Empagliflozin. Results of the EMPA-REG OUTCOME trial. A breakthrough in treatment of type 2 diabetes?

Cardiovascular (CV) complications are the main health challenge among type 2 diabetic patients. They may cause premature death, disability and reduce the quality of life. Administering a multifactorial intervention aimed at controlling glycaemia, lipaemia and arterial blood pressure allows to reduce the risk of their occurrence. FDA ruled that all newly introduced hypoglycaemic agents must undergo tests for CV safety. The EMPAREG OUTCOME trial was conducted on a group of type 2 diabetic patients at high CV risk. It showed that including empagliflozin in the standard therapy reduces the risk of primary outcome (death from CV causes, non-fatal myocardial infarction or non-fatal stroke) by 14% and all-cause mortality by 32%. The causes of this effect of empagliflozin — an inhibitor of SGLT2, which is an enzyme present only in renal proximal tubules — are unclear. Reduction in insulin resistance and in oxidative stress, changes in lipid levels, reduction in uric acid levels, in albuminuria, in blood pressure and reduction in sympathetic activity are all named as potential mechanisms underlying the  rotective effect of empagliflozin. Results of the EMPA-REG OUTCOME trial are a breakthrough in the treatment of diabetes, and if other SGLT2 inhibitors are found to have similar effects, a fundamental change in therapy recommendations for this patient population may be made

Use of metformin in patients who require intravascular administration of a contrast agent

Metformina jest lekiem powszechnie stosowanym na całym świecie od wielu lat. Ze względu na swoje właściwości, metformina stosowana jest zarówno w leczeniu zaburzeń gospodarki węglowodanowej (w cukrzycy typu 2, stanie przecukrzycowym) jak i w zespołach insulinooporności (w tym w zespole PCOS). Wielu chorych stosujących metforminę, ze względu na powikłania zaburzeń gospodarki węglowodanowej, w tym powikłania sercowo- naczyniowe lub też inne schorzenia towarzyszące wymaga diagnostyki kardiologicznej lub radiologicznej związanej z podaniem środka kontrastowego. Celem niniejszej pracy jest podsumowanie zaleceń dotyczących stosowania metforminy przed zabiegami z użyciem środków kontrastowych oraz przekazanie własnych doświadczeń w tym zakresie, ukształtowanych w oparciu o obserwacje dużej grupy chorych ze schorzeniami kardiologicznymi hospitalizowanych w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu.Metformin is a drug that has been widely used around the world for many years. Due to its properties, metformin is used in the treatment of carbohydrate disorders (in type 2 diabetes, prediabetes) and in insulin resistance syndromes (including polycystic ovary syndrome). Many patients using metformin, due to complications of carbohydrate metabolism disorders, including cardiovascular complications or other accompanying diseases, require cardiological or radiological diagnostics related to the administration of a contrast agent. The aim of this study is to summarize the recommendations regarding the use of metformin before procedures involving the use of contrast agents and to share our own experience in this area, based on observations of a large group of patients with cardiological diseases hospitalized at the Silesian Centre for Heart Diseases in Zabrze

Ocena kliniczno-epidemiologiczna chorych na cukrzycę typu 2 leczonych metforminą o przedłużonym uwalnianiu. Badanie EpiDiaMet

Introduction. Optimal metabolic control is crucial for the prevention of diabetic complications, considered one of the most important problems of current medi­cine. Aims of the work: 1. epidemiological assessment of type 2 diabetic patients treated with extended­-release metformin; 2. assessment of parameters for diabetes control after a 3-month observation, during which physicians treated patients according to local practice; 3. comparison with other epidemiological analyses, ARETAEUS1 and OPTIMO completed in Poland in the last years. Material and methods. A total of 1767 type 2 dia­betic patients with poor metabolic control, treated with extended-release metformin, who presented in a general practitioner office for routine control visit (15 consecutive patients) were included. Mean age (± SD) was 59 ± 11 years, mean diabetes duration 5 ± 7 years. Data on metabolic control and diabetic complications were collected at baseline and after 3 months, using a specific questionnaire. Data were compared to ARETAEUS1 and OPTIMO analyses. Results. After 3 months observation glycated hemoglo­bin decreased from 7.58 ± 3.14 to 7.38 ± 8.49 (p < 0.02). Blood pressure (systolic/diastolic) decreased from 138 ± 18/85 ± 22 to 130 ± 34/80 ± 10 mm Hg (p < 0.001). Statistically significant (p < 0.001) improve­ments in lipids parameters were also recorded: baseline mean (± SD) total cholesterol level decreased: before 5.67 ± 2.24 and after 5.19 ± 3.42 mmol/l; low-density lipoprotein (LDL) cholesterol level decreased: before 3.47 ± 1.79 and after 3.11 ± 2.00 mmol/l; high-density lipoprotein (HDL) cholesterol level increased from 1.23 ± 0.38 to 1.30 ± 0.36 mmol/l. At baseline 14% of patients received a high dose (2000 mg or higher) of extended release metformin and after 3 months of observation the percentage rose to 34%. Conclusions. The reported EpiDiaMet study, conducted in type 2 diabetic patients with short duration of diabetes, treated with extended-release metformin indicates the need for treatment intensification and maximization of metformin doses.Wstęp. Prawidłowe wyrównanie metaboliczne ma kluczowe znaczenie dla prewencji późnych powikłań cukrzycy, które są jednym z najważniejszych proble­mów współczesnej medycyny. Cele niniejszej pracy są następujące: 1. ocena epidemiologiczna chorych na cukrzycę typu 2, u których zastosowano leczenie metforminą (o przedłużonym uwalnianiu); 2. ocena parametrów wyrównania po 3 miesiącach obserwa­cji, w trakcie których lekarz prowadzący prowadził leczenie zgodnie z obowiązująca praktyką kliniczną; 3. porównanie wyników z innymi podobnymi analizami epidemiologicznymi, ARETAEUS1 i OPTIMO przeprowa­dzonymi w Polsce w ostatnim okresie. Materiał i metody. Grupa 1767 chorych na cukrzycę typu 2, niewyrównanych metabolicznie, otrzymujących metforminę o przedłużonym uwalnianiu, którzy zgłosili się do lekarza POZ na wizytę kontrolną (15 kolejnych zgłaszających się). Wiek badanych 59 ± 11 lat, czas trwania cukrzycy 5 ± 7 lat. Za pomocą kwestionariu­sza zebrano dane dotyczące stanu metabolicznego, powikłań cukrzycy i stosowanego leczenia przed i po 3 miesiącach obserwacji chorych. Uzyskane dane porównano z danymi z badań OPTIMO i ARETAEUS1. Wyniki. Po 3 miesiącach obserwacji stężenie HbA1c obniżyło się z 7,58 ± 3,14 do 7,38 ± 8,49 (p < 0,02). Ciśnienie tętnicze obniżyło się z 138 ± 18/85 ± 22 do 130 ± 34/80 ± 10 mm Hg (p < 0,001). Obserwowano także istotne (p < 0,001) obniżenie parametrów gospo­darki lipidowej: cholesterol całkowity 5,67 ± 2,24 przed i 5,19 ± 3,42 mmol/l po; cholesterol frakcji LDL odpo­wiednio 3,47 ± 1,79 i 3,11 ± 2,00; cholesterol frakcji HDL wzrost z 1,23 ± 0,38 do 1,30 ± 0,36 mmol/l (p < 0,001). Wysoką dawkę metforminy XR (2 g lub więcej) otrzymywało 14% przed obserwacją i 34% chorych po 3 miesiącach obserwacji. Wnioski. Prezentowane badanie EpiDiaMet prowadzo­ne u chorych leczonych metforminą XR z krótkotrwałą cukrzycą wskazuje na konieczność intensyfikacji lecze­nia i maksymalizacji stosowanych dawek metforminy

Diabetic nephropathy as a problem of choice of oral hypoglycemic treatment

Jednym z późnych powikłań cukrzycowych o charakterze mikroangiopatii jest cukrzycowa choroba nerek, która stanowi najczęstszą przyczynę schyłkowej niewydolności tych narządów. W dotychczas przeprowadzonych badaniach klinicznych udowodniono, że intensywne leczenie hiperglikemii wpływa na zmniejszenie ryzyka tego powikłania. Istotną kwestią pozostaje wybór leczenia przeciwhiperglikemicznego u osób z cukrzycową chorobą nerek. W niniejszej pracy dokonano przeglądu możliwości doustnego leczenia przeciwhiperglikemicznego, w zależności od stopnia wydolności nerek. (Diabet. Prakt. 2011; 12, 4: 121–127)Nephropathy is one of late microvascular complications of diabetes being the major cause of end-stage renal disease. Clinical trials have demonstrated that intensive treatment of hyperglycaemia is associated with decreased risk of this complication. However choice of hypoglycemic treatment in patients with diabetic nephropathy remains an important issue. The aim of this article was to review the possibilities of oral hypoglycemic treatment in diabetic patients regarding the stage of renal function. (Diabet. Prakt. 2011; 12, 4: 121–127

Czy leczenie inhibitorami DPP-4 ma wpływ na subpopulacje limfocytów u chorych na cukrzycę typu 2?

Introduction: Dipeptidil peptidase 4 inhibitors (DPP-4) are a group of antihyperglycemic agents. DPP-4 is an enzyme expressed on lymphocyte surface as co-stimulatory molecule in activation processes. The aim was to assess lymphocyte subpopulations initially and after 14 days of treatment with DPP-4 inhibitors sitagliptin, saxagliptin and vildagliptin.Material and methods: The study was conducted in three groups 10 subjects each, of type 2 diabetic patients. In subjects studied an initial tests followed by repeated ones after 14 days of treatment with sitagliptin, saxagliptin, and vildagliptin in therapeutic doses were performed. Baseline test as well as lymphocyte subpopulations (total T cells, and T-cell subsets CD4+, CD8+, CD26+, CD45RA+, CD45RO+, CD4+/CD25+) using 7-colour flow cytometry method were performed.Results: In patients receiving sitagliptin no significant increase in lymphocyte subpopulations were observed. In patients who received vildagliptin significant increase of total T-cells (p < 0.05); in patients treated with saxagliptin significant (p < 0.05) though mild increased percentage of total T-cells and CD4+, CD26+, CD45RO+ subsets were found.Conclusions: The study showed mild but significant increase of several T-cell subsets after treatment with saxagliptin and vildagliptin with non significant elevation after treatment with sitagliptin. It seems that changes are not expressed enough to have a clinical impact. (Endokrynol Pol 2014; 65 (2): 78–82)Wstęp: Inhibitory dipeptydylo peptydazy 4 (DPP-4) są nową grupą leków hipoglikemizujących. DPP-4 jest enzymem występującym między innymi na powierzchni limfocytów, molekułą ko-stymulującą w procesach aktywacji. Celem niniejszej pracy była ocena subpopulacji limfocytów przed i po 14-dniowym leczeniu inhibitorami DPP-4 sitagliptyną, saxagliptyną i vildagliptyną.Materiał i metody: Badanie przeprowadzono w trzech 10-osobowych grupach pacjentów z cukrzycą typu 2. U badanych wykonano badania wstępne, a następnie badania powtórzono po 14 dniach pobierania sita-, saxa- i vildagliptyny w dawkach terapeutycznych. U badanych wykonano badania podstawowe, a także oznaczono subpopulacje limfocytów (całkowite limfocyty T oraz subpopulacje limfocytów T CD4+, CD8+, CD26+, CD45RA+, CD45RO+, CD4+/CD25+; całkowite limfocyty B i subpopulacja CD26+) metodą 7-kolorowej cytometrii przepływowej.Wyniki: U badanych otrzymujących sitagliptynę nie obserwowano znamiennego wzrostu w zakresie badanych subpopulacji limfocytów. U chorych otrzymujących vildagliptynę obserwowano istotny (p < 0,05), choć niewielki wzrost całkowitej puli limfocytów. Pacjenci otrzymujący saxagliptynę wykazywali istotny (p < 0.05), choć niewielki wzrost odsetka limfocytów T całkowitych, TCD4, CD26+, CD45RO+.Wnioski: Badanie wskazuje na niewielki wzrost puli limfocytów T po zastosowaniu saxagliptyny i vildagliptyny, bez wpływu sitagliptyny. Wydaje się, ze stwierdzane zmiany, mimo że znamienne, są na tyle niewielkie, że nie powinny mieć znaczenia klinicznego. (Endokrynol Pol 2014; 65 (2): 78–82

Metformin — new reimbursement indications

Celem artukułu jest omówienie mechanizmów działania metforminy i korzyści z jej stosowania w innych wskazaniach niż cukrzyca typu 2. Stan przedcukrzycowy, zespół metaboliczny nie są łagodnymi zaburzeniami. Wymagają one wdrożenia działań, które zapobiegną bądź odroczą rozpoznanie cukrzycy typu 2 w przyszłości. Kluczowe znaczenie ma modyfikacja stylu życia, chociaż w praktyce nieczęsto jest ona wdrażana z sukcesem przez chorych. W takich przypadkach zasadne jest zatem rozważenie zastosowania metforminy. Lek ten od lat ma również swoje miejsce w leczeniu zespołu policystycznych jajników (PCOS). Metformina, zmniejszając insulinooporność i wtórną hiperinsulinemię u pacjentek z PCOS, sprzyja zmniejszaniu androgenezy w jajnikach.The aim of this article is to describe mechanisms of metformin action and advantages of its use in otherindications than type 2 diabetes. Prediabetes, metabolic syndrome are not mild disorders and there is a need for action to prevent or delay diagnosis of diabetes in future. Modification of lifestyle is of key importance,however it is rarely implemented with success by patients. In such cases use of metformin should be considered.This drug for many years is used in treatment of polycystic ovary syndrome. By reduction of insulin resistance and secondary hyperinsulinemia in patients with PCOS metformin diminishes androgenesis in ovaries

Painful diabetic polyneuropathy — diagnostics and treatment possibilities

Bólowa polineuropatia cukrzycowa stanowi poważny problem terapeutyczny współczesnej diabetologii. Ból neuropatyczny w przebiegu tego powikłania istotnie pogarsza komfort życia chorych. Celowe jest osiągnięcie i utrzymanie wyrównania metabolicznego cukrzycy, ponieważ udowodniono, że to właściwie hiperglikemia jest głównym czynnikiem sprawczym neuropatii cukrzycowej. Uzyskanie stanu około normoglikemii wpływa korzystnie na zmniejszenie dolegliwości bólowych. W większości przypadków bólowej polineuropatii konieczne jest stosowanie preparatów analgetycznych i koanalgetycznych. Dostępne są również leki o sugerowanym działaniu przyczynowym. Leczenie, niestety, nie zawsze jest skuteczne. Celem pracy jest omówienie między innymi kryteriów rozpoznawania polineuropatii cukrzycowej, aktualnych możliwości terapeutycznych. (Diabet. Klin. 2012; 1, 1: 25–32)Painful diabetic polyneuropathy is a serious therapeuticproblem of contemporary diabetology. Neuropathic pain associated with complication significantlydecreases quality of patients’ life. The goal isto achieve and maintain accurate glicemic control inthe treatment of diabetes since it has been provedthat hyperglycemia is the main cause of diabeticneuropathy. The achievement of accurate glycemiccontrol leads to pain reduction. In the majority ofcases the use of analgesics and coanalgesics is essential.There are also drugs that are suggested toact on the “cause”. The treatment of polyneuropathyis unfortunately not always effective. The aim ofthis article is to review diagnostic criteria for diabeticneuropathy and current therapeutic possibilities.(Diabet. Klin. 2012; 1, 1: 25–32

Porównanie dożylnego i podskórnego podawania insulin na intensywność bólu neuropatycznego u chorych na cukrzycę

  Introduction: The effectiveness of treatment of painful diabetic polyneuropathy remains unsatisfactory. The aim of this study was to compare effects of intravenous vs. subcutaneous insulin delivery in patients with diabetic symmetric sensorimotor polyneuropathy on pain relief, the quality of life, sleep disturbance, and the nerve conduction. Material and methods: Thirty-four patients with diabetic polyneuropathy (mean age 62 ± 10 years, duration 17 ± 10 years), who reached a pain score over 40 mm on the VAS scale, HbA1c 7.5–10%, were randomly assigned to continuous intravenous insulin infusion (examined group) and multiple injections (control subjects). Before and after five days of the insulin treatment the effects on pain relief (SFMPQ-VAS), the quality of life improvement (EuroQol EQ-5D), and sleep disturbances (AIS) were assessed. Results: Both groups experienced significant pain reduction, improvement of the quality of life, and reduction of sleep disturbances, i.e. a VAS in the study group of 69 ± 14 mm before treatment vs. 40 ± 19 mm after treatment (p < 0.001), and in control subjects 66 ± 16 mm vs. 47 ± 17 mm (p < 0.001). No difference in level of pain intensity reduction between the groups studied was found. Conclusions: Intensification of insulin treatment applied for five days results in improvement of the physical condition of patients with painful diabetic polyneuropathy, through pain relief, and improvement of the quality of life and sleep quality. The efficacy of insulin intravenous infusion and multiple injections is comparable. (Endokrynol Pol 2015; 66 (3): 237–243)    Wstęp: Skuteczność leczenia bólowej polineuropatii cukrzycowej jest niesatysfakcjonująca. Celem badania była ocena wpływu dożylnej lub podskórnej podaży insuliny u chorych z symetryczną bólową polineuropatią czuciowo-ruchową na: stopień nasilenia bólu, poprawę jakości życia, ilościową i jakościową ocenę snu oraz przewodnictwo czuciowo-ruchowe w nerwach strzałkowym i łydkowym. Materiał i metody: 34 chorych z cukrzycową polineuropatią (średni wiek chorych 62 ± 10 lat, czas trwania cukrzycy 17 ± 10 lat), z nasileniem bólu > 40 mm w skali VAS i HbA1c 7,5–10% zostało losowo przydzielonych do grupy otrzymującej dożylny wlew insuliny (grupa badana) lub podskórne wstrzyknięcia insuliny w modelu wielokrotnych wstrzyknięć (grupa kontrolna). Oceniono wpływ leczenia na nasilenie bólu (SFMPQ-VAS), jakość życia (EuroQol EQ-5D) i zaburzenia snu (AIS). Wyniki: Zaobserwowano znamienne zmniejszenie nasilenia bólu, poprawę jakości życia oraz snu. VAS w grupie badanej 69 ± 14 mm przed i 40 ± 19 mm po leczeniu (p < 0,001), w grupie kontrolnej odpowiednio 66 ± 16 mm i 47 ± 17 mm (p < 0,001). Nie obserwowano różnic pomiędzy grupami. Wnioski: Intensyfikacja insulinoterapii stosowana przez 5 dni powoduje poprawę stanu klinicznego chorych na cukrzycę powikłaną bólową polineuropatią poprzez: zmniejszenie nasilenia bólu, poprawę jakości życia, poprawę parametrów snu. Zastosowanie wlewu dożylnego insuliną ma porównywalną skuteczność jak iniekcje podskórne. (Endokrynol Pol 2015; 66 (3): 237–243)

Ocena realizacji zaleceń lekarskich dotyczących samokontroli glikemii przez pacjentów chorych na cukrzycę typu 2 oraz stopień implementacji zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego dotyczący samokontroli glikemii w praktyce lekarzy rodzinnych

Wstęp. Samokontrola glikemii jest jednym z podstawowych elementów skutecznego leczenia hipoglikemizującego. To dzięki jej prawidłowej realizacji możliwa jest modyfikacja terapii, tak aby zostały spełnione docelowe kryteria wyrównania cukrzycy. Za sprawą skutecznego leczenia można uniknąć późnych powikłań cukrzycy będących przyczyną kalectwa lub śmierci w populacji chorych na cukrzycę. Materiał i metody. Obserwacji poddano 765 pacjentów chorych na cukrzycę typu 2 powyżej 18. roku życia (średni wiek chorych: 64,5 ± 10,9 roku), leczonych zarówno doustnymi lekami hipoglikemizującymi, jak i insuliną w różnych schematach. Leczenie było zgodne z ogólnie przyjętymi standardami leczenia cukrzycy, a wybór ordynowanego leku zależał wyłącznie od wskazań medycznych i od wcześniejszej, niezależnej decyzji lekarza. Pacjenci otrzymywali glukometr Contour Plus®; przeprowadzono szkolenie w zakresie 138 wykonywania pomiarów glikemii oraz zasad częstości samokontroli na podstawie zaleceń określonych przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) na rok 2016. Po około 3 miesiącach (± 2 tygodnie) oceniono stopień realizacji zaleceń lekarskich w zakresie samokontroli. Dodatkowo oceniono stopień implementacji zaleceń PTD dotyczących samokontroli glikemii w codziennej praktyce lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz funkcjonalność glukometru, w tym przydatność pomiaru „drugiej szansy”. Wyniki. Oszacowano, że 440 uczestników (65,1%) w pełni zastosowało się do wytycznych lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (badacza) w zakresie sposobu dokumentowania samokontroli (rodzaju dostarczonych materiałów: glukometr/dzienniczek samokontroli). W opinii badaczy 315 pacjentów (poniżej 50%) rzetelnie stosowało się do przekazanych zaleceń w zakresie samokontroli poziomu glukozy, które były ustalone na podstawie wytycznych PTD. W warunkach podstawowej opieki zdrowotnej dla około 68% pacjentów (n = 506) implementowane były wytyczne monitorowania glikemii (zalecenia PTD). W opinii badaczy najważniejsze cechy glukometru, które w największym stopniu wpływają na efektywność samokontroli glikemii, to: prostota obsługi urządzenia, duża pamięć, dokładność i precyzja pomiaru oraz możliwość oceniania średnich glikemii, zarówno ogólnych, jak i przed- oraz poposiłkowych. Spośród pacjentów 67,7% (n = 451) uznało możliwość „pomiaru drugiej szansy” w glukometrze Contour Plus® za przydatną w codziennej samokontroli. Wnioski. Wykazano istotną rozbieżność między zaleceniami PTD w zakresie samokontroli glikemii a realizacją tych zaleceń przez chorych z cukrzycą typu 2 w ramach opieki diabetologicznej prowadzonej przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Efektywne monitorowanie glikemii jest zależne od ścisłej współpracy między lekarzem a pacjentem

The efficacy and safety of DPP-4 inhibitors considering cardiovascular risk factors

U większości chorych na cukrzycę choroby sercowo--naczyniowe, a zwłaszcza zawał serca i udar mózgu, pozostają główną przyczyną zgonów. Z tego powodu kontrola czynników ryzyka, a przede wszystkim wyrównanie glikemii, odgrywa kluczową rolę w ich zapobieganiu. Otwartą kwestią pozostają dodatkowe, poza hipoglikemizującym, efekty działania leków przeciwcukrzycowych. Wśród dostępnych leków ostatnio wprowadzoną grupą są inhibitory dipepty dylopeptydazy-4 (DPP-4). W licznych badaniach klinicznych potwierdzono ich skuteczność w zakresie obniżenia glikemii i bezpieczeństwa stosowania. Istnieją przesłanki, że poza efektem hipoglikemizującym hamowanie degradacji glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP-1) może mieć wpływ na zmniejszenie ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych. Niniejsza praca stanowi przegląd aktualnego stanu wiedzy na temat wpływu GLP-1 i hamowania jego rozkładu na ryzyko sercowo-naczyniowe. Ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii nastąpi po publikacji wyników dużych prób klinicznych oceniających wpływ inhibitorów DPP-4 na rozwój makroangiopatii.In most diabetic patients, cardiovascular diseases, especially myocardial infarction and cerebral stroke, remain the main cause of death. Thus, the control of risk factors, especially glycemic control, plays a key role in death prevention. Additional (other than hypoglycemic) effects of antidiabetic agents remain an open question. Currently available agents include the recently introduced class of DPP-4 inhibitors. Numerous clinical trials confirmed their efficacy in reducing glycemia and safety of use. There are reasons to argue that, in addition to hypoglycemic effect, inhibition of GLP-1 degradation may contribute to reducing the risk of cardiovascular complications. This paper is an overview of the present state of knowledge of the effect of GLP-1 and inhibition of its degradation on cardiovascular risk. The final settlement of this question will take place after publication of the results of large clinical trials assessing the effect ofDPP-4 inhibitors on the development of cardiovascular outcomes