Wielohormonalność gruczolaków przysadki w świetle badań immunohistochemicznych

Introduction: Plurihormonality of pituitary adenomas can be defined as the ability of an adenoma to express more than one pituitary hormone. The application of immunohistochemistry to diagnose surgically removed pituitary tumours revealed that a great number of pituitary adenomas are in fact plurihormonal. However, data on the incidence and the clinical relevance of the pituitary adenoma plurihormonality are still scarce and controversial. Material and methods: Hundred fifty-five pituitary adenomas, surgically removed, were studied immunohistochemically with the antibodies against pituitary hormones or their subunits. Additionally, 40 adenomas were immunostained with Ki-67 antibody to evaluate the proliferative potential. Results: According to the World Health Organization (WHO) recommendations, we did not consider tumours expressing both FSH and LH (gonadotropinomas) or somatoprolactinomas expressing both GH and prolactin as plurihormonal. Even with this limitation, plurihormonality was found to be a frequent finding in both hormonally active and clinically non-functioning pituitary adenomas. It was shown that over one-third (36.1%) of the investigated adenomas expressed more than one hormone. Plurihormonality, especially that which is connected with co-expression of ACTH, seems to be more frequent in the recurrent tumours. Plurihormonal adenomas also possess higher Ki-67 indices, as compared to monohormonal tumours. Conclusions: Plurihormonality is a frequent phenomenon in both hormonally active and clinically non-functioning pituitary adenomas. It also seems to predict a higher risk of tumour recurrence. (Pol J Endocrinol 2010; 61 (1): 63-66)Wstęp: Wielohormonalność gruczolaków przysadki jest definiowana jako ich zdolność do ekspresji więcej niż jednego hormonu przysadkowego. Zastosowanie immunohistochemii do diagnostyki usuniętych chirurgicznie guzów przysadki pozwoliło na stwierdzenie, że w istocie znaczną część guczolaków przysadki jest wielohormonalna. Jednak dane o częstości występowania i znaczeniu klinicznym wielohormonalności są skąpe i częściowo sprzeczne. Materiał i metody: Sto pięćdziesiąt pięć chirurgicznie usuniętych gruczolaków przysadki zbadano immunohistochemicznie z użyciem przeciwciał przeciw hormonom przysadkowym i/lub ich podjednostkom. Dodatkowo 40 gruczolaków zbadano za pomocą przeciwciała Ki-67, w celu ustalenia ich potencjału proliferacyjnego. Wyniki: Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, World Health Organization) nie zaliczono do gruczolaków wielohormonalnych guzów z łączną ekspresją FSH i LH (gonadotropinoma) ani somatoprolactinoma wykazujących łączną ekspresję GH i prolaktyny. Nawet przy tym ograniczeniu, wielohormonalność jest częstym zjawiskiem zarówno w przypadku hormonalnie czynnych, jak i klinicznie nieczynnych gruczolaków przysadki. Wykazano, że w ponad jednej trzeciej (36.1%) badanych gruczolaków przysadki wykrywa się obecność więcej niż jednego hormonu. Wielohormonalność, zwłaszcza związana z współwystępowaniem ACTH, jest częstsza w guzach nawrotowych. Guzy wielohormonalne wykazują także wyższy indeks Ki-67 w porównaniu z guzami monohormonalnymi. Wnioski: Wielohormonalność jest częstym zjawiskiem zarówno w grupie guzów klinicznie czynnych, jak i grupie guzów klinicznie nieczynnych hormonalnie. Ponadto wielohormonalność wydaje się wiązać z wyższym ryzykiem nawrotu guza. (Endokrynol Pol 2010; 61 (1): 63-66

Ekspresja różnych podtypów receptora somatostatynowego w gruczolakach przysadki - badania immunohistochemiczne

Background: The highly variable expression of SSTR subtypes in pituitary adenomas (PA) may partially explain why the subgroup of somatotropinomas or other adenomas do not respond to the therapeutic action of currently used long-acting somatostatin analogues like octreotide or lanreotide. Material and methods: Our study summarizes the data on expression of all somatostatin receptor subtypes (SSTR 1-5), extended for 2A and 2B SSTR isoforms, revealed by means of immunohistochemistry in dependence to different hormonal phenotype of the tumour. Results: The pattern of SSTR immunostaining (estimated according to the percentage frequency of appearance) was in acromegaly: SSTR 5 > SSTR 1 > SSTR 2A = SSTR 3 > SSTR 2B, in prolactinomas: SSTR 2B = SSTR 3 = SSTR 5 > SSTR 1 = SSTR 2A, in gonadotropinomas: SSTR 3 > SSTR 2B > SSTR 1 = SSTR 2A > SSTR 5, in corticotropinomas: SSTR 2A > SSTR 1 = SSTR 3 > SSTR 5 > SSTR 2B. In PA immunonegative for pituitary hormones, we noticed only a weak staining of all receptor subtypes including SSTR 4. In plurihormonal adenomas with positive GH phenotype the staining pattern was: SSTR 5 > SSTR 1 = SSTR 2B and in plurihormonal PA with negative GH phenotype: SSTR 1 = SSTR 5 > SSTR 2A = SSTR 2B = SSTR 3. In plurihormonal adenoma with ACTH immunopositivity, the staining pattern was: SSTR = SSTR 2A = SSTR 3 = SSTR 5. SSTR 1 and SSTR 5 were the most frequent subtypes of somatostatin receptor in plurihormonal adenomas without ACTH expression. Conclusions: Human PA represents a group of tumours with a much more differentiated appearance of somatostatin receptor subtypes. It is very important to determine the SSTR profile individually for each tumour to make an appropriate decision as to therapeutic strategy choice. Apart from applying SSTR 2 and SSTR 5-preferring octreotide and lanreotide - newly synthesized multiligand analogues, such as SOM 230, KE 108, or other SST selective analogues, may represent a further useful approach for the treatment, especially in cases other than somatotropinoma or thyrotropinoma.Wstęp: Duża różnorodność ekspresji podtypów receptora somatostatynowego SSTR 1-5 w gruczolakach przysadki (PA) może częściowo wyjaśniać, dlaczego w guzach somatotropowych lub innych obserwuje się brak odpowiedzi na działanie analogów somatostatyny o przedłużonym działaniu, takich jak octreotyd i lanreotyd, wiążących się głównie z podtypem receptora 2 i 5. Materiał i metody: W pracy podsumowano wyniki badania metodą immunohistochemiczną ekspresji wszystkich podtypów receptora somatostatynowego SSTR 1-5, łącznie z izoformami 2A i 2B, w zależności od fenotypu hormonalnego guza. Wyniki: Wzory immunoekspresji SSTR 1-5, określone na podstawie procentowej częstości występowania, przedstawiały się następująco: w akromegalii - SSTR 5 > SSTR 1 > SSTR 2A = SSTR 3 > SSTR 2B, w guzach prolaktynowych: SSTR 2B = SSTR 3 = SSTR 5 > SSTR 1 = = SSTR 2A, w guzach gonadotropowych - SSTR 3 > SSTR 2B > SSTR 1 = SSTR 2A > SSTR 5, w guzach kortykotropowych - SSTR 2A > SSTR 1 = SSTR 3 > SSTR 5 > SSTR 2B. W guzach immunonegatywnych dla hormonów przysadkowych zanotowano jedynie słaby odczyn dla wszystkich podtypów receptora, łącznie z SSTR 4. W guzach wielohormonalnych GH-dodatnich, ekspresja receptora była następująca - SSTR 5 > SSTR 1 = SSTR 2B, a w guzach wielohormonalnych GH-ujemnych - SSTR 1 = SSTR 5 > SSTR 2A = SSTR 2B = SSTR 3. W guzach wielohormonalnych o fenotypie ACTH-dodatnim - SSTR 1 = SSTR 2A = SSTR 3 = SSTR 5. W guzach wielohormonalnych ACTH-ujemnych najczęściej występowały SSTR 1 i SSTR 5. Wnioski: Podtypy receptora somatatostatynowego SSTR 1 i SSTR 5 występują w ludzkich gruczolakach przysadki w sposób bardzo zróżnicowany. Dlatego też, aby podjąć właściwą decyzję dotyczącą sposobu ich leczenia, należy określić indywidualny dla każdego guza, profil SSTR. Nowo zsyntetyzowane multiligandy, takie jak SOM 230, KE 180 lub selektywne analogi, mogą być użyteczne w leczeniu zwłaszcza innych guzów, niż te wydzielające GH lub TSH

Somatostatin receptors in GH-secreting pituitary adenomas - their relationship to the response to octreotide

Zbadano 20 gruczolaków przysadki, usuniętych operacyjne u chorych z akromegalią. Na skrawkach parafinowych guzów wykonano odczyny immunohistochemiczne z użyciem przeciwciał anty-GH i anty-PRL oraz przeciwciał przeciwko poszczególnym podtypom receptorów somatostatynowych (rsst1–5). Nasilenie odczynu na rsst oceniano z użyciem następującej skali: 0 - odczyn negatywny, 1 - odczyn słaby, 2 - odczyn umiarkowany, 3 - odczyn silny. U 15 chorych zbadano korelacje między nasileniem odczynów na rsst a odpowiedzią GH na podanie 200 mg oktreotydu. Wszystkie badane guzy były immunopozytywne dla GH, a większość wykazywała także ko-ekspresję PRL (14/20). Wszystkie badane gruczolaki wykazywały ekspresję rsst2A (20/20) i rsst5 (12/12). Receptory sst2B i rsst3 występowały także we wszystkich badanych guzach poza jednym (odpowiednio: 19/20 i 11/12). W żadnym z badanych w tym kierunku guzów nie stwierdzono obecności rsst4. Mieszane gruczolaki (GH/PRL) wykazywały tendencje do wyższej ekspresji rsst2A + rsst2B i zarazem silniejszej odpowiedzi na oktreotyd, niż guzy monohormonalne. Stwierdzono znamienną korelację dodatnią między sumą ekspresji rsst2A + rsst2B a spadkiem GH po podaniu oktreotydu. Podsumowując, hamujący wydzielanie GH efekt oktreotydu zależy od nasilenia ekspresji receptorów sst2A i sst2B. Obie izoformy receptora sst2 w guzach wydzielających hormon wzrostu pośredniczą w tej samej odpowiedzi biologicznej (hamowaniu wydzielania GH).Twenty pituitary adenomas, surgically removed from patients suffering from acromegaly, were studied. The tumours were immunostained with anti-GH and anti-PRL antibodies and with antibodies raised against particular subtypes of somatostatin receptors (rsst1–5). Expression of rsst immunoreactivity was scored using the following scale: 0 - negative reaction, 1 - weak reaction, 2 - moderate reaction, 3 - strong reaction. In 15 patients in whom the GH response to the acute administration of 200 ug octreotide was tested the correlation between the expression of rsst and the percentage of GH drop was estimated. All the tumours were GH-immunopositive and in the majority (14/20) co-expression of PRL was also found. All the adenomas examined expressed rsst2A (20/20) and rsst5 (12/12) receptor proteins. Receptors sst2B and rsst3 were found in all but one of the tumours examined (19/20 and 11/12, respectively). None of tumours investigated presented rsst4 immunopositivity. The mixed (GH/PRL) adenomas showed a tendency to a higher expression of rsst2A + + rsst2B and a greater response to octreotide administration. A significant positive correlation was found between rsst2A + rsst2B expressions and a drop in GH after octreotide. To conclude, the GH-inhibiting effect of octreotide depends on the intensity of expression of both rsst2A and rsst2B. Both isoforms of rsst2 mediate the same biological response (inhibition of GH secretion) in GH-secreting and GH/PRL-secreting adenomas

Chromogranin A in pituitary adenomas: immunohistochemical detection and plasma concentrations.

Forty one pituitary adenomas excised surgically were immunostained to reveal pituitary hormones and chromogranin A (CgA). In 23 patients, plasma CgA concentration was determined before surgery by ELISA method. The CgA immunopositivity was found in 70.7% of investigated tumors. It was observed in all tumors of gonadotropinoma type and in the majority of null cell adenomas. Elevated (>18 U/L) plasma CgA concentration was observed in approx. a half of the examined patients, being more frequent in gonadotropinomas and null cell adenomas. It may have some, although limited, diagnostic value in these types of pituitary tumors

The effect of octreotide and bromocriptine on expression of a pro-apoptotic Bax protein in rat prolactinoma.

It is well established that disruption of apoptosis may lead to tumor initiation, progression or metastasis. It is also well documented that many anticancer drugs induce apoptosis. In the earlier studies, the dopamine D2 receptor agonist bromocriptine (BC) and somatostatin analog octreotide (OCT) were found to inhibit the growth of the estrogen-induced rat prolactinoma. Our previous investigations, applying the TUNEL method showed the involvement of the pro-apoptotic effect in the action of BC, and to a lesser degree, in the action of OCT. The aim of the present study was to investigate whether the pro-apoptotic action of these drugs involves the increased expression of Bax--a member of Bcl-2 protein family which is known to play an important role in the regulation of apoptosis. Male four-week Fisher 344 rats were used in the experiment. Capsules containing diethylstilboestrol (DES) were implanted subcutaneously. Six weeks after the implantation the rats were given OCT (2 x 25 microg/animal/24), BC (3 mg/kg b.w./24 h) or OCT and BC at the above doses for 10 days. Bax expression was detected by immunohistochemistry. Prolactin (PRL) in blood serum was measured by radioimmunoassay (RIA). It has been found that both OCT and BC, alone or in combination, significantly reduce the tumor weight. Both OCT and BC suppressed PRL levels, but the inhibitory effect of BC was stronger than that of OCT. It has been found that the treatment with OCT and BC, alone or in combination, causes a significant increase in Bax expression in the rat prolactinoma cells. Our findings indicate that anti-tumoral action of bromocriptine and to some extent the action of octreotide in the experimental rat prolactinoma is connected with the induction of apoptosis and is associated with increased Bax expression

Ocena stężenia podjednostki alfa po podaniu TRH: przydatny test w przedoperacyjnej diagnostyce gonadotropinoma?

Objectives: Clinically nonfunctioning pituitary adenomas (CNFPAs) represent about 30% of pituitary macroadenomas, gonadotropinomas being the most frequent among them. The aim of the present study is to re-evaluate the usefulness of the measurement of α-SU serum level in response to TRH stimulation in detecting the gonadotropic nature of nonfunctioning pituitary adenomas before the neurosurgical treatment.Material and methods: We have studied 14 patients with CNFPAs. The response of α-SU to the administration of TRH was studied in each patient before the surgery. α-SU blood serum level increase over 50% of the baseline level after TRH treatment was considered to be significant.Results: The patients were divided into 2 groups, each including 7 subjects. The first group included the patients with gonadotropinomas (tumors immunopositive for FSH and/or LH or their free subunits). The second group included the patients with adenomas immunonegative for gonadotropins and α-SU. The basal level of α-SU was elevated over the upper limit of normal range in two patients of the first group (gonadotroph adenomas) and in one in the second group. All but one patient from the first group and none of seven patients with tumors immunonegative for FSH, LH or α-SU, had a significant α-SU (over 50%) response to TRH. In three of seven patients with gonadotropins immunonegative tumors a decrease of α-SU serum level after TRH was observed.Conclusion: The measurement of α-SU serum level in response to TRH administration seems to be useful in preoperative identification of gonadotroph adenomas among other nonfunctioning pituitary adenomas.Wstęp: Klinicznie nieczynne gruczolaki przysadki (clinically nonfunctioning pituitary adenomas, CNFPAs) stanowią około 30% makrogruczolaków przysadki i są najczęściej guzami typu gonadotropinoma. Celem pracy była weryfikacja użyteczności pomiaru stężenia podjednostki alfa hormonów glikoproteinowych (α-SU) w surowicy w odpowiedzi na pobudzenie egzogennym TRH w rozpoznawaniu gonadotropowego charakteru CNFPAs przed leczeniem neurochirurgicznym.Materiał i metody: Badania przeprowadzono u 14 pacjentów z klinicznie nieczynnymi gruczolakami przysadki. U każdego chorego przed zabiegiem chirurgicznym oceniono stężenie α-SU w surowicy w odpowiedzi na podanie TRH. Jako odpowiedź znamienną przyjęto arbitralnie wzrost stężenia α-SU o ponad 50% w stosunku do wartości wyjściowej.Wyniki: Pacjenci zostali podzieleni na dwie grupy, po 7 chorych każda. Grupę pierwszą stanowili pacjenci z guzami typu gonadotropinoma (guzy immunopozytywne dla FSH i/lub LH bądź ich wolnych podjednostek). W grupie drugiej znaleźli się chorzy z gruczolakami immunonegatywnymi dla gonadotropin i α-SU. Podstawowe stężenie α-SU powyżej normy stwierdzono u dwóch pacjentów w grupie pierwszej (gruczolaki gonadotropowe) oraz u jednego w grupie drugiej. Wzrost stężenia α-SU po podaniu TRH o ponad 50% obserwowano u wszystkich z wyjątkiem jednego badanego w grupie pierwszej oraz u żadnego z siedmiu chorych z guzami immunonegatywnymi dla FSH, LH lub α-SU. U trzech z siedmiu pacjentów z gruczolakami immunonegatywnymi dla gonadotropin stwierdzono obniżenie stężenia α-SU w surowicy po podaniu TRH.Wniosek: Pomiar stężenia α-SU w odpowiedzi na podanie TRH może być przydatny w przedoperacyjnej identyfikacji guzów gonadotropowych wśród innych nieczynnych hormonalnie gruczolaków przysadki

Ocena efektów leczenia analogami somatostatyny nieczynnych hormonalnie gruczolaków przysadki w porównaniu z akromegalią

  Introduction: Non-functioning pituitary adenomas (NFPA) are often diagnosed late as invasive macroadenomas. The surgical resection is usually incomplete and about 50% of patients require additional surgery. Recent data suggest that somatostatin analogues (SSA), so important in the pharmacotherapy of acromegaly, can also be effective in the management of NFPA. Material and methods: We analysed data of patients who had been treated up to 10 years previously with SSA: 40 with acromegaly (23 — primary, 17 — recurrent tumours) and 22 with NFPA (4 — primary, 18 — recurrent tumours). Hormonal profile, dynamics of tumour size change, ophthalmic syndromes, somatostatin receptor (SSTR) scintigraphy, and immunohistochemistry of SSTR subtypes of operated tumours as well as side effects were investigated. Results: Biochemical cure of acromegaly was achieved in 57.5% of patients, while reduction of tumour size was observed in 37% of patients and it was more frequent in not-operated cases. Regarding NFPA, stabilisation of tumour size was noticed in 68% of patients. Tumour shrinkage was reported in 9% of cases, but in 23% of the study group the adenoma size increased with indication for reoperation. Conclusions: The efficacy of SSA in NFPA is much lower in comparison to their well-established effects in the treatment of acromegaly. Stabilisation of tumour size, which is observed in the majority of NFPA, is significantly more frequent in comparison to the natural history of untreated NFPA and our previous studies as well. Analysis of SSTR subtypes is an argument in favour of introduction of novel broad-spectrum SSA that may be more effective in the treatment of NFPA. Referring to acromegaly, adenoma size decrease was reported more frequently in primary therapy. Considering recurrent tumours better outcomes were achieved in patients who were pre-treated with SSA before planned surgery. (Endokrynol Pol 2016; 67 (3): 292–298)    Wstęp: Nieczynne hormonalnie gruczolaki przysadki (NFPA) są często diagnozowane późno w stadium inwazyjnych makrogruczolaków. Mają charakter guzów nawrotowych po niedoszczętnych zabiegach operacyjnych i w około 50% przypadków wymagają reoperacji. W ostatnim czasie pojawiają się doniesienia sugerujące, że analogi somatostatyny (SSA), będące podstawą farmakoterapii akromegalii, są również skuteczne w leczeniu NFPA. Materiał i metody: Analizowano wpływ SSA stosowanych do 10 lat u 40 chorych z akromegalią (23 — guzy pierwotne, 17 — nawrotowe) i 22 chorych z NFPA (4 — guzy pierwotne, 18 — nawrotowe). Badano profil hormonalny, dynamikę zmian wielkości guza, objawy okulistyczne ze zmianami w polu widzenia, scyntygrafię receptorów somatostatynowych (SSTR), podtypy SSTR w badaniu immunohistochemicznym operowanych guzów oraz występowanie objawów niepożądanych. Wyniki: Biochemiczne kryteria wyleczenia akromegalii uzyskano u 57,5% pacjentów, a redukcję wielkości guza obserwowano u 37,5% chorych i była ona częstsza u pacjentów nieoperowanych. U chorych z NFPA stabilizację wielkości guza i zaburzeń pola widzenia odnotowano u 68% pacjentów, u 9% obserwowano zmniejszenie wielkości gruczolaka, a u 23% doszło do wzrostu guza ze wskazaniem do kolejnej operacji. Wnioski: Analogi somatostatyny są mniej skuteczne w leczeniu chorych z NFPA w porównaniu z dobrze znanymi efektami leczenia w akromegalii. Stabilizacja wielkości guza dotycząca większości przypadków NFPA leczonych SSA jest obserwowana znacząco częściej w porównaniu z naturalnym przebiegiem nieleczonych farmakologicznie NFPA, jak również w porównaniu z wynikami naszych poprzednich badań. Analiza podtypów SSTR w NFPA przemawia za wprowadzeniem nowych SSA o szerokim spektrum działania receptorowego, które mogłyby być bardziej skuteczne w leczeniu NFPA. W odniesieniu do akromegalii zmniejszenie wielkości gruczolaka w trakcie farmakoterapii jest częściej obserwowane w terapii pierwotnej. W guzach nawrotowych lepsze wyniki uzyskano w przypadkach stosowania SSA przed operacją. (Endokrynol Pol 2016; 67 (3): 292–298)

Positron emission tomography (18FDG-PET) in the detection of medullary thyroid carcinoma metastases

Wstęp: Rak rdzeniasty tarczycy zwykle jest rozpoznawany w stadium bardziej zaawansowanego guza niż raki zróżnicowane i często z przerzutami. Leczeniem z wyboru jest całkowite wycięcie tarczycy i regionalnych węzłów chłonnych. Skuteczność tych zabiegów bywa ograniczona, co wiąże się z agresywnością choroby i jej zaawansowaniem w momencie operacji. Utrzymujące się lub ponownie podwyższone stężenia kalcytoniny (CT) i antygenu rakowo-płodowego (CEA) wskazują na obecność resztkowej choroby lub wznowę procesu. Jednak nie zawsze rutynowo wykonywane badania obrazowe (USG, TK, MRI, scyntygrafia MIBI) prowadzą do znalezienia źródła kalcytoniny. Większą czułość wykazuje scyntygrafia DMSA, receptorów somatostatynowych i pozytonowa tomografia emisyjna (PET). Celem niniejszej pracy była ocena przydatności badania PET w celu zlokalizowania ognisk wznowy i/lub przerzutów raka rdzeniastego u chorych z podwyższonymi stężeniami kalcytoniny po leczeniu operacyjnym, u których rutynowymi metodami nie znaleziono ogniska nowotworu. Materiał i metody: Badanie PET z wykorzystaniem 18F-fluoro-2-deoksy-D-glukozy, połączone z tomografi komputerową (18FDG-PET/CT), przeprowadzono w Zakładzie Medycyny Nuklearnej Centrum Onkologii w Bydgoszczy między styczniem a październikiem 2004 roku. Badanie to wykonano u 5 chorych, u których obserwowano podwyższone pooperacyjne stężenia kalcytoniny (164,0 - > 2000,0 ng/l; norma < 10,0 ng/l), a rutynowe badania obrazowe nie lokalizowały podejrzanych ognisk.Wyniki: U 4 spośród 5 chorych wykazano w tym badaniu obecność ognisk o zwiększonym metabolizmie 18FDG, które wskazywały na umiejscowienie zmiany nowotworowej. W jednym przypadku nie stwierdzono wyraźnego ogniska wzmożonego metabolizmu znacznika, mimo wysokich stężeń kalcytoniny. Rozpoznane ogniska zlokalizowane były w dwóch przypadkach na szyi i w śródpiersiu, w jednym w płucu i lewym nadnerczu, a w jednym na szyi i w wątrobie. W wyniku przeprowadzonych powtórnych operacji, u wszystkich chorych potwierdzono histopatologicznie prawidłowość rozpoznania, a w 3 przypadkach stwierdzono obniżenie stężeń kalcytoniny i CEA, co świadczy o skuteczności leczenia chirurgicznego opartego na obrazach z badania PET/CT. Wnioski: Pozytonowa tomografia emisyjna stanowi cenną metodę diagnostyki obrazowej w poszukiwaniu przerzutów raka rdzeniastego tarczycy o trudnej do ustalenia lokalizacji.Introduction: Medullary thyroid carcinoma (MTC) is usually more advanced at presentation than differentiated thyroid cancers and often has distant metastases. The primary treatment of MTC is total thyroidectomy and regional lymph node dissection. The efficacy of these procedures has been limited by the aggressiveness of the disease and metastatic spread at the time of surgery. Persistently elevated levels of calcitonin (CT) and carcinoembryonic antigen (CEA) or their increase postoperatively are indicative for residual or recurrent disease. Conventional imaging methods such as ultrasonography, computed tomography, magnetic resonance imaging and MIBI scintigraphy usually fail to find the source of calcitonin. Better imaging properties have been shown by DMSA scintigraphy, somatostatin receptor scintigraphy or by positron emission tomography (PET). The aim of the study was to evaluate the diagnostic accuracy of PET for the localisation of occult MTC in patients after surgery with increased concentrations of CT, in whom conventional imaging procedures have not been successful. Material and methods: The PET investigation using 18F-fluoro- 2-deoxy-D-glucose combined with computed tomography (18FDG-PET/CT) was performed at the Department of Nuclear Medicine (Oncology Centre in Bydgoszcz) between January and October 2004. In five patients with postoperative calcitonin ranging from 164 to > 2000 ng/l (normal < 10 ng/l) no tumour lesions were found using other imaging methods. Results: In four of five cases, responsible lesions with a higher metabolism of FDG, indicating MTC tissue (remnants or metastases), were localised. In one patient no focus of FDG accumulation was found despite high CT concentration. PET detected tumour manifestations in the neck and the mediastinum in two patients, in the lung and the left adrenal gland in one case and in the neck and the liver in another patient. As a result of surgery for the removal of a residual tumour or metastases the accuracy of diagnosis was confirmed by histopathology in all four cases and a decrease in CT and CEA levels was observed in 3/4 cases. The metabolic imaging findings by PET/CT ensured that the surgery on these patients was successful. Conclusions: For the detection of occult residual or metastatic MTC lesions, 18FDG-PET is a valuable procedure in imaging diagnostics

Overexpression of prothymosin alpha is related to pituitary adenoma recurrence but not to adenoma invasiveness and proliferation

Wstęp: Protymozyna alfa (ProTα) jest peptydem początkowo uważanym za hormon grasicy, jednak późniejsze badania wykazały jej występowanie w różnych tkankach i narządach. Dominująca lokalizacja wewnątrzjądrowa ProTα sugeruje jej udział w kontroli proliferacji komórkowej i apoptozy, a najnowsze badania wykazały jej nadekspresję w wielu ludzkich nowotworach, w tym gruczolakach przysadki. Celem prezentowanej pracy było ustalenie związku pomiędzy ProTα a fenotypem hormonalnym, proliferacją, nawrotowością i inwazyjnością gruczolaków przysadki.Materiały i metody: Zbadano 62 gruczolaki przysadki. Inwazyjność guzów oceniono na podstawie przedoperacyjnego badania rezonansu magnetycznego. Skrawki parafinowe gruczolaków przysadki zbadano immunohistochemicznie, stosując przeciwciała skierowane przeciwko C-końcowemu fragmentowi (101-109) ludzkiej ProTα i przeciwciała przeciw antygenowi Ki-67. Fenotyp hormonalny gruczolaków został ustalony w oparciu o badanie immunohistochemiczne z użyciem przeciwciał przeciw hormonom przysadkowym (GH, PRL, FSH, LH, TSH, ACTH i α podjednostce).Wyniki: Silny dodatni odczyn immunohistochemiczny dla ProTα stwierdzono w jądrach komórkowych gruczolaków i w ścianie wewnątrzguzowych naczyń krwionośnych. Indeks ProTα był wyższy w klinicznie nieczynnych gruczolakach przysadki niż w guzach wykazujących klinicznie czynność hormonalną. Stwierdzono znamienne nasilenie odczynu jądrowego dla ProTα w nawrotowych gruczolakach w porównaniu z guzami pierwotnymi, natomiast nie obserwowano różnic w nasileniu odczynu dla ProTα w guzach nieinwazyjnych i inwazyjnych. Ponadto w gruczolakach somatotropowych leczonych analogami somatostatyny obserwowano niższy indeks ProTα niż w guzach nieleczonych. Pozytywny odczyn jądrowy dla ProTα nie korelował jednakże ze wskaźnikiem proliferacji komórkowej Ki-67.Wnioski: Nadekspresja jądrowa ProTα w gruczolakach przysadki jest związana z nawrotowością guzów, a nie z nasileniem ich proliferacji komórkowej i inwazyjnością. (Endokrynol Pol 2014; 65 (5): 382–386)Introduction: Prothymosin alpha (ProTα) is a peptide initially considered as a thymic hormone, but further studies have shown its wide distribution in different tissues and organs. It has a prevalent nuclear localisation and is thought to be involved in the control of proliferation and apoptosis. In earlier studies, the overexpression of ProTα was found in several human tumours, including pituitary adenomas. The present study deals with the relations of ProTα to the pituitary adenoma hormonal phenotype, proliferation, recurrence and invasiveness. Material and methods: Sixty two pituitary adenomas were included in the study. The invasiveness of the tumours was estimated before surgery by means of magnetic resonance imaging. The paraffin sections of the tumours were immunostained with an antibody against the C-terminal fragment (101-109) of ProTα and with anti-Ki-67 antibody. The hormonal phenotype of the investigated pituitary adenomas had been established previously by means of immunostaining with antibodies to pituitary hormones (GH, PRL, FSH, LH, TSH, ACTH and α-subunit). Results: Strong immunostaining with anti-ProTα antibody occurred in the subpopulation of cell nuclei and the walls of intratumoural blood vessels. ProTα index is higher in clinically non-functioning pituitary adenomas (CNFPA) compared to any type of functioning adenomas. There was no difference in the percentage of ProTα- positive cell nuclei in non-invasive vs. invasive adenomas, but it was significantly more frequent in recurrent than in primary tumours. Moreover, the decrease of ProTα index was found in somatotroph tumours treated with somatostatin analogues vs. untreated ones. The percentage of ProTα nuclei did not correlate with Ki-67 index. Conclusions: The overexpression of nuclear ProTα in pituitary adenomas is related to tumour recurrence, but not to proliferation or invasiveness. (Endokrynol Pol 2014; 65 (5): 382–386

Ekspresja receptorów folitropiny w gruczolakach przysadki — marker agresywności guza?

Introduction: In our earlier study, we found that pituitary adenomas, like other human tumours, express ectopically follicle stimulating hormone receptors (FSHR) in intratumoural blood vessels endothelia and/or tumoural cells. The aim of the present paper was to provide more detailed data on FSHR expression in different subtypes of pituitary adenomas and to evaluate its possible role as a prognostic and/ or predictive biomarker in these tumours.Material and methods: Forty two pituitary adenomas, surgically removed, were immunostained with antibodies against the pituitary hormones, antigen Ki-67 and 1–190 fragment of FSHR.Results: The positive FSHR immunostaining was found in blood vessels endothelia of 88% of adenomas and in tumoural cells of 40% adenomas. In tumoural cells, the incidence of at least moderate FSHR immunostaining is significantly higher in invasive tumours (68%) compared to non-invasive (12%) ones, and higher (albeit not statistically significantly) in invasive-proliferating adenomas (Ki-67 &gt; 3%, grade 2b) compared to invasive but non-proliferating (Ki-67 &lt; 3%, grade 2a) ones.Conclusions: The present study confirms that pituitary adenomas ectopically express FSHR in intratumoural blood vessels endothelia and tumoural cells. Moreover, the expression in tumoural cells is prevalent in invasive and proliferating adenomas vs. non-invasive and non-proliferating tumours. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 469–471)Wstęp: W poprzednich naszych badaniach stwierdziliśmy, że gruczolaki przysadki, podobnie jak inne ludzkie nowotwory, wykazują ektopową ekspresję receptorów folitropiny (FSHR) w śródbłonkach wewnątrzguzowych naczyń krwionośnych i/lub komórkach guza. Celem obecnej pracy jest bardziej szczegółowa ocena ekspresji FSHR w różnych subtypach gruczolaków przysadki i ocena jej roli jako biomarkera prognostycznego w tych guzach.Materiał i metody: Czterdzieści dwa gruczolaki przysadki, usunięte chirurgicznie, zbadano immunohistochemicznie z użyciem przeciwciał przeciw hormonom przysadkowym, antygenowi Ki 67 i fragmentowi 1–190 ludzkiego FSHR.Wyniki: Dodatni odczyn immunohistochemiczny na FSHR stwierdzono w wewnątrzguzowych naczyniach krwionośnych 88% badanych gruczolaków i w komórkach guzowych 40% badanych gruczolaków. W komórkach guzowych występowanie odczynu na FSHR o nasileniu co najmniej umiarkowanym było znamiennie wyższe w guzach inwazyjnych (68%) w porównaniu z guzami nieinwazyjnymi (12%) i wyższe (jakkolwiek nie znamienne statystycznie) w gruczolakach inwazyjnych proliferujących (Ki-67 &gt; 3%, grade 2b) w porównaniu z guzami inwazyjnymi o niskiej proliferacji (Ki-67 &lt; 3%, grade 2a).Wnioski: Obecna praca potwierdza, że gruczolaki przysadki wykazują ektopową ekspresję FSHR w wewnątrzguzowych naczyniach krwionośnych i komórkach guzów. Ekspresja w komórkach guzów przeważa w gruczolakach inwazyjnych i proliferujących w porównaniu z nieinwazyjnymi i o słabej proliferacji. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 469–471