Tomasz GROBELSKI

Heterotrophic pretreatment combined with autotrophic bioleaching of Polkowice black shale were studied. Combination of these two processes was introduced as two-stage process which turned out to be more efficient in the terms of metals extraction. The sequence of preliminary heterotrophic and further autotrophic bioleaching was found as most reliable processing manner, since heterotrophic process provides the material's surface area expansion, and therefore strong influences rate and efficiency of autotrophic leaching. Besides, it was found that tube bioreactors designed specially for hereby research ensure better processing condition than Erlenmeyer flasks in the terms of extraction speed and efficiency

Utylizacja hałd odpadów pohutniczych – odzysk metali metodą bioługowania kwaśnego

The paper presents the results of preliminary research conducted by the acid bioleaching method, with the use of autochthonous Acidithiobacillus ferrooxidans bacteria and museum strains of Acidithiobacillus thiooxidans, on recovery of metals contained in selected metallurgical waste. The material contained mainly oxidative minerals Fe2O3, SiO2, and Al2O3 as well as lead, zinc, copper and nickel sulphides. Concentrations of the key metals were respectively: zinc 3.46 %, lead 13.8 %, copper 0.4 %, nickel 0.06 %. The works were carried out on a small laboratory scale. The results confirmed that the method is effective. The most effective process of bacterial leaching in the heap was for zinc – a 28 % yield in 96 days.W pracy przedstawiono wyniki badań wstępnych, prowadzonych metodą bioługowania kwaśnego, z wykorzystaniem autochtonicznych bakterii rodzaju Acidithiobacillus ferrooxidans i muzealnych szczepów bakterii rodzaju Acidithiobacillus thiooxidans, nad odzyskiem metali zawartych w wybranych odpadach pohutniczych. Materiał zawierał głównie minerały tlenkowe Fe2O3, SiO2 i Al2O3 oraz siarczki ołowiu, cynku, miedzi i niklu. Stężenia najważniejszych metali wynosiły odpowiednio: 3,46 % cynku, 13,8 % ołowiu, 0,4 % miedzi, 0,06 % niklu. Prace prowadzono w małej skali laboratoryjnej. Uzyskane rezultaty potwierdziły, że zastosowana metoda jest skuteczna. Najefektywniej proces ługowania bakteryjnego w hałdzie przebiegał dla cynku – uzysk 28 % w czasie 96 dni