36/Brachyterapia pulsacyjna (BT PDR) z zastosowaniem aplikatorów Normana Simona chorych na raka trzonu macicy nie kwalifikujących się do leczenia operacyjnego

Wstęp i cel pracyPodstawową metodą leczenia chorych na raka trzonu macicy jest radykalny zabieg operacyjny. U wielu chorych w tej grupie występują jednak równocześnie schorzenia internistyczne - choroby układu sercowo-naczyniowego, układu oddechowego, choroby metaboliczne lub zwyrodnienie układu kostno-stawowego, które w 3.5–9% przypadków nie pozwalają na wykonanie zabiegu operacyjnego. U tych chorych jedynym możliwym leczeniem jest radioterapia. W pracy przedstawiono własne doświadczenia dotyczące brachyterapii PDR Ir 192 z zastosowaniem domacicznych aplikatorów Normana Simona u chorych na raka trzonu macicy leczonych w Klinice Onkologii i Radioterapii AM w Gdańsku w latach 2000–2004.Materiał i metodyOgółem BT PDR zastosowano u 9 chorych w wieku od 72 do 92 lat, które ze względów internistycznych nie kwalifikowały się do leczenia operacyjnego, z wyjątkiem jednej chorej, u której zastosowano BT przedoperacyjną. U 5 chorych zastosowano jedyne BT w dawce całkowitej 50–65 Gy (4–6 aplikacje), a u 3 dawkę 20 Gy w 2 aplikacjach oraz dodatkowo teleterapię w dawce −50 Gy (dawka frakcyjna 2 Gy). Stosowano 2.5 Gy/ puls powtarzany co godzinę.WynikiTolerancja leczenia była bardzo dobra. W okresie obserwacji trwającej od 3 do 45 miesięcy (mediana 28 miesięcy), u żadnej chorej nie doszło do późnych odczynów popromiennych ze strony pęcherza moczowego lub odbytnicy. 5 chorych, w tym chora operowana, po leczeniu BT PDR, czuje się dobrze i nie stwierdza się u nich nawrotu choroby. U 2 chorych doszło do wznowy miejscowej, odpowiednio po 2.5 i po prawie 4 latach po zakończeniu leczenia. Jedna chora zmarła z powodu. współistniejącego raka piersi. Jedna chora zmarła wkrótce po ukończeniu leczenia.WniosekWstępne wyniki wskazują na dobrą tolerancję wewnątrzmacicznej brachyterapii PDR z zastosowaniem aplikatorów Normana Simona u chorych na raka trzonu macicy nie kwalifikujących się do leczenia operacyjnego. U części chorych metoda ta pozwala uzyskać długotrwałe przeżycie bez cech nawrotu

37/Okołooperacyjna brachyterapia pulsacyjna (BT PDR) jako metoda podwyższenia dawki na lożę po guzie u chorych na raka piersi leczonych z zachowaniem narządu

Cel pracyWstępna ocena okołooperacyjnej BT PDR ze śródoperacyjnym umieszczeniem prowadnic w obszarze loży po usuniętym guzie u chorych na raka piersi leczonych z zachowaniem narządu (ang. breast-conserving therapy, BCT).Materiał i metodyPrzedstawiono materiał 53 chorych na raka piersi (T1-3N0-1M0, w wieku 38–64 lat) poddanych BCT, u których jako boost na lożę po usuniętym guzie zastosowano BT ze śródoperacyjnym wprowadzeniem miękkich prowadnic. U 7 chorych z guzem T2-3 przed BCT zastosowano chemioterapię. Zabieg operacyjny stanowił pierwotne leczenie (30 chorych) lub poszerzenie marginesu po uprzedniej biopsji ekscyzyjnej (23 chorych). Za wyjątkiem 9 chorych, u których nie stwierdzono w czasie zabiegu zmian przerzutowych w węźle wartowniczym, równocześnie dokonano usunięcia pachowych węzłów chłonnych. Podczas zabiegu dokonywano rekonstrukcji gruczołu. BT w dawce 15 Gy (1 Gy/puls/godz.) rozpoczynano następnego dnia, a napromienianie piersi wiązką zewnętrzną (RT) - po 1–4 tygodniach. Stosowano aparat microSelectron PDR zawierający źródło 192 Ir. Rozkład dawki w obszarze implantu wyznaczano komputerowo przy użyciu systemu planowania PLATO, stosując optymalizację geometryczną objętościową. Plany leczenia oceniano na podstawie naturalnego histogramu.WynikiUmieszczenie prowadnic do BT przedłużało zabieg o ok. 20 minut. U 51 chorych (96%) zastosowano implant 2-płaszczyznowyz użyciem 5–13 prowadnic (mediana 9). Średnia objętość leczona (V100) wynosiła 34.4 cm3. Zabiegowi nie towarzyszyło zwiększone krwawienie. BT PDR była bardzo dobrze tolerowana. Martwica tłuszczowa z koniecznością powtórnego wycięcia tkanek wystąpiła u 1 chorej, co spowodowało opóźnienie RT wiązką zewnętrzną o miesiąc. W okresie obserwacji od 3 do 25 miesięcy nie ujawniono nawrotu miejscowego raka, u 2 chorych wystąpiły przerzuty odległe i u 1 chorej - rak w drugiej piersi.WnioskiOkołooperacyjna BT PDR jest prostą, dobrze tolerowaną metodą podania dodatkowej dawki w BCT. Śródoperacyjne umieszczenie prowadnic umożliwia dokładne wyznaczenie obszaru wysokiej dawki, co zmniejsza ryzyko błędu lokalizacyjnego

73. Concurrent weekly cisplatin and radiotherapy in cervical cancer patients. A report on acute toxicity

Material and methodBetween May 1999 and January 2001, 41 consecutive cervical cancer patients (pts), median age 46 yrs (range 29–68), were treated with concurrent cisplatin and pelvic irradiation with curative intent (29 pts FIGO stage IB “bulky”, IIB–IVA) or postoperatively (11 pts who had positive pelvic lymph nodes and/or involvement of the surgical margin and/or large and deeply invasive lesion). Adequate bone marrow function and normal serum creatinine were required. Cisplatin given as a 60-minute infusion, was administered weekly at the dose of 40 mg/sqm (max. 70 mg) for six cycles. Antiemetic therapy was routinely given. Three patients received irradiation on out-patient basis.ResultsA total of 145 cycles were administered. The median number of cisplatin cycles was 4 (range: 1–6). Overall, 65% of pts received at least four cycles of cisplatin. The reasons for chemotherapy discontinuation included low level of creatinine clearence (2 pts), worsening of performance status (3 pts), and myoclonia after cisplatin injection (1 pt). Moderate emesis occurred in one patient, grade 2 leukopenia in two other cases. There were no severe acute effects precluding the delivery of planned radiotherapy. At present six patients are still on therapy.ConclusionPelvic radiotherapy combined with weekly cisplatin is feasible in a routine practice. This modality is also suitable for patients treated on out-patient basis

8 Roczne doświadczenia własne w stosowaniu brachyterapii pulsacyjnej (PDR)

Cel pracyPrzedstawiono roczne doświadczenia własne w stosowaniu brachyterapii (BT) pulsacyjnej (PDR) u chorych na nowotwory złośliwe.Materiał i metodyW okresie od 03.1999 do 06.2000 brachyterapię pulsacyjną zastosowano u 112 chorych z następującymi lokalizacjami zmian nowotworowych: drzewo oskrzelowe (21 chorych), przełyk (34 chorych), pierś (20 chorych), narząd rodny (16 chorych), przewód pokarmowy (6 chorych), rejon głowy i szyi (8 chorych), mózg (5 chorych) oraz cewka moczowa (2 chorych). W 36 przypadkach brachyterapia PDR stanowiła element leczenia radykalnego, u 76 chorych była stosowana jako leczenie paliatywne. U 5 chorych PDR stosowano w obszarze uprzednio napromienianym śródjamowo i/lub wiązką zewnętrzną. Stosowano aparat PDR firmy Nucletron, zawierający żródło Ir192 o aktywności nominalnej 1 Ci. Podczas leczenia stosowano dawki od 6 Gy do 70 Gy, podawane w pulsach powtarzanych co 1 godzinę, jednorazowo lub podczas kolejnych, cotygodniowych aplikacji. Moc dawki wynosia 0.5–1 Gy/ puls/godzinę w przypadkach leczonych radykalnie i napromienianych powtórnie, oraz 1–4 Gy/puls/godzinę lub 6 Gy w jednej aplikacji, u chorych leczonych paliatywnie. Stosowano indywidualne plany leczenia opracowane za pomocą komputerowego systemu planowania leczenia (PLATO). W przypadkach chorych na raka oskrzela i przełyku, leczonych paliatywnie, wykorzystywano własne standardy rozkładu dawki.WynikiTolerancja leczenia BT PDR była bardzo dobra, również u chorych leczonych przez okres kilku dni. U 1 chorego na raka przefyku nie zastosowano kolejnej aplikacji z uwagi na wystąpienie objawów sugerujących popromienne zapalenie przełyku. U większości chorych z objawami choroby nowotworowej leczonych paliatywnie uzyskano poprawę subiektywną.Nie stwierdzono nawrotu nowotworu u chorych napromienianych radykalnie, jakkolwiek względnie krótki okres obserwacji większości chorych nie pozwala na wyciągnięcie ostatecznych wniosków.WnioskiBT PDR pozwala na zastosowanie leczenia śródjamowego i sródtkankowego niemal we wszystkich lokalizacjach zmian nowotwotowych Poprzez zastosowanie różnych metod optymalizacji dawki oraz względnie szerokiego zakresu mocy dawki w pulsie, metoda ta pozwala na optymalny dobór sposobu leczenia u poszczegó1nych chorych

12 Brachyterapia pulsacyjna PDR w leczeniu paliatywnym chorych na raka przełyku i raka oskrzela

WstępBrachyterapia pozwala na podanie w krótkim czasie wysokiej dawki na okolicę guza nowotworowego z jednoczesną ochroną zdrowych tkanek otaczających. W paliatywnym leczeniu chorych na nieoperacyjnego raka przełyku metoda ta może być użyteczna w leczeniu dysfagii. U chorych na raka oskrzela jest stosowana w przypadku krwioplucia i duszności spowodowanej obturacją dużych dróg oddechowych.Materiał i metodyW okresie od 16.03.1999 do 31.07.2000 paliatywną brachyterapię pulsacyjną (PDR) zastosowano u 31 chorych na raka przełyku i 20 chorych na raka oskrzela. W grupie chorych na raka przełyku wiek chorych wahał się w granicach od 47 do 88 lat, średnio 69 lat. Chorzy otrzymali dawkę od 10 do 30 Gy w 1–3 aplikacjach Iiczoną w odległości 1 cm od osi aplikatora. Stosowano 1 Gy/puls, pulsy powtarzane co 1 godzinę. U 3 chorych zastosowano ponowne leczenie PDR po upływie 6–11 miesięcy. W grupie chorych na raka oskrzela wiek chorych wahał się od 50 do 72 lat, średnio 62 lata. Chorzy otrzymali dawkę od 6 do 18 Gy w 1–3 aplikacjach liczoną w odległości 1 cm od osi aplikatora. Czas trwania aplikacji wynosił od 15 do 75 minut. W obu grupach chorych kolejne aplikacje powtarzano w odstępach tygodniowych. Stosowano aparat Microselectron PDR firmy Nucletron, zawierający żródiło Ir 192 o aktywności wyjściowej 1–1,5 Ci.WynikiTolerancja leczenia była bardzo dobra. Szczególnie dobry efekt paliatywny uzyskano pod wpływem brachyterapii skojarzonej z leczeniem wiązką zewnętrzną. Średni okres obserwacji chorych po leczeniu wynosił 8 miesięcy. W grupie chorych na raka przełyku ustąpienie lub zmniejszenie dysfagii, utrzymujące się przez kilka miesięcy, uzyskano u 19 chorych (61,3%), natomiast u chorych na raka oskrzela poprawę subiektywną obserwowano u połowy chorych.WnioskiPaliatywna brachyterapia PDR jest dobrze tolerowana i stanowi skuteczną metodę leczenia paliatywnego chorych na zaawansowane nowotwory przełyku i oskrzela

2 Ocena porównawcza dawki w odbytnicy obliczonej dwiema metodami w brachyterapii śródjamowej chorych na raka szyjki i trzonu macicy

WstępW Klinice Onkologii i Radioterapii AMG od 1985 roku stosowana jest brachyterapia cezowa przy użyciu aparatu Selektron LDR. Dawkę maksymalną w odbytnicy do roku 1995 wyznaczano stosując wprowadzony doodbytniczo drucik ołowiany w osłonce plastikowej (R1), a w ostatnich latach zgodnie z zaleceniami Raportu 38 ICRU, dodatkowo oznacza się ją lokalizując tylną ścianę pochwy przez tamponowanie gazikami zawierającymi cieniującą na radiogramach nitkę (R2).Cel pracyPorównanie dawek fizycznych (R1 i R2) i równoważnych im dawek biologicznych (r1 i r2) w odbytnicy, obliczonych powyższymi dwiema metodami.Materiał i metodyAnaliza dotyczyła 124 aplikacji cezu u 102 chorych na raka szyjki lub trzonu macicy, leczonych śródjamowo podczas skojarzonego lub pooperacyjnego napromieniania. Rozkład dawki w miednicy małej obliczano za pomocą komputerowych systemów planowania, wykorzystując 2 prostopadłe radiologiczne zdjęcia lokalizacyjne.Dawki biologiczne obliczono przy pomocy modelu liniowo-kwadratowego, przyjmując α/β=4.WynikiW 83% przypadków wartość bezwzględna dawek R1 była niższa od R2. Wartości średnie dawek R1 i R2 oraz r1 i r2 wynosiły odpowiednio: 13,2 ±4,3 Gy i 16,9 ±4,4 Gy oraz 16,8 ±8,0 Gy i 24,0 ±9,6 Gy. Średnia różnica między R1 i R2 oraz r1 i r2 wynosiła 3,7 Gy (95% CI, 3,03–4,41 Gy) i 7,2 Gy (95% CI, 5,77–8,56 Gy), odpowiednio i jest statystycznie znamienna (

36 Ocena porównawcza dwu metod obliczania dawek w odbytnicy podczas śródjamowej brachyterapii (BT) chorych na raka szyjki i trzonu macicy

Radioterapia nowotworów ginekologicznych wiąże się z wysokim ryzykiem uszkodzeń popromiennych pęcherza i odbytnicy. W skojarzonym leczeniu napromienianiem dawka, jaką otrzymuje pkt referencyjny w odbytnicy stanowi sumę dawek fizycznych z BT śródjamowej oraz napromieniania wiązką zewnętrzną. W Klinice Onkologii i Radioterapii AMG, rozkład dawki w miednicy małej podczas BT obliczany jest komputerowo dla każdej chorej. Punktową dawkę maksymalną w odbytnicy wyznacza się na podstawie wprowadzonego doodbytniczo ołowianego drucika w osłonie plastikowej (R1).Od 1995 roku dodatkowo dawkę tę wyznacza się w punkcie referencyjnym, zgodnie z zaleceniami ICRU (raport Nr 38) lokalizując tylną ścianę pochwy gazikami zawierającymi cieniującą na radiogramach nitkę (R2). Ponadto u wszystkich chorych obliczane są równoważne dawki biologiczne wyliczane z zastosowaniem modelu liniowo-kwadratowego (α/β=4).Celem pracy było porównanie dawek fizycznych i odpowiadających im dawek biologicznych (r1 i r2) obliczonych przy użyciu obu wymienionych metod. Analiza dotyczyła 124 aplikacji cezu u 102 chorych na raka szyjki lub trzonu macicy, leczonych śródjamowo podczas skojarzonego lub pooperacyjnego napromieniania.W 83% przypadków wartość bezwzględna dawek R1 była niższa od R2. Wartości średnie dawek R1 i R2 nosiły odpowiednio: 13,2±4,3 Gy i 16,4±4,4 Gy. Różnica między średnimi wynosząca 3,7 Gy jest zamienna statystycznie (test t-Studenta dla danych sparowanych, p=0,000), zarówno w przypadkach stosowania wyłącznie owoidów jak i pełnego układu (owoidów i sondy domacicznej). Różnica średnich pozostawała znamienna (p=0,016) przy uwzględnieniu 10% błędu metody. Wartości średnie dawek biologicznych r1 i r2 wynosiły odpowiednio: 16,8±8,0 Gy i 24,0±9,6 Gy, a średnia różnica dawek wynosiła 7,2 Gy (p=0,000).WnioskiWykazano istotną różnicę między dawkami wyznaczonymi dwiema metodami. W większości przypadków dawki w odbytnicy wyznaczone przy użyciu doodbytniczego drucika były niższe od dawek obliczonych w punkcie referencyjnym wg ICRU. Wprowadzenie osłon obszaru brachyterapii podczas leczenia wiązką zewnętrzną na podstawie obliczeń dawek R1 oznacza możliwość podania zbyt wysokiej dawki całkowitej na odbytnicę, co zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań popromiennych. Z tego powodu metoda obliczenia dawki w odbytnicy przy użyciu doodbytniczego drucika nie powinna być zalecana

Routine management of locally advanced cervical cancer with concurrent radiation and cisplatin. Five-year results

BACKGROUND: Globally, cervical cancer primarily affects socially disadvantaged women. Five randomized trials were the foundation for adopting cisplatin-based chemotherapy during radiation as the standard of care for high-risk patients after primary radical hysterectomy who require adjuvant radiation and for locally advanced patients treated with definitive radiation. These results were obtained in clinical trials performed in carefully prepared academic centers; hence, we sought to determine whether these results could be reproduced when patients were treated on an out-of-protocol basis. METHODS: We reviewed the files of 294 patients with locally advanced cervical cancer who received radiation plus weekly cisplatin as routine management between 1999 to 2003, and analyzed treatment compliance, response rate, toxicity, and survival. RESULTS: A total of 294 patients who received radiation and cisplatin were analyzed. Mean age was 43.8 years (range, 26–68 years). The majority of cases were squamous cell carcinoma (87.8%), and distribution according to International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) stage was as follows: IB2-IIA, 23%; IIB, 53.3%, and IIIB, 23%; there were only two IVA cases. Overall, 96% of patients completed external beam, and intracavitary therapy. The majority of patients (67%) received the planned six courses of weekly cisplatin. Complete responses were achieved in 243 (83%) patients, whereas 51 (17%) had either persistent (32 patients, 10.8%) or progressive (19 patients, 6.4%) disease. At median follow-up (28 months; range, 2–68 months), 36 patients (12.2%) have relapsed (locally 30.5, and systemically, 69.5%). The most common toxicities were hematologic and gastrointestinal, in the majority of cases considered mild-moderate. At median follow-up (28 months; range, 2–68 months), overall and progression-free survival are 76.5 and 67%, respectively. CONCLUSION: Our results support use of chemoradiation with six weekly applications of cisplatin at 40 mg/m(2 )during external radiation for routine management of locally advanced cervical cancer