/[email protected]ł Woś – doktorant, absolwent historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Przedmiotem jego zainteresowań jest środowisko i publicystyka galicyjskiego „Kuriera Lwowskiego” w latach 1883–1918, a także przeobrażenia społeczno-obyczajowe i polityczne dokonujące się w Galicji na przełomie XIX i XX w.Uniwersytet Jana Kochanowskiego w KielcachCentralne Państwowe Historyczne Archiwum Ukrainy we Lwowie - zesp. 841, inw. 1, sygn. 151, k. 1–6,Centralne Państwowe Historyczne Archiwum Ukrainy we Lwowie - zesp. 841, inw. 1, sygn. 152, k. 7–16.„Przegląd Społeczny”,„Kurier Lwowski”,„Przodownica”,„Tydzień”,„Zorza”.Brock, Peter. „Maria Wysłouchowa: Wielka nauczycielka ludu polskiego”, Wiadomości, R. 9, nr 39 (443), 2, 1954.Brock, Peter. „Maria Wysłouchowa (1858–1905) and the Polish Peasant Movement in Galicia”, Canadian Slavonic Papers, nr 1, 2015, 89–102.Dalecka, Wanda. Marja Wysłouchowa. Wspomnienie pozgonne, (Lwów: 1905).Dunin-Wąsowicz, Krzysztof (red.), Przegląd Społeczny 1886–1887, (Wrocław: Zakład im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1955).Dunin-Wąsowicz, Krzysztof. Czasopiśmiennictwo ludowe w Galicji, (Wrocław: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1952).Jankowski, Edmund. Eliza Orzeszkowa, (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988).Jarowiecki, Jerzy. Studia nad prasą polską XIX i XX wieku, t. 2, (Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2006).Kałwa, Dobrochna. „Ze studiów nad historią kobiet w XIX wieku. Metodologia, stan badań”, Historyka, t. 27, 1997, 115–124.Kałwa, Dobrochna, Pudłocki, Tomasz (red.), Historia zwyczajnych kobiet i zwyczajnych mężczyzn: dzieje społeczne w perspektywie gender, (Przemyśl: Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska: Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2007).Krzywicki, Ludwik. Wspomnienia, t. 1, (Warszawa: Czytelnik, 1957).Kucharska, Zofia. „Kontakty Marii Wysłouchowej z ludnością Śląska Cieszyńskiego”, Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, t. 29, nr 1, 1974, s. 67–74.Myśliński, Jerzy. „Wysłouchowie: twórcy prasy ludowej”, Kwartalnik Historii Prasy Polskiej, R. XXX, nr 3–4, 145–152.Paczkowski, Andrzej. „Prasa polityczna ruchu ludowego (1918–1939)”, (Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970).Romanowiczówna, Zofia. Klaudynki. Kartki z dziejów patriotycznej pracy kobiet w Galicyi, w drugiej połowie ubiegłego stulecia, (Lwów: Księgarnia Gubrynowicza i syna, 1913).Skóra, Aneta. „Rola polskiej kobiety w życiu społecznym epoki pozytywizmu w świetle opracowań, pamiętników i wspomnień”, w: Krzysztof Jakubiak (red.), Partnerka, matka, opiekunka. Status kobiety w dziejach nowożytnych od XVI do XX wieku, (Bydgoszcz: Wydawnictwa Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2000).Sokół, Zofia. „»Zorza« Marii Wysłouchowej (1900–1902)”, Kwartalnik Historii Prasy Polskiej, R. XXIII, nr 3, 1984, 53–70.Sokół, Zofia. „»Przodownica« (1899–1912). Zarys monograficzny”, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP, z. 1: Prace Bibliotekoznawcze, 1982, 99–123.Stapiński, Jan. Pamiętnik, (Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1959).Toczek, Alfred. „Problematyka historyczna w literacko-naukowym dodatku »Kuriera Lwowskiego« – »Tydzień« (1893–1906)”, Rocznik Historii Prasy Polskiej, z. 2, 2002, 78–102.1(10)537

„Gdzie kilka kobiet weźmie się za sprawę…”, czyli emancypacja na przykładzie Marii Dulębianki

Głównym celem artykułu jest przypomnienie postaci zasłużonej działaczki, artystki, feministki i patriotki, Marii Dulębianki (1862-1919), od śmierci której minęło sto jeden lat. Jednak to nie rocznica, a działania, jakich podejmowała się Dulębianka, posłużyły za główną motywację do przygotowania niniejszego artykułu. Pomimo nieprzychylnych postaw prezentowanych przez mężczyzn względem kobiet, które objawiały się m.in. w braku dostępu do edukacji na akademiach sztuk pięknych, co dotknęło artystkę personalnie, M. Dulębianka „zrzuciła patriarchalne okowy” i postanowiła walczyć nie tylko o kobiety, ale i całą narodową sprawę. Początkowo batalia ta miała charakter bardziej spontaniczny, bez konkretnego, opracowanego planu, bez organizacji, jednak to właśnie te żywiołowe działania, jak choćby zamieszczane w prasie artykuły autorstwa Dulębianki, czy uczestnictwo, a także organizacja licznych wieców, uczyniły pewnego rodzaju wyłom. Aktywność bohaterki na polu społeczno-politycznym, ale również kulturalno-oświatowym, doskonale wpisuje się w istniejący model kobiecych wyobrażeń i perspektyw na drodze ku równouprawnieniu. Próba spojrzenia na postać zasłużonej Polki przez pryzmat jej życia, zarówno publicznego, jak i prywatnego, pozwala na ukazanie pełnego wachlarza indywidualnych postaw, które cechowały Dulębiankę w celach, jakie sobie postawiła. Nawoływania nie tylko skierowane do kobiet, ale także, a może przede wszystkim, do mężczyzn o prawach płci pięknej do wykształcenia, jak i samostanowienia niejednokrotnie splatały się z hasłami równouprawnienia wszystkich warstw społecznych, w czym widziała jedyną drogę do odzyskania niepodległości.Katarzyna Świetlik - Uniwersytet Jana Kochanowskiego w KielcachPaweł Woś - Uniwersytet Jana Kochanowskiego w KielcachCentralne Państwowe Historyczne Archiwum Ukrainy we Lwowie, Zesp. 841, inw. 1, sygn. 122, 159.Lwowska Naukowa Biblioteka im. Wasyla Stefanyka we Lwowie, Zesp. 9, sygn. 2675.Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu: rkps. 7191/II, k. 171;Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu: rkps. 15512/II, k. 31, 32, 33.Byk E., Marya Dulębianka jako malarka. Z powodu pośmiertnej wystawy Jej utworów, „Wiek Nowy” 1919, nr 5405, s. nlb.Dulębianka M., Polityczne stanowisko kobiety, Skład Główny w Administracji Steru, Warszawa 1908.Dulębianka M., Stronnictwo jutra. Odczyt wypowiedziany we Lwowie, dnia 2. października 1909 roku w Sali ratuszowej, Nakładem Związku Równouprawnienia Kobiet, Lwów 1909.„Głos kobiet” – numery z roku 1911, 1912.Jaworska M., Marja Dulębianka, Lwowska Liga Kobiet, Lwów 1929.„Kurier Lwowski” – numery z roku 1884, 1907, 1908.„Monitor Polski”, 31.12.1930.„Na Posterunku” – numery z roku 1919 r.Orlętom: straż mogił polskich bohaterów: przewodnik po cmentarzu obrońców Lwowa, Wydawnictwo: Towarzystwo Straży Mogił Polskich Bohaterów, Lwów 1934.Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935 rok, Drukarnia Piotr Pyz i S-ska, Warszawa 1936.„Praca Obywatelska” – numer z roku 1929.Semper Fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych, Wydawnictwo Towarzystwa Straż Mogił Polskich Bohaterów, Lwów 1930.„Ster. Organ równouprawnienia Kobiet. Warszawa” – numery z roku 1907.Strug A., Z powrotem, Wydawnictwo Księgarnia Bibljoteki Dzieł Wyborowych, Warszawa 1925.Waniczkówna H., Lwowskie Koło Ligi Kobiet, [w:] M. Rychterówna (red.), Służba ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915-1918, Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1929.Cabaj J., Główne płaszczyzny aktywności kobiet w świetle ich trójzaborowych zjazdów w latach 1905-1918, „Dzieje Najnowsze. Kwartalnik poświęcony historii XX wieku” 2008, t. 40, nr 4.Cybulska K., Działalność Ligi Kobiet Polskich we Lwowie w latach dwudziestych XX wieku, [w:] M. Przeniosło, L. Michalska-Bracha (red.), Znani i nieznani międzywojennego Lwowa. Studia i materiały, t. 4, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce 2015.Fita S., Nieznane listy Marii Konopnickiej i Marii Dulębianki do Stefanii Wekslerowej: 1908-1910, „Pamiętnik Literacki” 2000, t. 91, z. 2.Jakubowska U., Lwów na przełomie XIX i XX wieku. Przegląd środowisk prasotwórczych, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 1991.Jankowski E. (red.), Słownik pseudonimów pisarzy polskich XV w.–1970 r., Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław 1994.Jarowiecki J., Prasa lwowska w latach 1864-1918, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2000.Kizwalter T., Procesy modernizacji a emancypacja kobiet na ziemiach polskich w XIX wieku, [w:] A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Kobieta i społeczeństwo na ziemiach polskich w XIX w., Wydawnictwo DiG, Warszawa 1990.Maj E., Wzorce aktywności kobiet w Narodowej Demokracji (1893-1939), [w:] T. Kulak, M. Dajnowicz (red.), Drogi kobiet do polityki (na przestrzeni XVIII-XXI wieku), Wydawnictwo Chronicon, Wrocław 2016.Michalska-Bracha L., Marczewska M., Lwowianki wobec równouprawnienia kobiet – trzy historie. Studium historyczno-językoznawcze, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych” 2019, nr 1(6).Micińska M., Inteligencja na rozdrożach 1864-1918, [w:] J. Jedlicki (red.), Dzieje inteligencji polskiej do roku 1918, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2008.Myśliński J., Studia nad polską prasą społeczno-polityczną w zachodniej Galicji 1905-1914, [w:] T. Cieślak, T. Jabłoński (red.), Materiały i studia do historii prasy i czasopiśmiennictwa polskiego, z. 16, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970.Orłowicz M., Ilustrowany przewodnik po Lwowie. Plan stołecznego królewskiego miasta Lwowa z 1894 r., Wydawnictwo „Ruthenus”, Krosno 2004.Romanowiczówna Z., Dziennik lwowski 1842-1930, t. 2, Warszawa 2005.Sosnowska J., Maria Dulębianka przeciw samotności, [w:] A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Kobieta i rewolucja obyczajowa. Społeczno-kulturowe aspekty seksualności. Wiek XIX i XX, t. 9, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2009.Szypowska M., Konopnicka jakiej nie znamy, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1969.Tomasik K., Homobiografie. Pisarki i pisarze polscy XIX i XX wieku, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008.Walęciuk-Dejneka B., Galicyjskie portrety kobiet – Maria Dulębianka, [w:] J. Kamińska-Kwak, D. Opaliński (red.), Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, Rzeszów 2016.Żarnowska A., Prywatna sfera życia rodzinnego i zewnętrzny świat życia publicznego – bariery i przenikanie (przełom XIX i XX wieku), [w:] A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i w początkach XX wieku, Wydawnictwo DiG, Warszawa 1994.10712

Assessing Vehicle Emissions from a Multi-Lane to Turbo Roundabout Conversion Using a Microsimulation Tool

The development of urban strategies for the reduction of environmental impacts and decarbonization requires ongoing monitoring from the local scale and further deployment of actions to improve transport demand (user characteristics and modal choice) and supply (infrastructure and services). The analysis of pollution sources and the evaluation of possible scenarios are preliminary to the mitigation of impacts. In particular, the study of geometrical and functional characteristics of infrastructures through micro-simulation allows understanding of which schemes can support the reduction of emissions and guarantee high levels of service (LOS), reducing the problem of vehicular congestion in urban areas. The present work focuses on the small-scale analysis of vehicular traffic emissions at a multi-lane roundabout road intersection and the comparison of geometric schemes (current and design) and use with a turbo roundabout scheme as traffic volumes changes. These volumes have plummeted due to the current COVID-19 pandemic. The results show that the geometric-functional modification of the roundabout intersection from a multi-lane to a turbo-roundabout intersection allows a reduction of up to 30% of the emissions considering the current composition of the traffic fleet in the city of Rzeszow in Poland. The proposed comparative analysis methodology can contribute to the drafting of sustainable urban mobility plans (SUMPs) proposing a set of investments for new road works and considering a number of scenarios with interventions that can be implemented in the medium and long term that can provide the incentive to reduce road congestion and vehicular emissions

Coronary artery bypass grafting in patients with relatively recent previous stent implantation: Three years follow-up results

Background: An increasing number of patients who undergo coronary artery bypass grafting(CABG) have a history of coronary stent implantation. This study aims to assess perioperative and medium-term follow-up outcomes in patients in whom CABG was preceded by coronary stent implantation within two years before operation. Methods: One hundred and sixty two patients undergoing CABG after previous stent placement (PCI + CABG group) were compared to 149 who had CABG without PCI in the past (CABG group). Clinical, angiographic and perioperative outcome data were compared. The three year follow-up comprised data on number of deaths and the presence of anginal symptoms. Results: In both groups the extent of coronary artery disease was comparable, but more patients in the PCI + CABG group had a history of myocardial infarction. Perioperative outcome data did not differ between the groups except for a higher number of vessels considered infarct-related grafted in the CABG group. Patients operated on up to three months after PCI had more extensive coronary heart disease than those operated on later. They also had a significantly shorter operation time. This group also showed a trend towards less postoperative bleeding, less rethoracotomy and less low cardiac output syndrome. In a three year follow-up, 48 (30%) patients in the PCI + CABG group reported presence of angina compared to 28 (19%) in the CABG group (p = 0.04). Conclusions: Previous PCI does not significantly influence the CABG outcome. In mediumterm follow-up, freedom from anginal symptoms is less likely in patients in whom CABG was preceded by stent implantation

Application of Variable Compression Ratio VCR Technology in Heavy-Duty Diesel Engine

The chapter presents the application of variable compression ratio VCR technology for an internal combustion engine. The engine’s overall construction has been designed as the deep reconfiguration of liquid-cooled, heavy-duty diesel engine of type IFA 4 VD 14,5/12-1 SRW. An eccentric shaft-based sliding mechanism has been used for changing position of engine cylinder head assembly. By ensuring a high stiffness of the engine layout together with additional sliding mechanism, the combustion chamber volume of the engine can be changed precisely without changing the displacement of the cylinders. In result, the engine compression ratio can be continuously varied during normal engine operation from the value of 19:1 down to 9:1

Exploring the Potential of Lactoferrin in Neonatology and Obstetrics - Promising Advancements for Maternal and Infant Health

Introduction and purpose: Lactoferrin (Lf), a glycoprotein found in body fluids, plays a key role in many of the biological mechanisms that occur in the human body. Over the years, more and more studies have contributed to the expansion of the clinical applications of lactoferrin. In this article, we want to focus on using lactoferrin in Neonatology and Obstetrics. The applications of lactoferrin in obstetrics continue to expand, some of which include the prevention of preterm delivery (PTD) and anaemia in pregnant women. Lf also helps to reduce the incidence of necrotizing enterocolitis and sepsis in newborns by mobilising the immune system and participating in the defence against pathogens and has been under investigation as a potential therapeutic agent for genital infections. The aim of this review is to summarise the current state of knowledge, regarding lactoferrin's broad spectrum of action and to highlight its potential therapeutic applications in these contexts.   State of knowledge: This article aims to review the current knowledge on the properties of the lactoferrin and its applications in medicine, especially neonatology and obstetrics. Studies available in the PubMed and Google Scholar databases were included in the analysis.   Conclusion: While lactoferrin shows promise in improving neonatal and maternal health, additional research is required to fully understand its precise mechanisms of action and optimise its use as a therapeutic agent. There is also a need for further studies to assess the safety and efficacy of lactoferrin in a variety of patient populations. Despite the challenges, lactoferrin continues to be an intriguing subject of scientific research, with potential therapeutic benefits in various medical fields

Legume - an inconspicuous fighter against the metabolic syndrome

Metabolic syndrome (MetS) is metabolic alterations characterised by dysglycemia, raised blood pressure, elevated triglyceride levels, low high-density lipoprotein cholesterol levels, and obesity. It is associated with high morbidity and mortality and the prevalence of it has been increasing in recent years. A significant impact on the risk to develop MetS has dietary habits. Many studies emphasise legume consumption advantages contributing to a decrease of a cluster of metabolic risk factors. The most effective range daily legume consumption is between 55 and 70 g/day. Some varieties of legumes can reform blood pressure by ACE inhibitory activity. Soybean protein hydrolysis showed an advantageous effect on lipid profile by HMGCR inhibitory activity. Legume intake seems to be a valuable predictor of decreasing BMI and abdominal adiposity because of high fibre levels and regulation of adiponectin and 8-epi-PGF2α in obese subjects. Increasing part of legumes as a protein and carbohydrates source in diet, significantly reduces the risk of glucose-insulin homeostasis disorders. Evidently, legumes have comprehensive dietary advantages. However more data and further research on the long-term effects of legumes on metabolic alterations are  required to elucidate their effective health implications. Present review is based on articles accessible on pubmed service

The Buttered Knuckles of the Martial Arts World – A Comprehensive Review on Boxer’s Knuckle

Introduction: Boxer's knuckle is a common injury that occurs due to repetitive trauma to the hand, often seen in those who engage in boxing or other similar combat sports. It is a painful condition that can cause swelling, tenderness, and limited movement in the affected area. In some cases, boxer's knuckle can be severe enough to require medical attention and even surgery. This injury can have a significant impact on an athlete's training and overall performance, and it is important to take preventative measures to avoid its occurrence. Understanding the causes, symptoms, and treatment options for boxer's knuckle is essential for any athlete who regularly engages in combat sports or any activity that involves repeated hand trauma. Objective of the study:The objective of this review study is to analyze and summarize the literature related to boxer's knuckle, including its epidemiology, pathophysiology, clinical features, diagnosis, and management. The study aims to provide a comprehensive understanding of the condition, its causes, risk factors, and treatments, and to identify the gaps and limitations in the existing literature. Furthermore, this review intends to provide evidence-based recommendations and guidelines for the prevention, assessment, and treatment of boxer's knuckle in athletes and other individuals who are at risk of developing the condition. Ultimately, the study seeks to contribute to the development of a more precise and effective approach to managing this common hand injury. Material and methods: Review of PubMed articles using the following keywords: “mcp joint rupture boxing”, “boxer's knuckle”, “metacarpophalangeal joint boxing”, “extensor hood injuries”. Additionally, related articles proposed by the PubMed website were checked. Single citations that were not in the PubMed database but, in the opinion of the authors, contained valuable knowledge worthy of inclusion in the article were also reviewed