Współczynniki podziału rtęci między fazę rozpuszczoną a cząsteczkową w Bałtyku Południowym

Rtęć dostarczana do środowiska trafia do morza, gdzie, na wskutek swojego powinowactwa do materii zawieszonej jest usuwana z kolumny wody i ulega depozycji do osadów dennych. Ze względu na gradienty gęstości występujące w Morzu Bałtyckim, rtęć związana z zawiesiną może zatrzymywać się na halo klinie lub termoklinie, gdzie na wskutek dekompozycji materii organicznej może zostać uwolniona do środowiska. Wyznaczono współczynniki podziału rtęci między fazę zawieszoną a rozpuszczoną w kolumnie wody w rejonie Ujścia Wisły, Zatoki Gdańskiej, Głębi Gdańskiej i otwartego Bałtyku Południowego. Zarówno stężenie rtęci zawieszonej jak i rozpuszczonej było powiązane z sezonem pobierania prób jak i bliskością do źródeł rtęci. Najwyższe stężenia odnotowano w ujściu Wisły, a także w próbach z obszaru Zatoki Gdańskiej pobieranych wiosną. Było to prawdopodobnie wywołane zwiększonym spływem rzecznym oraz podwyższonym, na wskutek okresu grzewczego, stężeniem rtęci atmosferycznej. Zmienność sezonowa została odnotowana także pod względem współczynników podziału. Zwiększony udział cząsteczkowej frakcji rtęci zauważono w próbach wiosennych, co zostało przypisane głównie bioakumulacji rtęci przez fitoplankton. Równowaga między rozpuszczoną a cząsteczkową formą rtęci zmieniała się w profilu pionowym w kolumnie wody. Współczynnik podziału między frakcję rozpuszczoną a cząsteczkową wydaje się być funkcją dekompozycji materii organicznej i prędkości opadania zawiesiny. Dłuższy czas rezydencji zawiesiny w obszarach anomalii gęstościowych (halo- i termokliny) związany jest z dekompozycją zawartej w zawiesinie materii organicznej i uwalnianiem rtęci do wody. Jednakże równoległy proces resorpcji prowadzi do kształtowania się specyficznej równowagi w obszarze klin jesienią, co skutkuje wyższymi niż w kolumnie wody stężeniami rtęci w zawiesinie, zaś proces przechodzenia rtęci do fazy rozpuszczonej dominuje w głębszych warstwach wody, co najprawdopodobniej jest skutkiem warunków redukcyjnych panujących poniżej halokliny. Dystrybucja rtęci jest funkcją rozkładu materii organicznej i prędkości sedymentacji cząstek stałych, prawdopodobnie również wpływ mają warunki tlenowe poniżej halokliny oraz interakcja między wodą i osadem. Dłuższy czas przebywania rtęci w obszarach anomalii gęstościowych powoduje wzrost zawartości rtęci cząsteczkowej w materii zawieszonej, niezależnie od stężenia materii zawieszonej w kolumnie wod

Effect of diet on the capacity to remove mercury from the body of a penguin (Spheniscus demersus) living in the ZOO

Birds due to its position in the trophic chain are good monitors of the marine environment in terms of mercury contamination. For the proper interpretation of results it is necessary to know both the processes of accumulation of this metal in their bodies and processes of elimination. Research involving the Penguin (Spheniscus demersus) living in a ZOO has identified the relationship between diet and the amount of mercury removed from the penguin body in guano, feathers, and in the case of females with eggs. The research was conducted in years 2009-2011. Total mercury was determined in elements responsible for detoxification and in the diet of penguins. Mercury concentration was determined by atomic absorption spectrophotometry with AMA-254 automatic mercury analyzer. The highest average mercury concentrations were determined in feathers: 1781.12 ngHg•g−1d.w., lower in eggs: 950.88 ngHg•g−1 dry weight (d.w.). and in a guano: 139.18 ngHg•g−1. In food, herrings caught in the southern Baltic, Hg concentrations were relatively low with averaged value 31.81 ngHg•g−1d.w