Insult in Context: Incorporating Speech Act Theory in Doctrinal Legal Analysis of Interpretative Discussions

In this article, I want to show that some doctrinal problems of legal interpretation and argumentation can be analysed in a more precise way than a standard doctrinal analysis, when we use insights from speech act theory and argumentation theory. Taking a discussion about the accusation of the criminal act insulting as a starting point, I will try to show that the doctrinal perspective on meaning of statutory norms and of the qualification of utterances as legal acts lacks the instruments to explain why discussions about these meanings and utterances are so complicated. In short, a doctrinal analysis focuses on word or sentence meaning, dis- tinguishing between the literal or semantic meaning on the one hand and the meaning in context on the other. Howev- er, the analysis of this ‘meaning in context’ is often rather vague, especially in cases of indirect and strategic communi- cation. It is the analysis of this meaning in context that can profit from insights from speech act theory. I do not want to ‘solve’ the problems of the interpretation of the norms con- cerning insulting. I only use this case in point as an exempla- ry example to discuss important (often implicit doctrinal) starting points about the related concepts meaning and intention (or commitment) in interpretative discussions

De betekenis van de concepten beslissingsruimte, beslissingsvrijheid en marginale toetsing. Een verhullend woordenspel?

Toen de redactie van deze bundel ons verzocht een bijdrage te schrijven onder de (werk)titel De rechtstheoretische betekenis van concepten zoals beslissingsruimte, beslissingsvrijheid en marginale toetsing. Een verhullend woordenspel?, waren wij, rechtstheoretici met een speciale belangstelling voor taalfilosofie en rechtsvinding, gelijk geïnteresseerd. Wat onze belangstelling wekte was de subtitel (‘een verhullend woordenspel') en de toelichting op de titel. Want als een woordenspel iets kan verhullen, dan is er iets dat onthuld kan worden. Deze implicatie wordt in de toelichting op het verzoek bevestigd: ‘een uiteenzetting over verschillende meer of minder terughoudende (verwoordingen van) toetsingsmaatstaven en wat die (echt) betekenen’. En dus lazen wij de vraag in de titel die de redactie in gedachten had als volgt: Wat is de werkelijke betekenis van de verschillende verwoordingen van de toetsingsmaatstaf ‘marginale toetsing’? Met als hypothese dat die meer of minder terughoudende verwoordingen geen nieuwe lading dekken, maar verbale varianten zijn van het concept ‘marginale toetsing’. Maar wat, vroegen wij ons af, als er nu eens niet één betekenis is van het concept marginale toetsing? Als marginale toetsing een essentially contested concept blijkt te zijn? Als we moeten concluderen dat het concept vooral een retorische functie in de legitimatie vervult? <br/