Discovery of a late-Romanesque brick portal in the Dominican Monastery in Krakow

Badania archeologiczno-architektoniczne prowadzone w klasztorze oo. Dominikanów w Krakowie nieprzerwanie od roku 2009 przyniosły olbrzymi zasób informacji o charakterze źródłowym. Rozpoznania badawcze wykonane w latach 20122013 zaowocowały odkryciem późnoromańskich reliktów założenia klasztornego, datowanych na wiek XIII. Ujawniono relikty murów późnoromańskich krużganków oraz murów skrzydeł klasztornych, w tym nieistniejącego skrzydła zachodniego. W jego obrębie odkryto pozostałości obszernego dekorowanego portalu prowadzącego do jednego z pomieszczeń tego skrzydła, elementy wystroju w postaci posadzkowych płytek ceramicznych o zróżnicowanych motywach zdobniczych oraz ceramicznych płytek ściennych. Stylistyka architektoniczna odsłoniętych reliktów, która reprezentuje cechy właściwe wczesnej architekturze ceglanej Małopolski, nie została nigdy wcześniej ujawniona w badaniach na terenie Krakowa. Do nurtu stylistycznego ceglanej architektury późnoromańskiej zaliczyć można klasztory dominikańskie w Sandomierzu, Poznaniu i Sieradzu, a także kościoły klasztorne cystersów w Mogile i norbertanek na Zwierzyńcu.The archaeological-architectonic research carried out in the Dominican monastery in Krakow continuously since 2009, yielded an enormous amount of source information. Research reconnaissance conducted in the years 2012-2013, resulted in the discovery of late-Romanesque relics of a monastic complex, dated back to the 13th century. Relics of walls of the late-Romanesque cloister and walls of the monastery wings were revealed, including the non-existent west wing. Within it, relics of a vast decorative portal leading to one of the rooms in that wing were discovered, decor elements in the shape of ceramic floor tiles with various ornamental motifs and ceramic wall tiles. The architectonic stylistics of the revealed relics, which represents features characteristic for early brick architecture in Lesser Poland, had never before been revealed in research in Krakow. The stylistic trend of the late-Romanesque brick architecture encompasses the Dominican monasteries in Sandomierz, Poznan and Sieradz, as well as monastic churches of the Cistercians in Mogila and of the Norbertines in Zwierzyniec

The old mill-leat in the Cistercian Monastery in Mogiła. Research – project – restitution

Po ponad półwieczu do krajobrazu opactwa cysterskiego w Mogile powraca fragment jej dawnej młynówki, zasypanej w latach 50. XX wieku. U podstaw idei restytucji młynówki legła nie tylko chęć przywrócenia historycznego wyglądu otoczenia opactwa, ale także nadanie jej konkretnej funkcji, związanej z odwodnieniem terenu. Wytycznymi dla odtworzenia rzeczki klasztornej były badania archeologiczne i architektoniczne oraz projekt konserwatorski, w którym uwzględniono także rewitalizację dwóch sklepionych kanałów wodnych, którymi młynówka przepływała pod budynkami klasztoru. Badania i prace remontowe w obrębie kanałów oraz w linii dawnego koryta młynówki ujawniły elementy ich pierwotnej konstrukcji i wyposażenia. Po zakończeniu prac remontowych i konserwatorskich kanały wodne zostaną udostępnione do zwiedzania.After more than half a century, a fragment of the old mill-leat fi lled in during the 1950s has been restored to the landscape of the Cistercian monastery in Mogila. The basis for the idea of the mill-leat restitution was a desire not only to restore the historic appearance of the abbey surroundings but also to give the millstream a concrete function relating to draining the area. The guidelines for recreating the monastery stream were archaeological and architectonic research, as well as a conservation project which involved revitalization of two vaulted water canals along which the mill-leat fl owed under the monastic buildings. Research and renovation work within the canals and along the line of the former millstream bed revealed elements of their original construction and fi ttings. After the completion of renovation and conservation work the water canals will be available to visitors

The Cistercians, medieval masters of hydro-engineering

Problematyka związana z zagadnieniami inżynierii wodnej i charakterem prac melioracyjnych w klasztorach cysterskich nie wychodzą w literaturze przedmiotu poza ramy ogólnych sformułowań. Szczegółowe studia nad powyższymi kwestiami mają kluczowe znaczenie w rozważaniach nad faktycznym poziomem myśli technologicznej i inżynieryjnej "szarych mnichów". Dzięki pionierskim pracom, przeprowadzonym przez francuskich badaczy, rozpoznany został zakres prac melioracyjnych i charakter urządzeń wodnych w kilku francuskich placówkach cysterskich, między innymi w Morimond. Badania archeologiczne w cysterskim klasztorze w Szczyrzycu dostarczyły ciekawego materiału, związanego z zagadnieniami z zakresu inżynierii wodnej (rozpoznania w rejonie wirydarza klasztornego i w pobliżu elewacji południowej budynku klasztornego). Unikalność doniesień z obszaru nie istniejącego klasztoru w Morimond wraz z terenowymi obserwacjami poczynionymi w czasie prac archeologicznych w Szczyrzycu skłoniły autorki do zaprezentowania kilku uwag, które mogą stać się kolejnym przyczynkiem do studiów nad technicznymi urządzeniami w klasztorach oraz stosowaniem w nich modelowych rozwiązań.The issues connected with the question of water engineering and the character of drainage work in the Cistercian monasteries, do not reach beyond general remarks in the literature of the subject. Detailed studies of the above issues are of key importance for considering the actual state of technological and engineering thought of the 'grey friars'. Owing to the pioneer work conducted by the French researchers, the range of drainage work and the character of water-powered devices in several French outposts, including Morimond, was recognized. Archaeological research in the Cistercian monastery in Szczyrzyc supplied interesting material connected with the issues concerning water engineering (recognised within the monastery garth and in the vicinity of the south elevation of the monastery building). Unique reports from the area of the no-longer-existing Morimond monastery, together with field observations made during archaeological excavations in Szczyrzyc, encouraged the Authors to present some remarks which could contribute further to studies on technical devices found in monasteries, as well as on model solutions used in them

Medieval heating devices in the Cistercian monastery in Jędrzejow and the monastery of Augustinian hermits in Kazimierz quarter in Krakow

Celem niniejszego artykułu jest prezentacja dwóch średniowiecznych urządzeń grzewczych znajdujących się w zabytkowych zespołach klasztornych – cystersów w Jędrzejowie i augustianów-eremitów na Kazimierzu w Krakowie. Oba obiekty usytuowane są w obrębie obecnych piwnic klasztornych, które w przeszłości miały charakter suteren o funkcjach gospodarczo-kuchennych. Szczegółowa inwentaryzacja architektoniczna obiektów, datowanie i rekonstrukcja stanowią przyczynek do szerszych studiów nad urządzeniami i systemami grzewczymi na ziemiach polskich w dobie średniowiecza.The aim of this article is to present two medieval heating devices located in the historic monastic complexes – the Cistercian monastery in Jędrzejow and the Augustinian hermits’ monastery in Kazimierz quarter in Krakow. Both objects are situate within the existing monastery cellars which in the past served as basement with utility-kitchen function. Detailed architectonic inventory of the objects, their dating and reconstruction are a contribution to thorough studies on heating devices and systems used in Poland during the medieval period

Metabolic syndrome is associated with similar long-term prognosis in non-obese and obese patients. An analysis of 45 615 patients from the nationwide LIPIDOGRAM 2004-2015 cohort studies

Aims We aimed to evaluate the association between metabolic syndrome (MetS) and long-term all-cause mortality. Methods The LIPIDOGRAM studies were carried out in the primary care in Poland in 2004, 2006 and 2015. MetS was diagnosed based on the National Cholesterol Education Program, Adult Treatment Panel III (NCEP/ATP III) and Joint Interim Statement (JIS) criteria. The cohort was divided into four groups: non-obese patients without MetS, obese patients without MetS, non-obese patients with MetS and obese patients with MetS. Differences in all-cause mortality was analyzed using Kaplan-Meier and Cox regression analyses. Results 45,615 participants were enrolled (mean age 56.3, standard deviation: 11.8 years; 61.7% female). MetS was diagnosed in 14,202 (31%) by NCEP/ATP III criteria, and 17,216 (37.7%) by JIS criteria. Follow-up was available for 44,620 (97.8%, median duration 15.3 years) patients. MetS was associated with increased mortality risk among the obese (hazard ratio, HR: 1.88 [95% CI, 1.79-1.99] and HR: 1.93 [95% CI 1.82-2.04], according to NCEP/ATP III and JIS criteria, respectively) and non-obese individuals (HR: 2.11 [95% CI 1.85-2.40] and 1.7 [95% CI, 1.56-1.85] according to NCEP/ATP III and JIS criteria respectively). Obese patients without MetS had a higher mortality risk than non-obese patients without MetS (HR: 1.16 [95% CI 1.10-1.23] and HR: 1.22 [95%CI 1.15-1.30], respectively in subgroups with NCEP/ATP III and JIS criteria applied). Conclusions MetS is associated with increased all-cause mortality risk in non-obese and obese patients. In patients without MetS obesity remains significantly associated with mortality. The concept of metabolically healthy obesity should be revised