Religiousness and acceptance of disease among patients with rheumatoid arthritis

Rheumatoid arthritis is chronic autoimmune disease of connective tissue system, which leads to disability. Religiousness and acceptance of disease help patients to abolish disease better. Doctors and nurses should pay attention not only to biological character of their patients' needs, but also to psychosocial and spiritual requirements. Taking patients' spiritual and religious sphere into consideration can contribute to improving healthcare and treatment results. Assessment of religiousness and acceptance of disease among patients with rheumatoid arthritis, and researching of interdependence between these variables. Research was conducted on 100 patients with rheumatoid arthritis. Diagnostic survey method and estimate were used in this study. Two standardised research tools were used: the scale of personal religiousness, the scale of disease acceptance and the authorial questionnaire. To do the statistical analysis, Pearson correlation was used. In the examined group the indicator of religiousness amounted to 3.6 on average, hesitated between 1.6 and 4.9. The majority examined (89%) was characterized by a personal religiousness. The indicator of disease acceptance amounted to 25 on average, hesitated between 11 and 40. Over half examined (58%) accepted their disease on the average level. The religiousness of patients didn't have a significant influence on approval of illness (r = -0.0041; p = 0.9677). Not every examined rheumatoid arthritis patient displayed the personal religiousness. In the clinical existing situation, spiritual-religious needs didn’t mean considerable for acceptance of disease

Effectiveness of nursing and non-professional caregivers' care for people with rheumatoid arthritis

Cel. Celem pracy była ocena skuteczności opieki podejmowanej przez pielęgniarki i opiekunów nieprofesjonalnych nad osobami z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS). Materiał i metody. Badanie przeprowadzono w 2015 r. na terenie oddziału reumatologicznego w Małopolsce. Grupę badaną stanowiły pielęgniarki i opiekunowie osób z RZS - łącznie 76 osób. Narzędziami badawczymi były autorskie arkusze skal: Skala Skuteczności Sprawowanej Opieki 1A i 1B, które poddano procesowi standaryzacji, oraz wystandaryzowana Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES) autorstwa Schwarzera oraz Jerusalem. Wyniki. Stopień skuteczności opieki sprawowanej przez pielęgniarki i opiekunów nieprofesjonalnych nad osobami z RZS uplasował się na poziomie średnim. Pielęgniarki prezentowały wysoki wskaźnik poczucia własnej kompetencji, który nie korelował ze skutecznością sprawowanej opieki. Występował natomiast silny związek między wynikiem skali GSES uzyskanym przez opiekunów nieprofesjonalnych a poziomem skuteczności ich opieki. Wnioski. Wysokie poczucie własnej kompetencji badanych pielęgniarek nie warunkowało wysokiego poziomu skuteczności sprawowanej opieki. Efektywność działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych personelu pielęgniarskiego można określić jako przeciętną, co skłania do przeprowadzenia bardziej szczegółowej analizy.Aim. The main aim of the study was to assess the effectiveness of care undertaken by nurses and non-professional caregivers of people with rheumatoid arthritis (RA). Material and methods. The study was conducted in 2015 in the Department of Rheumatology in Malopolska. In the study group were nurses and caregivers of people with RA - a total of 76 people. The research tools were copyright sheet scales: Care Effectiveness Scale 1A and 1B, which had undergone the process of standardization, and the standardized Generalized Self-Efficacy Scale by Schwarzer and Jerusalem. Results. The level of effectiveness of care provided by nurses and caregivers for people with RA was placed at the average level. The nurses presented a high rate of self-efficacy, which was not correlated with the effectiveness of care. There was a strong relationship between the non-professional caregivers’ results of the GSES scale and the level of care effectiveness. Conclusions. The high level of the nurses’ competence did not influence the high level of the care efficiency. Effectiveness of the nursing staff can be described as average, which makes more detailed analysis necessary

Effectiveness of care received from nurses and non-professional caregivers evaluated by patients with rheumatoid arthritis

Wstęp. Choroby reumatyczne przebiegają z epizodami remisji i zaostrzeń. W każdym z tych okresów chorzy muszą przystosowywać się do ograniczeń, jakie powstają w wyniku choroby, oraz przeorganizować swoje życie, często jednocześnie uzależniając się od osób drugich. Wysoki poziom sprawowanej i otrzymywanej opieki może pozytywnie wpływać na jakość życia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Cel. Celem pracy była ocena skuteczności otrzymywanej opieki od pielęgniarek i opiekunów nieprofesjonalnych oraz jej wpływu na wybrane obszary życia chorych na RZS. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w 2015 r. na terenie oddziału reumatologicznego w Małopolsce. W badaniach uczestniczyło 40 chorych na RZS. W badaniu wykorzystano autorskie narzędzie badawcze - Skalę Skuteczności Otrzymywanej Opieki (SSOop), którą poddano procesowi standaryzacji. Drugim narzędziem był Kwestionariusz Nottingham Health Profi le (NHP). Wyniki. Poziom skuteczności otrzymywanej opieki od pielęgniarek i opiekunów nieprofesjonalnych w opinii chorych na RZS był głównie na poziomie wysokim oraz umiarkowanym i nie różnił się. Jednakże wysoki poziom otrzymywanej opieki od opiekunów korelował z wysoką jakością życia chorych na RZS w skalach: reakcje emocjonalne oraz wyobcowanie społeczne (p < 0,01). Wnioski. Wysoki poziom skuteczności otrzymywanej opieki od opiekunów nieprofesjonalnych warunkował wysoką jakość życia chorych na RZS w obszarze psychospołecznym.Introduction. Rheumatic diseases have episodes of remission and exacerbation. In each of these periods, patients must adapt to the limits caused by disease and reorganize their lives. It often leads to being dependent on other persons. High levels of performed and received care can positively affect the quality of life of patients with rheumatoid arthritis (RA). Aim. The aim of this study was to assess the effectiveness of care received from nurses and non-professional caregivers and its impact on selected areas of life of patients with RA. Material and methods. The study was conducted in 2015 in the Department of Rheumatology in Malopolska. The study involved 40 patients with RA. In the study authors used their own research tool - Efficacy Scale of Received Care, which had undergone a process of standardization. The second tool was a questionnaire - Nottingham Health Profi le (NHP). Results. The level of effectiveness of the care received from nurses and non-professional caregivers in the opinion of RA patients was mainly at the level of high and moderate and did not differ. However, the high level of care received from caregivers correlated with the quality of life of patients with RA in reference to: emotional reactions and social alienation (p < 0.01). Conclusions. The high level of effectiveness of care received from non-professional caregivers conditioned the quality of life of the patients with rheumatoid arthritis in the psychosocial

Pain and functioning of patients with rheumatoid arthritis

Wprowadzenie. Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest chorobą przewlekłą prowadzącą do deformacji stawów i wymagającą stosowania długotrwałej terapii. Chorzy na RZS zmagają się z uporczywym bólem, sztywnością poranną i obrzękiem stawów. Ból, jako jeden z głównych obszarów życia, wpływa na jakość życia chorych. Cel. Ocena wpływu bólu na jakość życia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Materiał i metody badań. W badaniach wzięło udział 40 osób chorujących na RZS, 40 opiekunów nieprofesjonalnych tych chorych i 36 pielęgniarek sprawujących opiekę nad tymi chorymi. Posłużono się autorskim kwestionariuszem ankiety oraz wykorzystano trzy wystandaryzowane narzędzia badawcze: Skalę Skuteczności Otrzymywanej Opieki (SSOop), Skalę Skuteczności Sprawowanej Opieki (SSSop) oraz Kwestionariusz Nottingham Health Profile (NHP/Profil Zdrowia). Związek między poszczególnymi zmiennymi sprawdzono przy użyciu testu Chi2 oraz testu korelacji rang Spearmana, przyjmując poziom istotności dla p<0,05. Wyniki. Ponad połowa chorych na RZS cechowała się niską jakością życia uwarunkowaną bólem. Miało to wpływ na pogorszenie funkcjonowania pacjentów z RZS w sferze określonej jako "zainteresowania i hobby". Wykazano istotną zależność między aktywnością zawodową oraz wiekiem chorego a odczuwaniem bólu podczas chodzenia, stania i siedzenia. Pacjenci będący na rencie i emeryturze istotnie częściej odczuwali ból podczas chodzenia, a mający powyżej 60 lat znamiennie częściej podczas stania i siedzenia. Wykazano istotną zależność między niską jakością życia chorych uwarunkowaną bólem a ich zależnością od opiekunów. Chorzy z niską jakością życia byli bardziej zależni od pielęgniarek i opiekunów nieprofesjonalnych. Wnioski. Ból stawów towarzyszący RZS obniżał jakość życia chorych na RZS oraz istotnie ograniczał jedną ze sfer życia - zainteresowania i hobby. Niska jakość życia pacjentów z RZS uwarunkowana bólem w większym stopniu uzależnia ich od działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych sprawowanych przez pielęgniarki i opiekunów nieprofesjonalnych.Introduction. Rheumatoid arthritis (RA) is a chronic disease leading to deformation of joints and requiring the use of longterm therapy. Patients with RA are struggling with persistent pain, morning stiffness and joints’ swelling. Pain, as one of the major areas of life, affects the patients’ quality of life. Aim. The assessment of the impact of pain on the quality of life of patients with rheumatoid arthritis. Material and methods. The studies involved 40 people suffering from rheumatoid arthritis, 40 non-professional carers of these patients and 36 nurses being also involved in the care. A research questionnaire was used to that purpose as well as three standardized research tools: Scale of Effectiveness of the Obtained Care, Scale of the Efficiency of the Care and the Nottingham Health Profile (NHP/Health Profi le) questionnaire. The relatedness amongst the variables was tested using the Chi2 test and the Spearman correlation test, assuming the level signifi cance p < 0.05. Results. More than half of the diagnosed patients with RA indicated a low quality of life being affected by pain. This affected the functioning of the patients with rheumatoid arthritis in the area referred to as "interests and hobbies". The research demonstrated a signifi cant relationship between the professional activity and the age of the patient, and the feeling of pain while walking, standing or sitting. The patients claiming pension or retirement felt pain significantly more while walking, and those over 60 years old felt it signifi cantly more frequently while standing or sitting. The research demonstrated a significant correlation between the quality of life of the patients being affected by pain, and their dependence on the caregivers. The patients with a low quality of life were more dependent on nurses and non-professional caregivers. Conclusions. The joint pain accompanying the RA used to decrease the quality of life of the patients with RA, and substantially limited one of the spheres of life - interests and hobbies. A low quality of life of the patients affected by the RA pain condition makes them more dependent on the care-protective activities exercised by the nurses and the non-professional caregivers

Vismodegib in the treatment of basal cell carcinoma — Polish clinical experience in the frame of therapeutic program

Introduction. Vismodegib is a small-molecule inhibitor of the sonic hedgehog pathway, registered for the treat- ment of patients with metastatic or locally advanced basal cell carcinoma, who were disqualified from surgical excision or radiotherapy. The full treatment refund from the National Health Fund has been available in Poland since 1st January 2018. The aim of the study was to analyse the frequency of occurrence of adverse events based on CTCAE and the treatment results based on the RECIST 1.1 criteria, in a group of patients treated for six or 12 months with vismodegib.  Material and methods. The patient database was gathered from three sites and consisted of 42 patients, who represented 53.8% of the patients treated with vismodegib in Poland. The duration of the treatment ranged between three weeks and 68 months. The median of the treatment period was 8.25 months (0.75–68); the median of the observation of patients treated for less than 12 months was eight months (6–11), and for those treated for more than 12 months it was 14 months (12–68).  Results. The summary of the treatment results after six and 12 months was performed on 29/42 and 17/42 patients accordingly. Complete response was achieved in 3/29 (10.3%) and 3/16 (17.6%) patients after six and 12 months of treatment, respectively, partial response in 13/29 (44.8%) and 5/16 (29.4%) patients, respectively, and stable disease in 13/29 (44.8%) and 8/16 (50.0%) patients, respectively. Progression of the disease was experienced by 7/42 (16.6%) patients within the period of 3–28 months of treatment. One patient with brain metastases died due to the progression of the disease. Adverse events were reported in 31/42 (73.8%) patients, more than one adverse event in a single patient was reported in 22/42 (52.3%) patients. No serious adverse events were observed.

Wismodegib w leczeniu zaawansowanego raka podstawnokomórkowego skóry — polskie doświadczenia kliniczne w ramach programu lekowego

Wstęp. Wismodegib to małocząsteczkowy inhibitor szlaku sygnałowego Hedgehog zarejestrowany do leczenia pacjentów, u których stwierdzono raka podstawnokomórkowego w fazie choroby przerzutowej lub miejscowo zaawansowanego raka podstawnokomórkowego niespełniającego kryteriów leczenia chirurgicznego lub radiote- rapeutycznego. Od 1 stycznia 2017 roku dostępne jest na terenie Polski leczenie w ramach programu lekowego refundowanego przez NFZ.  Celem pracy była analiza grupy chorych zakwalifikowanych do terapii wismodegibem, uwzględniająca ocenę częstości występowania działań niepożądanych wraz z określeniem ich stopnia nasilenia według CTCAE oraz wyniki leczenia po 6 i 12 miesiącach zgodnie z kryteriami RECIST 1.1. Materiał i metody. Dane dotyczące chorych pochodziły z trzech ośrodków, które w sumie prowadziły 42/78 (53,8%) pacjentów leczonych w Polsce od początku trwania programu lekowego. Czas leczenia chorych był bardzo zróżnicowany i zawierał się pomiędzy 3 tygodniami a 68 miesiącami. Mediana czasu leczenia wyniosła 8,25 miesiąca (0,75–68), mediana czasu obserwacji pacjentów leczonych krócej lub dłużej niż 12 miesięcy — wyniosła odpowiednio 8 miesięcy (6–11) i 14 miesięcy (12–68).  Wyniki. Podsumowanie danych po 6 i 12 miesiącach leczenia było możliwe odpowiednio u 29/42 i 17/42 chorych. Całkowitą odpowiedź uzyskano u 3/29 (10,3%) oraz u 3/16 (17,6%) pacjentów po odpowiednio 6 i 12 miesiącach leczenia, częściową odpowiedź odnotowano odpowiednio u 13/29 (44,8%) i 5/16 (29,4%) pacjentów, stabilizację choroby uzyskano odpowiednio u 13/29 (44,8%) i 8/16 (50,0%). Progresję choroby stwierdzono u 7 z 42 chorych (16,6%) w okresie 3–28 miesięcy od rozpoczęcia leczenia. Odnotowano 1 przypadek zgonu z powodu progresji choroby u pacjenta z obecnymi przerzutami do mózgu w momencie kwalifikacji do udziału w programie. Działania niepożądane wystąpiły u 31/42 (73,8%), a liczne działania niepożądane u tego samego pacjenta wystąpiły u 22/42 (52,3%) chorych. Nie odnotowano żadnego przypadku poważnych działań niepożądanych

Religiousness and acceptance of disease among patients with rheumatoid arthritis

Wstęp: Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), to przewlekła autoimmunologiczna choroba układowa tkanki łącznej, prowadząca do niepełnosprawności. Religijność i akceptacja choroby pomagają pacjentom lepiej znosić chorobę. Lekarz, pielęgniarka powinni uwzględniać w swojej praktyce potrzeby pacjentów nie tylko natury biologicznej, ale także psychospołeczne i duchowe. Branie pod uwagę sfery duchowo-religijnej pacjentów, może przyczyniać się do poprawy opieki oraz wyników leczenia. Cel pracy: Ocena religijności i akceptacji choroby wśród pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz zbadanie zależności pomiędzy tymi zmiennymi. Materiał i metody: Badaniami objęto 100 osób chorujących na RZS. W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego i szacowania. Zastosowano dwa wystandaryzowane narzędzia badawcze: Skalę Religijności Personalnej, Skalę Akceptacji Choroby oraz autorski kwestionariusz ankiety. Do analizy statystycznej użyto współczynnika korelacji liniowej Pearsona i testu t-studenta Za istotne przyjęto prawdopodobieństwo testowe na poziomie p<0,05.Wyniki: W badanej grupie wskaźnik religijności wyniósł średnio 3,6, wahał się między 1,6 a 4,9. Większość badanych (89%) charakteryzowało się religijnością personalną. Wskaźnik akceptacji choroby wyniósł średnio 25, wahał się między 11 a 40. Ponad połowa badanych (58%) akceptowała swoją chorobę na średnim poziomie. Religijność pacjentów nie miała istotnego wpływu na akceptację choroby (r=-0,0041; p=0,9677). Także rodzaj stosowanego leczenia nie wpłynął znamiennie na poziom akceptacji choroby (t=-0,36; p=0,7163). Wnioski: Pacjenci z RZS cechowali się zróżnicowaną religijnością i różnym poziomem akceptacji choroby. Nie każdy badany pacjent przejawiał religijność personalną, jak również w istniejącej sytuacji klinicznej potrzeby duchowo-religijne oraz rodzaj i wyniki leczenia nie miały istotnego znaczenia w akceptacji choroby.Introduction: Rheumatoid arthritis is chronic autoimmune disease of connective tissue system, which leads to disability. Religiousness and acceptance of disease help patients to abolish disease better. Doctors and nurses should pay attention not only to biological character of their patients’ needs, but also to psychosocial and spiritual requirements. Taking patients’ spiritual and religious sphere into consideration can contribute to improving healthcare and treatment results. Aim: Assessment of religiousness and acceptance of disease among patients with rheumatoid arthritis, and researching of interdependence between these variables.Material and method: Research was conducted on 100 patients with rheumatoid arthritis. Diagnostic survey method and estimate were used in this study. Two standardised research tools were used: the scale of personal religiousness, the scale of disease acceptance and the authorial questionnaire. To do the statistical analysis, Pearson correlation coefficient and Student’s T-test were used. Probability value on level p<0,05 was regarded significant.Results: In the examined group the indicator of religiousness amounted to 3.6 on average, hesitated between 1.6 and 4.9. The majority examined (89%) was characterized by a personal religiousness. The indicator of disease acceptance amounted to 25 on average, hesitated between 11 and 40. Over half examined (58%) accepted their disease on the average level. The religiousness of patients didn’t have a significant influence on approval of illness (r = -0.0041; p = 0.9677). The type of the applied treatment didn’t also affect the level of disease acceptance characteristically (t = -0.36; p = 0.7163).Conclusions: Rheumatoid arthritis patients are marked by diversified religiousness and a split level of disease acceptance. Not every examined patient displayed the personal religiousness. In the clinical existing situation, spiritual-religious needs, the kind and results of the treatment didn’t mean considerable for acceptance of disease

Antiphospholipid Syndrome- guidebook for women in pregnancy

Wstęp: Zespół Antyfosfolipidowy (APS - ang. Antiphospholipid Syndrome) jest jedną z częstszych chorób autoimmunologicznych, która u kobiet w ciąży powoduje liczne powikłania położnicze. Prawidłowo postawione rozpoznanie położnicze, właściwa profilaktyka i leczenie prowadzą zwykle do urodzenia donoszonego noworodka.Cel: Celem pracy było stworzenie poradnika dla kobiet w ciąży, który w przystępny sposób pomógłby im uzyskać podstawową wiedzę na temat Zespołu Antyfosfolipidowego oraz dostarczył rad w walce z chorobą.Metoda i narzędzia badawcze: Pracę napisano z wykorzystaniem metody monograficznej, techniki analizy piśmiennictwa. Jako narzędzie badawcze zastosowano publikacje zwarte i czasopisma naukowe z lat 2006 - 2010. Wyniki i wnioski: W pierwszej części pracy przedstawiono definicję, etiopatogenezę oraz przebieg Zespołu Antyfosfolipidowego. Opisano sposoby diagnozowania i leczenia oraz wymieniono powikłania jakie niesie za sobą ta choroba. W drugiej części, dzięki wykorzystanej literaturze został stworzony poradnik dla kobiet w ciąży. Ma on na celu w przejrzysty i prosty sposób ukazać, na czym polega Zespół Antyfosfolipidowy, jakie niesie za sobą konsekwencje, jak go leczyć i jak postąpić w chwili jego wystąpienia.Introduction: Antiphospholipid Syndrome is one of the most common autoimmune diseases, which can lead to many obstetric complications in pregnant women. An appropriate obstetric diagnosis, proper prevention and treatment usually lead to the birth of a full-term newborn.Aim: The aim of this study was to develop the guidance for pregnant women, which in an accessible way can help them gain basic knowledge of Antiphospholipid Syndrome and provide advice in the fight against disease.Method and research tools: The work was written using the monographic method and technique of literature analysis. Non-serial publications and scientific journals from years 2006-2010 were used as research tool.Results and conclusions: The first part presents the definition, etiopathogenesis and course of Antiphospholipid Syndrome. Methods of diagnosis and treatment and list of complications which may be caused by the disease were described. In the second part, thanks to used literature the guidance for pregnant women was created. It aims in clear and simple way to show what is Antiphospholipid Syndrome, what consequences it may carry, how to treat and what to do at the time of occurrence

Ból a funkcjonowanie chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów

Wprowadzenie. Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest chorobą przewlekłą prowadzącą do deformacji stawów i wymagającą stosowania długotrwałej terapii. Chorzy na RZS zmagają się z uporczywym bólem, sztywnością poranną i obrzękiem stawów. Ból, jako jeden z głównych obszarów życia, wpływa na jakość życia chorych. Cel. Ocena wpływu bólu na jakość życia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Materiał i metody badań. W badaniach wzięło udział 40 osób chorujących na RZS, 40 opiekunów nieprofesjonalnych tych chorych i 36 pielęgniarek sprawujących opiekę nad tymi chorymi. Posłużono się autorskim kwestionariuszem ankiety oraz wykorzystano trzy wystandaryzowane narzędzia badawcze: Skalę Skuteczności Otrzymywanej Opieki (SSOop), Skalę Skuteczności Sprawowanej Opieki (SSSop) oraz Kwestionariusz Nottingham Health Profile (NHP/Profil Zdrowia). Związek między poszczególnymi zmiennymi sprawdzono przy użyciu testu Chi2 oraz testu korelacji rang Spearmana, przyjmując poziom istotności dla p<0,05. Wyniki. Ponad połowa chorych na RZS cechowała się niską jakością życia uwarunkowaną bólem. Miało to wpływ na pogorszenie funkcjonowania pacjentów z RZS w sferze określonej jako "zainteresowania i hobby". Wykazano istotną zależność między aktywnością zawodową oraz wiekiem chorego a odczuwaniem bólu podczas chodzenia, stania i siedzenia. Pacjenci będący na rencie i emeryturze istotnie częściej odczuwali ból podczas chodzenia, a mający powyżej 60 lat znamiennie częściej podczas stania i siedzenia. Wykazano istotną zależność między niską jakością życia chorych uwarunkowaną bólem a ich zależnością od opiekunów. Chorzy z niską jakością życia byli bardziej zależni od pielęgniarek i opiekunów nieprofesjonalnych. Wnioski. Ból stawów towarzyszący RZS obniżał jakość życia chorych na RZS oraz istotnie ograniczał jedną ze sfer życia - zainteresowania i hobby. Niska jakość życia pacjentów z RZS uwarunkowana bólem w większym stopniu uzależnia ich od działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych sprawowanych przez pielęgniarki i opiekunów nieprofesjonalnych.Introduction. Rheumatoid arthritis (RA) is a chronic disease leading to deformation of joints and requiring the use of longterm therapy. Patients with RA are struggling with persistent pain, morning stiffness and joints’ swelling. Pain, as one of the major areas of life, affects the patients’ quality of life. Aim. The assessment of the impact of pain on the quality of life of patients with rheumatoid arthritis. Material and methods. The studies involved 40 people suffering from rheumatoid arthritis, 40 non-professional carers of these patients and 36 nurses being also involved in the care. A research questionnaire was used to that purpose as well as three standardized research tools: Scale of Effectiveness of the Obtained Care, Scale of the Efficiency of the Care and the Nottingham Health Profile (NHP/Health Profi le) questionnaire. The relatedness amongst the variables was tested using the Chi2 test and the Spearman correlation test, assuming the level signifi cance p < 0.05. Results. More than half of the diagnosed patients with RA indicated a low quality of life being affected by pain. This affected the functioning of the patients with rheumatoid arthritis in the area referred to as "interests and hobbies". The research demonstrated a signifi cant relationship between the professional activity and the age of the patient, and the feeling of pain while walking, standing or sitting. The patients claiming pension or retirement felt pain significantly more while walking, and those over 60 years old felt it signifi cantly more frequently while standing or sitting. The research demonstrated a significant correlation between the quality of life of the patients being affected by pain, and their dependence on the caregivers. The patients with a low quality of life were more dependent on nurses and non-professional caregivers. Conclusions. The joint pain accompanying the RA used to decrease the quality of life of the patients with RA, and substantially limited one of the spheres of life - interests and hobbies. A low quality of life of the patients affected by the RA pain condition makes them more dependent on the care-protective activities exercised by the nurses and the non-professional caregivers