Culturele leefstijlen: It ain’t what you do, it’s the way that you do it

Rede, uitgesproken bij de openbare aanvaarding van het ambt van bijzonder hoogleraar Culturele Leefstijlen, in het bijzonder trends en sociale differentiatie in culturele praktijken bij de afdeling Kunst- en Cultuurwetenschappen van de Erasmus School of History, Culture and Communication van de Erasmus Universiteit Rotterdam op donderdag 6 juni 201

Culturele consumptie en de habitus

__Abstract__ Cultural consumption and the habitus: The role of knowledge and aesthetic dispositions The habitus is a crucial concept in Bourdieus theory of taste. In this article, we assess the relations between cultural taste or participation and two measured elements of habitus: aesthetic dispositions and domain-specific knowledge. To his end, we have analyzed a sample of 2,500 Flemings in 2003-2004. Active culture lovers attach more significance to the form of cultural products than to their function and are more interested in serious societal issues such as science and politics, but also in lifestyle topics. The results further show that these indicators of elements of the habitus greatly increase the explanatory power of the models for predicting cultural taste and consumption while their addition to the models diminishes the impact of more general socioeconomic background characteristics

‘Wear Clogs and just Act Normal’: Defining Collectivity in Dutch Domestic Music Concerts

The last few decades have seen a surge in the consumption of locally produced popular music in the West. Domestic music – music made by national artists and sung in the national language – has gained increasing popularity, specifically within the lower to middle-class segments of the native population. This article uses the Dutch music genre levenslied to explore this growing trend. From a neo-Durkheimian perspective, we can assume the presence of collective effervescence – a shared intensified mood drawn from collective assembly. However, it is less clear how this collectivity is brought about and experienced. In other words, what are the requirements for this state of effervescence to occur? Looking not only at the totems these concertgoers celebrate but also the established symbolic boundaries, can help us understand how the group defines itself, adding to our knowledge of the rise in popularity of domestic music. We interviewed 20 concertgoers about their experience of these concerts. The analysis finds that the establishment of collectivity is influenced by three symbolic boundaries: (1) intercultural, (2) interclass, and (3) intraclass. Through the negative othering of ethnic monitories – those considered socially higher, and those considered morally lower than themselves – the audiences of these concerts glorify a very narrow image of Dutchness, obtaining a sense of self-worth through the celebration of an idealized national image rooted in nostalgia. The increasing popularity of levenslied concerts (and domestic music more generally) can, therefore, be understood in relation to broader societal changes and connected with a ‘squeezed middle’ class, clinging to tradition and their declining social position

“Ik ben niet zo rijk, misschien wel gelukkiger”

In this article, we explore how people differ in interpreting members of their own and other social classes as portrayed in reality television. Using in-depth interviews, participants from three social classes watched video fragments showing people belonging to four social classes. The results indicate that we can distinguish four specific ways of interpreting, namely tolerance, distancing, practical, and identifying. These ways of interpreting are characteristic for the social classes of the viewers and differ in the extent in which they build on identity, distancing, openness, and stereotyping. The differences point towards an important but ambiguous role played by openness within the cultural elite, a strong class-consciousness shown by the economic elite, and a general importance of cultural and economic capital

Van de canon en de mug: Een inventarisatie van inzichten rondom de culturele niet-bezoeker

In de tweede kamer zijn onlangs vragen gesteld over de ‘niet bezoeker’. In deze notitie schetsen we, op basis van bestaand onderzoek, een beeld van wat er bekend is over de ‘niet bezoeker’. Uit onderzoek blijkt dat het cultuurbereik in Nederland boven de 90% van de Nederlandse bevolking ligt; beperken we ons tot voorstellingen van gecanoniseerde cultuur dan gaat het om circa 40%. Met die cijfers behoren we tot de Europese koplopers. Daarnaast participeert een aanzienlijk deel van de bevolking – in een sterk veranderende context –actief in cultuur. Om na te denken over het verder vergroten van cultuurbereik is het onderscheid zoals gehanteerd in Van den Broek (2013) nuttig: er bestaan (regelmatige en incidentele) bezoekers, geïnteresseerde niet-bezoekers en niet-geïnteresseerde niet-bezoekers. Voor het verhogen van bezoek onder niet-bezoekers bestaan in de huidige situatie twee aangrijpingspunten: het vergroten van interesse en het wegnemen van praktische drempels. Analyse van huidig onderzoek leert dat het weliswaar voor specifieke groepen nodig zal zijn om in te zetten op het slechten van praktische drempels (bijvoorbeeld fysieke drempels voor mindervaliden of financiële drempels voor gezinnen met een laag inkomen), maar dat een minstens zo grote uitdaging ligt in het opwekken of vergroten van interesse onder de niet-bezoekers. Daarbij kan gebruik worden gemaakt van kennis omtrent de motieven van de huidige bezoekers, maar er mag niet van uit gegaan worden dat de mogelijke bezoekmotieven van niet-bezoekers op hetzelfde vlak liggen. Pogingen om de interesse te vergroten kunnen op verschillende manieren vorm krijgen. Educatie, het aanbod aanpassen aan de smaak van groepen niet-bezoekers, en vormen van dialoog en co-creatie met het beoogde publiek worden alle al in de praktijk gebracht, met wisselend succes. In al deze activiteiten is het fundamenteel doordenken van de waarde van kunst en cultuur van groot belang. Het loslaten van een strikt marktdenken waarin de markt bestaat uit vraag en aanbod en uit producenten en consumenten ten faveure van een meer dialogische en procesgerichte benadering van de waarde van kunst en cultuur kan de basis daarvan zijn. Een belangrijke vraag betreft de overheidsondersteuning en -financiering van kunst en cultuur in Nederland. Indien men van opvatting is dat de waarde van cultuur zich niet beperkt tot gecanoniseerde cultuur en/of dat het van belang is te komen tot een meer gelijkmatige verdeling van overheidsgelden voor cultuur over de hele bevolking, kan het nodig zijn om de uitgangspunten van cultuursubsidiëring opnieuw te doordenken. Het aangaan van deze discussie is geen sinecure omdat het gaat over de grondslagen van ons bestel. Op basis van de huidige kennis over de ‘niet-bezoekers’ lijken er geen ‘quick wins’ te zijn. Daarvoor is enerzijds de mate van cultuurparticipatie in het algemeen te hoog; en waar het het achterblijven van participatie aan gecanoniseerde cultuur betreft, zullen maatregelen op het gebied van het wegnemen van drempels en het vergroten van de motivatie naar verwachting bescheiden resultaat opleveren. Indien de ‘niet-bezoeker’ werkelijk een problematische categorie vormt, dan is het grondig doordenken van de fundamenten van cultuurbeleid geboden

De cultuursector is als een alp, hoe hoger je komt hoe witter het wordt

Het thema culturele diversiteit in de culturele sector staat hoog op de politieke agenda van Rotterdam. Ondanks het tot dusver gevoerde beleid is de cultuursector nog geen afspiegeling van de Rotterdamse samenleving. De Rotterdamse Raad voor Kunst e