Opieka nad pacjentem po udarze mózgu. Wyniki dwuletniego prospektywnego badania obserwacyjnego przeprowadzonego w województwie mazowieckim w Polsce

Background and purpose Little has been published about different elements of the health services in long-term follow-up in the countries of Central and Eastern Europe. The aim of this study was to explore the health services for stroke patients in Poland. Material and methods Patients from 3 centres representing different levels of stroke care organization from Mazowieckie province were included. Data on first-ever stroke patients with “onset-to-door” time no longer than 7 days, consecutively admitted to participating centres between March 1 and June 30, 2002 were collected prospectively. Patients were assessed on admission, on discharge and 3, 6, 12, 18, and 24 months after discharge. Type of care, rehabilitation, readmissions, consultations and diagnostic procedures were evaluated. Results One hundred and sixty-four patients with first-ever stroke were included. Twenty-one patients died during hospitalization, and 36 during the two-year follow-up. Most patients were discharged home, under family care. The total rate of readmission decreased over time, from 58% to 11%, and so did the rate of rehabilitation, from 41.5% to 15%. All patients had been seen by their general practitioners and neurologists. Conclusions Post-stroke care is provided mostly by family members. Access to rehabilitation is limited and decreases over time. This study could help the authorities in healthcare budget allocation in Poland.Wstęp i cel pracy Dotychczas opublikowano niewiele danych dotyczących różnych aspektów długoterminowej opieki nad pacjentem po udarze mózgu w krajach Europy Srodkowo–Wschodniej. Celem prezentowanej pracy było zebranie danych o opiece poudarowej w Polsce. Materiał i metody W badaniu wzięły udział 3 ośrodki o różnym stopniu referencyjności z województwa mazowieckiego. Dane dotyczące pacjentów z pierwszym w życiu udarem mózgu przyjmowanych do ośrodków biorących udział w badaniu były gromadzone prospektywnie od marca do czerwca 2002 r. Do badania włączono pacjentów do 7 dni od wystąpienia udaru. Pacjenci byli oceniani przy przyjęciu, przy wypisie oraz 3, 6, 12, 18 i 24 miesiące po wypisie. Zbierano dane dotyczące: rodzaju opieki, rehabilitacji, kolejnych hospitalizacji, konsultacji oraz wykonywanych badań dodatkowych. Wyniki Do badania włączono 164 pacjentów z pierwszym w życiu udarem mózgu. W trakcie hospitalizacji zmarło 21 pacjentów, w trakcie okresu obserwacji kolejnych 36 pacjentów. Większość pacjentów została wypisana do domu, gdzie pozostawali pod opieką rodziny. Odsetek pacjentów wymagających kolejnych hospitalizacji zmniejszał się w miarę upływu czasu, z 58% do 11%, podobnie zmniejszył się odsetek pacjentów rehabilitowanych, z 41,5% do 15%. Wszyscy pacjenci byli przynajmniej raz badani przez lekarza rodzinnego i neurologa. Wnioski W większości przypadków opiekę pacjentowi po udarze mózgu zapewniają członkowie rodziny. Dostęp do rehabilitacji jest ograniczony i maleje w miarę upływu czasu. Powyższe badanie może być pomocne w planowaniu nakładów finansowych na opiekę zdrowotną w Polsce

Wpływ podwojenia dawki kwasu acetylosalicylowego (ASA) na parametry funkcji płytek krwi u pacjentów z cukrzycą typu 2 i nadreaktywnością płytek w trakcie terapii 75 mg ASA: subanaliza badania AVOCADO

Background: Individuals with diabetes are at 2- to 4-fold higher risk of cardiovascular disease than those without diabetes. Highplatelet reactivity (HPR) plays a pivotal role in atherothrombotic complications of diabetes. Polish and American diabetes associationsrecommend treating high-risk diabetic patients with low doses of acetylsalicylic acid (ASA) in primary and secondary prevention of cardiovascular events. Unfortunately, some patients show HPR despite treatment with ASA.Aim: To determine the effect of doubling the dose of ASA on platelet reactivity in patients with type 2 diabetes and HPR despite treatment of with 75 mg of ASA.Methods: 304 type 2 diabetes patients treated with 75 mg of ASA were enrolled into the prospective, randomised, open-label Aspirin Versus/Or Clopidogrel in Aspirin-resistant Diabetics inflammation Outcomes (AVOCADO) study. Platelet reactivity was assessed by Platelet Function Analyser (PFA)-100®, VerifyNow® Aspirin Assay, and serum thromboxane B2 (sTXB2) and urinary 11-dehydrothromboxane B2 (u11dhTXB2) level measurements. Patients with HPR determined by collagen/epinephrine-inducedclosure time (CEPI-CT) measured by PFA-100® were randomised in a 2:3 ratio to receive 150 mg of ASA (Group 1) or 75 mg of clopidogrel (Group 2), respectively. Platelet reactivity was assessed at baseline and after 8 weeks of treatment.Results: Complete clinical data and blood samples were ultimately available for 260 of 304 patients initially enrolled tothe study. Subsequently, six patients were excluded from the analysis based on suspected ASA non-compliance (sTXB2 level > 7200 pg/mL). Among 254 patients finally included into analysis, HPR was found in 90 (35.4%) patients of whom 38 patientswere randomised to Group 1 and 52 patients to Group 2. Doubling the dose of ASA resulted in a significant CEPI-CTprolongation (D 111 s, p < 0.001) and reduction of sTXB2 level (D –101.3 pg/mL, p = 0.001) but did not significantly affectresults of other platelet function tests.Conclusions: Doubling the dose of ASA improved platelet reactivity in patients with type 2 diabetes and HPR.Wstęp: Cukrzyca wiąże się z 2- do 4-krotnie wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Jednym z kluczowych zaburzeń, którejest odpowiedzialne za zwiększone ryzyko sercowo-naczyniowe u chorych na cukrzycę, stanowi stan nadkrzepliwości wynikający m.in. z nadreaktywności płytek krwi (HPR). Polskie i amerykańskie towarzystwa diabetologiczne zalecają chorym na cukrzycę przyjmowanie małych dawek kwasu acetylosalicylowego (ASA) w ramach prewencji pierwotnej i wtórnej incydentów sercowo-naczyniowych. Część pacjentów mimo leczenia za pomocą ASA charakteryzuje się HPR.Cel: Celem pracy było określenie wpływu podwojenia dawki ASA na reaktywność płytek krwi u stabilnych klinicznie pacjentów z cukrzycątypu 2 z HPR w trakcie przewlekłej terapii 75 mg ASA, z uwzględnieniem obiektywnej oceny przestrzegania zaleceń dotyczących przyjmowania leku.Metody: Badanie jest subanalizą prospektywnego, randomizowanego badania AVOCADO (Aspirin Versus/Or Clopidogrel in Aspirin-resistant Diabetics inflammation Outcomes study) z otwartą próbą, przeprowadzonego w I Katedrze i Klinice Kardiologii WarszawskiegoUniwersytetu Medycznego. W okresie od stycznia 2008 do sierpnia 2010 r. do badania włączono 304 stabilnych klinicznie pacjentóww wieku 30–80 lat z rozpoznaną przed co najmniej 6 miesiącami cukrzycą typu 2 leczoną doustnymi lekami hipoglikemizującymi i/lub insuliną, przyjmujących od co najmniej 3 miesięcy ASA w jednorazowej dawce 75 mg/d. Reaktywność płytek krwi oceniano przy użyciu 4 różnych metod: aparatu Platelet Function Analyzer (PFA)-100®, urządzenia VerifyNow®, stężenia tromboksanu-B2 w surowicy (sTXB2)oraz stężenia 11-dehydrotromboksanu-B2 w moczu (u11dhTXB2). Na podstawie wyniku badania aparatem PFA-100® kwalifikowanopacjentów do grupy z HPR (CEPI-CT < 193 s) lub grupy z niską reaktywnością płytek (LPR; CEPI-CT ≥ 193 s). Pacjentów z HPR losowowłączano, w stosunku ilościowym 2:3, do przyjmowania 150 mg ASA (grupa 1) lub klopidogrelu w dawce 75 mg/d. (grupa 2). Stosowaniesię do zaleceń regularnego przyjmowania ASA przeprowadzano na podstawie deklaracji pacjentów i oceny stężenia sTXB2. Po 8 tygodniachpodczas wizyty kontrolnej ponownie oceniano funkcję płytek krwi i podstawowych parametrów biochemicznych. Opisywaną subanalizę przeprowadzano wśród pacjentów z grupy 1.Wyniki: Wszystkie kliniczne i biochemiczne dane były dostępne w przypadku 260 pacjentów, którzy ukończyli badanie. Spośród badanej grupyu 2,3% (n = 6) osób zaobserwowano podwyższone (> 7200 pg/ml) stężenie sTXB2, sugerujące niestosowanie się do zaleceń przyjmowaniaASA, w związku z czym osoby te wyłączono z dalszych analiz. Spośród 254 pacjentów ostatecznie włączonych do analizy 35,4% (n = 90)stanowili chorzy z HPR, z czego 15% (n = 38) należało do grupy 1, a 20,5% (n = 52) do grupy 2. Po 8 tygodniach obserwacji w grupie 1 nastąpiła poprawa parametrów funkcji płytek krwi wyrażająca się istotnym wydłużeniem CEPI-CT [155 vs. 292 s; D (Q1–Q3): 111 (20–148) s;p < 0,001] oraz istotną redukcją stężenia sTXB2 [229,2 vs. 33,4 pg/ml; D (Q1–Q3): –101,3 (od –561,7 do –8,4) pg/ml; p = 0,001].Wnioski: Podwojenie dawki ASA u pacjentów z cukrzycą typu 2 i HPR w trakcie leczenia ASA w dawce 75 mg wiązało się z poprawąw zakresie reaktywności płytek krwi