Fragmentacja zespołów QRS u pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym leczonych inwazyjnie

Background: Previous studies showed that the presence of fragmented QRS (f-QRS) in patients with acute coronary syndrome (ACS), who underwent complete revascularisation, is associated with worse prognosis and the possibility of arrhythmia occurrence. Aim: To assess the prognostic value of f-QRS in patients with ACS and complete revascularisation, in the context of cardiac ar­rhythmias. Methods: We analysed 124 consecutive patients (66.1% males; mean age 62.38 ± 11.0 years) with ACS (STEMI 49%) treated invasively. Based on electrocardiogram (ECG) record, performed during the admission to the clinic, after the complete revascularisation (TIMI = 3) and during discharging from hospital (4th–5th days after ACS), we classified QRS as f-QRS based on generally accepted criteria (QRS < 120 ms, which included an additional R wave [R’]) or notching in the nadir of the S wave, or > 1 R’ (fragmentation) in two contiguous leads, corresponding to a major coronary artery territory. 24-h Holter ECG recording was performed on the fifth day after ACS to assess the frequency of conduction disturbances and others arrhythmias. Results: There were no statistically significant differences between patients with and without f-QRS during hospitalisation. In the patients with f-QRS there were no statistically significant conduction disturbances and other arrhythmias compared to patients without f-QRS at discharge. Conclusions: In the patients with ACS, who underwent successful revascularisation (TIMI = 3), the presence of f-QRS is not correlated with a higher incidence of arrhythmias compared to patients without f-QRS in short-term follow-up.Wstęp: Wcześniejsze badania wykazały, że obecność fragmentacji w obrębie zespołów QRS (f-QRS) u pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym (ACS), którzy zostali poddani skutecznej, pełnej rewaskularyzacji, wiąże się z gorszym rokowaniem i możliwością występowania zaburzeń rytmu serca. Cel: Celem pracy była ocena wartości prognostycznej f-QRS u pacjentów z ACS i skuteczną rewaskularyzacją, w kontekście zaburzeń rytmu serca. Metody: Przeanalizowano przypadki 124 kolejnych chorych (66,1% mężczyzn, średni wiek 62,38 ± 11,0 lat) z ACS (STEMI 49%) leczonych inwazyjnie. Na podstawie badania elektrokardiograficznego (EKG), wykonanego w czasie przyjęcia do kli­niki, po skutecznej rewaskularyzacji (TIMI = 3) i podczas wypisywania ze szpitala (w 4.–5. dniu po zawale serca) oceniono występowanie f-QRS na podstawie ogólnie przyjętych kryteriów: QRS < 120 ms, złożony z dodatkowego załamka R (R') lub zazębienie na ramieniu zstępującym załamka S, lub 1 R’ (fragmentacji) w 2 odprowadzeniach, odpowiadających obszarowi unaczynienia przez główne tętnice wieńcowe. W celu oceny częstości zaburzeń przewodzenia i zaburzeń rytmu serca w 5. dniu po ACS wykonywano 24-godzinne EKG metodą Holtera. Wyniki: W trakcie hospitalizacji nie stwierdzono istotnie statystycznych różnic między pacjentami z f-QRS oraz bez f-QRS. U osób z f-QRS nie istniały statystycznie istotne zaburzenia przewodzenia i inne zaburzenia rytmu w porównaniu z chorymi bez f-QRS przy wypisywaniu ze szpitala. Wnioski: U chorych z ACS, poddanych skutecznej rewaskularyzacji (TIMI = 3), obecności f-QRS nie wiąże się z większą częstością występowania zaburzeń rytmu serca w porównaniu z pacjentami bez f-QRS w okresie krótkoterminowej obserwacji