Contemporary methods of diagnosis and treatment of neuroendocrine gastrointestinal tumors

Guzy neuroendokrynne układu pokarmowego (GEP NET, gastroenteropancreatic neuroendocrine tumors) występują rzadko, sprawiając niejednokrotnie wiele trudności w postępowaniu diagnostycznym i leczniczym. Dzięki zintegrowaniu wysiłków wielu badaczy nastąpił olbrzymi postęp w tej dziedzinie. Klinicyści i badacze skupieni w Europejskim Towarzystwie Guzów Neuroendokrynnych publikują aktualne propozycje nowoczesnej diagnostyki i leczenia chorych z guzami GEP, które starano się zwięźle omówić w niniejszej pracy. Przedstawiono tu ogólne zasady postępowania u chorych z GEP NET oraz metody diagnostyczno-terapeutyczne w poszczególnych przypadkach guzów neuroendokrynnych typu foregut, midgut i hindgut.Neuroendocrine tumors of digestive tract (GEP NET) occur rather rarely, causing many problems with both diagnosis and treatment. Thanks to the extreme devotion of specialists, a great leap has been made in the field development. Clinicians and scientists gathered in The European Neuroendocrine Tumour Society publish current proposals for diagnosis solutions, together with the most up-to-date methods of treatment, which we have attempted to present in this general overview. It describes general methods of treating patients with GEP NET, as well as discusses ways of dealing with cases of tumours type foregut, midgut and hindgut

Liver transplantation as an option of treatment for a giant primary hepatic neuroendocrine tumour

There are no clear guidelines for the treatment of hepatic neuroendocrine tumours. Surgical resections — though rarely radical — seem to be the treatment of choice. Thermoablation, chemoembolisation, or cytoreductive surgery of hepatic focal lesions are often recommended. Pharmacological treatment is based on somatostatin analogues. Liver transplantation is available for a strictly selected group of patients with hepatic neuroendocrine tumours [5]. In the case described above, there were a number of factors that affected the decision about eligibility: first of all — very slow growth of the tumour, its size, and typical multifocality, which made it impossible to perform resection, lack of neoplastic focus outside the liver, and low Ki-67 proliferation index of ≤ 2%. The surgical risk was escalated due to the giant tumour mass and the laparotomy, which was performed twice.

Znaczenie wskaźnika aktywności proliferacyjnej Ki-67 jako czynnika prognostycznego w nowotworach neuroendokrynnych układu pokarmowego

Introduction: Gastroenteropancreatic neuroendocrine tumours (GEP NETs) are a heterogenous group of tumours of various clinical presentations. Proliferative activity of tumour cells is an essential parameter determining the course of the disease and affecting the prognosis. The Ki-67 antigen is an important marker of cell proliferation, which shows activity in all the phases of the cell cycle, excluding the G0 phase. Aim of the study: To assess the expression of Ki-67 in GEP NETs and to examine the association of Ki-67 with the stage of the tumour (tumour size, presence of metastases) and the hormonal function of the tumour. Material and methods: We included 61 patients with GEP NETs (25 males and 36 females aged between 20 and 82 years [mean age: 56 years]). The proliferative activity was examined in paraffin blocks containing surgically removed tumour samples and in core-needle biopsies of primary and metastatic tumours. The presence of the Ki-67 antigen was assessed by immunohistochemistry using MIB‑1 monoclonal antibodies. Based on the Ki-67 proliferative index we determined the tumour grade. In addition, we determined the tumour stage according to the TNM classification. In all the subjects we determined the levels of the non-specific NET marker (chromogranin A) and of specific NET markers (serotonin, insulin and gastrin in the blood and 5‑hydroxyindoleacetic acid [5‑HIAA] in 24-hour urine). Results: The diagnoses of low-grade (Ki‑67 ≤ 2%), intermediate-grade (Ki-67 3–20%) and high-grade (Ki‑67 > 20%) NET were established in 38, 12 and 11 patients, respectively. Metastatic disease was diagnosed in 36/61 patients. A significantly higher expression of K-67 was observed in patients with metastatic disease (p = 0.01). A positive correlation was demonstrated between Ki-67 and the stage of the disease (p = 0.01) and between the histologic grade of the tumour and the stage of the disease (p = 0.01). No association between Ki-67 and the levels of chromogranin A, serotonin, insulin, gastrin and 5-HIAA was shown. There was also no difference in Ki-67 expression relative to the location of the primary tumour and the tumour size. Conclusions: The Ki-67 proliferative index is an essential parameter predicting the course of GEP-NETs. (Endokrynol Pol 2012; 63 (5): 362-366)Wstęp: Nowotwory neuroendokrynne układu pokarmowego (GEP NETs, gastroenteropancreatic neuroendocrine tumors) stanowią heterogenną grupę nowotworów o różnym obrazie klinicznym. Istotnym parametrem decydującym o przebiegu choroby i wpływającym na jej rokowanie jest aktywność proliferacyjna komórek nowotworowych. Antygen Ki-67 jest ważnym markerem proliferacji komórkowej, wykazującym aktywność we wszystkich fazach cyklu komórkowego, z wyjątkiem fazy G0. Cel pracy: Celem pracy była ocena ekspresji antygenu Ki-67 w nowotworach neuroendokrynnych układu pokarmowego oraz badanie związku pomiędzy Ki-67 i stopniem zaawansowania choroby (wielkość guza, obecność przerzutów) oraz czynnością hormonalną guza. Materiał i metody: Badaniem objęto 61 chorych z GEP NET (36 kobiet i 25 mężczyzn w wieku 20-82 lat, śr. wieku 56 lat). Do badania aktywności proliferacyjnej wykorzystano bloczki parafinowe, zawierające zmiany nowotworowe usunięte operacyjnie oraz materiał pobrany z ognisk pierwotnych i przerzutowych za pomocą biopsji gruboigłowej. Obecność antygenu Ki-67 oceniono za pomocą badania immunohistochemicznego z użyciem przeciwciał monoklonalnych MIB-1. W oparciu o wartość indeksu proliferacyjnego Ki-67 ustalono stopień dojrzałości histologicznej nowotworu. Dodatkowo określono stopień zaawansowania nowotworu w oparciu o cechy TNM. U wszystkich chorych oznaczono stężenie niespecyficznego markera nowotworów neuroendokrynnych (chromogranina A) oraz specyficznych markerów NETs (serotonina, insulina, gastryna we krwi oraz kwas 5-hydroksyindolooctowy w dobowej zbiórce moczu). Wyniki. U 38 chorych rozpoznano nowotwór neuroendokrynny o niskim stopniu złośliwości Ki-67 ≤ 2%, u 12 - o pośrednim Ki-67 3–20%, u 11 - o wysokim stopniu złośliwości Ki-67 > 20%. Rozsianą chorobę nowotworową rozpoznano u 36/61 badanych. Stwierdzono znamiennie większą ekspresję antygenu Ki-67 w guzach neuroendokrynnych u chorych z przerzutami (p = 0,01). Wykazano dodatnią korelację pomiędzy Ki-67, a stopniem zawansowania choroby (staging) (p = 0,01) oraz dodatnią korelacją pomiędzy stopniem złośliwości histologicznej guza neuroendokrynnego a stopniem zaawansowania choroby (p = 0,01). Nie wykazano związku między Ki-67 a stężeniem chromograniany A, serotoniny, insuliny, gastryny i kwasu 5-hydroksyindolooctowego. Nie stwierdzono także różnicy w ekspresji antygenu Ki-67 w zależności od lokalizacji ogniska pierwotnego i wielkości guza neuroendokrynnego. Wnioski: Wskaźnik aktywności proliferacyjnej Ki-67 jest istotnym parametrem pozwalającym przewidzieć przebieg nowotworów neuroendokrynnych układu pokarmowego. (Endokrynol Pol 2012; 63 (5): 362-366

Czy ocena stężeń metaloproteinaz i ich tkankowych inhibitorów może być przydatna u chorych z nowotworami neuroendokrynnymi układu pokarmowego i płuc?

Introduction: Gastroenteropancreatic (GEP) and bronchopulmonary (BP) neurendocrine neoplasms (NENs) are rare and slowly growing tumours. Matrix metalloproteinases (MMPs) degrade extracellular matrix and are responsible for invasion and metastasis. Tissue inhibitors of matrix metalloproteinases (TIMPs) affect the invasiveness of tumour cells and the formation of distant metastases. The aim of this study was to evaluate selected MMPs (MMP2 and MMP9) and their tissue inhibitors (TIMP1 and TIMP2) depending on the pTNM classification, grading, and the occurrence of metastases. Material and methods: The study group consisted of 86 patients with GEP NENs. The control group consisted of 31 healthy volunteers. Serum levels of TIMP1, TIMP2, MMP2 and MMP9 were determined by ELISA (R&amp;D Systems) in all the study subjects. The statistical calculations were performed using MedCalc. Results: We observed significant differences in MMP2 and TIMP1 levels between the study group with NENs and the control group. TIMP1 levels were significantly higher in patients with high-grade NEN (NEC, neuroendocrine carcinoma) compared to patients with low-grade tumour (NET G1, neuroendocrine tumours G1) (p < 0.017). We also observed a significant correlation between TIMP1 levels and the presence of metastases in the group of patients with GEP NENs, and also higher TIMP1 levels than those in the patients without metastases (p < 0.05). We also found a higher likelihood of metastases in patients with GEP NENs with TIMP1 levels exceeding 206.4 ng/mL. Conclusions: Patients with NENs secreted larger quantities of MMP2 and TIMP1. TIMP1 may be considered a marker of metastases in patients with GEP NENs. (Endokrynol Pol 2012; 63 (6): 470&#8211;476)Wstęp: Nowotwory neuroendokrynne (NEN) układu pokarmowego (GEP) i płuc (BP) należą do rzadkich i wolno rosnących nowotworów. Metaloproteinazy macierzy zewnątrzkomórkowej (MMPs) mają zdolność degradacji macierzy zewnątrzkomórkowej oraz są odpowiedzialne za inwazje i powstawanie przerzutów. Tkankowe inhibitory metaloproteinaz (TIMPs) wpływają na inwazyjność komórek nowotworowych, redukcję wzrostu guza i tworzenia przerzutów odległych. Celem pracy była ocena stężeń wybranych metaloproteinaz (MMP2 i MMP9) i ich tkankowych inhibitorów (TIMP1 i TIMP2) w zależności od klasyfikacji pTNM, stopnia zróżnicowania nowotworu oraz występowania przerzutów. Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 86 chorych z GEP NEN, a grupę kontrolną 31 zdrowych ochotników. U wszystkich badanych wykonano oznaczenia stężeń TIMP1, TIMP2, MMP2, MMP9 w surowicy krwi metodą ELISA (R&D System). Obliczeń statystycznych dokonano za pomocą programu MedCalc. Wyniki: W grupie badanej z NEN zaobserwowano znamienne różnice w stężeniu MMP2 i TIMP1 w porównaniu z grupą kontrolną. Stężenie TIMP 1 było znamiennie wyższe u chorych z rakiem neuroendokrynnym (NEC) w porównaniu z grupą z NET G1 (p < 0,017). Zaobserwowano również istotną korelacje pomiędzy stężeniem TIMP 1 a obecnością przerzutów w grupie chorych z GEP NEN oraz wyższe stężenie TIMP1 w surowicy krwi w porównaniu z chorymi bez obecności przerzutów (p < 0,05). Stwierdzono również większe prawdopodobieństwo wystąpienia przerzutów u chorych z GEP NEN, gdy stężenie TIMP1 wynosiło powyżej 206,4 ng/ml. Wnioski: U chorych z NEN występuje zwiększone wydzielanie MMP2 i TIMP1. TIMP 1 może być rozpatrywany jako wskaźnik świadczący o wystąpieniu przerzutów u chorych z GEP NEN. (Endokrynol Pol 2012; 63 (6): 470&#8211;476

Jak często wykrywamy przypadkowe zmiany w tarczycy w badaniu PET/CT z 68Ga-DOTATATE u pacjentów diagnozowanych z powodu nowotworu neuroendokrynnego?

  Introduction: Thyroid diseases, which may occur as focal or diffuse changes in thyroid parenchyma, are most often observed in women. Aim: Our aim was to assess the prevalence of incidental thyroid uptake of 68Ga-DOTATATE PET/CT in patients referred to the Nuclear Medicine Department for evaluation of neuroendocrine neoplasia (NEN). Material and methods: We retrospectively evaluated 1150 68Ga-DOTATATE PET/CT images. Clinical history, serum TSH and thyroid antibody (TAb) concentrations, ultrasonography, and cytological assessment of the material from fine-needle aspiration biopsy (FNA) of the thyroid lesion were investigated. Results: We found incidental abnormalities in 46/1150 (4.1%) patients (12 men, 34 women). 34/46 patients (8 men, 26 women) showed diffuse 68Ga-DOTATATE thyroid uptake, with mean SUVmax 4.6 ± 1.6. Based on laboratory tests and ultrasound, we found: 38% of patients with an active autoimmune thyroiditis, 27% with benign goitre, and 6% with multinodular goitre with autoimmune thyroiditis. The remaining 29% of patients did not show any pathology. In 12/47 patients (4 men, 8 women) focal uptake in the thyroid with SUVmax 7.3 ± 3.3 was found. During one-year follow-up, category II and category III lesions (according to Bethesda classification) were revealed in 9/12 (75%) patients and in one patient, respectively. Histopathological examination after surgery revealed papillary thyroid carcinoma in one patient and benign multinodular goitre in another patient. Conclusions: Patients with focal 68Ga-DOTATATE uptake should undergo further examination (FNA) due to potential risk of malignancy. Diffuse 68Ga-DOTATATE uptake was predominantly associated with active autoimmune thyroiditis or benign goitre. The focal lesions and diffuse pathology diseases were frequently seen in women. (Endokrynol Pol 2015; 66 (3): 231–236)    Wstęp: Zmiany w tarczycy mogą występować jako zmiany ogniskowe lub schorzenia dotyczące miąższu tarczycy, częściej stwierdzane są u kobiet. Celem pracy była ocena częstości występowania w badaniu 68Ga-DOTATATE PET/CT przypadkowo stwierdzonego wychwytu w tarczycy u pacjentów, kierowanych w celu oceny stopnia zaawansowania nowotworu neuroendokrynnego (NEN). Materiał i metody: Analizie poddano 1150 badań 68Ga-DOTATATE PET/CT. Wynik badania PET/CT (ocena wizualna wychwytu, pomiar maksymalnego wychwytu znacznika SUVmax) analizowano wraz z historią kliniczną, stężeniem TSH w surowicy, poziomem przeciwciał przeciwtarczycowych (TAb), badaniem USG i oceną cytologiczną materiału z biopsji cienkoigłowej (BACC). Wyniki: Przypadkowe zmiany w tarczycy wykryto u 46/1150 (4,1%) pacjentów: 12 mężczyzn i 34 kobiet. U 34/46 pacjentów (8 mężczyzn, 26 kobiet) stwierdzono rozlany wychwyt w tarczycy ze średnim SUVmax 4,6 ± 1,6. W tej grupie w badaniach laboratoryjnych i badaniu USG stwierdzono: u 38% aktywne autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, u 27% wole obojętne, u 6% wole guzowate z komponentą autoimmunologiczną; u pozostałych 29% pacjentów nie stwierdzono żadnej patologii. U 12/46 pacjentów stwierdzono ogniskowy wychwyt w tarczycy (4 mężczyzn, 8 kobiet) z SUVmax 7,3 ± 3,3 (zakres 3,9–12,6). U 9/12 w rocznych badaniach kontrolnych stwierdzono kategorię II, u jednego pacjenta kategorię III. W pooperacyjnym badaniu histopatologicznym stwierdzono raka brodawkowatego tarczycy u jednego pacjenta oraz u jednej osoby łagodny rozrost guzkowy. Wnioski: Ogniskowy wychwyt stwierdzony w badaniu 68Ga-DOTATATE PET/CT wymaga weryfikacji (BACC) ze względu na potencjalne ryzyko wystąpienia nowotworu złośliwego. Rozlany wychwyt 68Ga-DOTATATE PET/CT najczęściej wiąże się z aktywnym autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy i wolem guzkowym. Zarówno zmiany ogniskowe, jak i rozlany wychwyt w tarczycy występowały częściej u kobiet. (Endokrynol Pol 2015; 66 (3): 231–236)

Pancreatic neuroendocrine carcinoma metastasis to the skin

Not required for Clinical Vignette

Tele NEN — zastosowanie telemedycyny w postępowaniu w nowotworach neuroendokrynnych na przykładzie NET uchyłka Meckela

A case of 25- years-old female with NET deriving from Meckel’s diverticulum is described. The patient had one year history of dermatological skin problems. Ultrasound examination of abdomen performed because of arterial hypertension, revealed multiple hepatic lesions, which was confirmed in contrast enhanced CT. The typical contrast enhanced metastatic lesions in CT and elevated levels of chromogranin A suggested NET of unknown origin. SRS with 99mTc-HYNICTOC was perform for primary tumor localization, and revealed liver and paraaortic lymph nodes metastases, but no sign of primary tumor location. As a next step for primary tumor localization 68Ga-DOTATATE PET/CT was done, which revealed focus of increased uptake in small intestine considered to be the primary tumor site. The imaging and clinical history of patient was discussed on ENETS Tumor Board. Due to location of primary tumor in the small intestine with no anatomical changes in CT, laparotomy guided with gamma probe after 68Ga-DOTATATE injection was performed. During surgery procedure, the primary tumor was hardly palpable in the tip of Meckel’s diverticulum, confirmed by gamma probe. After surgery, tandem peptide receptor radionuclide therapy (PRRT) was started. Patient received 4 doses of 90Y/177Lu-DOTATATE with total activity of 360 mCi (13.32 GBq). The three months follow up 68Ga-DOTATATE PET/CT had shown stable disease of patient. The presented case showed importance role of multidisciplinary team cooperation in patient management. Use of RGS is essential in cases like presented, when the tumor cannot be localized only by surgical palpation.W pracy przedstawiono przypadek 25-letniej kobiety z nowotworem neuroendokrynnym (NET) wywodzącym się z uchyłka Meckela. Pacjentka od roku była leczona dermatologicznie ze względu na występujące problemy skórne. Z powodu nadciśnienia tętniczego prze­prowadzono badanie ultrasonograficzne, które ukazało liczne zmiany w wątrobie. Wynik ten został potwierdzony w tomografii kompu­terowej (CT) z kontrastem. Typowe zmiany przerzutowe w obrazie CT oraz podwyższone stężenie chromograniny A sugerowały NET o nieznanym punkcie wyjścia. W celu zlokalizowania punktu wyjścia nowotworu wykonano scyntygrafię receptorów somatostatynowych (SRS) z 99mTc-HYNICTOC, w której wykryto przerzuty w wątrobie i okołoaortalnych węzłach chłonnych, jednak nie znaleziono punktu wyjścia nowotworu. Kolejnym krokiem w poszukiwaniu punktu wyjścia nowotworu było wykonanie badania 68Ga-DOTATATE PET/CT, które ukazało ognisko zwiększonego wychwytu w jelicie cienkim, będące prawdopodobnym punktem wyjścia nowotworu. Zwołano ENETS Tumor Board, na którym przedyskutowano wyniki przeprowadzonych badań obrazowych oraz historię choroby pacjentki. Jako że w miejscu lokalizacji guza pierwotnego w jelicie cienkim nie widać było odpowiadającej zmiany anatomicznej w CT, przeprowadzo­no laparotomię pod kontrolą śródoperacyjnej sondy gamma z wykorzystaniem 68Ga-DOTATATE. Odnaleziono prawie niewyczuwalny guz pierwotny w końcowej części uchyłka Meckela. Po zabiegu wdrożono celowaną terapię radioizotopową analogami somatostatyny (PRRT). Pacjentka otrzymała 4 dawki 90Y/177Lu-DOTATATE o całkowitej aktywności 360 mCi (13,32 GBq). Po trzech miesiącach wykonano kontrolne badanie 68Ga-DOTATATE PET/CT, które wykazało stabilny stan zmian chorobowych u pacjentki. Przypadek ten został zaprezentowany w celu ukazania niezwykle istotnej roli jaką odgrywa współpraca zespołu wielodyscyplinarnego w leczeniu pacjentów. W momencie gdy zlokalizowanie guza niemożliwe jest wyłącznie za pomocą palpacji chirurgicznej, kluczową rolę odgrywa wykorzystanie izotopowej sondy śródoperacyjnej (RGS) podczas zabiegu tak, jak w prezentowanym przypadku

Test hamowania oktreotydem w diagnostyce i prognozowaniu skuteczności terapii u chorych z guzami neuroendokrynnymi. Doniesienie wstępne

Introduction: Chromogranin A (CgA) is a non-specific marker of neuroendocrine tumors (NET) and is important in monitoring the disease course and NET treatment. Aim of the study: Usefulness of suppression test of CgA secretion with octreotide in diagnosis and predicting the therapy outcome in NET patients. Material and methods: The study included 32 patients with NET of gastrointestinal tract, lung and of unknown origin. CgA level in blood plasma on fasting, before and 30, 60, 90 and 120 minutes after subcutaneous administration of 100 &#956;g octreotide, was determined in all patients. The subjects were divided into two subgroups with relation to CgA level and to the results of somatostatin receptor scintigraphy (SRS). Results: Statistically significant CgA decrease after octreotide administration in all study time points and positive results of SRS were found in the patients with the elevated CgA level. No statistically significant decrease of CgA level after octreotide was found in the group with normal CgA levels. In this group, 13 patients had a negative result of SRS, and somatostatin receptors expression was found in one patient. Tolerance of somatostatin analogs (SSA) therapy was very good. Conclusions: Octreotide suppression test with CgA level assessment in NET patients is a simple, straightforward examination, providing information on the predicted response to the applied SSA and the data on initial clinical tolerance of those agents. This examination can also be a screening test useful in planning the treatment with SSA in patients with NET.Wstęp: Chromogranina A (CgA) jest niespecyficznym markerem guzów neuroendokrynnych (NET). Jest ona przydatna w monitorowaniu przebiegu choroby i leczenia chorych z NET. Cel pracy: Użyteczność testu hamowania wydzielania CgA z użyciem oktreotydu w diagnostyce i prognozowaniu skuteczności terapii chorych z guzami neuroendokrynnymi. Materiał i metody: Do badania włączono 32 chorych z guzami neuroendokrynnymi układu pokarmowego, płuc i o nieznanym miejscu pochodzenia. U wszystkich badanych oznaczano stężenie CgA w osoczu krwi na czczo, przed oraz 30, 60, 90 i 120 minut po podaniu podskórnym 100 &#181;g oktreotydu. Badane osoby podzielono na dwie podgrupy w zależności od stężenia CgA oraz wyniku scyntygrafii receptorów somatostatynowych. Wyniki: U chorych z podwyższonymi stężeniami CgA wykazano znamienne statystycznie obniżenie stężenia CgA po podskórnym podaniu oktreotydu w badanych punktach czasowych oraz dodatni wynik scyntygrafii receptorów somatostatynowych (SRS). W grupie chorych z prawidłowymi stężeniami CgA nie wykazano statystycznie znamiennego obniżenia stężenia CgA po podaniu oktreotydu. W tej grupie 13 chorych miało ujemny wynik SRS, u jednego chorego stwierdzono ekspresję receptorów somatostatynowych. Tolerancja leczenia analogami somatostatyny (SSA) była bardzo dobra. Wnioski: Wykonywanie testu z oktreotydem z oznaczaniem stężeń CgA u chorych z guzami neuroendokrynnymi jest prostym, łatwym do wykonania badaniem dającym informacje o przewidywanej odpowiedzi na zastosowanie analogów somatostatyny, jak również dostarczającym danych na temat wstępnej tolerancji klinicznej tych preparatów. Badanie to może być przesiewowym, przydatnym testem w planowaniu leczenia analogami somatostatyny u chorych z NET

The relation of serum adiponectin and leptin levels to metabolic syndrome in women before and after the menopause

Wstęp: U kobiet po menopauzie częściej występuje zespół metaboliczny (ZM) i choroby układu krążenia. Adiponektyna i leptyna produkowane przez tkankę tłuszczową odgrywają rolę w patogenezie ZM. Cel pracy: Ocena wpływu menopauzy na powiązania między adiponektyną oraz leptyną i różnymi czynnikami ryzyka. Materiał i metody: Do badania włączono 56 kobiet po menopauzie i 75 młodych kobiet. Oceniano: ciśnienie tętnicze, wskaźnik masy ciała (BMI, body mass index), obwód w talii, WHR, stężenie triglicerydów (TG), cholesterolu frakcji HDL (cHDL), stężenie glukozy na czczo i w teście obciążenia glukozą 75 g. Badane kobiety podzielono na podgrupy w zależności od liczby stwierdzonych czynników ryzyka. Przy obecności co najmniej 3 czynników rozpoznawano zespół metaboliczny. Stężenie adiponektyny i leptyny oceniano metodą RIA. Wyniki: Stężenie adiponektyny malało wraz ze wzrostem liczby czynników ryzyka w grupie przed- i pomenopauzalnej. W porównaniu do młodych kobiet z ZM, u kobiet po menopauzie i z ZM stwierdzono istotnie niższe stężenia adiponektyny. W przeciwieństwie do przedmenopauzalnych kobiet, w grupie pomenopauzalnej wraz z rosnącą liczbą czynników ryzyka obserwowano wzrost stężenia leptyny. Porównując młode kobiety z ZM i kobiety pomenopauzalne z ZM, obserwowano wyższe stężenia leptyny w tej ostatniej podgrupie. Stwierdzono zależności między leptyną i różnymi składowymi ZM, zwłaszcza u kobiet po menopauzie. W analizie wieloczynnikowej, adiponektyna i leptyna stanowiły niezależne czynniki powiązane z ZM. Wnioski: Potwierdzono istotną rolę patofizjologiczną adiponektyny w rozwoju ZM. Leptyna jest powiązana z różnymi czynnikami ryzyka, ale wydaje się, że odgrywa ona rolę w patogenezie ZM jedynie u pomenopauzalnych kobiet.Introduction: It is well known that there is a higher prevalence of cardiovascular risk factors and metabolic syndrome (MS) in postmenopausal women. Recently it has become evident that adiponectin and leptin secreted by adipose tissue may be involved in the pathophysiology of MS. The aim of the study: was to assess the effects of the menopause on the relationships between adiponectin and leptin and different cardiovascular and metabolic risk factors. Materials and methods: A total of 56 postmenopausal women and 75 premenopausal subjects were enrolled in this study. We measured blood pressure, BMI, waist circumference and WHR, triglycerides (TG), high density lipoprotein cholesterol (cHDL) levels and fasting glucose and applied the oral glucose tolerance test (OGTT). Women were categorised as having 0, 1, 2, 3 or more risk factors. The presence of at least 3 abnormalities was defined as MS. Serum was assayed for adiponectin and leptin by the radioimmunoassay (RIA) method. Results: A decline in adiponectin was related to an increased number of MS variables in postmenopausal and premenopausal women. Postmenopausal women with MS had significantly lower adiponectin concentrations than premenopausal women with MS. Serum adiponectin concentrations were inversely correlated to leptin in postmenopausal women. In premenopausal women no clear relationships were found between serum leptin and the number of metabolic disturbances. In contrast to young women, postmenopausal women showed an increase in leptin secretion with a growing number of MS elements. Compared to premenopausal women with MS, postmenopausal women with MS had higher levels of leptin. We found associations between leptin and different risk factors, mainly in the postmenopausal group. When the presence of MS was used as a dependent variable (yes/no) and adiponectin, leptin and menopause status as independent factors, adiponectin and leptin remained significant variables related to MS. Conclusion: The significant role of adiponectin in the pathophysiology of MS in premenopausal and postmenopausal women is confirmed in this study. Leptin is correlated with several MS components but this adipocytokine appears to play a role only in postmenopausal women

Ocena bezpieczeństwa i efektywność jabłczanu sunitynibu w przerzutowych guzach neuroendokrynnych trzustki (NEN G1/G2) w zależności od liczby i rodzaju wcześniejszych linii terapeutycznych — doniesienie wstępne

Introduction: The objective of this paper was to assess the safety and efficacy of sunitinib malate in patients with well-differentiated metastatic pancreatic neuroendocrine neoplasms (PNENs) who relapsed on standard therapy.Material and methods: Overall, eight patients with well-differentiated pancreatic neuroendocrine tumours/neoplasm (NET/NEN G1/G2, Ki-67 &lt; 20%), who had relapsed on a standard therapy approach, were treated. All had non-resectable, progressive disease. All received therapy using a standard dose of sunitinib malate. Adverse events were evaluated using NCI-CTC AE v. 3.0.Results: Of the eight patients, seven had non-secretor and single secretor tumour (gastrinoma). Partial remission (PR) was noted in three patients (one after a single therapeutic line, two after two lines), five patients had stabilisation (SD) — including three individuals after three lines, one patient after two lines and another after a single line. Haematological adverse events: leukopenia (25%) — occurred in one patient after three lines and in one patient after two lines; anaemia (25%) — in one patient after three lines and in one patient after one therapeutic line. Mucocutaneous lesions were noted in 37.5% of patients after 2–3 lines of treatment. All of them experienced fatigue syndrome irrespective of the number of therapies. The majority of the patients simultaneously received somatostatin analogues, which did not exacerbate the toxicity profile. The median progression-free survival time (PFS) was 11 months.Conclusions: Sunitinib may be considered as a fairly well-tolerated and effective therapeutic option in progressive non-resectable PNEN patients in the second and subsequent lines of treatment, irrespective of the types of treatment previously applied. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 472–478)Wstęp: Celem pracy była ocena bezpieczeństwa oraz analiza skuteczności jabłczanu sunitynibu u chorych z przerzutowymi wysokozróżnicowanymi guzami neuroendokrynnymi trzustki (PNET) w drugiej i kolejnych liniach leczenia.Materiał i metody: Analizie poddano 8 pacjentów z wysoko zróżnicowanymi guzami neuroendokrynnymi trzustki (NEN G1/G2, Ki-67 &lt; 20%), u których wystąpiła progresja choroby i otrzymali sunitynib. Wszyscy chorzy byli w stadium nieoperacyjnym. Sunitynib był podawany w standardowej dawce. Działania niepożądane oceniono na podstawie kryteriów NCI-CTC AE v. 3.0.Wyniki: Leczono 8 pacjentów; 7 guzów nieaktywnych hormonalnie i 1 o typie gastrinoma. Częściową remisję (PR) uzyskano u 3 chorych (1 po 1 linii terapeutycznej, 2 — po 2 liniach), 5 chorych miało stabilizację (SD) — w tym 3 było po 3 liniach, 1 po 2 liniach i 1 po 1 linii terapeutycznej. Powikłania hematologiczne: leukopenia (25%) — wystąpiły u 1 pacjenta po 3 liniach i u 1 pacjenta po 2 liniach; niedokrwistość (25%) — u 1 pacjenta po 3 liniach i u 1 pacjenta po 1 linii terapeutycznej. U 37,5% chorych wystąpiły zmiany skórno-śluzówkowe po 2–3 liniach leczenia. U 100% chorych obserwowano zespół zmęczenia niezależnie od liczby terapii. Większość chorych jednocześnie otrzymywała SSA, co nie pogorszyło profilu toksyczności. Mediana czasu wolnego od progresji PFS (progression free survival) – wyniosła 11 miesięcy.Wnioski: Sunitynib może być rozważany, jako dość dobrze tolerowana, skuteczna opcja terapeutyczna u chorych z nieresekcyjnymi PNET w drugiej oraz kolejnych liniach leczenia, niezależnie od rodzaju uprzednio zastosowanych metod. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 472–478