Original articlePlatelet aggregation and P-selectin levels during exercise treadmill test in patients with ischaemic heart disease

Introduction: Coronary artery disease (CAD) is associated with higher platelet activation sometimes despite aspirin use. There are conflicting data concerning platelet activation course during physical exercise in patients on aspirin with CAD. Aim: To assess platelet activation pattern during physical exercise in patients with CAD. Methods: The study included 35 patients (20 men, 15 women) aged 64.7±10 years with CAD (CCS II) on aspirin treatment (75 mg daily) and a control group of 10 healthy subjects adjusted for age and gender. Treadmill testing was performed using the Bruce protocol. Platelet aggregation was measured with optical aggregation with the agonists ADP (10 µM), collagen (2 µg/ml) and arachidonic acid (0.5 mg/ml) before and at peak exercise; P-selectin platelet and soluble expression (basal and after stimulation with thrombin) was assessed with cytofluorometry before, at peak exercise and 1 hour after. Results: There were no differences in collagen and ADP aggregation between patients and the control group. There was a significant increase of ADP aggregation at peak exercise in the control group (pWstęp: Aspiryna, lek hamujący agregację płytek krwi, od wielu lat jest stosowana w prewencji wtórnej choroby niedokrwiennej serca, udarów mózgu i w niektórych postaciach migotania przedsionków. Antyagregacyjne działanie aspiryny może być niedostateczne u osób pierwotnie na nią wrażliwych, jeżeli zaistnieją szczególne okoliczności, na przykład w trakcie wysiłku fizycznego. U pacjentów z chorobą niedokrwienną serca już w warunkach podstawowych ma miejsce nadmierne pobudzenie układu krzepnięcia. W czasie wysiłku fizycznego zjawisko to może się nasilać i powodować niedokrwienie mięśnia serca. Potwierdzenie tej hipotezy może mieć istotne znaczenie w prowadzeniu terapii przeciwpłytkowej u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Cel: Celem pracy była ocena agregacji płytek krwi i stężenia P-selektyny u chorych ze stabilną postacią choroby niedokrwiennej serca (w II stadium wg Canadian Cardiac Society, CCS) w czasie kontrolowanego wysiłku fizycznego. Metoda: Do badania włączono 35 osób (w tym 15 kobiet i 20 mężczyzn, średnia wieku 64,7±10 lat) z chorobą niedokrwienną serca w II stadium wg CCS udokumentowaną koronarograficznie. Chorzy byli leczeni preparatami przeciwdławicowymi zgodnie z obowiązującymi standardami Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, otrzymywali przy tym aspirynę w dawce 75 mg raz dziennie od co najmniej 30 dni. Pacjenci nie stosowali innych leków mogących wpływać na agregację płytek krwi. W grupie badanej wykonywano badanie koronarograficzne z dostępu przez tętnicę udową, w standardowych projekcjach. Stopień zwężenia naczynia wieńcowego 70% i powyżej był uznawany za istotny. Grupę kontrolną stanowiło 10 osób, w tym 4 kobiety i 6 mężczyzn, średnia wieku 64,4±11 lat, otrzymujących aspirynę w dawce 75 mg raz dziennie od co najmniej 30 dni oraz niestosujących innych leków mogących wpływać istotnie na agregację płytek krwi. Parametry agregacji płytek krwi badano 2-krotnie: przed wysiłkiem i na jego szczycie. Próbę wysiłkową wykonywano na bieżni ruchomej Burdick T 600. Trzykrotnie: przed próbą wysiłkową, na jej szczycie oraz godzinę po zakończeniu próby pobierano krew, aby ocenić funkcje płytek krwi – ich aktywność spontaniczną i po podaniu trombiny, oznaczając rozpuszczalną P-selektynę, a także stopień ekspresji P-selektyny na błonie płytek w próbkach krwi przed i po stymulacji trombiną. Wyniki: W grupie kontrolnej wykazano istotne zwiększenie agregacji z ADP na szczycie wysiłku w porównaniu z wartościami przed wysiłkiem (

Platelet Reactivity and Response to Aspirin and Clopidogrel in Patients with Platelet Count Disorders

Background. Platelet reactivity and response to antiplatelet drugs, acetylsalicylic acid (ASA) and clopidogrel, in patients with thrombocytopenia and thrombocythemia can have a potentially important effect on the outcome. The effectiveness and safety of antiplatelet drugs in such patients has not been well examined. Measuring the effect of ASA and clopidogrel on platelets could help guide the therapy. Nevertheless, platelet response to antiplatelet drugs is not routinely measured in platelet count disorders and relevant evidence is scarce. Aims. The study aimed to measure platelet reactivity and response to ASA and clopidogrel in patients with platelet count disorders. Materials and Methods. This was a cross-sectional study of consecutive patients hospitalized in cardiology and hematology departments in the years 2018–2019. The study included patients with thrombocytopenia (PLT  450 G/L) on ASA or dual antiplatelet therapy (DAPT; ASA plus clopidogrel). Controls included patients on antiplatelet drugs with normal platelet count. Platelet reactivity was measured in whole blood (Multiplate aggregometer, Roche, Switzerland) using arachidonic acid (AA), adenosine-5′-diphosphate (ADP), and thrombin receptor agonist peptide-6 (TRAP) as agonists. Platelet aggregation was expressed in arbitrary units (AU). AA-induced aggregation was used as a measure of response to ASA with a cut-off above 30 AU showing high on-treatment platelet reactivity to ASA (HTPR-A). ADP-induced aggregation measured response to clopidogrel with a cut-off above 48 AU for high on-treatment platelet reactivity to clopidogrel (HTPR-C). TRAP-induced aggregation measured baseline platelet reactivity not affected by oral antiplatelet drugs. Results. The study included 174 patients. There were 64 patients with thrombocytopenia, 30 patients with chronic thrombocythemia, and 80 controls. All patients were on 75 mg of ASA and 32% of them additionally on 75 mg of clopidogrel due to a history of recent coronary artery angioplasty. AA- and ADP-induced aggregation was comparable between thrombocytopenic patients and controls (median (IQR) 19 (7–28) vs. 23 (15–38) for AA AU and 32 (16–44) vs. 50 (32–71) for ADP AU, respectively), while it was significantly higher in thrombocythemic patients (median (IQR) 80 (79–118) for AA AU and 124 (89–139) for ADP AU). TRAP-induced aggregation showed significantly lowest aggregation in thrombocytopenic (median (IQR) 41 (34–60) for TRAP AU) and highest in thrombocythemic patients (median (IQR) 137 (120–180) for TRAP AU). HTPR-A was frequent in thrombocythemic patients in comparison with thrombocytopenic patients and controls (60% vs. 4% vs. 15%, respectively; p<0.0002). HTPR-C was highly common in thrombocythemic patients and least common in thrombocytopenic ones in comparison with controls (80% vs. 8% vs. 40%, respectively; p<0.001). Conclusion. Chronic thrombocytopenia does not significantly affect platelet reactivity and response to ASA and clopidogrel in comparison with controls. Thrombocytosis significantly increases platelet reactivity and attenuates response to both ASA and clopidogrel