M & L Jaargang 31/5

Catheline Metdepenninghen en Hilke Arijs Een levensschets van Paul Cauchie, art-nouveaukunstenaar en kunstschilder. [An outline of Paul Cauchies life, art-nouveau artist and painter.]Van deze art-nouveaukunstenaar zijn vooral de opvallende sgraffitoversieringen aan de huisgevels gekend. Nader onderzoek naar deze Brusselse kunstenaar was niet evident, door het grotendeels verloren gaan van zijn persoonlijke documenten en zijn bedrijfsarchieven. Een biografie opmaken was dan ook een grote uitdaging voor Catheline Metdepenninghen en Hilke Arijs, die aan de hand van schaars bewaarde documenten er toch in slaagden de puzzel van zijn leven te reconstrueren en hiermee zijn minder gekende veelzijdigheid, niet alleen als decorateur, maar ook als architect, schilder en ontwerper konden aantonen.Catheline Metdepenninghen, Bernard Delmotte en Karin Keutgens - De conservatie van Paul Cauchies sgraffito in Kasteel Dageraad / Villa Aurore in Eeklo. [The conservation of Paul Cauchies sgraffito at Villa Aurore in Eeklo.]Het belle-époquekasteel Dageraad in Eeklo moest getuigen van de welvaart en de maatschappelijke positie van Arthur Gillis, directeur van een fabriek waar konijnenhaar verwerkt werd tot basismateriaal voor de toen onmisbare hoeden. De inbreng van Paul Cauchie aan de binnen-en buitenaankleding, waaronder talrijke sgraffiti, was in de loop der tijden aan het zicht onttrokken. Minutieuze blootlegging door studenten in de restauratie, begeleid door Bernard Delmotte en Karin Keutgens, leidde tot de herontdekking van enkele mooie fragmenten. Catheline Metdepenninghen leverde de bouwgeschiedenis en de historische context.Catheline Metdepenninghen en Marie-Hélène Ghisdal Paul Cauchies vakantiewoning La Bella en La Nuova in Duinbergen. [Paul Cauchies holiday residence La Bella and La Nuova in Duinbergen.]Geheel in de geest van de tijd bouwt Paul Cauchie, samen met zijn vriend architect Edouard Frankinet, een vakantiewoning aan de kust. Dat deze dubbelvilla La Bella en La Nuova, afgewerkt juist vóór WO I, kwistig met sgraffiti versierd wordt, zal niemand verbazen. Marie-Hélène Ghisdal, samen met Sarah De Smedt, bracht de overschilderde kunstwerken terug aan het licht en Catheline Metdepenninghen schetst het tijdsbeeld en de bouwgeschiedenis van de villa, waarin Cauchie zich ontplooit als architect, schilder-decorateur en ontwerper van meubilair en binneninrichting.Summar

Ten Agents of Deterioration as a framework for KIK-IRPA’s preventive conservation projects

La cellule de conservation préventive de l’IRPA utilise le cadre des Dix agents de détérioration afin d’identifier les défis de préservation des collections rencontrés par les institutions culturelles. Ce cadre évalue les risques que les agents individuels représentent pour une collection, et propose des solutions pratiques d’atténuation. Cet article présente plusieurs projets récents et d’envergure se penchant sur quelques agents de détérioration courants. Pour la collection de négatifs photographiques en nitrate de cellulose de l IRPA, la cellule a réduit le risque de dégradation chimique dû à une température de stockage inappropriée. Elle a fourni un rapport consultatif détaillé au Musée du Train (Train World) pour six wagons historiques souffrant de moisissure en raison d’une humidité relative inadaptée. Pour l’IRPA, elle a conçu et mis en œuvre un plan de lutte intégrée contre les agents de détérioration afin de réduire le risque de dommages causés par eux. Elle a analysé différents scénarios d’exposition à la lumière et étudié les impacts des différents éclairages sur les jardins clos préservés à Malines. Elle a mesuré les risques dus aux vibrations de la collection du Musée de la Ville de Bruxelles, situé sur la Grand-Place, un lieu particulièrement bruyant. Elle a réalisé une série de tests pour vérifier l’étanchéité d’une vitrine à la poussière et à d’autres agents polluants. La cellule a également lancé la stratégie nationale RE - ORG Belgium pour aider les petits musées et ceux de taille moyenne à réorganiser leurs dépôts et réserves, de manière à réduire considérablement les risques soudains tels que les incendies, les dégâts d’eau ou les vols. Enfin, elle a mis en évidence le processus de dissociation affectant le mobilier d’origine dans le bâtiment de l’IRPA.De Cel voor Preventieve Conservatie van het KIK maakt gebruik van de Tien Schadefactoren om de uitdagingen op het gebied van de conservatie van collecties waarmee culturele instellingen worden geconfronteerd in kaart te brengen. Hij beoordeelt de risico’s van individuele factoren voor een collectie en biedt praktische oplossingen om die risico’s te beperken. Deze paper presenteert recente en grootschalige projecten, door de bril van de factor(en) die de kern van het probleem vormden. Voor de collectie fotonegatieven van cellulosenitraat van het KIK verminderde de Cel het risico op chemische degradatie als gevolg van een onjuiste opslagtemperatuur. Hij bood uitgebreid advies aan het Train World-museum voor zes historische treinstellen die als gevolg van een ongeschikte relatieve vochtigheid aan schimmelvorming waren blootgesteld. Hij ontwierp en implementeerde een Geïntegreerd Ongediertebestrijdingsplan voor het KIK om het risico op schade door ongedierte te verminderen. Hij stimuleerde verschillende lichtblootstellingsscenario’s om de impact te onderzoeken van verlichtingskeuzes op de Besloten Hofjes die worden bewaard in Mechelen. Hij mat trillingsrisico’s voor de collectie van het Museum van de Stad Brussel, gelegen op de drukke Grote Markt van de hoofdstad, en voerde een reeks testen uit om de luchtdichtheid van een vitrine te controleren en de inhoud ervan te beschermen tegen stof en verschillende andere vervuilende stoffen. Hij lanceerde ook de nationale strategie van RE - ORG Belgium om kleine en middelgrote musea te helpen hun opslag zo te reorganiseren dat plotse risico’s zoals brand, waterschade en diefstal worden verminderd. Ten slotte heeft de Cel het dissociatieproces voor het voetlicht gebracht dat het originele meubilair in het gebouw van het KIK beïnvloedt.KIK-IRPA’s Preventive Conservation Unit uses the Ten Agents of Deterioration framework to identify collection preservation challenges encountered by cultural institutions. It evaluates the risks that individual agents represent for a collection and then provides hands-on mitigation solutions. This paper presents recent and large-scale projects, through the prism of the agent(s) that were at the heart of the problem. For the KIK-IRPA’s cellulose nitrate photographic negatives collection, the Unit reduced the chemical degradation risk due to inappropriate storage temperature. It provided an extensive advisory report to the Train World museum for six historic train carriages subject to mould due to unsuitable relative humidity. It designed and implemented an Integrated Pest Management plan for KIK-IRPA to reduce the risk of pest damage. It stimulated different light exposure scenarios to investigate the impacts of lighting choices on the Enclosed Gardens preserved in Mechelen. It measured vibration risks for the collection of the City of Brussels Museum, located on the city’s noisy Grand-Place It carried out a series of tests to check the airtightness of a showcase against dust and several other pollutants. It also launched the RE - ORG Belgium national strategy to help small and medium-sized museums reorganize their storage, in a way that greatly reduces sudden risks such as fire, water damage or theft. Finally, the Unit has highlighted the dissociation process affecting the original furniture in the KIK-IRPA’s building

The t’Serstevens Collection

In 1895 Emile Henri t'Serstevens and his wife Marie Dastot became members of the Belgian Association of Photography. Equipped with a large format camera and glass plate negatives they made around 2250 photographs offering a unique view on the life of the Brussels bourgeoisie at the turn of the 20th century. Almost 100 years this oeuvre would be forgotten until it was rediscovered in 2013 in the photographic collection of the Royal Institute for Cultural Heritage (KIK-IRPA). This book publishes some of the most beautiful photographs made by the t'Serstevens with a contextual introduction in English, French and Dutch

Een verleden vol toekomst : conserveren en valoriseren door digitalisering

Onbekend maakt onbemind. Na een decennialange winterslaap in het fotodepot van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK), vindt een collectie van 2000 negatieven eindelijk haar weg terug naar het publiek. Het resultaat is een unieke blik van meer dan 120 jaar terug in de tijd

Learning and Networking: Preservation Planning for Audiovisual Collections

Based on two case examples i.e. of ICCROM archive and IRPA's photographic collection, this paper discusses the implementation of preservation planning for mixed audiovisual collections. It also outlines the interactive and problem-based approach that ICCROM has adopted in training professionals through its audiovisual conservation programme SOIMA

Een verleden vol toekomst. Conserveren en valoriseren door digitalisering

status: publishe