Alexandria between Antiquity and Islam

Among the great urban centres of the Roman Empire, Alexandria yielded place only to the imperial capital itself.1 Constantinople overtook Alexandria by 400. But Antioch, fourth of the quartet of top cities as viewed from mid-fourth-century Rome,2 was less populous and served a less wealthy hinterland. A fortiori, second-rank places like Carthage or Ephesus. And while all shared an intensely Latin or Greek, in any case Mediterranean character, that of Ἀλεξάνδρεια ἡ πρὸς ἰγύπτωι/Alexandrea ad Aegyptum, ‘Alexandria next to Egypt’, was thrown into dramatic relief by contrast with the Nile valley’s exotic antiquities and gods. Visitors were fascinated by a promiscuous mingling of Greek with Egyptian styles even in the downtown areas.3 Although the Alexandria of its great founder and the poet Callimachus, of the astronomer Ptolemy and the theologian Origen, of the mathematician Hypatia and the philosopher John Philoponus was undeniably a citadel of Hellenism, much in its markets and even its schools hinted at other worlds, in Egypt but also far beyond. With its mid-seventh century conquest by the armies of Islam, Arabia finally re-orients Egypt, and Alexandria too, away from the Mediterranean. At this point ancient historians lose interest, even while recognizing certain continuities.

Religious developments in late roman Lycia: topographical preliminaries

Περιλαμβάνει χάρτηΜε το παρόν άρθρο εγκαινιάζεται μια σειρά μελετών, η οποία έχει σαν σκοπό την επανεξέταση της θρησκευτικής ιστορίας της υστερορωμαϊκής αυτοκρατορίας. Το πρώτο μέρος του άρθρου περιγράφει το λυκιακό χώρο - τοπία, επικοινωνίες και οικισμούς. Στο δεύτερο μέρος γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στον θαλάσσιο δρόμο, ο οποίος επηρέαζε τα παράλια αλλά όχι ιδιαίτερα την ενδοχώρα, και στον άξονα Λαοδίκεια - Λίμυρα, που διευκόλυνε την επικοινωνία με άλλες περιοχές της δυτικής Μικράς Ασίας. Το τρίτο και τελευταίο μέρος αφορά τη μετατόπιση πληθυσμών, που παρατηρείται γύρω στις αρχές του έκτου αιώνα

Gibbon on Islam

Abstract A strand in current scholarship examines early Islam and the Caliphate against a late antique backdrop of Sasanid–Roman tension, dogmatic strife in the Church, and the maturation of rabbinic Judaism. Gibbon long ago insisted that there had been more than one road out of Antiquity, leading not just to the formation of Latin Christendom— the Papacy, German Empire and Italian Renaissance—but also to Greek Christendom and the rise of Islam. Yet this aspect of Decline and Fall remains unappreciated, especially in John Pocock’s monumental Barbarism and Religion . The present article traces the origins of Gibbon’s eastward turn in his reading of seventeenth- and eighteenth-century Arabists, historians and travellers, and in his decision to follow East Roman history down to 1453. Not only Voltaire but also the Universal History (London, 1736–66) encouraged Gibbon to look beyond Europe and its Christian narrative, while attitudes to Islam had softened in the decades around 1700 as a consequence of greater familiarity with its literature and the weakening of theological prejudice. Gibbon achieved a powerful, empathetic portrait of Muḥammad as a political leader as well as a prophet. His account of the Muslim empires from their Medinan origins to the Ottoman conquest of Constantinople offers revealing comparisons with ancient Iran and Rome. Although his Classical Greek and Roman criterion of cultural and historical value forced him to conclude that Islam too was, in the end, tyranny and imposture, nevertheless the weight that Gibbon accorded to the Muslim world anticipates the more inclusive methods of global historians in our day.This is the author accepted manuscript. The final version is available from Oxford University Press via https://doi.org/10.1093/ehr/cew10

Late antique paganism reasoned and revealed

σ. ; εκ

Ο Παρθενώνας σε κορανικό τοπίο

Ο πολυθεϊσμός, αντίθετα με τον μονοθεϊσμό, βασίζεται στον πλουραλισμό, σύμφωνα με τις ανάγκες ή τις προσδοκίες της κοινωνίας, και όχι στην αποκλειστική λατρεία. Ο δυναμικός χαρακτήρας της θρησκείας (μύθου και λατρείας) αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της ταυτότητας της κοινότητας. Στην αρχαία ανατολική Μεσόγειο οι λατρείες κινούνται μαζί με τους ανθρώπους από τη μία ακτή στην άλλη, από τα αστικά κέντρα στην περιφέρεια και αντίθετα, από τα μέσα της 2ης χιλιετίας ως την ανατολή του Χριστιανισμού. Έτσι, οι λατρείες εμφυτεύονται σε διάφορους τόπους και χάρη σε αυτήν την «εσωτερική ή εξωτερική μετανάστευση» αλλάζουν πρόσωπο, υιοθετούν άλλη γλώσσα και κειμενικό ή εικονογραφικό προσωπείο, αφού η γενέθλια μορφή τους άλλοτε υιοθετείται από τους καινούριους λάτρεις ή εξαφανίζεται. Το φαινόμενο της διασποράς της λατρείας σφραγίζει την κοινωνική, πολιτική, οικονομική και θρησκευτική ζωή των λαών της αρχαίας ανατολικής Μεσογείου: των Φοινίκων, Εβραίων, Αιγυπτίων, Ελλήνων και Ρωμαίων. Τα υπολείμματα των θρησκειών, οι πιστοί, οι ίδιοι οι θεοί μετακινούνται συνεχώς και αυτό συνιστά τη δυναμική πλευρά των αρχαίων θρησκειών της Μεσογείου. Στον κύκλο διαλέξεων με τον τίτλο «Αρχαία Ανατολική Μεσόγειος: Σταυροδρόμι Μύθου και Λατρείας» μερικοί από τους πλέον ειδικούς επιστήμονες στο πεδίο της Αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας και της Ιστορίας των Θρησκειών, και μάλιστα στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, θα ασχοληθούν στις ομιλίες τους με απόψεις του φαινομένου του «συγκρητισμού» ή «υβριδισμού», όπως για: α) την αρχαία Νεκρομαντεία στην Ελλάδα και τη Ρώμη και τα δάνειά της από τους Χετταίους και τους Πέρσες ως τους Αιγυπτίους στην Ύστερη Αρχαιότητα, β) τον έρωτα και τον πόλεμο στην ανατολική Μεσόγειο μέσα από τη θρησκεία, γ) το αρχέγονο κακό και τις οφιοειδείς δαιμονικές οντότητες στη ΝΑ Μεσόγειο (Αίγυπτο, Εγγύς Ανατολή και Αιγαιακό χώρο) και δ) τη σχέση του Παρθενώνα με την Ανατολή και το Κορανικό τοπίο

Ο Αιγύπτιος Ερμής: πράξη και σκέψη στην Υστερη Αρχαιότητα

415 σ

Pagan philosophers in late antique society : with special reference to Iamblichus and his followers

The purpose of this study is to examine, from an historical point of view, the character of pagan philosophical life in late antiquity (A.D. 200-400). The primary vocation of the philosopher is in all ages the cultivation and propagation of wisdom; and in the eyes of contemporaries and posterity alike, his reputation rests upon his teaching, whether oral or committed to writing. His personal circumstances and actions are of secondary interest. Yet philosophers have been known to stir revolutions through their words; and any man who teaches plays a part, however minute, in the shaping of society. The study of the lives of philosophers, in other words, is a legitimate part of the historian's concern - and of the philosopher's too, in so far as a teacher illustrates his doctrines in the conduct of his own affairs. Continued in thesis ..