Kliniczna ocena układu autonomicznego

Autonomiczny układ nerwowy, charakteryzujący się skomplikowaną budową oraz pełniący złożone funkcje kontrolujące pracę narządów wewnętrznych, wymaga wielokierunkowej oceny klinicznej. Konieczne jest uwzględnienie danych z wywiadu, dokładne badanie przedmiotowe oraz wykonanie przynajmniej kilku testów (klinicznych, elektrofizjologicznych, farmakologicznych), opartych na różnych łukach odruchowych. Badanie kliniczne chorych z dysautonomią powinno obejmować ocenę funkcji źrenic, potliwości skóry, temperatury ciała, reakcji naczynioruchowych, do czego lekarz może wykorzystać kilka testów - między innymi test ortostatyczny, test ściskania, ocenę poposiłkowego ciśnienia tętniczego krwi oraz pomiar jego dobowych wahań, jak również test oziębienia. Znaczący wpływ dodatkowych czynników wewnętrznych i zewnętrznych na funkcję układu autonomicznego powoduje konieczność standaryzowania badania klinicznego u chorych z dysautonomią

Elektrofizjologiczna diagnostyka zespołów korzeniowych

Bólowe zespoły korzeniowe są jedną z najczęstszych przyczyn zasięgania porad lekarskich oraz wykonywania badań elektrofizjologicznych, a w razie potrzeby — obrazowych. Badania elektrofizjologiczne umożliwiają ocenę czynności korzeni rdzeniowych. Ułatwiają ponadto różnicowanie zespołów korzeniowych z uszkodzeniem nerwów obwodowych, na przykład w przebiegu polineuropatii. W diagnostyce elektrofizjologicznej zespołów korzeniowych za najbardziej przydatne uznaje się badanie elektromiograficzne, które powinno być uzupełnione elektroneurografią, z uwzględnieniem tak zwanych potencjałów późnych (fala F, odruch H). Znaczenie pomocnicze mają badania somatosensorycznych oraz ruchowych potencjałów wywołanych. Badania elektrofizjologiczne nie pozwalają na ustalenie etiologii zespołu korzeniowego oraz ścisłej lokalizacji zmian, a prawidłowy wynik tych badań nie wyklucza istnienia uszkodzenia korzeniowego. Pełna ocena zespołu korzeniowego wymaga często wykonania badań obrazowych (rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej). Umożliwiają one uwidocznienie i dokładną lokalizację zmian w strukturach anatomicznych, które są niekiedy znaleziskami przypadkowymi, nieujawnionymi w badaniu klinicznym. Polski Przegląd Neurologiczny 2010; 6 (2): 86–9

Znaczenie badań elektrofizjologicznych w diagnostyce schorzeń ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego

Dokonano przeglądu badań elektrofizjologicznych stosowanych we współczesnej diagnostyce neurologicznej. W pierwszej części artykułu omówiono podstawowe zagadnienia związane z elektroencefalografią, polisomnografią, wideometrią oraz potencjałami wywołanymi. Część druga jest poświęcona badaniom neuroi elektromiograficznym. Zwrócono uwagę na najczęściej spotykane nieprawidłowości w badaniach neurofizjologicznych, odnosząc je do patologii ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego oraz mięśni

Zaburzenia połykania w chorobach układu nerwowego — diagnostyka i leczenie

Zaburzenia połykania płynów, pokarmów i śliny często występują w przewlekłych chorobach układu nerwowego, szcze-gólnie w schorzeniach neurozwyrodnieniowych. Dysfagię neurogenną o nagłym początku w populacji osób starszych najczęściej stwierdza się u chorych z udarem mózgu. Występowanie dysfagii wiąże się z wieloma niebezpiecznymi dla chorych powikłaniami, takimi jak niedożywienie, odwodnienie oraz powikłania aspiracyjne, z możliwością groźnych dla życia infekcji płuc. Ponadto zaburzenia połykania w istotny sposób wpływają na jakość życia chorych

Zaburzenia połykania w chorobach układu nerwowego — diagnostyka i leczenie

Zaburzenia połykania płynów, pokarmów i śliny często występują w przewlekłych chorobach układu nerwowego, szczególnie w schorzeniach neurozwyrodnieniowych. Dysfagię neurogenną o nagłym początku w populacji osób starszych najczęściej stwierdza się u chorych z udarem mózgu. Występowanie dysfagii wiąże się z wieloma niebezpiecznymi dla chorych powikłaniami, takimi jak niedożywienie, odwodnienie oraz powikłania aspiracyjne, z możliwością groźnych dla życia infekcji płuc. Ponadto zaburzenia połykania w istotny sposób wpływają na jakość życia chorych

Drżenie samoistne — nowe koncepcje patogenetyczne

W pracy przedstawiono przegląd współczesnego piśmiennictwa na temat drżenia samoistnego (ET, essential tremor), jego patogenezy (z uwzględnieniem czynników dziedzicznych i środowiskowych), obrazu klinicznego oraz leczenia. Zwrócono uwagę na wieloobjawowy charakter schorzenia, które dotychczas zwykle traktowano jako monosymptomatyczne, a także na różnorodność zmian neuropatologicznych mózgowia. Ponadto zaprezentowano aktualne możliwości leczenia objawowego; leczenie farmakologiczne, z oceną siły rekomendacji i bezpieczeństwa stosowanych preparatów oraz leczenia operacyjnego. W świetle współczesnej wiedzy nie ma przekonujących danych, czy ET jest izolowaną jednostką chorobową, czy też raczej stanowi grupę odrębnych schorzeń

Kurcz powiek jako powikłanie naczyniopochodnego uszkodzenia mózgu

Autorzy niniejszego artykułu przedstawili opis trzech chorych, u których rozpoznano kurcz powiek jako powikłanie naczyniowego uszkodzenia mózgu. W jednym przypadku objawy wystąpiły po krwotoku podpajęczynówkowym z pękniętego tętniaka na tętnicy podstawnej mózgu. W dwóch pozostałych przypadkach kurcz powiek wiązał się z przebytym udarem niedokrwiennym. W badaniach obrazowych stwierdzono u tych pacjentów zmiany niedokrwienne w okolicy skroniowej, torebce wewnętrznej, pniu mózgu oraz w jądrze ogoniastym. W leczeniu stosowano toksynę botulinową typu A - z dobrym efektem

Parry–Romberg syndrome: clinical, electrophysiological and neuroimaging correlations

Parry–Romberg syndrome (PRS) is a rare disorder, described in the nineteenth century by Caleb Parry and Moritz Romberg, characterized by acquired and slowly progressive atrophy of one side of the face. The pathogenesis of PRS is still unclear. Immune-mediated processes are thought to be a basic factor in PRS etiology, but autonomic nervous system might also be impaired. A case of PRS in a 26-year-old woman with coexisting disturbances in the lower left limb is presented. The multimodal electrophysiological studies were done, including electroencephalography, visual, brain auditory, somatosensory and trigeminal somatosensory evoked potentials, blink reflex, standard neurographic and electromyographic examinations, quantitative sensory tests and autonomic tests. Neuroimaging studies consisted of brain MR, single voxel proton MR spectroscopy, diffusion tensor imaging with fiber tractography. Based on multimodal electrophysiological and neuroimaging studies, it was concluded that the impairment in PRS is multisystemic, i.e., motor, sensory, and autonomic. A cortical origin of the symptoms is possible