Ekonomski opravdan iznos ulaganja u kupovinu univerzalnog žitnog kombajna na porodičnim gazdinstvima

In the paper is analyzed possibility of purchase of harvester at family farms. Therefore, enterprise budgeting and partial budgeting methods were used, as well as discounting methods for evaluation of economical efficiency of investments. The problem has been shown using model of family farms directed to field crop production. The data for this survey were collected by interviewing holders of chosen family farms. The analysis has pointed out under which conditions such business decision is economically justified and financially feasible.U radu se razmatra mogućnost kupovine univerzalnog žitnog kombajna na porodičnim gazdinstvima. U tom cilju korišćeni su metodi analitičke i diferencijalne kalkulacije, kao i dinamičke metode za utvrđivanje ekonomske efektivnosti investicionih ulaganja. Razmatrana problematika je prikazana na modelu porodičnog gazdinstva usmerenog na ratarsku proizvodnju. Podaci za ovo istraživanje prikupljeni su anketiranjem nosioca odabranih porodičnih gazdinstava. Analiza je pokazala pod kojim uslovima je ovakva poslovna odluka ekonomski opravdana i finansijski prihvatljiva

Uticaj dodavanja zeolita na kvalitet mesa pastrmke

U radu je ispitivan uticaj zeolita tipa "Minazel" kao aditiva hrane za pastrmke primenjenog u koncentraciji od 1% i 2% na sledeće proizvodne parametre: osnovni hemijski sastav mesa, mikotoksikološku ispravnost, senzorne osobine, randman i koncentraciju pojedinih makro i mikroelemenata. Primenjene koncentracije zeolita, kao aditiva hrane nisu uticale na hemijski sastav pastrmskog mesa, koncentraciju minerala (Ca, Cu, Zn, Pb i Mn) i njegove senzorne osobine. Izvesni stepen pozitivnog uticaja ispoljen je u pogledu randmana mesa i prosečne telesne mase pastrmki posle ezenteracije

Model optimiacije ribočuvarske službe u cilju zaštite vodenih sistema

Važan segment svakog upravljačkog sistema su ljudski resursi i pronalaženje modaliteta da se isti koriste racionalno i ekonomično. Cilj rada je da se na konkretnom primeru određivanja parametara koji utiču na optimalan broj ribočuvara po prvi put prikaže mogućnost primene skalarnog metoda ocenjivanja (SMO) u praktičnom upravljanju ribolovnim vodama. Kombinovanjem metoda SMO sa metodom analitičko hijerarhijskog procesa, moguće je upravljačke odluke na objektivan način valorizovati i učiniti metodološki primenljivim prilikom određivanja optimalnog broja ribočuvarske službe. Objektivnost definisanja kriterijuma i izbor alternativa u odnosu na postavljeni cilj zavise od dostupnih inicijalnih informacija i iskustva donosioca odluka, ali je ovaj nedostatak moguće otkloniti donošenjem alternativnih rešenja zasnovanim na principima višekriterijumske analize i matematičkog modelovanja. U ovom radu SMO metod je prezentovan na primeru organizovanja ribočuvarske službe i daje mogućnost da se ciljni parametri odrede u kvalitativnom i kvantitativnom pogledu, kroz optimalizaciju broja potrebnih ribočuvara. Rezultati ovog rada ukazuju na potrebu inoviranja postojećih metoda pri donošenju upravljačkih odluka po pitanju organizovanja ribočuvarske službe. Iako na prvi pogled ovaj metod izgleda komplikovan, primenom odgovarajućeg softvera i korišćenjem tabelarnih kalkulatora, ovaj metod postaje izuzetno primenljiv i efikasan u donošenju pravilnih i realnih zaključaka

Karantinski korovi u semenu lucerke i njihov uticaj na efikasnost dorade

In the process of alfalfa seed processing, all relevant parameters are directly dependant on presence of weed species and other impurities in natural seed, as well as on the equipment used. The higher amount of weed in natural alfalfa seed lowers the total amount of processed seed, making the processing harder and more expensive. In alfalfa crop, quarantine weeds are especially harmful, such as dodder (Cuscuta spp.) and curly dock (Rumex spp.). One of the greatest problems in alfalfa planting is the presence of harmful parasitic flowering plant dodder (Cuscuta spp.) which is typical weed – alfalfa parasite that lowers hay and seed production. The paper shows the results of the analysis of influence different weed content from two lots of natural alfalfa seed (I, II) of different purity, on the relevant processing parameters. Processing of the both lots of seed was done on the same equipment. The relevant parameters that define alfalfa seed processing effects were: pure seed (%), weed seeds and seeds of other cultures (%), inert matters (%), seed processing time (h), consumption of active (kWh) and reactive power (kVArh), processed seed quantity (kg), metal powder (kg) and water (l) consumption, processing output (%) and seed losses (%).U procesu dorade semena lucerke svi relevantni parametri dorade direktno zavise od zastupljenosti korovskih vrsta i ostalih primesa u naturalnom semenu, kao i od sistema mašina koji se koristi za doradu. Veći sadržaj štetnih korova u naturalnom semenu lucerke smanjuje ukupnu količinu dorađenog semena, otežava i poskupljuje doradu. U usevu lucerke posebno su štetni karantinski korovi, vilina kosica (Cuscuta spp.) i štavelj (Rumex spp.). Jedan od najvećih problema u gajenju lucerke je prisustvo štetne parazitske cvetnice viline kosice (Cuscuta spp.) koja je tipičan korov - parazit lucerke koji smanjuje proizvodnju sena i semena. U radu su prikazani rezultati analize uticaja različitog sadržaja semena korova u dve partije naturalnog semena lucerke (I, II) različitih čistoća, na relevantne parametre dorade. Dorada obe partije semena obavljala se na istom sistemu mašina. Relevantni parametri koji definišu efekte dorade semena lucerke bili su: čisto seme (%), seme korova i seme drugih kultura (%), inertne materije (%), vreme dorade semena (h), utrošak aktivne (кWh) i reaktivne električne energije (kVArh), količina dorađenog semena (kg), utrošak metalnog praha (kg) i vode (l), randman dorade (%) i gubici semena (%)

Racionalizacija u procesu dorade semena lucerke

Analysis the efficiency of processing equipment for natural alfalfa seed of purity of 71% during various technological processes is given in this paper. Seeds for the establishment and use of alfalfa must be of high purity, germination and genetic values. The purpose of cleaning is to eliminate all grains of other species and varieties, together with an inert material out seeds and extract the grain of pure culture. The quality of processed alfalfa seed is stated in the rules of the quality of agricultural products. After each stage of processing on the processing equipment, the purity and composition of impurities were tested. A very important indicator of the efficiency of extraction and percentage of seed loss in the processing is the percentage of Cuscuta spp. seed before and after passing through a magnetic separator. The aim of the study was to determine the relevant parameters for each of the applied technological processes during alfalfa seed processing. The relevant parameters that were determined during the test were: pure seed (%), weed seeds and seeds of other crops (%), inert matter (%), the amount of processed seed (kg), seed processing time (h), seed loses (% ) and processing yield (%). Based on the results, the appropriate technological process for alfalfa seed processing can be chosen and optimization and rationalization of the processing can be done.U radu je data analiza efikasnosti mašina za doradu pri doradi naturalnog semena lucerke čistoće 71% različitim tehnološkim postupcima. Seme za zasnivanje i korišćenje lucerke mora biti visoke čistoće, klijavosti i genetske vrednosti. Zadatak čišćenja je da se iz naturalnog semena sa primesama uklone sva zrna drugih vrsta i sorti zajedno sa inertnim materijama i izdvoji čisto zrno osnovne kulture. Kvalitet dorađenog semena lucerke je propisan pravilima o kvalitetu poljoprivrednog bilja. Posle svake faze dorade na mašinama za doradu ispitivana je čistoća i sastav primesa. Veoma značajan pokazatelj efikasnosti izdvajanja i procenat gubitaka semena pri doradi je procenat zastupljenosti semena Cuscute spp. pre i posle prolaska kroz magnetnu mašinu. Cilj ispitivanja bio je da se pri doradi semena lucerke odrede relevantni parametri za svaki od primenjenih tehnoloških postupaka. Relevantni parametri koji su određivani tokom ispitivanja bili su: čisto seme (%), seme korova i seme drugih kultura (%), inertne materije (%), količina dorađenog semena (kg), vreme dorade semena (h), gubici semena (%) i randman dorade (%). Na osnovu dobijenih rezultata moguće je izvršiti izbor odgovarajućeg tehnološkog procesa za doradu semena lucerke, odnosno optimizaciju i racionalizaciju u procesu njegove dorade

Primena različitih tehnoloških procesa u doradi semena crvene deteline

This paper presents the results of the processing of natural red clover seed on the processing equipment using different technological methods. Red clover seed, for the establishment and crop utilization, must be of high purity, germination, and high genetic values. These requirements are achieved by processing, or removing impurities and poor quality seeds. Red clover seed processing involves a number of operations, of which the most important are: cleaning, packaging, labeling and storage. In the processing of seeds of this forage plant, the amounts of processed seed directly depends on the content of impurities that may be organic or inorganic, as well as the amount and type of present weed seed. The task is to clean the natural seeds of red clover and thus remove all traces of impurities and extract the basic seed of pure culture. The importance of processed seed is reflected in the fact that the seed must be timely prepared for the favorable condition for quality sowing, germination and emergence. The aim of the study was to determine relevant parameters of the processing equipment in the red clover seed processing. Parameters were: pure seed (%), weed seeds and seed of other crops (%), inert matter (%), the amount of processed seed (kg), seed processing time (h), losses of seeds (%), processing output (%) and the amount of materials consumed in the seed processing. Based on these results and their comparison, choice of appropriate technological processes for red clover seed can be made.U radu su prikazani rezultati ispitivanja pri doradi naturalnog semena crvene deteline na mašinama za doradu različitim tehnološkim postupcima. Seme za zasnivanje i korišćenje useva crvene deteline (Trifolium pratense L.) mora biti visoke čistoće, klijavosti, kao i visoke genetske vrednosti. Ovi zahtevi se ostvaruje doradom, odnosno odstranjivanjem nečistoća i semena lošijeg kvaliteta. Dorada semena crvene deteline obuhvata veći broj operacija od kojih su najznačajnije: čišćenje, pakovanje u ambalažu, deklarisanje i skladištenje. U procesu dorade semena ove krmne biljke količina dorađenog semena direktno zavisi od sadržaja primesa koje mogu biti organskog i neorganskog porekla, a takođe i od količine i vrste korova u semenu koje se dorađuje. Zadatak čišćenja je da se iz naturalnog semena crvene deteline sa primesama uklone sva zrna stranih primesa i razne nečistoće i izdvoji čisto zrno osnovne kulture. Značaj dorađenog semena se ogleda u tome da se seme blagovremeno pripremi u što povoljnije stanje za sejalicu i kvalitetnu setvu, klijanje i nicanje. Cilj ispitivanja bio je da se pri doradi semena crvene deteline odrede relevantni parametri na mašinama za doradu, a to su: čisto seme (%), seme korova i seme drugih kultura (%), inertne materije (%), količina dorađenog semena (kg), vreme dorade semena (h), gubici semena (%), randman dorade (%), kao i količina potrošenog materijala u tehnološkom procesu dorade semena. Na osnovu dobijenih rezultata i njihovim poređenjem moguće je izvršiti izbor odgovarajućeg tehnološkog procesa za doradu semena crvene deteline

Prediction of Cervical Lymph Node Metastasis in Clinically Node-Negative T1 and T2 Papillary Thyroid Carcinoma Using Supervised Machine Learning Approach

Papillary thyroid carcinoma (PTC) is generally considered an indolent cancer. However, patients with cervical lymph node metastasis (LNM) have a higher risk of local recurrence. This study evaluated and compared four machine learning (ML)-based classifiers to predict the presence of cervical LNM in clinically node-negative (cN0) T1 and T2 PTC patients. The algorithm was developed using clinicopathological data from 288 patients who underwent total thyroidectomy and prophylactic central neck dissection, with sentinel lymph node biopsy performed to identify lateral LNM. The final ML classifier was selected based on the highest specificity and the lowest degree of overfitting while maintaining a sensitivity of 95%. Among the models evaluated, the k-Nearest Neighbor (k-NN) classifier was found to be the best fit, with an area under the receiver operating characteristic curve of 0.72, and sensitivity, specificity, positive and negative predictive values, F1 and F2 scores of 98%, 27%, 56%, 93%, 72%, and 85%, respectively. A web application based on a sensitivity-optimized kNN classifier was also created to predict the potential of cervical LNM, allowing users to explore and potentially build upon the model. These findings suggest that ML can improve the prediction of LNM in cN0 T1 and T2 PTC patients, thereby aiding in individual treatment planning

INFLUENCE OF CULTIVAR CHARACTERISTICS OF MUSCAT TABLE GRAPEVINE CULTIVARS (VITIS VINIFERA L.) ON GRAPE BRANDY COMPOSITION AND QUALITY

The goal of this paper has been to examine influence of a cultivar on the quality of a grape brandy produced from the muscat table cultivars: Demir kapija, Early muscat, Radmilovacki muskat, Banatski muskat, Muscat Hamburg, Smederevski muskat, Italy and Afuz-ali. In terms of the content of methyl alcohol as well as of the total evaporable ingredients, grape brandies made of the fermented grape mash of investigated cultivars meet the prescribed standards stipulated by the Rulebook on the Quality of Alcoholic Beverages