Ocena koncepcji przewidywania UV-barierowości tkanin (UPF) ze sztucznych włókien celulozowych przez różnicowanie budowy chemicznej zastosowanych rozjaśniaczy optycznych

The publication presents investigation results and statistical analysis showing that by varying the chemical structure of optical brighteners from the derivative group of stilbene used for fabrics of artificial cellulose fibre modification, resulting in a different manufacturing process, it is possible to predict the level of the UPF value of the index of such modified fabric. In addition, statistically it was confirmed by results from early research that both the fibre finish (in this case, roughening the pigment TiO2 ) used for fabric manufacture as well as the FBA concentration used for fabric modification influence their UPF index value. Fabric UV -barrier studies also showed that despite a partial decrease in UPF values for such finished fabrics, the dependence of such an index on subtle differences in the chemical structure of the FBAs is maintained. Primarily the possibility and range of improving textile barriers against UV radiation through the use of the UV-absorption abilities of optical brighteners with subtle differences in their chemical structure was recognised, creating a premise to elaborate a mathematical control concept to steer a textile UV-barrier.W publikacji przedstawiono wyniki badań i analiz statystycznych, świadczące o tym, że poprzez różnicowanie budowy chemicznej rozjaśniaczy optycznych z grupy pochodnych związków stilbenu, zastosowanych do modyfikacji tkanin ze sztucznych włókien celulozowych, powstałych w różnym procesie wytwórczym, możliwe jest przewidywanie poziomu wartości wskaźnika UPF tak zmodyfikowanych tkanin. Ponadto statystycznie potwierdzono wyniki wcześniej prowadzonych badań, świadczące o tym, że zarówno wykończenie włókien (w tym przypadku zmatowienie pigmentem TiO2) użytych do produkcji tkanin, jak i stężenie FBAs, użytych do modyfikacji tkanin, wpływa na badaną dla nich wartość wskaźnika UPF. W badaniach trwałości UV-barierowych tkanin wykazano także, że mimo częściowego spadku wartości UPF tak wykończonych tkanin, utrzymuje się zależność tego wskaźnika od subtelnych różnic w budowie chemicznej FBAs. Wstępnie rozpoznana możliwość i zakres poprawy barierowości tekstyliów wobec promieniowania UV poprzez wykorzystanie zdolności UV-absorbcyjnych rozjaśniaczy optycznych o subtelnych różnicach w budowie chemicznej, stwarza przesłankę do opracowania matematycznej koncepcji kontrolowanego sterowania UV-barierowością tekstyliów