Natural mineral bottled waters available on the Polish market as a source of minerals for the consumers. Part 1. Calcium and magnesium

Background. Natural mineral waters may be an essential source of calcium, magnesium and other minerals. In bottled waters, minerals occur in an ionized form which is very well digestible. However, the concentration of minerals in underground waters (which constitute the material for the production of bottled waters) varies. In view of the above, the type of water consumed is essential. Objective. The aim of the study was to estimate the calcium and magnesium contents in products available on the market and to evaluate calcium and magnesium consumption with natural mineral water by different consumer groups with an assumed volume of the consumed product. Material and methods. These represented forty different brands of natural mineral available waters on Polish market. These waters were produced in Poland or other European countries. Among the studied products, about 30% of the waters were imported from Lithuania, Latvia, Czech Republic, France, Italy and Germany. The content of calcium and magnesium in mineral waters was determined using flame atomic absorption spectrometry in an acetylene-air flame. Further determinations were carried out using atomic absorption spectrometer - ICE 3000 SERIES-THERMO-England, equipped with a GLITE data station, background correction (a deuterium lamp) as well as other cathode lamps. Results. Over half of the analysed natural mineral waters were medium-mineralized. The natural mineral waters available on the market can be characterized by a varied content of calcium and magnesium and a high degree of product mineralization does not guarantee significant amounts of these components. Among the natural mineral waters available on the market, only a few feature the optimum calcium-magnesium proportion (2:1). Considering the mineralization degree of the studied products, it can be stated that the largest percentage of products with significant calcium and magnesium contents can be found in the high-mineralized water group. Conclusions. For some natural mineral waters, the consumption of 1 litre daily may ensure the recommended intake levels of calcium and magnesium in some consumer groups to a considerable degree. For 1-3 -year-old children it is recommended to consume less than 1 litre daily of natural mineral waters containing an excess of 700 mg of calcium and 80 mg of magnesium in 1 litre.Wprowadzenie. Naturalne wody mineralne należą do produktów, które mogą stanowić istotne źródło wapnia, magnezu czy innych związków mineralnych. Składniki mineralne w wodach butelkowanych występują w formie zjonizowanej, co daje dobrą ich przyswajalność. Niemniej jednak stężenie składników mineralnych w wodach podziemnych stanowiących surowiec do produkcji wód butelkowanych jest bardzo zróżnicowane. Wobec powyższego istotne znaczenie ma jaką wodę butelkowaną spożywamy. Cel. Celem badań było oznaczenie zawartości wapnia i magnezu w badanych wodach oraz ocena pobrania wapnia i magnezu z naturalną wodą mineralną przez różne grupy konsumentów przy założonej ilości spożywanego produktu. Materiał i metody. Materiał badawczy stanowiły naturalne wody mineralne (o różnym stopniu zmineralizowania), 40 różnych marek, dostępne na polskim rynku. Badane produkty były wyprodukowane w Polsce, jak i pochodziły z innych krajów europejskich. Wśród badanych produktów około 30% stanowiły naturalne wody mineralne pochodzące z Litwy, Łotwy, Czech, Francji, Włoch i Niemiec. Ponad połowę badanych produktów stanowiły wody średniozmineralizowane. Zawartość wapnia i magnezu w wodach mineralnych oznaczano techniką płomieniowej spektrometrii absorpcji atomowej (ASA) w płomieniu acetylen-powietrze. Oznaczenia wykonano przy użyciu spektrometru absorpcji atomowej – ICE 3000 SERIES - THERMO - Anglia, wyposażonego w stację danych GLITE, korekcję tła (lampa deuterowa) oraz odpowiednie lampy katodowe. Wyniki. Naturalne wody mineralnych dostępne na polskim rynku charakteryzują się zróżnicowaną zawartością wapnia i magnezu, a wysoki stopień mineralizacji produktu nie zawsze gwarantuje znaczące ilości tych składników. Spośród naturalnych wód mineralnych występujących na rynku zaledwie kilka charakteryzuje się optymalną proporcją wapnia do magnezu (2:1). Uwzględniając stopień mineralizacji badanych produktów można stwierdzić, że największy odsetek produktów o znaczącej zawartości wapnia i magnezu występuje w grupie wód mineralnych wysokozmineralizowanych. Wnioski. W przypadku części naturalnych wód mineralnych spożycie w ilości 1 litra dziennie może w znacznym stopniu zapewnić zalecane pobranie wapnia i magnezu dla wybranych grup konsumentów. Odnośnie naturalnych wód mineralnych o zawartości powyżej: 700 mg wapnia lub 80 mg magnezu w jednym litrze zaleca się spożycie w grupie dzieci w wieku 1-3 lat w ilości odpowiednio mniejszej niż 1 litr dziennie

Natural mineral bottled waters available on the Polish market as a source of minerals for the consumers. Part 2: The intake of sodium and potassium

Background. Natural mineral waters are purchased and consumed according to consumer preferences and possible recommendations. The choice of appropriate water should take into account not only the general level of mineralization but also the content of individual components, including electrolytes such as sodium and potassium. Sodium is necessary to ensure the proper physiological functions of the body. It is defined as a health risk factor only when its excessive intake occurs. Potassium acts antagonistically towards sodium and calcium ions, contributes to a reduction of the volume of extracellular fluids and at the same time reduces muscle tension and permeability of cell membranes. The demand for sodium and potassium is of particular importance in people expending significant physical effort, where an increased electrolyte supply is recommended. Objective. The aim of the study was to estimate the content of sodium and potassium in natural mineral waters available in the Polish market and to evaluate the intake of those components with the commercially available mineral waters by different groups of consumers at the assumed volume of their consumption. Material and Methods. The research material consisted of natural mineral waters of forty various brands available on the Polish market. The examined products were either produced in Poland or originated in other European countries. Among the products under examination, about 30% of the waters were imported from Lithuania, Latvia, the Czech Republic, France, Italy and Germany. A sample for analyses consisted of two package units of the examined water from different production lots. Samples for research were collected at random. The study was conducted with the same samples in in which calcium and magnesium content was determined, which was the subject of the first part of the study [6]. The content of sodium and potassium was determined using the emission technique (acetylene-air flame), with the use of atomic absorption spectrometer – ICE 3000 SERIES – THERMO – England, equipped with a GLITE data station, with wavelengths of 589.0 nm and 766.5 nm, respectively. Results. The obtained research results indicate a high differentiation of the content of both sodium and potassium in natural mineral waters available on the Polish market, particularly in medium- and highly-mineralized waters. The consumption of 1 liter of low-mineralized natural mineral water ensures recommendations concerning the amount of sodium intake only in a limited scope, while in case of products of medium and high level of mineralization, it is much diversified. On the other hand, potassium supply with one liter of natural mineral water may ensure no more than several percent of the recommended daily intake of this component. Conclusions. The high diversification of sodium content in natural mineral waters available on the Polish market should encourage the analysis of their composition to avoid health disorders in a given group of consumers. The natural mineral waters examined in the study, at the assumed volume of their daily consumption, are not a good source of potassium for the population groups under analysis.Wprowadzenie. Naturalne wody mineralne są nabywane i spożywane przez konsumentów według ich preferencji oraz ewentualnych zaleceń. Dobór odpowiedniej wody powinien uwzględniać nie tylko ogólny stopień mineralizacji, lecz również zawartość poszczególnych składników, w tym elektrolitów takich jak sód i potas. Sód jest niezbędny dla prawidłowego fizjologicznego funkcjonowania organizmu, jako czynnik stanowiący ryzyko zaburzeń zdrowia definiowany jest dopiero wówczas, gdy odnotowuje się jego nadmierne spożycie. Potas działa antagonistycznie do jonów sodu i wapnia, powoduje obniżenie objętości płynów zewnątrzkomórkowych i jednocześnie zwiększa napięcie mięśniowe i przepuszczalność błon komórkowych. Zapotrzebowanie na sód i potas ma szczególne znaczenie w grupie osób wykonujących znaczący wysiłek fizyczny, gdzie wskazana jest większa podaż elektrolitów. Cel. Celem badań było oszacowanie rzeczywistej zawartości sodu i potasu w naturalnych wodach mineralnych występujących na polskim rynku oraz ocena pobrania tych składników z badanych produktów przez różne grupy konsumentów przy założonej ilości ich spożycia. Materiał i metody. Materiał badawczy stanowiły naturalne wody mineralne 40 różnych marek dostępne na polskim rynku. Badane produkty były wyprodukowane w Polsce oraz pochodziły z innych krajów europejskich. Wśród badanych produktów około 30% stanowiły wody pochodzące z Litwy, Łotwy, Czech, Francji, Włoch i Niemiec. Próbkę do badań stanowiły dwa opakowania badanej wody z różnych partii produkcyjnych. Próbki do badań pobierane były losowo. Badania przeprowadzono na tym samym materiale badawczym, na którym dokonano oznaczeń wapnia i magnezu, co było przedmiotem pierwszej części pracy [6]. Zawartość sodu i potasu oznaczono techniką emisyjną (płomień acetylen-powietrze), przy użyciu spektrometru absorpcji atomowej – ICE 3000 SERIES - THERMO - Anglia, wyposażonego w stację danych GLITE, stosując odpowiednio długości fali: 589,0 nm, 766,5 nm. Wyniki. Uzyskane wyniki badań wskazują na duże zróżnicowanie zawartości zarówno sodu, jak i potasu w naturalnych wodach mineralnych występujących na polskim rynku, szczególnie tych średnio- i wysokozmineralizowanych. Spożycie 1 litra naturalnych wód mineralnych niskozmineralizowanych pozwala w niewielkim stopniu realizować zalecenia dotyczące ilości spożycia sodu, a w przypadku produktów o średnim i wysokim stopniu mineralizacji jest to bardzo zróżnicowane. Natomiast dostarczanie potasu z taką ilością naturalnej wody mineralnej może stanowić co najwyżej kilka procent zalecanej dziennej ilości tego składnika. Wnioski. Duże zróżnicowanie zawartości sodu w naturalnych wodach mineralnych występujących na polskim rynku powinno skłaniać do analizy ich składu w celu uniknięcia zaburzeń zdrowia u danej grupy konsumentów. Badane naturalne wody mineralne w założonej wielkości dziennego spożycia nie są dobrym źródłem potasu dla analizowanych grup populacyjnych

Impact of the origin on the raw material on traditional Suwałki potato dishes

Celem pracy było zbadanie wpływu pochodzenia surowca z określonego źródła na wartość odżywczą i jakość sensoryczną regionalnych potraw ziemniaczanych Suwalszczyzny. Materiał badawczy stanowiło po 6 kg surowca odmiany Vineta. Ziemniaki sklasyfikowano jako typ konsumpcyjny AB. Surowiec zakupiono z 2 różnych źródeł. Pierwszym było gospodarstwie rolne mieszczące się na terenie Wigierskiego Parku Narodowego, we wsi Burdeniszki, uprawiające ziemniaki w sposób ekologiczny (nr certyfikatu PL-EKO 05-004005/14/1), a drugim sklep na terenie miasta Suwałki. Z dwóch rodzajów ziemniaków przygotowano te same potrawy, modyfikując ich skład tylko w razie konieczności. Były to: babka ziemniaczana, kartacze, i bliny litewskie. Potrawy ter znajdują się na Liście Produktów Tradycyjnych województwa podlaskiego. Badania prowadzono w dwóch etapach. W pierwszym analizowano wybrane parametry fizyko-chemiczne surowca: wilgotność, zawartość chlorku sodu oraz witaminę C. Dokonano instrumentalnego pomiaru barwy aparatem Konica Minolta CR-400. W drugim przeprowadzono analizę wartości odżywczej sporządzonych potraw w programie Dieta 5 i przeprowadzono ocenę organoleptyczną metodą skalowania i parzystą. Wyniki analizowano w programie Statistica 12.0 PL stosują analizę wariancji (proste przekroje ANOVA), uznano za istotne statystycznie, gdy p < 0,05. Ziemniaki pochodzące z gospodarstwa rolnego charakteryzowały się wyższą zawartością suchej masy i witaminy C, a mniejszą wilgotnością. Potrawy z ziemniaków z uprawy ekologicznej miały ciemniejszą, mniej atrakcyjną barwę, ale pod względem pozostałych cech były bardziej pożądane i wyżej oceniane. Statystycznie istotny wpływ źródła pochodzenia na cechy organoleptyczny zaobserwowano tylko przy ocenie kartaczy. Spośród badanych potraw babka ziemniaczana charakteryzowała się najwyższą wartością energetyczną (trzykrotnie), wyższą zawartością cholesterolu (dwukrotnie w porównaniu do blin litewskich, trzykrotnie w porównaniu do kartaczy) i wyższą zawartością tłuszczu — związane to było z dodatkiem boczku do potrawy. Posiadała także wyższą zawartość białka i węglowodanów ogółem oraz niacyny. Bliny litewskie były potrawą o najniższej wartości energetycznej i najniższej zawartości potasu i fosforu. Wszystkie potrawy dostarczały znacznych ilości sodu. Otrzymane wyniki badań sugerują, że źródło pochodzenia surowca może mieć wpływ na skład chemiczny surowca oraz na wartość odżywczą i walory smakowe przygotowanych z niego potraw.The aim of the study was to examine the influence of the source of origin of raw material on the nutritional and sensory quality of Suwałki regional dishes made with potatoes. The research material consisted of 6 kg of raw potatoes cultivar Vineta. Potatoes were classified as an AB consumer type. Raw material came from two different sources. The first was a farm in the Wigry National Park in the village Burdeniszki applying ecological cultivation (Certificate of conformity No. PL-EKO 05-004005/14/1). The second was a trade network store in Suwałki. From the raw material from both sources, the same dishes were prepared, modifying their recipes only when necessary. These were: potato cake, grapeshot and Lithuanian pancakes. These dishes are on the List of Traditional Products of Podlaskie Province. Research was conducted in two stages. The first involved the physico-chemical analysis of raw materials, including water content, content of the sodium chloride and vitamin C. A spectrophotometric color measurement was also carried out using a Konica Minolta CR-400 colorimeter. In the second stage selected dishes were prepared, their nutritional value was estimated, using ‘Dieta 5’program, and then they were subjected to organoleptic assessment using scaling and even methods. The results were analyzed in the Statistica PL 12.0 using analysis of variance (ANOVA straight sections).The differences were considered to be statistically significant when p < 0.05. Potatoes from the farm applying organic production were characterized by a higher content of dry matter and vitamin C and lower water content. Potato dishes from organic farming had a darker, less attractive color, but in terms of other features, that is, smell, texture and taste were more desirable and assessed higher. A statistically significant effect of origin of the raw material on the organoleptic quality of food was only observed in the analysis of grapeshot. Among the examined dishes potato cake had the highest energy value (three times), much more cholesterol (twice more in comparison with grapeshot, and three times in comparison with Lithuanian pancakes) and a higher fat content — due to the large amount of bacon in this dish. It also contains more protein and carbohydrates in general as well as niacin. Lithuanian pancakes had the lowest energy value and the lowest content of potassium and phosphorus. In all dishes too much sodium gave cause for concern. The obtained results suggest that the origin has an impact on the chemical composition of the raw material and its nutritional value, and partially also on the taste of food prepared from it