Has the Genie Been Let out of the Bottle? Ethnic Profiling in the Netherlands

A range of political and social developments in the Netherlands suggest that ethnic profiling in political and social discourse is no longer seen as a taboo. Increasingly ethnic profiling is perceived as part of the solution to ‘the problem’ of terrorism, radicalisation, integration, violent crime, serious public nuisance or public safety. Although Dutch legislation and regulations do not explicitly prohibit ethnic or racial profiling, for law enforcement officials to use generalisations based on ethnicity, race, national origin or religion is at odds with national and international law. Nonetheless, there is a risk that police, security, immigration and customs officials exercise their general and special powers on the basis of generalisations or stereotypes to tackle pressing social needs

Counter-Terrorism, Technology and Transparency: Reconsidering State Accountability

In this Discussion Paper, Dr. Quirine Eijkman discusses the use of surveillance, storage of personal information, biometrics, satellite technology and other forms of ICT technology used in the fight against terrorism. Although technology is a powerful tool to fight terrorism, it is also a means for increasing social control by the state. Henceforth, there is a risk that panoptic surveillance – where the few view the many – could develop. Therefore accountability in relation to use of technological counter-terrorism measures such as smart surveillance cameras, biometric devices or the tracking of personal data is discussed in this article. The extra powers that both public authorities and private companies gain through new (surveillance) technologies should be counterbalanced. In this context the role of the state, because of its monopoly to use force and its duty to protect the rule of law, is crucial. By reconsidering how to enforce accountability by the state, the effects of technological counter-terrorism measures could be checked and balanced

Toegang tot het Recht gaat Glocal

Openbare les. Toegang tot het recht is het kenmerk van een rechtvaardige samenleving waar mensen hun waardigheid op een gelijke manier op basis van wet- en regelgeving kunnen verwezenlijken, zonder het risico te lopen te worden genegeerd of vervolgd. Of je nu rijk, arm, oud, jong, gedetineerde, nieuwe Nederlander of illegaal bent: je kunt je recht zoeken. Op papier – bijvoorbeeld in wetboeken – of op internet. Zowel formele instituties – waaronder rechtbanken – als informele – zoals de Ombudsman of online mediation – houden zich bezig met geschillenbeslechting. De praktijk is echter vaak weerbarstiger. Weliswaar wordt op een globaal en statelijk niveau door het internationaal en national recht en beleid erkend dat het bevorderen van veiligheid, publieke dienstverlening en toegang tot het recht voor ieder mens van belang is. Maar op lokaal niveau – kleine bedrijven, buurten, school, werk of detentie – werkt dit doorgaans anders door. Is toegang tot het recht bijvoorbeeld relevant in een wereld waar een sloppenwijkbewoner geen mensenrecht op eigendom kan afdwingen? Waar groepen vluchtelingen in Europa geen asiel kunnen aanvragen, hoewel ze beschermd zijn door het Verenigde Naties (VN) Vluchtelingenverdrag? Of waar de neveneffecten van het internationale delen en gebruik van big data nauwelijks met een effectief rechtsmiddel aan de kaak kunnen worden gesteld

Access to Justice for Communications Surveillance and Interception: Scrutinising Intelligence Gathering Reform Legislation

By analysing intelligence-gathering reform legislation this article discusses access to justice for communications interception by the intelligence and security services. In the aftermath of the Snowden revelations, sophisticated oversight systems for bulk communications surveillance are being established across the globe. In the Netherlands prior judicial consent and a binding complaint procedure have been established. However, although checks and balances for targeted communications interference have been created, accountability mechanisms are less equipped to effectively remedy indiscriminate interference. Therefore, within the context of mass communications surveillance programs, access to justice for complainants remains a contentious issue

‘De Spelregels van de Rechtsstaat: Burgerschaps- en Mensenrechteneducatie voor Jong en Oud’

Samenvatting van het boek: De democratische rechtsstaat heeft een mooie voorkant en een rafelige achterkant. Het institutionele bouwwerk mag in orde lijken, maar bedreigingen van buitenaf en ‘betonrot’ van binnenuit geven reden tot zorg. Deze bundel behandelt de grondslag, kwetsbaarheid en weerbaarheid van onze rechtsstaat. Hier geen klaagzang over verval, maar kritische kanttekeningen gecombineerd met positieve richtingwijzers: suggesties om te komen tot een vitale rechtsstaat. Het boek 'Een vitale rechtsstaat' verschijnt als aflevering 107.2 in de reeks Annalen van het Thijmgenootschap

‘Laat Juridische Zelfredzaamheid Geen een Fictie Zijn’

Zonder juridische zelfredzaamheid hebben burgers geen toegang tot het recht. Helaas is dit voor een deel van de bevolking een realiteit, zoals ook de WRR vorige week erkende. Je recht halen betekent immers meestal dat je iets doet. Bijvoorbeeld online gaan en omschrijven wat nu precies je grief is

Macht en Toegang tot Mediation

De rol van macht bij mediation is een gevoelig en controversieel onderwerp. Aan de ene kant heeft mediation te maken met conflicten waarbij macht en machtsverschillen bijna inherent een rol spelen, aan de andere kant heerst er de pretentie dat de mediator op geen enkele manier macht of zelfs maar enige vorm van beïnvloeding hanteert bij de uitoefening van zijn of haar vak, omdat dit niet bij de puur onafhankelijke rol zou passen. Vaak ligt alles in de praktijk iets subtieler, en speelt macht bewust of onbewust, direct of indirect, een wezenlijke rol bij mediation. Sommige waarnemers menen zelfs dat de mediator de ‘mythe’ van neutraliteit en onpartijdigheid moet loslaten en zich bewust moet richten op de verschillen in macht tussen de conflictpartijen. Hier gaan diverse auteurs op deze problematiek in, en wordt deze vanuit zowel een meer theoretische invalshoek als vanuit de mediationpraktijk belicht. Hoe zorgt de mediator voor een zeker evenwicht tussen de partijen, zonder ‘partij’ te kiezen? Hoe zorgt deze dat de underdog in de machtsrelatie ook aan zijn -of vaker nog haar- trekken komt? En hoe machtig is mediation zelf geworden, nu deze in vele geschillen een eerste verplicht station is geworden bij de juridische procedure en volgens sommigen ook complexer en moeilijker te begrijpen? En wat betekent de ‘regisserende’ rol van de mediator in het hele mediation-proces in termen van macht en invloed, en hoe ziet of ervaart een conflictpartij dat? Omgekeerd kan bij mediation soms ook sprake zijn van onmacht, bijvoorbeeld wanneer de mediation vastloopt of onvoldoende soelaas kan bieden, of de mediator de partijen niet weet te ‘bereiken’. Ook in zo’n geval moet de mediator in staat zijn het proces in termen van macht en machtsverschillen te duiden en bij te sturen. Naast het centrale thema ‘macht en mediation’ wordt in dit boek een hoofdstuk gewijd aan de actuele ontwikkelingen op het terrein van de Nederlandse mediationwetgeving, i.c. het ontwerp van de Wet bevordering mediation

Legal commentary European Court of Human Rights, 27 October 2015, nr. 62498/11 (R.E. v. United Kingdom)

Uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, met noot

Bestuurlijke Daadkracht en Toegang tot het Recht: De lokale aanpak van jihadisme en radicalisering onder de loep

In dit hoofdstuk wordt het Nederlandse beleid geschetst van het tegengaan van radicalisering en het voorkomen van terroristisch geweld. Hierin neemt het ‘Actieprogramma integrale aanpak Jihadisme’ een belangrijke plaats in. Besproken wordt wat er goed gaat en wat de ontwikkelingsvragen zijn. Het hoofdstuk eindigt met een beschouwing over de behoefte aan sociale innovatie. Aangezien een aantal preventieve interventies behoorlijk ingrijpend kunnen zijn, is het zaak om bij de uitvoering te letten op eenduidigheid en adequate rechtsbescherming

'Around here I am the law!'<br> Strengthening police officers' compliance with the rule of law in Costa Rica

At the end of the last decade many Latin American states initiated public security reform. This included police human rights strategies, which aim to improve police officers' compliance with human rights. Particular strategies emphasized the development of police legal expertise. In Costa Rica this was done through professionalizing police legal training and police legal assistance within the preventive police. Yet the implementation of police human rights strategies is influenced by a wider socio-political and institutional context. 'Around here I am the law' reflects the process of transforming non-professionally trained police officers into professionally trained public officials whose core business is the enforcement of the law. On the basis of empirical research conducted in San José, this paper discusses the effect of implementing police human rights strategies that focus on improving police officers' compliance with the rule of law