Opieka nad pacjentem po udarze mózgu. Wyniki dwuletniego prospektywnego badania obserwacyjnego przeprowadzonego w województwie mazowieckim w Polsce

Background and purpose Little has been published about different elements of the health services in long-term follow-up in the countries of Central and Eastern Europe. The aim of this study was to explore the health services for stroke patients in Poland. Material and methods Patients from 3 centres representing different levels of stroke care organization from Mazowieckie province were included. Data on first-ever stroke patients with “onset-to-door” time no longer than 7 days, consecutively admitted to participating centres between March 1 and June 30, 2002 were collected prospectively. Patients were assessed on admission, on discharge and 3, 6, 12, 18, and 24 months after discharge. Type of care, rehabilitation, readmissions, consultations and diagnostic procedures were evaluated. Results One hundred and sixty-four patients with first-ever stroke were included. Twenty-one patients died during hospitalization, and 36 during the two-year follow-up. Most patients were discharged home, under family care. The total rate of readmission decreased over time, from 58% to 11%, and so did the rate of rehabilitation, from 41.5% to 15%. All patients had been seen by their general practitioners and neurologists. Conclusions Post-stroke care is provided mostly by family members. Access to rehabilitation is limited and decreases over time. This study could help the authorities in healthcare budget allocation in Poland.Wstęp i cel pracy Dotychczas opublikowano niewiele danych dotyczących różnych aspektów długoterminowej opieki nad pacjentem po udarze mózgu w krajach Europy Srodkowo–Wschodniej. Celem prezentowanej pracy było zebranie danych o opiece poudarowej w Polsce. Materiał i metody W badaniu wzięły udział 3 ośrodki o różnym stopniu referencyjności z województwa mazowieckiego. Dane dotyczące pacjentów z pierwszym w życiu udarem mózgu przyjmowanych do ośrodków biorących udział w badaniu były gromadzone prospektywnie od marca do czerwca 2002 r. Do badania włączono pacjentów do 7 dni od wystąpienia udaru. Pacjenci byli oceniani przy przyjęciu, przy wypisie oraz 3, 6, 12, 18 i 24 miesiące po wypisie. Zbierano dane dotyczące: rodzaju opieki, rehabilitacji, kolejnych hospitalizacji, konsultacji oraz wykonywanych badań dodatkowych. Wyniki Do badania włączono 164 pacjentów z pierwszym w życiu udarem mózgu. W trakcie hospitalizacji zmarło 21 pacjentów, w trakcie okresu obserwacji kolejnych 36 pacjentów. Większość pacjentów została wypisana do domu, gdzie pozostawali pod opieką rodziny. Odsetek pacjentów wymagających kolejnych hospitalizacji zmniejszał się w miarę upływu czasu, z 58% do 11%, podobnie zmniejszył się odsetek pacjentów rehabilitowanych, z 41,5% do 15%. Wszyscy pacjenci byli przynajmniej raz badani przez lekarza rodzinnego i neurologa. Wnioski W większości przypadków opiekę pacjentowi po udarze mózgu zapewniają członkowie rodziny. Dostęp do rehabilitacji jest ograniczony i maleje w miarę upływu czasu. Powyższe badanie może być pomocne w planowaniu nakładów finansowych na opiekę zdrowotną w Polsce

Farmakoterapia w okresie poprzedzającym wystąpienie udaru i w ostrym udarze niedokrwiennym. Zastosowanie oraz wpływ leków na wyniki leczenia udaru niedokrwiennego mózgu w codziennej praktyce klinicznej – wyniki Szpitalnego Rejestru Udarów Mózgu w Polsce

Background and purpose Stroke is a preventable disease and acute ischaemic stroke can be effectively treated. Specific pharmacotherapy is recommended in either prevention or acute ischemic stroke treatment. We aimed to evaluate the use and the early and late outcomes impact of drugs administered before and in acute ischaemic stroke in a real world practice. Material and methods Ischaemic stroke patients hospitalized between 1st March 2007 and 29th February 2008 and reported in Polish Hospital Stroke Registry were analysed. Fully anonymous data were collected with standardized, web-based questionnaire with authorized access. Multivariate regression models were used to adjust for case-mix and evaluate the impact of drugs used prior to or in acute ischaemic stroke on outcomes. The early outcomes were defined as in-hospital mortality or poor outcome (death or dependency – modified Rankin Scale ≥ 3) at hospital discharge, while late outcomes covered one-year survival. Results A total number of 26 153 ischaemic stroke patients (mean age: 71.8 years; females: 51.6%) was reported. The analysis of pharmacotherapy showed that preventive use of hypotensive agents, anticoagulants in atrial fibrillation, antiplatelets and statins is inadequate. Regression models confirmed some expected drug benefits and additionally revealed that antihypertensive drugs or aspirin used prior to stroke and oral anticoagulants or statins used in hospital were associated with better stroke outcome. Conclusions The prevention of ischaemic stroke needs to be monitored and improved. Evidence-based treatment of acute ischaemic stroke requires further promotion. The benefits of acute ischaemic stroke treatment with statins require to be confirmed in randomized controlled settings.Wstęp i cel pracy Udarowi mózgu można skutecznie zapobiegać. Dostępne są efektywne metody leczenia ostrego udaru niedokrwiennego. Zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu ostrego udaru niedokrwiennego zalecana jest specyficzna farmakoterapia. Celem badania była ocena farmakoterapii stosowanej przed zachorowaniem oraz w ostrej fazie udaru niedokrwiennego mózgu, w warunkach codziennej praktyki klinicznej. Materiał i metody Analizie poddano grupę chorych hospitalizowanych z powodu udaru niedokrwiennego mózgu od 1.03.2007 r. do 29.02.2008 r., zgłoszonych do Szpitalnego Rejestru Udarów Mózgu w Polsce. W pełni anonimowe dane gromadzono z wykorzystaniem strukturyzowanego kwestionariusza internetowego z autoryzowanym dostępem. Do oceny wpływu leków (stosowanych przed zachorowaniem oraz w ostrej fazie udaru niedokrwiennego) na rokowanie wykorzystano wieloczynnikową analizę regresji z uwzględnieniem wpływu innych czynników rokowniczych. Wczesne wyniki leczenia zdefiniowano jako śmiertelność wewnątrzszpitalną i niekorzystny efekt terapeutyczny (punktacja ≥ 3 w zmodyfikowanej skali Rankina) przy wypisie ze szpitala, natomiast odległe wyniki leczenia jako całkowitą śmiertelność w ciągu pierwszego roku od udaru. Wyniki Analizie poddano dane 26 153 osób hospitalizowanych z powodu udaru niedokrwiennego (średni wiek: 71,8 roku; kobiety: 51,6%). Wykazano niewystarczające profilaktyczne stosowanie leków hipotensyjnych, przeciwzakrzepowych u chorych z migotaniem przedsionków, leków prze-ciwpłytkowych i statyn. W modelach wieloczynnikowych odnotowano spodziewane korzystne efekty farmakoterapii. Wykazano dodatkowo, że leki hipotensyjne i kwas acetylosalicylowy stosowane przed zachorowaniem oraz leki przeciwzakrzepowe i statyny w trakcie hospitalizacji są związane z korzystnymi wynikami terapeutycznymi. Wnioski Farmakologiczna profilaktyka udaru mózgu i leczenie ostrego udaru mózgu wymagają dalszego monitorowania i poprawy. Korzyści z zastosowania statyn w leczeniu ostrego udaru mózgu powinny być potwierdzone w badaniach klinicznych z randomizacją

Farmakoterapia w okresie poprzedzającym wystąpienie udaru i w ostrym udarze krwotocznym. Zastosowanie oraz wpływ leków na wyniki leczenia udaru krwotocznego mózgu w codziennej praktyce klinicznej – wyniki Szpitalnego Rejestru Udarów Mózgu w Polsce

Background and purpose Haemorrhagic stroke is associated with substantial mortality and disability, thus prevention and appropriate treatment of acute intracerebral haemorrhage is crucial. We aimed to evaluate the use and the early and late outcomes impact of drugs administered before and in acute haemorrhagic stroke in a real-world practice. Material and methods Haemorrhagic stroke patients hospitalized between 1st March 2007 and 29th February 2008 and reported in Polish Hospital Stroke Registry were analysed. Fully anonymous data were collected with standardized, authorized access, web-based questionnaire. Multivariate regression models were used to adjust for case-mix and evaluate the impact of drugs used prior to or in acute haemorrhagic stroke on outcomes. The early outcomes were defined as in-hospital mortality or poor outcome (death or dependency – modified Rankin Scale ≥ 3) at hospital discharge, while late outcomes covered one-year survival. Results A total of 3111 haemorrhagic stroke patients (mean age: 68.9 years; females: 46.7%) was reported. The analysis of pharmacotherapy showed low preventive use of hypotensive agents in hypertensive patients, high consumption of antibiotics and still overuse of vasoactive or neuroprotective compounds in acute haemorrhagic stroke. Regression models confirmed expected negative impact on stroke outcomes associated with oral anticoagulants but not antiplatelets and inconsistent impact of statins used prior to or in acute haemorrhagic stroke. Conclusions Preventive underuse of hypotensive compounds contribute substantially to haemorrhagic stroke risk. The high consumption of antibiotics and neuroprotective or vasoactive compounds in haemorrhagic acute stroke reflect the need to improved quality and evidence-based clinical practice.Wstęp i cel pracy Udar krwotoczny jest związany ze znaczną śmiertelnością oraz niepełnosprawnością chorych; wymaga zarówno skutecznej profilaktyki, jak i leczenia ostrej fazy. Celem badania była ocena farmakoterapii stosowanej przed zachorowaniem i w ostrej fazie udaru krwotocznego mózgu, w warunkach codziennej praktyki klinicznej. Materiał i metody Analizie poddano grupę chorych hospitalizowanych z powodu udaru krwotocznego mózgu od 1.03.2007 r. do 29.02.2008 r., zgłoszonych do Szpitalnego Rejestru Udarów Mózgu w Polsce. W pełni anonimowe dane gromadzono z wykorzystaniem strukturyzowanego kwestionariusza internetowego z autoryzowanym dostępem. Do oceny wpływu leków stosowanych przed zachorowaniem oraz w ostrej fazie udaru krwotocznego na rokowanie wykorzystano wieloczynnikową analizę regresji z uwzględnieniem wpływu innych czynników rokowniczych. Wczesne wyniki leczenia zdefiniowano jako śmiertelność wewnątrz szpitalną i niekorzystny efekt terapeutyczny (punktacja ≥ 3 w zmodyfikowanej skali Rankina) przy wypisie ze szpitala, natomiast odległe wyniki leczenia jako całkowitą śmiertelność w ciągu pierwszego roku od udaru. Wyniki Analizie poddano dane 3111 osób hospitalizowanych z powodu udaru krwotocznego (średnia wieku: 68,9 roku; kobiety: 46,7%). Analiza farmakoterapii wykazała mały odsetek chorych z nadciśnieniem tętniczym stosujących leki hipotensyjne przed udarem i względnie częste wykorzystanie w leczeniu ostrego udaru krwotocznego antybiotyków oraz leków wazoaktywnych i neuroprotekcyjnych. W modelach wieloczynnikowych potwierdzono niekorzystny wpływ na rokowanie leków przeciwzakrzepowych, ale nie przeciw-płytkowych, i obserwowano przeciwstawny efekt statyn stosowanych przed udarem i w trakcie hospitalizacji. Wnioski Zbyt rzadkie wykorzystanie leków hipotensyjnych w kontroli nadciśnienia tętniczego w okresie poprzedzającym hospitalizację istotnie wpływa na ryzyko udaru krwotocznego. Częste stosowanie antybiotyków oraz leków wazoaktywnych i neuroprotekcyjnych wskazuje na potrzebę dalszej poprawy jakości opieki w ostrym udarze krwotocznym

Czy neurodegeneracja w chorobie Wilsona jest związana tylko z akumulacją miedzi czy także żelaza?

Background and purpose Wilson disease (WD) is an autosomal recessive inherited disorder of hepatic copper metabolism. Clinical manifestations of WD include neurologic, hepatic and psychiatric symptoms. Most WD patients with the neuropsychiatric form, and some with the hepatic and presymptomatic forms have both hypointense and hyperintense lesions in basal ganglia on T2-weighted magnetic resonance imaging (MRI), which can be iron and copper accumulation. It has been established that T2* and susceptibility-weighted imaging (SWI) are highly sensitive in demonstrating brain iron accumulation, showing decreased signal intensity. Hypointense globus pallidus (GP) signal has been described on T2-, T2*-weighted images and on SWI as typical MRI lesion for patients with neurodegeneration with brain iron accumulation (NBIA). We investigated whether WD patients have MRI changes suggesting iron accumulation using T2*-weighted and VEN_BOLD SWI imaging protocols. Material and methods Standard MRI with additional sequences (T2*-weighted and VEN_BOLD SWI) was performed in consecutively admitted, clinically stable, and treated patients. Results Twenty-eight patients entered the study. Hypointensity in the GP was observed on T2*-weighted images in 10 patients. Using the VEN_BOLD SWI technique, we found hypointense signal in GP in 20 patients. Conclusions MRI data suggest not only copper but also iron accumulation in GP in WD patients.Wstęp i cel pracy Choroba Wilsona jest genetycznie uwarunkowanym, dziedziczonym autosomalnie recesywnie schorzeniem powodującym upośledzenie metabolizmu miedzi. Wyróżnia się następujące postacie kliniczne: neurologiczną, psychiatryczną i wątrobową. U większości pacjentów z postacią neurologiczną choroby Wilsona, a także u części osób z postacią wątrobową i bezobjawową stwierdza się hipointensywne i hiperintensywne zmiany w jądrach podkorowych w obrazach T2-zależnych rezonansu magnetycznego (RM) mózgu, które mogą świadczyć o gromadzeniu zarówno miedzi, jak i żelaza. Wiadomo także, że badanie RM w sekwencjach T2*-zależnej i VEN_BOLD SWI (susceptibility-weighted imaging) pozwala z dużą czułością wykrywać gromadzenie żelaza w tkance. Hipointensywny sygnał gałki bladej w RM mózgu w obrazach T2*-zależnych i w sekwencji VEN_BOLD SWI jest typowy dla neurodegeneracji z gromadzeniem żelaza (neurodegeneration with brain iron accumuhtion – NBIA). Celem niniejszej pracy było stwierdzenie, czy pacjenci z chorobą Wilsona mają zmiany w RM mózgu w sekwencjach T2*-zależnych i VEN_BOLD SWI sugerujące gromadzenie żelaza. Material i metody Badanie RM, standardowe oraz w sekwencjach T2*-zależnych i VEN_BOLD SWI, zostało wykonane u wszystkich kolejnych pacjentów przyjętych do II Kliniki Neurologii w okresie obserwacji. Wszyscy pacjenci byli w stabilnym stanie i leczono ich z powodu choroby Wilsona. Wyniki Do badania włączono 28 pacjentów. Hipointensywne zmiany w gałce bladej w obrazach T2*-zależnych stwierdzono u 10 z nich. W sekwencji VEN_BOLD SWI zmiany hipointensywne zaobserwowano u 20 osób. Wnioski Wyniki wskazują na gromadzenie nie tylko miedzi, lecz także żelaza w gałce bladej u pacjentów z chorobą Wilsona

Przyjęcia w dni robocze i w weekend na polskich oddziałach udarowych – czy dzień przyjęcia wpływa na rokowanie chorych na udar niedokrwienny mózgu w Polsce?

Background and purpose Disparities in resources, access to the expertise and healthcare providers both at hospital and before admission, or patients’ awareness of stroke symptoms can cause differences in weekend and weekday stroke severity and prognosis. The aim of the study was to explore differences in baseline characteristics and outcomes of ischaemic stroke patients admitted on weekdays and weekends. Material and methods A questionnaire based on the WHO Step Stroke and Swedish Stroke Registry was used to collect data on patients admitted to centres participating in the POLKARD Hospital Stroke Registry between June 1st, 2004 and May 31st, 2005. To ensure the quality, only centres reporting at least 100 patients were analysed. Clinical characteristics and early outcomes (death rate and poor outcome defined as modified Rankin scale score of 3 or above) were compared between patients admitted on weekdays and weekends. Results A total of 19667 ischaemic stroke patients, including 5924 admitted during weekends, were reported by 72 stroke centres. Weekend patients were older, more often disabled prior to stroke and more commonly presented with atrial fibrillation and coronary heart disease. Weekend patients were more likely to present consciousness disturbances at admission. More patients admitted on weekends died during hospitalization or had poor outcome at discharge than weekday patients (15.9% and 59.8% vs. 14.1% and 55.3%, respectively). After adjusting for baseline severity of stroke and case-mix, the regression model showed that weekend ischaemic stroke patients had worse prognosis (odds of 1.137 and 1.147 for death and poor outcome, respectively). Conclusions Admissions on weekends are associated with higher mortality and poor outcome, and that can be only partially explained by differences in baseline characteristics of admitted patients.Wstęp i cel pracy Czynniki przedszpitalne i szpitalne oraz dostępność wykwalifikowanego personelu i badań diagnostycznych mogą wpływać na rokowanie chorych na udar mózgu. Celem niniejszej pracy jest porównanie charakterystyki i rokowania chorych na udar niedokrwienny mózgu przyjmowanych do szpitala w ciągu tygodnia oraz w weekend. Materiał i metody Analizowano dane zebrane w Rejestrze Szpitalnym POLKARD prowadzonym od 1 czerwca 2004 r. do 31 maja 2005 r., wykorzystując dane jedynie z tych oddziałów, które zgłosiły co najmniej 100 pacjentów. Dane gromadzono w ramach kwestionariusza internetowego przygotowanego na podstawie kwestionariusza udarowego WHO oraz Szwedzkiego Rejestru Udarów Mózgu. Stan kliniczny przy przyjęciu, czynniki ryzyka i wyniki leczenia [zgon oraz niesprawność określona skalą Rankina (mRS)] porównywano wśród pacjentów przyjętych do szpitala w weekend i w ciągu tygodnia. Wyniki Na 72 oddziały przyjęto łącznie 19 667 chorych z udarem niedokrwiennym, w tym 5924 w weekend. Pacjenci przyjęci na oddziały w weekend byli starsi, mniej sprawni ruchowo, częściej obciążeni migotaniem przedsionków oraz chorobą wieńcową i częściej mieli zaburzenia świadomości przy przyjęciu. Wśród pacjentów przyjętych do szpitala w weekend odsetek zgonów i niekorzystny wynik leczenia (mRS ≥ 3) były istotnie częstsze (odpowiednio 15,9% i 59,8% vs 14,1% i 55,3% wśród chorych przyjętych w ciągu tygodnia). Po uwzględnieniu różnic w wyjściowym ryzyku w modelu regresji stwierdzono, że przyjęcie do szpitala w weekend pogarsza rokowanie w sposób istotny i niezależny od innych czynników rokowniczych (iloraz szans równy 1,137 i 1,147 odpowiednio dla zgonu i niekorzystnego wyniku leczenia). Wnioski Przyjęcie do szpitala w weekend wiąże się z większą śmiertelnością i mniej korzystnym wynikiem leczenia chorych na udar niedokrwienny w Polsce

The role of adipose tissue in the endocrine system

Obecnie tkanka tłuszczowa nie jest już postrzegana wyłącznie jako magazyn energetyczny; uważa się, że aktywnie uczestniczy w przemianach metabolicznych ustroju. Wiele specyficznych receptorów umożliwia jej reakcję na różne sygnały. Natomiast jako źródło licznych substancji, zwanych adipokinami, tkanka tłuszczowa stanowi organ dokrewny. Leptyna wskazuje na całkowitą zawartość tłuszczu w ustroju oraz oddziałuje z podwzgórzowymi ośrodkami sytości w regulacji pobierania pokarmu (jej kontrpartnerem jest grelina pochodzenia żołądkowego). W mniejszym stopniu wpływa także na czynność osi podwzgórze-przysadka-tarczyca. Adiponektyna i rezystyna to para hormonów tkanki tłuszczowej wpływających na insulinowrażliwość/insulinooporność w różnych tkankach. Stopniowo odkrywa się i opisuje funkcję nowych adipokin. Ostatnie badania dotyczyły apeliny i wisfatyny, które prawdopodobnie modyfikują wydzielanie i działanie insuliny. Obserwuje się także różnice między czynnością wydzielniczą trzewnej i podskórnej tkanki tłuszczowej oraz różne ich efekty wątrobowe. Ilość wydzielanych adipokin jest dodatkowo uzależniona od zwiększenia lub zmniejszenia ilości tkanki tłuszczowej. Adipokiny należy analizować w odniesieniu do cukrzycy oraz zespołu metabolicznego, w którym otyłość jest zaburzeniem osiowym. Ponadto tkanka tłuszczowa, biorąc udział w precyzyjnej regulacji miejscowej oraz ogólnej równowagi steroidowej, jest miejscem przemian steroidów. Mimo braku klinicznie jawnego procesu zapalnego, tkanka tłuszczowa okazała się źródłem cytokin prozapalnych: czynnika martwicy nowotworu α (TNF-α, tumor necrosis factor α), interleukiny 6 (IL-6, interleukin 6), czynnika chemotaktycznego monocytów (MCP-1, monocyte chemoattractant protein), a także czynników modyfikujących procesy krzepnięcia i fibrynolizy - inhibitora aktywatora plazminogenu (PAI-1, plasminogen-activator inhibitor-1). Czynniki te mogą odgrywać ważną rolę w patogenezie powikłań mikro- i makronaczyniowych, charakterystycznych dla zespołu metabolicznego i cukrzycy typu 2.Adipose tissue is no longer considered solely as body fuel deposit but rather as an active participant of metabolic changes. Many specific receptors enable it to respond to different signals. As a source of numerous substances called adipokines the fat tissue constitutes an endocrine organ. The function of novel adipokines is progressively investigated and described. Leptine reflects total mass of body fat and interplays with hypothalamic satiety centers in regulation of feeding (its counter-partner is ghrelin of gastric origin) and to a lesser extent with the function of hypothalamopituitary- thyroid axis. Adiponectin and resistin are another pair of adipocyte hormones, which influence sensitivity/resistance to insulin in different tissues. Apelin and visfatin, most recently discovered adipokines, seem to modify insulin secretion and action.Some differences are observed between visceral and subcutaneous adipose tissue secretory function as well as different liver effects. Changes in amounts of secreted adipokines are also induced by expansion or vanishing of the fat tissue. Adipokines should be analysed in relation to diabetes and metabolic syndrome, where obesity is an axial disorder. Besides, the adipose tissue is a place of steroids’ conversion and participates in precise regulation of local and general steroids’ balance. Adipose tissue was revealed a source of so called inflammatory cytokines (TNFα, IL-6, MCP-1) and factors affecting fibrinolysis and coagulation (PAI-1), despite lack of overt clinical signs of inflammation. They may play an important role in the pathogenesis of micro- and macrovascular complications, which are characteristic for metabolic syndrome and type 2 diabetes

Choroba Hashimoto a zaburzenia gospodarki węglowodanowej u pacjentów hospitalizowanych w Klinice Endokrynologii i Diabetologii Collegium Medicum w Bydgoszczy w latach 2001–2010

Introduction: Chronic lymphocytic thyroiditis, also known as Hashimoto’s thyroiditis, is the most frequent type of thyroiditis. An average of 2% of the population have the disease. It occurs in all age groups, also in children. The main cause of the disease are autoimmune disorders, which results in incresed risk of suffering from type 1 diabetes. Fourthermore, during the course of Hashimoto’s thyroiditis, hypothyroidism may cause carbohydrate metabolism disorders. Aim of our study was estimate disturbances of glycaemia in patients with recognized Hashimoto’s thyroiditis, hospitalized in Endokrinology and Diabetology Depatment of Collegium Medicum University of Nicolaus Copernicus in Bydgoszcz in years 2001–2010. Material and methods: We examined 54 patients with the diagnosis of Hashimoto thyroiditis based on clinical picture and examination(autoantibodies anty-TPO and anty-Tg). Results: In the tested group with Hashimoto’s thyroiditis, diabetes has been confirmed in 27.8% of the patients; impaired fasting glycaemia (IFG) or impaired glucose tolerance (IGT) occurred in 16.6%, whereas a normoglycaemia has been confirmed in 55.6% of the pacients. An average age of the patients with Hashimoto’s thyroiditis and diabetes at the same time, was 53 years. The patients in which we confirmed the impaired fasting glycaemia or impaired glucose tolerance were on average 49.9 years old. An average age of the patients without any carbohydrate methabolism disorders was on average 43.1 years. Conclusions: Carbohydrate metabolism disorders in the form of type 1 diabetes connected with an autoimmune process, as well as type 2 diabetes connected with the increase of the insulin resistance, occure in average of half of the patients with Hashimoto’s thyroiditis.Wstęp: Przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy zwane chorobą Hashimoto jest najczęstszym typem zapalenia tarczycy. Dotyczy około 2% populacji. Występuje we wszystkich grupach wiekowych, także u dzieci. Głównym podłożem choroby są zaburzenia autoimmunologiczne, co powoduje, że występuje zwiększone ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1. Dodatkowo w przebiegu choroby Hashimoto mogą wystąpić zaburzenia gospodarki węglowodanowej spowodowane hipotyreozą. Celem naszej pracy była ocena zaburzeń gospodarki węglowodanowej u pacjentów z rozpoznaną chorobą Hashimoto, hospitalizowanych w Klinice Endokrynologii i Diabetologii Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy w latach 2001–2010. Materiał i metody: Przebadano 54 pacjentów z rozpoznaną na podstawie obrazu klinicznego oraz badań dodatkowych (przeciwciała anty-TPO oraz anty-Tg) chorobą Hashimoto. Wyniki: W badanej grupie osób z chorobą Hashimoto cukrzycę rozpoznano u 27,8% pacjentów. Nieprawidłowa glikemia na czczo (IGT) lub nieprawidłowa tolerancja glukozy (IFG) wystąpiły u 16,6% osób, natomiast normoglikemię stwierdzono u 55,6%. Średni wiek pacjentów z chorobą Hashimoto i jednocześnie cukrzycą wynosił 53,1 roku. Osoby, u których stwierdzono stan przedcukrzycowy pod postacią nieprawidłowej glikemii na czczo (IFG), bądź nieprawidłowej tolerancji glukozy (IGT) miały średnio 49,9 roku, natomiast wiek osób bez zaburzeń gospodarki węglowodanowej wynosił średnio 43,1 roku. Wnioski: Zaburzenia gospodarki węglowodanowej pod postacią zarówno cukrzycy typu 1 związane z procesem autoimmunologicznym, jak i cukrzycy typu 2 związane ze wzrostem insulinooporności występują u około połowy pacjentów z chorobą Hashimoto

Brak związku polimorfizmów genu HSD11B1 z otyłością i cechami zespołu metabolicznego u polskich dzieci i młodzieży

Introduction. Obesity and its related disorders, clustered into metabolic syndrome (MetS), are increasingly diagnosed in children and adolescents. Clinical features, which define MetS are also encountered in patients with glucocorticoid excess. Since no evident hypercortisolaemia was detected in obesity and MetS, investigations turned to the local modulators of cortisol action. 11b-hydroxysteroid dehydrogenase type 1, encoded by HSD11B1 gene, controls tissue availability of cortisol by its regeneration from inert cortisone. Changes in HSD11B1 expression and enzyme activity may be influenced by its sequence variants and seem implicated in MetS pathogenesis. Our study was designed to evaluate plausible association of the HSD11B1 polymorphisms with early-onset obesity and features of MetS in Polish children and adolescents. Material and methods. The study comprised of 258 obese children (136 females), aged 12.3 ± 3.6 years, with excessive body mass lasting 7.1 ± 3.8 years. Anthropometric and blood pressure measurements, baseline biochemical analyses and oral glucose tolerance test were performed in all participants. Genotyping of the HSD11B1 variants rs12086634, rs846910, rs4844880, and rs3753519 was conducted in obese youth and compared with 568 lean blood donors. Results. Mean relative body mass index in obese cohort was 164.7 ± 27.1%. Hypertension was detected in 12.4%, impaired fasting glucose in 8.9%, impaired glucose tolerance in 10.8%, diabetes in 2.7%, and dyslipidemia in 31.4% children and adolescents. None of the studied HSD11B1 polymorphisms dis­played significant difference in frequency between obese and lean individuals. MetS was diagnosed in 27.6% of 203 patients with obesity aged 10–18 years. Further genotype-stratified analyses of relationship between HSD11B1 variants and particular features of MetS did not confirm increased susceptibility to develop early-onset hyperglycaemia, dyslipidaemia and hypertension in carriers of specific genotypes at rs4844880, rs846910, rs3753519, and rs12086634 (p ≥ 0.05 in all tests). Conclusion. Our study does not support the implication of the HSD11B1 polymorphisms in early-onset obesity and other features of MetS.  Wstęp. Otyłość i związane z nią zaburzenia wchodzące w skład zespołu metabolicznego (MetS) są coraz częś­ciej rozpoznawane u dzieci i młodzieży. Cechy kliniczne definiujące MetS stwierdza się również u chorych z nadmiarem glikokortykosteroidów. Ponieważ w oty­łości, jak również w MetS nie wykazano jednoznacznie hiperkortyzolemii, podjęto badania miejscowych modulatorów działania kortyzolu. Dehydrogenaza 11b-hydroksysteroidowa typu 1, kodowana przez gen HSD11B1, kontroluje tkankową dostępność kortyzolu poprzez jego regenerację z nieaktywnego kortyzonu. Indywidualna ekspresja HSD11B1 oraz aktywność enzymu mogą zależeć od polimorficznych wariantów sekwencji genu i wiązać się z patogenezą MetS. Niniej­sze badanie miało na celu ocenę możliwego związku polimorfizmów genu HSD11B1 z wcześnie występującą otyłością i cechami MetS u polskich dzieci i młodzieży. Pacjenci i metody. Badaniem objęto 258 otyłych dzieci (136 dziewczynek) w wieku 12,3 ± 3,6 roku, z nadmierną masą ciała od 7,1 ± 3,8 roku. U wszystkich wykonano pomiary antropometryczne i ocenę ciśnienia tętniczego, podstawowe analizy biochemiczne oraz do­ustny test tolerancji glukozy. Genotypowanie HSD11B1 rs12086634, rs846910, rs4844880 oraz rs3753519 przeprowadzono u otyłych chorych i porównano z 568 zdrowymi szczupłymi dawcami krwi. Wyniki. Średni względny wskaźnik masy ciała w grupie otyłych wynosił 164,7 ± 27,1%. Nadciśnienie wykryto u 12,4%, nieprawidłową glikemię na czczo u 8,9%, upośledzoną tolerancję glukozy u 10,8%, cukrzycę u 2,7%, a dyslipidemię u 31,4% dzieci i młodzieży. Nie wykazano istotnej różnicy częstości występowania żadnego z badanych polimorfizmów genu HSD11B1 między osobami otyłymi i szczupłymi. Zespół metaboliczny rozpoznano u 27,6% z 203 otyłych dzieci w wieku 10–18 lat. Dalsze analizy związku wariantów genu HSD11B1 i cech MetS z podziałem na genotypy nie potwierdziły zwiększonej podatności do rozwoju wczesnej hiperglikemii, dyslipidemia czy nadciśnienia u nosicieli specyficznych genotypów rs4844880, rs846910, rs3753519 lub rs12086634 (p ≥ 0,05 we wszystkich testach). Wniosek. Wyniki przeprowadzonego badania nie potwierdzają związku polimorfizmów genu HSD11B1 z wczesnym rozwojem otyłości ani innych cech zespołu metabolicznego