Wpływ wodnych wyciągów z Galium aparine L. i Matricaria maritima Subsp. inodora (L.) Dostál na kiełkowanie żyta i pszenżyta ozimego

During the research, it was assessed how water extracts from Galium aparine and Matricaria maritima subsp. inodora affect the germination energy and capacity, as well as the length of the seedling root and the first leaf of the Dankowskie Zlote cultivar of Secale cereale and of the Janko cultivar of Triticale rimpaui. The experiment was conducted under laboratory conditions, with the use of Petri dishes. The influence of three concentrations of water extracts prepared from the dry and fresh mass of the plant’s above-ground parts was examined. Petri dishes watered with distilled water constituted the control treatment. Water extracts prepared from the Matricaria maritima subsp. inodora dry and fresh mass and Galium aparine fresh mass reduced the germination capacity and energy of rye and triticale in direct proportion to the increase of concentration. Higher concentrations of water extracts reduced, to a significantly larger extent, the growth of the seedling roots of both species. Lowest-concentration water extracts from the Matricaria maritima subsp. inodora dry and fresh mass and from the Galium aparine fresh mass stimulated the growth of seedling root of the cereals under study. Higher concentrations of water extracts prepared from the Galium aparine and the Matricaria maritima subsp. inodora dry mass reduced, to a significantly larger extent, the growth of the first leaf.W badaniach oceniono oddziaływanie wodnych wyciągów z suchej i świeżej masy Galium aparine i Matricaria maritima subsp. inodora na energię, zdolność kiełkowania oraz długość korzenia zarodkowego i pierwszego liścia Secale cereale (odmiany Dańkowskie Złote) oraz Triticale rimpaui (odmiany Janko). Wyciągi wodne sporządzone ze świeżej masy Galium aparine zmniejszały energię kiełkowania żyta i pszenżyta ozimego wprost proporcjonalnie do wzrostu stężenia. Wyciągi wodne o najwyższym stężeniu sporządzone z Galium aparine i Matricaria maritima subsp. inodora obniżały zdolność kiełkowania ziarniaków, a także istotnie skracały długość korzeni zarodkowych w porównaniu z pozostałymi badanymi roztworami oraz obiektem kontrolnym. Wyciągi o najniższym stężeniu, z suchej i świeżej masy maruny oraz świeżej masy przytulii, wyraźnie natomiast stymulowały wzrost korzeni zarodkowych badanych gatunków zbóż. Testowane wodne wyciągi w istotnie większym stopniu skracały długość korzeni zarodkowych żyta ozimego niż pszenżyta ozimego, co świadczy o różnej wrażliwości badanych gatunków zbóż. Wyciągi ze świeżej masy przytulii i suchej masy maruny, o najwyższym stężeniu, w największym stopniu skracały długość pierwszego liścia w porównaniu z pozostałymi stężeniami i kontrolą

Wpływ wsiewek międzyplonowych na zachwaszczenie łanu jęczmienia jarego uprawianego w monokulturze

This paper presents the results of a study carried out in the years 2005–2007 in the Bezek Experimental Farm near the city of Chełm, Poland, on heavy mixed rendzina soil. The effect of intercropping, using red clover (cv. Dajana) and white clover (cv. Astra), on weed infestation of a spring barley crop was studied. The species composition of weeds in the spring barley crop changed to a small extent under the influence of the application of clover intercropping, whereas the population size of particular species showed large fluctuations. In the spring barley crop with the red clover intercrop, Sonchus arvensis occurred in greatest numbers among dicotyledonous weed species. In the barley crop with white clover and without intercrop, Viola arvensis and Sonchus arvensis were the dominant dicotyledonous species. Setaria pumila was the dominant monocotyledonous species in all the treatments. Intercropping using red and white clover clearly limited the growth and development of weeds. The red clover intercrop in the spring barley crop better reduced the infestation with dicotyledonous weeds and also significantly reduced the number of monocotyledonous weeds and the total number of weeds, whereas the white clover intercrop limited only the number of monocotyledonous weeds. The application of the herbicide Chwastox Extra 300 SL significantly reduced the fresh weight of weeds found in the spring barley crop. The presence of the intercrop resulted in different total numbers of weeds in particular treatments. Intercropping distinctly limited the occurrence of the following weed species: Sonchus arvensis, Fallopia convolvulus, Melandrium album, Amaranthus retroflexus, Veronica arvensis and Medicago lupulina. The investigated intercrop species also reduced the biomass of weeds. The application of the herbicide did not differentiate the number of monocotyledonous weeds, which resulted from the application of Chwastox Extra 300 SL that controls only dicotyledonous species.W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w latach 2005–2007 w Gospodarstwie Doświadczalnym Bezek niedaleko Chełma, na ciężkiej rędzinie mieszanej. Badano wpływ wsiewek międzyplonowych w postaci koniczyny czerwonej odmiana ‘Dajana’ i koniczyny białej odmiana ‘Astra’ na zachwaszczenie łanu jęczmienia jarego. Skład gatunkowy chwastów w łanie jęczmienia jarego w niewielkim stopniu ulegał zmianom pod wpływem zastosowania wsiewek międzyplonowych koniczyn, natomiast liczebność osobników poszczególnych gatunków ulegała znacznym wahaniom. W łanie jęczmienia jarego z wsiewką koniczyny czerwonej spośród gatunków dwuliściennych najliczniej wystąpił Sonchus arvensis. W uprawie jęczmienia z koniczyną białą i bez wsiewki dominującymi gatunkami dwuliściennymi były Viola arvensis oraz Sonchus arvensis. Dominującym gatunkiem jednoliściennym we wszystkich obiektach była Setaria pumila. Wprowadzenie wsiewek międzyplonowych w postaci koniczyny czerwonej i białej wyraźnie ograniczało wzrost i rozwój chwastów. Wsiewki międzyplonowe koniczyny czerwonej w łanie jęczmienia jarego lepiej ograniczały zachwaszczenie chwastami dwuliściennymi, zmniejszyły istotnie także liczbę chwastów jednoliściennych i ogółem zaś koniczyny białej tylko liczbę chwastów jednoliściennych. Zastosowanie herbicydu Chwastox Extra 300 SL istotnie zmniejszyło świeżą masę chwastów występujących w łanie jęczmienia jarego. Obecność wsiewki wpływała na zróżnicowaną ogólną liczbę chwastów w poszczególnych obiektach. Wsiewki międzyplonowe wyraźnie ograniczały występowanie następujących gatunków chwastów: Sonchus arvensis, Fallopia convolvulus, Melandrium album, Amaranthus retroflexus, Veronica arvensis i Medicago lupulina. Także biomasę chwastów redukowały badane gatunki wsiewek. Stosowanie herbicydu nie zróżnicowało liczby chwastów jednoliściennych, co wynikało z zastosowania Chwastoxu Extra 300 SL zwalczającego jedynie gatunki dwuliścienne

Zachwaszczenie łanu ozimych odmian pszenicy orkisz (Triticum aestivum ssp. Spelta) uprawianych w zróżnicowanych warunkach nawożenia mineralnego i ochrony chemicznej

A field experiment was carried out in the years 2008- 2010 on rendzina soil. The aim of the study was to evaluate weed infestation of winter spelt cultivars (‘Schwabenkorn’ and ‘Spelt I.N.Z.’) grown under different conditions of mineral fertilization and chemical plant protection. In the experiment, two levels of mineral fertilization were compared (kg × ha-1): I. N 60; P 26.2; K 83; and II. N 80; P 34.9; K 99.6. The chemical protection levels were as follows: A. Control treatment; B. Mustang 306 SE, Stabilan 750 SL; C. Mustang 306 SE, Attribut 70 WG, Stabilan 750 SL; D. Mustang 306 SE, Attribut 70 WG, Alert 375 SC, Stabilan 750 SL. Apera spica-venti, Setaria pumila, and Galium aparine occurred in greatest numbers in the spelt wheat crop. The cultivar ‘Schwabenkorn’ was more competitive against weeds. The number of dicotyledonous and monocotyledonous weeds, their total number, and air-dry weight of weeds in the crop of this cultivar were significantly lower compared to cv. ‘Spelt I.N.Z.’. Chemical protection of spelt wheat decreased weed dry weight compared to the control treatment without chemical protection. The application of higher rates of mineral fertilizers slightly increased the number of weeds but did not influence their dry weight and number of weed species.Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2008-2010 na rędzinie mieszanej wytworzonej z opoki kredowej. Celem badań była ocena zachwaszczenia ozimych odmian pszenicy orkiszowej (Schwabenkorn i Spelt I.N.Z.) uprawianych w zróżnicowanych warunkach nawożenia mineralnego i ochrony chemicznej. Nawożenie mineralne przedstawiało się następująco (w kg czystego składnika na hektar): I. N 60; P 26,2; K 83 oraz II. N 80; P 34,9; K 99,6. Poziomy ochrony roślin obejmowały: A. Obiekt kontrolny; B. Mustang 306 SE, Stabilan 750 SL; C. Mustang 306 SE, Attribut 70 WG, Stabilan 750 SL; D. Mustang 306 SE, Attribut 70 WG, Alert 375 SC, Stabilan 750 SL. Największy udział w zbiorowisku chwastów, niezależnie od czynników doświadczenia, miały Apera spica-venti i Setaria pumila z klasy jednoliściennych, z dwuliściennych zaś Galium aparine. Bardziej konkurencyjna wobec chwastów była odmiana Schwabenkorn. Zarówno liczba chwastów dwuliściennych, jednoliściennych i ogółem, jak i powietrznie sucha masa części nadziemnych chwastów w łanie tej odmiany były istotnie mniejsze w porównaniu z odmianą Spelt I.N.Z. Zastosowane chemiczne zabiegi ochrony roślin zmniejszyły powietrznie suchą masę nadziemnych części chwastów w odniesieniu do obiektu kontrolnego bez ochrony. Wyższy poziom nawożenia mineralnego nieznacznie zwiększył liczbę chwastów w łanie orkiszu, nie miał jednak wpływu na ich powietrznie suchą masę oraz liczbę gatunków chwastów

Wpływ chemicznej ochrony łanu na zawartość wybranych pierwiastków w ziarnie pszenicy orkisz (Triticum aestivum ssp. spelta)

The aim of the present study was to evaluate the effect of chemical crop protection on the content of N, P, K, Mg, Zn, Cu, Mn, and Fe in grain of 8 spelt wheat cultivars (Franckenkorn, Badengold, Schwabenspelz, Oberkulmer Rotkorn, Ostro, Ceralio, Schwabenkorn, and Spelt I.N.Z.). Chemical protection involved application of a fungicide, two herbicides and a retardant. No plant protection agents were used in the control treatment. The above spelt cultivars were grown in a monoculture on medium heavy mixed rendzina soil. The study was carried out in 2009-2011, at the Bezek Experimental Farm, which belongs to the University of Life Sciences in Lublin. Among the spelt wheat cultivars compared, grain of cv. Ostro was characterized by the highest content of nitrogen, phosphorus and manganese, whereas grain of cv. Franckenkorn contained the largest amounts of potassium and magnesium. The highest amount of zinc was found in grain of cv. Oberkulmer Rotkorn and that of copper – in grain of cv. Spelt I.N.Z., while grain of cv. Schwabenkorn was found to be the richest in iron. Irrespective of the cultivar, chemical plant protection significantly increased the copper content in spelt grain and simultaneously decreased the magnesium content. The content of N, Mg, Zn, Cu, and Mn in grain decreased in the successive years of the study

Wpływ poziomu agrotechniki na zachwaszczenie zasiewów nagoziarnistej i oplewionej odmiany owsa (Avena sativa L.)

The present study was carried out in the period 2007– 2009 in the Experimental Farm in Bezek near the city of Chełm. The aim of the investigation was to compare weed infestation of the husked (Krezus) and naked (Cacko) oat cultivars cultivated under conditions of different weed control treatments. The following weed control levels were compared: A – control object; B – harrowing twice; C – application of the herbicide Mustang 306 SE; D – herbicide Mustang 306 SE + foliar fertilizer Insol 3; E – herbicide Mustang 306 SE + two foliar fertilizers: Insol 3 and FoliCare 18:18:18. The husked oat cv. Krezus was more competitive against weeds. Number of dicotyledonous weeds and of monocotyledonous weeds, total weeds, and air-dry weight of above-ground parts of weeds in the crop of this cultivar were all significantly lower compared to the naked cv. Cacko. From the group of dicotyledonous species, Chenopodium album, Galinsoga parviflora, Matricaria maritima ssp. inodora, Polygonum aviculare, and Stellaria media were the dominant species in the crops of the oat varieties under investigation, whereas among the monocotyledonous species Echinochloa crus-galli, Setaria pumila, Apera spica-venti, and Elymus repens occurred in greatest numbers. The application of the herbicide Mustang 306 SE decreased the number of dicotyledonous weeds and air-dry weight of weeds, compared to the treatment in which mechanical weed control had been used

Różnorodność biologiczna chwastów w łanie pszenzyta ozimego (Triticum rimpaui Wittm.) w zależności od zróżnicowanych dawek herbicydów oraz nawożenia dolistnego

A field experiment was conducted in the period 2006- 2008 on incomplete podzolic soil. The present study investigated the effect of different doses of the herbicides Mustang 306 SE and Attribut 70 WG as well as of the foliar fertilizers Insol 3 and FoliCare 18:18:18 on the biodiversity of weeds in a winter triticale crop, ‘Todan’. The segetal flora was assessed 6 weeks after the application of the herbicides and before the harvest of the triticale crop. The herbicides were applied together at labelled doses as well as at doses reduced to 75% and by half. Spraying with the foliar fertilizers was done twice during the growing period. Plots in which no herbicides or foliar fertilizers were used were the control treatment. Matricaria maritima and Viola arvensis from the dicotyledonous class were predominant in the winter triticale crop, whereas Apera spica-venti was the dominant species among the monocotyledons. The weed control efficacy of the reduced herbicide doses was weaker compared to the labelled rates by, respectively, from 6% to 9% at the first time of weed infestation assessment and from 4% to 8% at the second assessment time. Simultaneously, air-dry weight of weeds in the herbicide-treated plots did not differ significantly. This indicates that it is possible to reduce herbicide doses in a winter triticale crop without a risk of increased weed infestation.Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2006-2008 na glebie bielicowej niecałkowitej. Badano wpływ zróżnicowanych dawek herbicydów Mustang 306 SE i Attribut 70 WG oraz nawozów dolistnych Insol 3 i FoliCare 18:18:18 na bioróżnorodność chwastów w łanie pszenżyta ozimego ‘Todan’. Florę segetalną oceniano 6 tygodni po zastosowaniu herbicydów oraz przed zbiorem pszenżyta. Herbicydy stosowano łącznie w pełnych zalecanych dawkach, zredukowanych do 75% oraz w dawkach zmniejszonych o połowę. Opryskiwanie nawozami dolistnymi wykonano dwukrotnie w okresie wegetacji. Obiekt kontrolny stanowiły poletka, na których nie stosowano zarówno herbicydów, jak i nawozów dolistnych. W łanie pszenżyta ozimego dominowały Matricaria maritima i Viola arvensis z klasy dwuliściennych, z jednoliściennych zaś Apera spica-venti. Skuteczność chwastobójcza obniżonych dawek herbicydów była słabsza niż pełnych zalecanych dawek odpowiednio od 6 do 9% w pierwszym terminie oceny zachwaszczenia i od 4 do 8% w drugim. Jednocześnie powietrznie sucha masa chwastów na obiektach herbicydowych nie różniła się istotnie. Wskazuje to na możliwość obniżenia dawek herbicydów w łanie pszenżyta ozimego bez ryzyka zwiększenia poziomu zachwaszczenia

Systemy uprawy roli oraz międzyplony jako czynniki kształtujące poziom zachwaszczenia łanu pszenicy jarej (Triticum aestivum L.) wysiewanej w monokulturze

The studies were carried out in the years 2009-2011 on medium heavy mixed rendzina soil. The aim of the study was comparison of the effect of tillage system and different types of catch crops on the weed infestation level in spring wheat canopy sown in monoculture. The experiment included plough tillage and conservation tillage with autumn and spring disking of catch crops. Four methods of plot regeneration were used in a form of various catch crops. With reference to the control without catch crops, effects of undersown red clover and Dutch ryegrass were compared, as well as of stubble crops of lacy phacelia and white mustard on the weed infestation of spring wheat canopy. Based on the conducted research it was indicated that plough tillage compared with conservation tillage decreased a number of dicotyledonous and monocotyledonous weeds, the total number of weeds and their air dry mass in the spring wheat canopy. Under conservation tillage, compared with plough tillage, there was a higher occurrence of Avena fatua and Cirsium arvense. Greater species diversity in weeds was observed on plots with conservation tillage. A lower number of monocotyledonous weeds was observed on the plot after stubble crop of white mustard, compared with the control plots where no catch crops were sown. Incorporation of both stubble crops and undersown red clover decreased dry weight of weeds in a spring wheat canopy, both compared with the control and with the plot after undersown grass. On plots after undersown red clover and Dutch ryegrass, a higher number of weed species was observed in the spring wheat canopy, compared with the control without catch crops. Conservation tillage promoted obtaining a higher biomass of catch crops than plough tillage. Undersown red clover produced a significantly lower biomass than stubble crops or undersown Dutch ryegrass.Badania przeprowadzono w latach 2009-2011 na średnio ciężkiej rędzinie mieszanej. Celem badań było porównanie wpływu sposobu uprawy roli oraz różnych rodzajów międzyplonów na poziom zachwaszczenia łanu pszenicy jarej wysiewanej w monokulturze. Doświadczenie uwzględniało uprawę płużną oraz konserwującą z jesiennym lub wiosennym talerzowaniem międzyplonów. Zastosowano przy tym cztery sposoby regeneracji stanowiska w postaci różnych międzyplonów. W odniesieniu do kontroli bez międzyplonów porównywano oddziaływanie wsiewek śródplonowych koniczyny czerwonej i życicy westerwoldzkiej oraz międzyplonów ścierniskowych facelii błękitnej i gorczycy białej na zachwaszczenie łanu pszenicy jarej. Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że płużna uprawa roli w porównaniu z konserwującą zmniejszyła w łanie pszenicy jarej liczbę chwastów dwuliściennych, jednoliściennych, ogólną liczbę chwastów oraz ich powietrznie suchą masę. W warunkach uprawy konserwującej w porównaniu z płużną liczniej wystąpiły Avena fatua i Cirsium arvense. Większą różnorodność gatunkową chwastów stwierdzono na poletkach, na których zastosowano uprawę konserwującą. W stanowisku po międzyplonie ścierniskowym z gorczycy białej stwierdzono mniejszą liczbę chwastów jednoliściennych w porównaniu z poletkami kontrolnymi, gdzie nie wysiewano żadnych międzyplonów. Wprowadzenie obu międzyplonów ścierniskowych oraz wsiewki z koniczyny czerwonej zmniejszyło suchą masę chwastów w łanie pszenicy jarej zarówno w porównaniu z kontrolą, jak i stanowiskiem po wsiewce trawy. W stanowiskach po wsiewkach śródplonowych z koniczyny czerwonej oraz życicy westerwoldzkiej stwierdzono większą liczbę gatunków chwastów w łanie pszenicy jarej w porównaniu z kontrolą bez międzyplonów. Uprawa konserwująca sprzyjała uzyskaniu większej biomasy międzyplonów niż uprawa płużna. Wsiewka śródplonowa z koniczyny czerwonej wytworzyła istotnie mniejszą biomasę niż międzyplony ścierniskowe i wsiewka z życicy westerwoldzkiej

Wpływ systemu uprawy roli i zastosowania herbicydów na zachwaszczenie łanu ozimych odmian pszenicy orkiszowej (Triticum aestivum ssp. spelta L.)

Based on a 3-year field experiment conducted on medium heavy mixed rendzina soil, the present study evaluated the effect of chemical plant protection on the species composition, number and air-dry weight of weeds infesting crops of winter spelt wheat cultivars (‘Frankenkorn’, ‘Badengold’, ‘Schwabenspeltz’, and ‘Oberkulmer Rotkorn’) sown under ploughing and ploughless tillage systems. Ploughing tillage involved skimming done after harvest of the previous crop and pre-sowing ploughing, while in the ploughless tillage system ploughing was replaced with cultivating. Chemical weed control included the application of the herbicides Mustang 306 SE and Attribut 70 WG. Plots where the herbicides were not used were the control treatment. On average, from 21 to 30 weed species colonised the winter spelt wheat crops compared. Galium aparine and Apera spica-venti occurred in greatest numbers and their percentage in the total number of weeds was estimated at 26–35% and 17–25%, respectively. The cultivar ‘Frankenkorn’ was the least weed-infested. Both the number of weeds in the crop of this cultivar and their above-ground dry weight were lower compared to the other cultivars. The use of reduced tillage significantly increased the air-dry weight of weeds compared to ploughing tillage. Nevertheless, it should be indicated under ploughless tillage conditions the application of chemical crop protection reduced weed biomass by 59% compared to the control treatments without crop protection.W 3-letnim doświadczeniu polowym przeprowadzonym na średnio ciężkiej rędzinie mieszanej oceniano wpływ chemicznej ochrony roślin na skład gatunkowy, liczbę i powietrznie suchą masę chwastów zasiedlających łany ozimych odmian pszenicy orkiszowej (‘Frankenkorn’, ‘Badengold’, ‘Schwabenspeltz’ i ‘Oberkulmer Rotkorn’) wysiewanych w warunkach płużnej i bezpłużnej uprawy roli. Uprawa płużna polegała na wykonaniu podorywki po zbiorze przedplonu oraz orki siewnej, zaś w uprawie bezpłużnej orkę zastąpiono kultywatorowaniem. Chemiczne zwalczanie chwastów uwzględniało zastosowanie środków Mustang 306 SE i Attribut 70 WG. Obiekt kontrolny stanowiły poletka, na których nie stosowano herbicydów. Łany porównywanych odmian pszenicy orkisz zasiedlało średnio od 21 do 30 gatunków chwastów. Najliczniej występowały Galium aparine i Apera spica- venti, których udział w ogólnej liczbie chwastów oceniono odpowiednio na 26–35% i 17–25%. Najmniej zachwaszczona była odmiana ‘Frankenkorn’. Zarówno liczba chwastów w łanie tej odmiany, jak i powietrznie sucha masa ich części nadziemnych były mniejsze w porównaniu z pozostałymi odmianami. Wprowadzenie uproszczeń w uprawie roli istotnie zwiększyło powietrznie suchą masę chwastów w porównaniu z płużnym systemem uprawy roli. Należy jednak zaznaczyć, iż w warunkach uprawy bezorkowej zastosowanie chemicznej ochrony zasiewów zmniejszyło masę chwastów o 59% względem obiektów kontrolnych bez ochrony

Wpływ systemów uprawy roli oraz międzyplonów na plon i jakość ziarna oraz zdrowotność pszenicy jarej

The aim of the research was comparison of the effect of plough tillage and conservation tillage with the use of various catch crops on the yield and grain quality of spring wheat sown in monoculture on rendzina soil. The experiment was set up on rendzina soil with split-plot design in four replications and included plough tillage (A) and conservation tillage, conducted with two methods: with autumn disking of catch crops (B) and with their spring disking (C). At the same time, four methods of regenerating plot in monoculture of spring wheat were conducted in a form of undersown red clover and Dutch ryegrass, as well as catch crops of lacy phacelia and white mustard. The control were plots without catch crops. Plough tillage was favorable for obtaining higher ear density and grain number per ear, which consequently affected increase in the yield of spring wheat grain, compared with conservation tillage. Decrease in the yield of spring wheat grain on plots with conservation tillage, to the highest degree resulted from a decreased ear density. Ear number and grain yield obtained from the plots where stubble catch crops were sown as well as red clover, were significantly higher than on plots after undersown Dutch ryegrass and on the control plots. Better yield of spring wheat on a plot after stubble catch crops and undersown red clover, to a high degree resulted from an increased ear number per unit of area. Tillage systems as well as catch crops did not change significantly 1000 grain weight of spring wheat. Degree of infestation of the spring wheat culm and root with a complex of fungal diseases was not altered by the evaluated tillage systems. Disease index determined for spring wheat on plots after undersown red clover and stubble catch crops as lacy phacelia and white mustard was significantly lower than after undersown Dutch ryegrass and in control without catch crops. The content of total protein and gluten in spring wheat grain as well as sedimentation coefficient did not change under the effect of the applied tillage systems. Application of Dutch ryegrass as a catch crop deteriorated the quality of spring wheat grain.Celem badań było porównanie wpływu uprawy płużnej oraz konserwującej z wykorzystaniem różnych międzyplonów na plon i jakość ziarna oraz zdrowotność roślin pszenicy jarej wysiewanej w monokulturze na glebie rędzinowej. Schemat doświadczenia założonego na glebie rędzinowej metodą split-plot w czterech powtórzeniach uwzględniał uprawę płużną (A) oraz uprawę konserwującą prowadzoną dwoma sposobami: z jesiennym talerzowaniem międzyplonów (B) oraz z wiosennym ich talerzowaniem (C). Jednocześnie zastosowano cztery sposoby regeneracji stanowiska w monokulturze pszenicy jarej w postaci wsiewek międzyplonowych koniczyny czerwonej i życicy westerwoldzkiej oraz międzyplonów ścierniskowych facelii błękitnej i gorczycy białej. Obiekt kontrolny stanowiły poletka bez międzyplonów. Płużna uprawa roli sprzyjała uzyskaniu większej obsady kłosów, liczby ziaren w kłosie, co w konsekwencji przełożyło się na zwiększenie plonu ziarna pszenicy jarej w porównaniu z uprawą konserwującą. Obniżenie plonu ziarna pszenicy jarej w obiektach uprawy konserwującej wynikało w największym stopniu ze zmniejszonej obsady kłosów. Liczba kłosów oraz plon ziarna uzyskany z poletek gdzie wysiewano międzyplony ścierniskowe oraz wsiewkę śródplonową z koniczyny czerwonej były istotnie większe niż w stanowisku po wsiewce z życicy westerwoldzkiej i poletkach kontrolnych. Lepsze plonowanie pszenicy jarej w stanowisku po międzyplonach ścierniskowych i wsiewce międzyplonowej z koniczyny czerwonej wynikało w dużym stopniu ze zwiększonej liczby kłosów na jednostce powierzchni. Systemy uprawy roli oraz międzyplony nie zmieniały istotnie masy 1000 ziaren pszenicy jarej. Stopień porażenia podstawy źdźbła i korzeni pszenicy jarej przez kompleks chorób grzybowych nie był różnicowany przez oceniane systemy uprawy roli. Wskaźnik chorobowy określony dla pszenicy jarej w stanowiskach po wsiewce międzyplonowej koniczyny czerwonej oraz międzyplonach ścierniskowych z facelii błękitnej i gorczycy białej był istotnie mniejszy niż po wsiewce z życicy westerwoldzkiej i kontroli bez międzyplonów. Zawartość białka ogólnego i glutenu w ziarnie pszenicy jarej oraz wskaźnik sedymentacji nie zmieniały się pod wpływem zastosowanych systemów uprawy roli. Zastosowanie życicy westerwoldzkiej jako wsiewki międzyplonowej pogarszało jakość ziarna pszenicy jarej

Plonowanie ozimych odmian pszenicy orkisz (Triticum aestivum ssp. Spelta l.) uprawianych w zróżnicowanych warunkach nawożenia mineralnego i ochrony chemicznej

The field experiment was carried out in years 2008-2010 on rendzina soil. The aim of the research was to determine the effect of the chemical protection level on the yield of two winter spelt cultivars – Schwabenkorn and Spelt I.N.Z. cultivated under different conditions of mineral fertilization. Chemical protection levels included: A) control, B) Mustang 306 SE, Stabilan 750 SL, C) Mustang 306 SE, Attribut 70 WG, Stabilan 750 SL, D) Mustang 306 SE, Attribut 70 WG, Alert 375 SC, Stabilan 750 SL. Mineral fertilization was as follows (in kg of pure component per hectare): lower level N – 60, P – 26.2, K – 83, and higher level N – 80, P – 34.9, K – 99.6. Significantly higher grain yields were obtained from Spelt I.N.Z. cultivar compared with Schwabenkorn cv. Application of higher rates of mineral fertilizers significantly increased the number of ears per 1 m2 as well as the grain yield of spelt wheat but had no effect on the weight of 1000 grains, and the number and weight of grains per ear. Chemical protection of Schwabenkorn cultivar caused significantly higher grain yield, from 29.8 to 33.7%, compared with control without chemical protection.Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2008-2010 na rędzinie mieszanej. Celem badań było określenie wpływu poziomu chemicznej ochrony zasiewów na plonowanie dwóch ozimych odmian pszenicy orkisz (Schwabenkorn i Spelt I.N.Z.) w warunkach zróżnicowanego nawożenia mineralnego. Poziomy ochrony roślin obejmowały: A) obiekt kontrolny, B) Mustang 306 SE, Stabilan 750 SL, C) Mustang 306 SE, Attribut 70 WG, Stabilan 750 SL, D) Mustang 306 SE, Attribut 70 WG, Alert 375 SC, Stabilan 750 SL. Nawożenie mineralne przedstawiało się następująco (w kg czystego składnika na hektar): niższy poziom N – 60, P – 26,2, K – 83 oraz wyższy poziom N – 80, P – 34,9, K – 99,6. Istotnie większe plony ziarna wydała odmiana Spelt I.N.Z. w porównaniu z odmianą Schwabenkorn. Zastosowanie zwiększonych dawek nawozów mineralnych istotnie zwiększyło liczbę kłosów na 1 m2 i plon ziarna, nie miało natomiast wpływu na liczbę i masę ziaren z kłosa oraz MTZ. Jedynie odmiana Schwabenkorn na każdym obiekcie chronionym chemicznie dawała plony ziarna istotnie większe niż w wariancie kontrolnym bez ochrony