Palaeoenvironmental reconstruction of the Upper Visean Paprotnia Beds (Bardo Unit, Polish Sudetes) using ichnological and palaeontological data

In this paper the trace fossil associations and the taphocoenoses from the Upper Visean Paprotnia Beds (Bardo Unit) have been compared. Eleven ichnogenera have been recognized (Zoophycos, Chondrites, Protovirgularia, Lockeia, Palaeophycus, Nereites, Planolites, Altichnus, Paleobuprestis, cf. Thalassinoides and ?daedaloid form). A new ichnospecies Paleobuprestis sudeticus has been defined herein. It is the oldest wood-boring trace fossil observed in macroscale and the first wood-boring trace fossil preserved on the archaeocalamites stems. Based on ichnodiversity and relative abundance of trace fossils in the investigated strata three ichnoassociations have been distinguished: Zoophycos–Chondrites–Palaeophycus, Palaeophycus–Nereites and Paleobuprestis. Vertical succession of both the taphocoenoses and ichnoassociations reflects the different colonization stages of the substrate and is linked to bathymetric changes in the marine basin from offshore to nearshore conditions in warm climate at low latitude. The Paprotnia profile is a unique record of the Asbian–Brigantian transition

The example of occupational risk assessment at workplace laboratory-sampler

W literaturze specjalistycznej i dokumentacji wewnątrzzakładowej występują najczęściej przykłady kart oceny ryzyka zawodowego, które dotyczą stanowisk pracy o niezmiennej lokalizacji miejsca i warunków wykonywania pracy. Artykuł obejmuje analizę wybranych aktów prawnych, Polskich Norm i publikacji, które określają wybrane zasady organizacji oceny ryzyka zawodowego. Publikacja przedstawia problematykę oceny ryzyka zawodowego na przykładzie specyfiki pracy laboranta próbobiorcy.In the specialist literature and in-house documentation are the most common examples of occupational risk assessment cards that apply to workplaces with invariable location of the place and conditions of work. The elaboration covers analysis of selected legal acts, Polish Standards and publications that define selected principles of organization of occupational risk assessment. The publication presents problems of occupational risk assessment for example of the specificity of the laboratory-sampler work

Characteristics of Hg- bearing gold from selected areas of Lower Silesia

Z aluwiów korytowych Przedgórza Kaczawskiego i obszarów sąsiednich pozyskano ziarna złota rtęciowego z domieszką Hg do 6,95 % wag. Obecność rtęci najczęściej związana jest z partiami złota o wyższych zawartościach Ag. Ziarna podzielić można na podstawie różnic teksturalnych i składu chemicznego na dwie grupy. Pierwszą stanowią złociny o teksturze gąbczastej rozwiniętej w całej objętości ziaren, o zawartości Hg nie przekraczającej < 2 % wag. Złoto tego typu stanowi produkt procesu amalgamacji i jako efekt działalności antropogenicznej może występować we wszystkich znanych wystąpieniach złota rozsypiskowego. Drugą stanowią złociny o bimodalnej budowie, złożone ze stopu Au-Ag o składzie fazy metastabilnej lub elektrum i czystego złota rodzimego. Faza złota rodzimego nie zawiera rtęci. Faza srebrowa ma zwartą teksturę, a koncentracja Hg sięga kilku % wag. Prawdopodobnym obszarem alimentacyjnym tego typu złota są wychodnie stref kontaktu czerwonego spągowca - cechsztynu.Particles of mercurial gold with Hg content of max. 6,95 wt % have been found in the riverbeds of the Kaczawskie Foothils and adjacent areas. The presence of mercury is predominantly connected with the parts of gold with higher concentration of silver. Due to structural and chemical differences two types of mercurial gold can be distinguished. The first one comprises gold particles with spongy structure developed in the whole volume of grains, in which the Hg concentration doesn’t exceed 2 wt %. The gold of this type represents the product of the amalgamation process and, as an effect of anthropogenic activity, can occur in the whole known placer gold deposits. The second one comprises gold particles of bimodal structure, made of Au-Ag alloy of unstable or electrum phase and phase of pure gold. The phase of pure gold doesn’t contain Hg. The phase of Ag-bearing gold has a dense structure with a Hg concentration of a few wt %. The outcrops of the contact zones between Rotliegend and Zechstein are the most probable sources of this type of gold

Symptoms of Fe-U-Pb-Zn-Cu-Ni mineralization in the Dubie dolomite mine (Kraków-Częstochowa Upland)

Przedstawiono wyniki badań kruszców obecnych w żyłkach kwarcowo-kalcytowych i kwarcowo-barytowych, towarzyszących dajce andezytowej w rejonie kopalni Dubie. Stwierdzono podwyższoną zawartość U i Th w strefach uskokowych, obecność pirytów i markasytów Ni- i Zn-nośnych, magnetytów skarnowych i magmowych, sfalerytu, hematytu, goethytu, cerusytu i barytu. Procesy pirytyzacji, cerusytyzacji oraz barytyzacji towarzyszące intruzji andezytowej mogą świadczyć o obecności klasycznego żyłowego złoża hydrotermalnego z wysoko- i średniotemperaturowymi minerałami metalonośnymi na południe od Dubia.Results of the analysis of the metalliferous quartz – calcite and quartz – barite streaks, associated with an andesitic dyke in the Dubie quarry, have been presented below. The higher concentration of U and Th within the fault zones has been noted. Furthermore, presence of Ni- and Zn-bearing pyrites and marcasites, skarn and magmatic magnetites, sphalerites, hematites, goethites, cerussites and barites has been revealed. The processes of pyritization, cerussitization and baritization, correlated with the local andesitic intrusion, may indicate the evidences of a classic, hydrotermal vein – type deposit with high- and medium temperature metal-bearing minerals, located south of Dubie

Anthropogenic gold from Złotoryja area (Kaczawa Foothills)

Zbadano możliwość zastosowania mobilnego koncentratora grawitacyjnego do poszukiwań złota w okolicy Złotoryi. W koncentratach powstałych w wyniku wzbogacania materiału aluwialnego okolicznych strumieni stwierdzono występowanie minerałów tlenkowych uwolnionych, tj. magnetytu, hematytu, ilmenitu, rutylu, anatazu, kasyterytu, goethytu, psylomelanu, piroluzytu oraz kuprytu. Ponadto stwierdzono obecność monacytu, wolframitu, cyrkonu, schelitu, granatów. Spośród siarczków i siarkoaresenków występują ziarna pirytu, chalkopirytu, arsenopirytu, sfalerytu, galeny, markasytu, framboidów pirytowych oraz kowelinu. W materiale badawczym stwierdzono obecność minerałów rodzimych oraz metali i ich stopów. Są to złoto rodzime, złoto antropogeniczne, złoto srebrowe, srebro rodzime, ołów metaliczny, miedź metaliczna, krzemki Fe oraz liczne sferule o składzie Ti-V-Fe. Złoto antropogeniczne charakteryzuje się strukturą gąbczastą i zawiera śladowe ilości Fe, Ni oraz Hg.Mobile gravity concentrator was used to search for gold near Złotoryja. Oxide minerals (magnetite, hematite, ilmenite, rutile, anatase, cassiterite, goethite, psilomelane, pyrolusite and cuprite) and monazite, wolframite, zirconium, scheelite, garnets were found in the concentrates from alluvial’s material. Additionally sulfides and arsenic sulfides (pyrite, chalcopyrite, arsenopyrite, sphalerite, galena, marcasite, framboidal pyrite and covellite) were also found in the concentrate. During the study, material revealed the presence of native minerals and metals as well as their alloys (native gold, anthropogenic gold, Ag-gold, native silver, metallic lead, copper metal, Fe-silicide and spherule Ti-V-Fe). Anthropogenic gold has a spongy structure and contains trace amounts of Fe, Ni, and Hg

The use of radiometric methods in the prospecting for the ilmenite bodies in the Massif Ślęża (Lower Silesia)

Zbadano możliwość zastosowania radiometrycznej metody pomiarów promieniowania gamma do poszukiwań ciał oraz skupień ilmenitowych w gabrach w rejonie góry Ślęży (Dolny Śląsk). Obróbka statystyczna pomiarów natężenia promieniowania gamma pozwoliła na zidentyfikowanie kierunku WSW-ENE występowania ciał ilmenitowych. Na podstawie opracowania rozkładu anomalii statystycznych wytypowano miejsca obecności ciał ilmenitowych w masywie ofiolitowym Ślęży. Wytypowane miejsca na zboczach góry Ślęży okazały się obszarem dawnej, przedwojennej prospekcji okruszcowania Ti-Fe. Ciała ilmenitowe wykazują makro i mikrorytmiczność typową dla masywów magmowych. Ich miąższość waha się od 5 cm do 10 m.Radiometric method was used to search for ilmenite bodies in gabbroes in the area of the Ślęża Mt (Lower Silesia, the Strzegomiany-Kunów Zone). Statistical processing of gamma radiation measurements allowed us to identify the occurrence of WSW-ENE trending ilmenite bodies. The ilmenite bodies were found in the ophiolitic Massif Ślęża by means of the statistical anomalies distribution. The selected locations on the slopes of the Mount Ślęża proved to be an old, pre-WWII prospecting area of Ti-Fe mineralization. In the area of the Ślęża Massif the typical rhythm of macro- and microcrystallization of ilmenite characteristic for magmatic bodies was found. The ilmenite bodies occurring in the Strzegomiany - Kunów Zone are striking 60o-240o or 70o-250o and their thickness varies from 5 cm to 10 m

Rosarichnoides sudeticus igen. et isp. nov. and associated fossils from the Coniacian of the North Sudetic Synclinorium (SW Poland)

A new ichnogenus and ichnospecies Rosarichnoides sudeticus is proposed for a large, exceptionally well-preserved crustacean burrow, which has been found in the Upper Cretaceous (Coniacian) Quadersandstein of the North Sudetic Synclinorium (Czaple quarry). Some of its specimens have been assigned to Thalassinoides saxonicus (Geinitz, 1842). It is unbranched, a characteristic rosary-shaped trace fossil, which consists of alternating chambers (swellings) and constrictions. The burrow is without any wall and usually lack ornamentation and has a passive fill. It should be included in ophiomorphid group sensu Bromley (1996). This unique finding resembles modern crustacean burrows produced by shrimps or crabs. Additionally, Thalassinoides paradoxicus (Woodward, 1830), the starfish Astropecten scupini Andert, 1934, the inoceramids Inoceramus kleini Müller, 1888 and Inoceramus sp. were found in the same sandstones. The trace fossils are indicative of the archetypal Skolithos ichnofacies that is typical of foreshore to middle shoreface settings

Forms of Occurrence of Selected Metals in Metallurgical Slags in Comparison with their Geochemical Properties

Badania składu chemicznego żużli hutniczych pochodzących zarówno z bieżącej produkcji, jak i składowanych przez wiele lat na zwałowiskach wykazały, że są one bardzo zróżnicowane. Żużle zawierają znaczne ilości metali, w tym metali ciężkich, obok pierwiastków z grupy niemetali i lantanowców. W artykule na podstawie badań mineralogiczno-chemicznych żużli stalowniczych oraz żużli po produkcji stali i rud Zn-Pb, scharakteryzowano formy występowania i powiązania ze składnikami fazowymi wybranych metali: żelaza, manganu, cynku, ołowiu i in. Stwierdzono, że metale w żużlach hutniczych mogą występować w postaci drobnych kropli nie oddzielonych od żużla w procesie hutniczym, tworzyć skupienia polimetaliczne, własne fazy (zwłaszcza tlenkowe) oraz ukrywać się w strukturach faz krzemianowych. Znaczna ilość metali jest rozproszona w szkliwie i substancji amorficznej. Prowadzone badania dostarczają informacji na temat występowania metali w żużlach hutniczych, co jest szczególnie istotne podczas wykonywania prac związanych z gospodarczym wykorzystaniem żużli. Dotyczy to zwłaszcza coraz częściej podejmowanych prób pozyskiwania pierwiastków z żużli hutniczych. Działania te determinują konieczność analizy składu chemicznego i fazowego żużli, gdyż mogą stanowić ważną wskazówkę np. przy opracowywaniu odpowiedniej technologii odzysku pierwiastków.Research of metallurgical slags chemical composition, originating both from current production as well as gathered in dumping grounds formany years, show that they are very diversified. Slags contain substantial amounts of metals, including heavy metals, apart from elements from groups of non-metals and lanthanoids. In the article occurrence forms and relations with phase components of selected metals (iron, manganese, zinc, lead and others) on the basis of mineralogical and chemical research on slags after steel and ore Zn-Pb production were characterized. It was stated that metals may occur in metallurgical slags as fine drops not separated from slag during a metallurgical process, may form polymetallic aggregates, their own phases (especially oxide ones) and hide in structures of silicate phases. A considerable amount of metals is dissipated in glaze and amorphous substance. The conducted research delivers information on the occurrence of metals in metallurgical slags, which is extremely important during work connected with economic exploitation of slags. It especially refers to increasing attempts of acquiring elements from metallurgical slags. These activities determine the necessity of analyzing chemical and phase composition of slags because they may be an important indication, for instance while working on a proper technology of elements recovery