Perspektywy farmakologicznej interwencji w promowaniu regeneracji wątroby

Effective drug therapy promoting liver regeneration is a challenging goal in pharmacotherapy of liver diseases. Several plant phytochemicals recommended in traditional medicine from over hundred plants have been investigated for its use in various liver disorders. Regeneration of injured liver depend on a proliferative potential of mature hepatocytes as well as different subsets of intrahepatic and extrahepatic stem/progenitor cells. In clinical trials a stem cell therapy resulted in a limited improvement of liver functions. Animal studies have demonstrated the involvement of bone marrow-derived stem/progenitor cells in liver regeneration. For this reason, the pharmacological activation of endogenous stem cells and pharmacological control of macrophage phenotypic polarization could be an effective method of mobilizing progenitor cells to injured liver.Wyzwaniem dla współczesnej farmakoterapii są skuteczne leki wspomagające regenerację wątroby. Wiele substancji z ponad stu roślin zalecanych w tradycyjnej medycynie przebadano w celu ich zastosowania w chorobach wątroby. W procesie regeneracji wątroby biorą udział subpopulacje wewnątrz-wątrobowych i poza-wątrobowych komórek macierzystych/progenitorowych oraz dochodzi do proliferacji dojrzałych hepatocytów. Dane kliniczne wskazują na ograniczoną skuteczność terapii komórek macierzystych w polepszeniu funkcji wątroby. W badaniach modeli zwierzęcych regeneracji wątroby wykazano udział komórek macierzystych/ progenitorowych, pochodzących ze szpiku kostnego. Z tego powodu, rozważa się możliwość wprowadzenia farmakologicznej aktywacji endogennych komórek macierzystych oraz farmakologiczną kontrolę fenotypowej polaryzacji makrofagów, jako skutecznej metody mobilizacji komórek progenitoworych dla uszkodzonej wątroby

Ograniczanie ekspozycji człowieka na ksenobiotyki środowiskowe: teoria i praktyka

Ekspozycja na ksenobiotyki środowiskowe, jakiej doświadczają wszyscy ludzie żyjący w naszych czasach, stała się przedmiotem wzmożonej uwagi naukowców, specjalistów z urzędu monitorujących zagrożenia, władz administracyjnych i twórców opracowań legislacyjnych. Wypracowane zostały podstawowe definicje i określone „jednostki szkodliwości” w toksykologicznej ocenie bezpośrednich skutków zdrowotnych chemicznych zanieczyszczeń żywności, wody i powietrza. Podjęcie na szeroką skalę bezpośredniego biomonitorowania człowieka HBM (human biomonitoring) na chemikalia środowiskowe pozwala na analizę powiązań ekspozycji na chemikalia z otyłością, upośledzoną rozrodczością, cukrzycą typu 1 (T1D), autyzmem, nowotworami i innymi schorzeniami w skali społecznej. Nadzieje na eliminację ze środowiska człowieka chemicznych endokrynomimetyków EDCs (endocrine disruptor chemicals) uszkatoksykologicznych i regulacji legislacyjnych. Kategorią ksenobiotyków o wyjątkowo istotnym wpływie na zdrowie człowieka, których monitorowanie jest traktowane priorytetowo na obszarze Unii Europejskiej, są kancerogeny genotoksyczne. Według aktualnych ocen obywatele krajów Zachodu mogą zawierać w sobie około setki niewielkich, lecz wykrywalnych ksenobiotyków chemicznych i ich metabolitów. Wszystkie ksenobiotyki jakie znajdują się w człowieku w zasadzie są pochodzenia antropogennego. Mimo trwałej obecności ksenobiotyków w bezpośrednim środowisku człowieka, warto zastanowić się nad praktycznymi możliwościami ograniczania i unikania kontaktu z chemikaliami środowiskowymi. Dotyczy to zarówno stosowania filtrów wody i powietrza, właściwej termicznej obróbki żywności, doboru produktów żywnościowych, jak i innych aspektów życia codziennego. Uwaga: Fragmenty artykułu pochodzą z nowej książki Biomonitorowanie człowieka w profilaktyce zatruć środowiskowych, autorzy: K.L. Krzystyniak, M. Obiedziński, H. Kalota, A. Marszałek, Wyd. Medyk, Warszawa 2017 r. (w druku).Exposure to environmental xenobiotics, which influence the everyday life of all humans in our times, has become a subject of intensive analysis by scientists, authorities of environmental hazards, state authorities and authors of legislation. Toxicological risk assessment of chemicals in contaminated food and water as well as polluted air is expressed in basic ‘toxic units’. A broad-scale human biomonitoring (HBM) for environmental toxicants is the strategy of a cause-effect analysis of chemical exposure to environmental xenobiotics. HBM demonstrates the relationships between exposure to xenobiotics and the following health disorders: obesity, impaired reproduction, type 1 diabetes (T1D), autism, cancers and other diseases in the society. Developing effective toxicological tools and legislative standards is expected to help in eliminating endocrine disruptor chemicals (EDCs), which cause infertility. The exceptional category of xenobiotics, which highly influences human health, and is treated as a priority problem to be controlled in the European Union, form genotoxic carcinogens. According to a current assessment, hundreds of chemical xenobiotics and their metabolites, in the minimum detectable quantity, mostly all of anthropogenic origin, can be found in the organisms of inhabitants in western countries. Despite the permanent presence of xenobiotics in human environment, it is worth taking into consideration practical methods to limit and avoid contacts with environmental chemicals. It concerns the provision of water and air filters, the thermal processing of food, the selection of food products, and other aspects of everyday life