Kalcyfikacja naczyń wieńcowych u chorych ze schyłkową niewydolnością nerek

Kalcyfikacja naczyniowa (VC), a zwłaszcza kalcyfikacja naczyń wieńcowych, stanowi ważny problem kliniczny chorych dializowanych. Uważa się, że VC odpowiada za znaczną część zwiększonej śmiertelności obserwowanej w tej populacji chorych. Do rozwoju VC dochodzi we wczesnych okresach przewlekłej choroby nerek. Patogeneza VC jest złożona i nie do końca poznana. Obecnie nie ma skutecznych metod leczenia VC, a podstawą postępowania jest przede wszystkim profilaktyka, polegająca na biochemicznym wyrównaniu gospodarki wapniowofosforanowej oraz kontroli stężenia parathormonu. Choroby Serca i Naczyń 2011, 8 (3), 139–14

Contrast-induced nephropathy in clinical practice

Nefropatia indukowana kontrastem (CIN) stanowi coraz częściej występujące powikłanie zabiegów z wykorzystaniem środka cieniującego, zwłaszcza wśród osób obciążonych chorobami układu sercowo-naczyniowego. Nefropatia indukowana kontrastem jest czynnikiem istotnie zwiększającym zarówno chorobowość, jak i śmiertelność w tej grupie chorych. Niewyjaśniony do końca patomechanizm rozwoju CIN uniemożliwia skuteczne leczenie tego powikłania, dlatego tak istotna staje się profilaktyka. Jak na razie tylko nawodnienie pozostaje złotym standardem w zapobieganiu CIN, pozostawiając na dalszym planie stosowanie N-acetylocysteiny, wodorowęglanu sodu czy statyn jako metod o niepewnej skuteczności. W niniejszej pracy starano się przedstawić metody zapobiegania CIN zarówno z punktu widzenia lecznictwa zamkniętego, jak i postępowania w warunkach ambulatoryjnych, uwzględniając różny stopień ryzyka rozwoju tego powikłania.Contrast-induced nephropathy (CIN) becomes more frequent complication of contrast administration, especially among patients with cardiovascular diseases. CIN significantly increases both morbidity and mortality in this group of patients. Unexplained pathomechanism of CIN preclude effective treatment of this complication, hence it becomes prevention so important. So far, only the hydration remains the gold standard for the prevention of CIN abandon use of N-acetylcysteine, sodium bicarbonate, or statins as methods as uncertain efficacy. In this paper we have tried to provide a method of preventing CIN both in inpatient as well as out patient procedure taking into account different degrees of risk of developing this complication

Asymetryczna dimetyloarginina – ogniwo łączące choroby serca i nerek?

StreszczenieChoroby serca stanowią główną przyczynę śmierci osób dotkniętych chorobami nerek. Badania ostatnich lat jednoznacznie wykazały, że nawet wczesne stadia przewlekłej choroby nerek związane są z wysokim ryzykiem występowania zdarzeń sercowo-naczyniowych. Nagromadzenie tradycyjnych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego nie tłumaczy występowania przedwczesnej miażdżycy i umieralności wynikającej z chorób układu krążenia w niektórych grupach chorych, w tym wśród pacjentów z chorobami nerek. Chociaż patogeneza chorób serca w populacji chorych z przewlekłą chorobą nerek nie została dobrze poznana, wykazano istnienie licznych, nietradycyjnych lub nawet swoistych dla chorób nerek czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Jednym z najważniejszych nietradycyjnych czynników ryzyka jest zwiększone stężenie asymetrycznej dimetyloargininy (ADMA) –  silnego inhibitora syntazy tlenku azotu – prowadzące do upośledzenia funkcji śródbłonków naczyń. Wzrost ADMA, poza przewlekłą chorobą nerek obserwuje się również w chorobach serca przebiegających z dysfunkcją śródbłonków naczyń. Uważa się, że zwiększone stężenie ADMA może odpowiadać za znaczna część umieralności z przyczyn sercowych i stanowić wspólne ogniwo łączące przewlekłą chorobę nerek z chorobami sercowo-naczyniowymi.

Diuretyki w leczeniu niewydolności serca — wciąż nie wszystko wiadomo

Fluid retention is one of the most important clinical problems in patients with heart failure (HF). The reason the majority of hospitalizations in patients with HF is overhydration which may cause a number of clinical symptoms, such as dyspnoea, oedema, limitation of physical activity. Diuretic therapy is one of the basic elements of HF therapy. Diuretics have been used for decades and it seems that their use should not wake up in the moment, no doubt. It turns out, however, that knowledge of diuretic therapy in this difficult group of patients is still incomplete. The following article discusses the basic information on the use of diuretics in patients with HF, and specifically discusses the causes of resistance to diuretics, the issue of combining diuretics with different mechanisms of action and metabolic alkalosis, which is underestimated side effect of long-term use of diuretics.Retencja płynów jest jednym z najważniejszych problemów klinicznych chorych z niewydolnością serca (HF). Powodem większości hospitalizacji tych chorych pozostaje przewodnienie będące przyczyną występowania wielu objawów klinicznych, takich jak: duszność, obrzęki, ograniczenie wydolności fizycznej. Leczenie moczopędne stanowi jeden z podstawowych elementów terapii HF. Leki moczopędne stosuje się od kilkudziesięciu lat i wydaje się, że ich wykorzystanie nie powinno obecnie budzić żadnych wątpliwości. Okazuje się jednak, że wiedza dotycząca leczenia moczopędnego w tej trudnej klinicznie grupie pacjentow nadal jest niepełna. W artykule zawarto podstawowe informacje dotyczące stosowania leków moczopędnych u chorych z HF, natomiast dokładniej omówionoprzyczyny oporności na leki moczopędne, zagadnienie łączenia diuretyków o różnych mechanizmach działania oraz alkalozę metaboliczną, będącą niedocenianym działaniem niepożądanym długotrwałego stosowania diuretyków

The value of left atrial volume index in patients with end-stage renal disease

Wielkość lewego przedsionka (LA) może być wyrażona za pomocą wielu parametrów z uwzględnieniem wskaźników planimetrycznych i objętościowych. Objętość LA weryfikowana do powierzchni ciała, wyrażana jako wskaźnik objętości LA (LAVI), uważana jest za najbardziej wartościowy spośród nich. Powiększenie LA związane jest z licznymi czynnikami fizjologicznymi, takimi jak: płeć męska, starzenie się organizmu czy wyczynowe uprawianie sportu. W warunkach patologicznych przyczyną powiększenia jamy LA może być przeciążenie objętościowe i ciśnieniowe. Może to być konsekwencją nieprawidłowości układu sercowo-naczyniowego w efekcie prowadzących do niewydolności serca, ale bywa także następstwem licznych pozasercowych schorzeń, w tym również schyłkowej niewydolności nerek (ESRD). U chorych z ESRD powiększeniu LA towarzyszy jednoczesne pogorszenie jego czynności. Zespół tych zmian określa się mianem kardiomiopatii mocznicowej. Jest ona przykładem kardiomiopatii złożonej, ponieważ powstaje w wyniku niekorzystnych zmian hemodynamicznych oraz szkodliwego wpływu toksyn mocznicowych, charakterystycznych dla ESRD. Zmianom strukturalnym i czynnościowym LA towarzyszy wiele nieprawidłowości biochemicznych, takich jak: podwyższenie stężenia N-końcowego propeptydu natriuretycznego typu B (NT-proBNP), peptydu natriuretycznego typu B (BNP), wskaźników stanu zapalnego (w tym białka C-reaktywnego [CRP]), zwiększenie stężenia troponiny, a także zmniejszenie produkcji tlenku azotu z jednoczesnym wzrostem stężenia asymetrycznej dimetyloargininy. Powszechnie LAVI jest uważany za wartościowy potencjalny wskaźnik stratyfikacji oraz monitorowania ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych z migotaniem przedsionków, udarem mózgu, chorobą niedokrwienną serca, niewydolnością krążenia, cukrzycą, a także ESRD.Left atrium (LA) size may be expressed by several parameters, including planimetric and volumetric indices. LA volume adjusts to body surface area is expressed as LA volume index (LAVI) and is the most valuable of them. LA size increases with many different physiological conditions including body size, male gender, professional sport activity and aging. In pathological circumstances LA enlargement occurs in response to two main pathophysiologic conditions: pressure and volume overload. This can be observed in cardiac abnormalities finally resulting in heart failure as well as numerous primary non-cardiac diseases including end-stage renal disease (ESRD). In patients with ESRD LA enlargement is accompanied by deterioration of LA function. A combination of these changes is referred to as uremic cardiomyopathy. It is an example of complex cardiomyopathy because is formed as a result of adverse hemodynamic changes and negative influence of uremic toxins. Structural and functional changes of LA are followed by a number of biochemical abnormalities such as: increasing the level of N-terminal pro B-type natriuretic peptide (NT-proBNP), B-type natriuretic peptide (BNP), inflammation markers including C-reactive protein (CRP), troponin concentration and a decrease in nitric oxide production while increasing content of asymmetric dimethylarginine. It has been postulated to use in LA VI as a potent biomarker for stratification and monitoring cardio-vascular risk in patients with atrial fibrillation, stroke, coronary artery disease, heart failure, ESRD and diabetes

Remodeling i wsteczny remodeling lewego przedsionka u chorych z niewydolnością nerek

Cardiovascular diseases compose a kind of con­tinuum initiated by cardiovascular risk factors in consequence leading to the development of atherosclerosis, infarct and secondary heart failure. This sequel effecting in death has been proposed in 1991 by Dzau and Braunwald as a concept of lethal cardiac chain. In this process cardiovascular risk factors, such as elevated cholesterol, hypertension, diabetes mellitus, cigarette smoking and end-stage renal disease (ESRD) are now known to promote oxidative stress and to cause endothelial dysfunction, initiating a cascade of events, including alterations in vasoactive mediators, inflammatory responses, and cardiac and vascular remodeling, that culminates in target-organ pathology. However, research concerning reverse process, which can be present due to disappearing of causative factors is not numerous and but rather incomplete. Left atrium (AL) dilatation is a hallmark of LA structural remodeling in ESRD. Biomarker of these changes is left atrium volume index (LAVI). Left atrium remodeling refers to a time-dependent adaptive regulation of cardiac myocytes in order to maintain homeostasis against external stressors. LA enlargement is accompanied by impairment of the LA hemodynamic performance. Renal transplantation (RT) is a potentially allowing intervention reversal or at least the inhibition of adverse changes dependent to cardiac remodeling. Research has shown that observed after RT is to reduce the planimetric parameters and LA volume. Parameters showing LA hemodynamic activity as: LAEF, LAAE and LAIE improving already during the short observation while LAPE is reduced. LAFS behaves differently because although much greater at the end of follow-up, its growth is largely due to the relatively slow improvement in the long for perspective, while a shorter period after RT changes are not yet significant. LA remodeling as an effect of atrial uremic cardiomyopathy is in fact an exemplum of complex cardiomyopathy with elements characteristic for congestive and infiltrative cardiomyopathy, because early LAVI reduction after RT mainly depends on changed hemodynamic conditions, whereas the main reason for further late decreasing of LAVI value is related rather to resolution of uremic toxaemia. Improvement of LA structural and functional properties after RT is a continuous and prolonged process.Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią swoistą kontynuację przemian zapoczątkowanych przez zadziałanie czynników ryzyka sercowo-naczyniowego prowadzących w konsekwencji do rozwoju miażdżycy, zawału i, wtórnie, niewydolności serca. Sekwencję tych procesów, powodującą w końcu śmierć organizmu, przedstawili po raz pierwszy w 1991 roku Dzau i Braunwald jako koncepcję letalnego łańcucha kardiologicznego. W procesie tym czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego, takie jak podwyższone stężenie cholesterolu, palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, a także schyłkowa niewydolność nerek (ESRD), których wspólnym patogenetycznym mianownikiem jest stymulowanie stresu oksydacyjnego oraz dysfunkcja śródbłonka, inicjują kaskadę wydarzeń, włączając w to zaburzenia aktywności mediatorów naczyniowych, odpowiedzi zapalnej, a także niekorzystnej przebudowy serca i naczyń, czyli remodelingu, co prowadzi do uszkodzenia narządów docelowych. Nieliczne i niekompletne są natomiast badania nad możliwością zjawiska odwrotnego, które może wystąpić w konsekwencji ustąpienia czynnika sprawczego. Powiększenie jamy jest kluczowym przejawem remodelingu lewego przedsionka (LA) u chorych na ESRD. Biomarkerem tych zmian jest wskaźnik objętości LA (LAVI). Remodeling LA to zależna od czasu reakcja adaptacyjna miocytów służąca utrzymaniu dotychczasowej równowagi mimo działania niekorzystnych czynników stresujących. Powiększeniu jamy LA towarzyszy upośledzenie jego czynności hemodynamicznej. Transplantacja nerek (RT) jest interwencją potencjalnie umożliwiającą odwrócenie, a przynajmniej zahamowanie niekorzystnych przemian zależnych od remodelingu serca. Jak wykazano w badaniach, po RT obserwuje się zmniejszenie zarówno parametrów planimetrycznych, jak i objętościowych LA. Parametry obrazujące hemodynamiczną czynność przedsionka, takie jak LAEF, LAAE oraz LAIE, poprawiają się już w czasie krótkoterminowej obserwacji, natomiast LAPE ulega obniżeniu. Inaczej jest w przypadku LAFS — choć zdecydowanie się zwiększa po zakończeniu obserwacji, to swój wzrost zawdzięcza głównie stosunkowo powolnej poprawie w dłuższej pespektywie, podczas gdy w krótszym okresie po RT zmiany nie są jeszcze znamienne. Remodeling LA, będący przejawem przedsionkowej kardiomiopatii mocznicowej, jest przykładem kardiomiopatii złożonej z elementami kardiomiopatii rozstrzeniowej oraz infiltracyjnej, gdyż wczesne zmniejszenie wielkości LAVI po RT bardziej zależy od zmieniających się warunków hemodynamicznych, natomiast przyczyn dalszej późnej redukcji wielkości LAVI należy upatrywać raczej w ustąpieniu związanej z mocznicą toksemii. Poprawa własności elastycznych aorty po RT jest procesem ciągłym i długotrwałym

Electocardiographic abnormalities in hemodialysis patients

Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią najczęstszą przyczynę zgonu pacjentów hemodializowanych. Zwiększona wolemia i zaburzenia elektrolitemii obecne u pacjentów leczonych nerkozastępczo zwiększają ryzyko wystąpienia groźnych zaburzeń rytmu oraz nagłej śmierci sercowej. Badanie elektrokardiograficzne (EKG) stanowi powszechnie dostępny test pozwalający określić nie tylko rodzaj arytmii i ocenić zaburzenia związane z depolaryzacją i repolaryzacją miokardium, ale również rozpoznać obecność przerostu jam serca. Przedstawiona praca to próba przybliżenia danych dotyczących zmian zachodzących w EKG w czasie zabiegu hemodializy oraz w trakcie przewlekłego leczenia nerkozastępczego.Cardiovascular disease is the leading cause of mortality among hemodialysis patients. Fluid overload, dyselectrolitemia increase the risk of malignant arrhythmia and sudden cardiac death in hemodialysis group. Electrocardiography (ECG) is the most widely used test to assess type of arrhythmia, myocardium depolarization and repolarization disturbances as well as cardiac hypertrophy. This review summarized database of ECG disturbances during chronic hemodialysis and over hemodialysis session itself

Influence of chronic kidney disease on prognosis and treatment of acute coronary syndromes

Przewlekła choroba nerek (CKD) w co najmniej 3. stadium występuje u 30–40% pacjentów leczonych z powodu zawału serca i stanowi silny, niezależny czynnik złego rokowania w tej grupie chorych. Ze względu na fakt, że chorych z upośledzoną funkcją nerek wykluczano z dużych randomizowanych badań, wiedza dotycząca leczenia ostrych zespołów wieńcowych (ACS) u osób z CKD jest skąpa, a optymalne postępowanie terapeutyczne w tej grupie chorych nie zostało jednoznacznie określone. W niniejszej pracy przedstawiono obecny stan wiedzy dotyczący rewaskularyzacji naczyń wieńcowych u chorych z CKD i ACS.Chronic kidney disease (CKD) stage ≥ 3 occurs in 30–40% of patients with myocardial infarction and is a strong and independent predictor of poor prognosis in this group of patients. Due to the fact that patients with impaired renal function were excluded from large randomized trials knowledge regarding the treatment of acute coronary syndromes (ACS) in patients with CKD is still lacking and optimal therapy in this group of patients has not been clearly defined. The following paper presents an overview of current knowledge on coronary revascularization in patients with CKD and ACS

Nerkopochodne włóknienie układowe

Nerkopochodne włóknienie układowe (NSF) jest nową jednostką chorobową, dotyczącąwyłącznie pacjentów z upośledzoną funkcją nerek, w większości przypadków eksponowanychna działanie gadolinowego środka cieniującego. Nerkopochodne włóknienieukładowe charakteryzuje się występowaniem objawów skórnych zlokalizowanychgłównie w obrębie kończyn (podudzia, przedramiona), rzadziej tułowia. Zmienionachorobowo skóra pacjentów z NSF jest pogrubiała, stwardniała i bolesna. Proceswłóknienia nie ogranicza się jedynie do powłok ciała, może obejmować narządywewnętrzne, prowadząc do rozwoju groźnych powikłań oraz zgonu chorego. LeczenieNSF jak dotychczas ma charakter wyłącznie objawowy, a zasadniczym celem terapiijest poprawa funkcji nerek, która może prowadzić do złagodzenia objawów, a nawetcałkowitego ich ustąpienia. Zgodnie z zaleceniami FDA należy unikać stosowaniakontrastu gadolinowego u chorych z GFR poniżej 30 ml/min/1,73 m2 (MDRD)

Renal function in elderly patients with atrial fibrillation

Wstęp. Zależność miedzy migotaniem przedsionków (AF) oraz przewlekłą chorobą nerek (CKD) wynika ze wspólnych czynników ryzyka, jak równieżma charakter przyczynowo-skutkowy. U osób w podeszłym wieku zależność ta nie była szeroko badana. Cel pracy. Porównanie funkcji nerek osób z migotaniem przedsionków oraz bez niego w populacji osób w podeszłym wieku. Materiał i metody. 234 pacjentów w wieku ≥ 75 lat (84,1 ± 4,3) podzielono na dwie grupy w zależności od obecności migotania przedsionków. Dokonano pomiaru wskaźnika kostkowo-ramiennego (ABI) oraz wykonano badania biochemiczne: glukoza, TSH, lipidogram, kreatynina. Funkcję nerek oceniono za pomocą eGFR (CKD-EPI). Wyniki. U 71,4% badanych eGFR ≥ 60 ml/min, natomiast eGFR < 60 ml/min stwierdzono u 28,6%. Migotanie przedsionków występowało u 13,7% chorych, z czego u 13,8% chorych z eGFR ≥ 60 ml/min oraz 13,4% z eGFR < 60 ml/min. Nie stwierdzono żadnych istotnych różnic funkcji nerek, wartości wskaźnika kostkowo-ramiennego (ABI) oraz parametrów biochemicznych między osobami z migotaniem przedsionków, w porównaniu z osobami bez arytmii. Wnioski. Zależność między przewlekłą chorobą nerek oraz migotaniem przedsionków słabnie wraz z wiekiem i u osób w bardzo podeszłym wieku traci na znaczeniu, co sugeruje odmienną patogenezę migotania przedsionków w tej populacji chorych.Introduction. Atrial fibrillation (AF) and chronic kidney disease (CKD) increases with age. The coexistence of these two condition is associate with common risk factors as well as is a cause-and-effect relationship. Aim of the study. Comparison of renal function in patients with AF and without AF in the elderly population. Material and methods. Patients aged ≥ 75 years were divided into two groups according to the presence of AF. Measured the ankle-brachial index (ABI) and biochemical tests were performed: glucose, TSH, lipids, and creatinine. Renal function was assessed using the eGFR (CKD-EPI). Results. The study included 234 patients, aged 84.1 ± 4.3 years. eGFR ≥ 60 ml/min was found in 71.4% of patients, while eGFR <60 ml/min in 28.6%. AF occurred in 13.7% of patients, with 13.8% of patients with eGFR ≥ 60 ml/min and 13.4% with eGFR < 60 ml/min. There were no significant differences in renal function, the ABI and biochemical parameters between subjects with AF compared with those without the arrhythmia. Conclusions. Coexistence of CKD and AF in general population decreases with age and among very elderly people becomes less important thus may suggest a different pathogenesis of AF in this population