5 research outputs found
ํด์์์ ์งํ์ ๊ธฐ์ ์์์ผ์ ํ๋ญ์ค์ ๊ฑฐ๋
ํ์๋
ผ๋ฌธ (๋ฐ์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ ์์ฐ๊ณผํ๋ํ ์ง๊ตฌํ๊ฒฝ๊ณผํ๋ถ, 2017. 8. ๊น๊ท๋ฒ.Submarine groundwater discharge (SGD) into coastal waters is an important pathway for transporting nutrients to the ocean. Although the fluxes of SGD and associated nutrient discharge to the ocean at local and regional scales have been well studied, detailed estimates and models of SGD-related nutrient inputs to coastal waters on a global scale are few in number. Therefore, in this study, the global magnitude of SGD and its associated nutrient fluxes into the global ocean were estimated using a radium isotope (228Ra). The re-estimated magnitude of global SGD flux was approximately 1โ1.5 times the river discharge and SGD-derived nutrient fluxes were comparable to the river-driven fluxes to the global ocean. These results imply that SGD is a critical source of nutrients to the ocean and therefore plays a critical role in marine productivity.
Nutrient fluxes through SGD can be calculated by multiplying the endmember concentrations of nutrients in groundwater by the SGD flux. However, groundwater nutrient concentrations are altered through biogeochemical reactions in the subterranean estuary (STE), where mixing between groundwater and aquifer solids occurs, prior to entering the ocean. Furthermore, the adsorption and desorption behaviors of silicon (Si) and phosphorus (P) in the STE have not been investigated although these processes influence Si and P fluxes through SGD. Based on laboratory experiments, rapid desorption of P (5โ20 ฮผmol/L) occurred from the sediment columns when Si was 40โ90% removed in the initial stage within the first 24 hours. These results suggest that Si adsorption can result in significant P desorption from sediments in the STE into seeping groundwater.
Nutrient inputs via SGD play a significant role in nutrient cycling and primary productivity in the coastal ocean. This study based on seasonal sampling campaigns shows that SGD plays a critical but different role in nutrient budgets and stoichiometry in coastal waters off a volcanic island depending on open-ocean nutrient conditions. When bay seawater was influenced by the N-limited Tsushima Current, SGD was the major source of DIN in N-limited bay waters. SGD was also the absolute source of DIP in P-depleted bay waters that were influenced by P-limited Changjiang River diluted water (CDW). In addition, excessive inputs of nutrients from SGD resulted in an almost complete transfer of SGD-derived nutrients to the open ocean during the season in which a large flux of SGD occurs.1. Introduction 1
1.1. Submarine groundwater discharge 1
1.2. Behaviors of nutrients in the subterranean estuary 4
1.3. Nutrient fluxes via submarine groundwater discharge and biological effects in the coastal ocean 6
1.4. Aims and the scope of study 10
2. Estimation of global magnitude of submarine groundwater discharge 13
2.1. Introduction 13
2.2. Data compilations 17
2.3. Results and discussion 19
2.3.1. Effects of geographical gridding methods 19
2.3.2. Effects of groundwater salinity 23
2.3.3. Revisiting basin-scale SGD magnitude estimations 27
2.4. Conclusions 33
3. Nutrients fluxes via submarine groundwater discharge to the global ocean 34
3.1. Introduction 34
3.2. Materials and methods 37
3.2.1. Data compilations and the SGD-driven net nutrient fluxes 37
3.2.2. Geographical gridding method and the effects of salinity 40
3.3. Results and discussion 44
3.3.1. Effects of geographical gridding methods 44
3.3.2. Effects of groundwater salinity 46
3.3.3. Global SGD-driven nutrient fluxes 51
3.4. Conclusions 55
4. Behaviors of silicate and phosphate in subterranean estuaries 56
4.1. Introduction 56
4.2. Materials and methods 59
4.2.1. Sampling 59
4.2.2. Sediment column experiments 61
4.2.3. Beaker experiments 65
4.2.4. Bottle experiments 67
4.3. Results 69
4.3.1. Sediment column experiments 69
4.3.2. Beaker and bottle experiments 73
4.4. Discussion 76
4.4.1. Adsorption of Si from groundwater to sediments 76
4.4.2. Desorption of P from sediments to groundwater 78
4.4.3. Effects of pH and salinity on P-Si exchange 80
4.5. Conclusions 82
5. Contributions of groundwater-borne nutrients to coastal waters off a volcanic island 83
5.1. Introduction 83
5.2. Materials and methods 86
5.2.1. Study area 86
5.2.2. Sampling and analyses 89
5.3. Results and discussion 90
5.3.1. Concentrations of nutrients in groundwater, outer-bay seawater, and bay seawater 90
5.3.2. Contributions of SGD on nutrient budgets 95
5.4. Conclusions 102
6. Summary and conclusions 103
Bibliography 105
Abstract (in Korean) 133
Appendix 136
Publications and Presentations 148Docto
ํ๊ตญ ์์๊ต์ฌ์ ์ํ์์ ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์ํ์์ ์์ ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ๋ํ ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ
ํ์๋
ผ๋ฌธ (๋ฐ์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ ์ฌ๋ฒ๋ํ ์ํ๊ต์ก๊ณผ, 2017. 8. ๊ถ์ค๋จ.์ด ์ฐ๊ตฌ๋ ํ๊ตญ์ ์ํ๊ต์ค์ ๋ฌธํ์ ํน์ฑ์ ์ดํดํ๊ธฐ ์ํ ์๋ฐ์ ์ด์, ์ํ๊ต์ค ๋น๊ต ์ฐ๊ตฌ์์ ํ๊ตญ์ ์ํ๊ต์ค์ ๊ด์ฌ์ ์ด๊ตฌํ๊ธฐ ์ํ ํ์์ฑ์ ์ํด ์งํ๋์๋ค. ํนํ, ๊ตญ์ ํ์
์ฑ์ทจ๋ ํ๊ฐ์์ ์ฐ์ํ ์ฑ๊ณผ๋ฅผ ๋ณด์ธ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ๋ํ ๊ต์ก๊ณ์ ๊ด์ฌ์ด ์ฆ๋ ๋๊ณ ์๋ ์์ ์, ํ๊ตญ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ์ํ๊ต์ค ์ฌ๋ก์ ๊ต์ค ๋ฌธํ๋ฅผ ๋ถ์ํ์๋ค.
์ํ๊ต์ค์ ๋ฌธํ์ ํน์ฑ์ ํด์ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ, ๊ตฌ์ฑ์ฃผ์ ๊ด์ ๊ณผ ์ฌํ๋ฌธํ์ ๊ด์ ์ ํตํฉํ Paul Cobb์ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ์ค์ฌ์ผ๋ก ๋ฏธ์์ ์ธ ๊ต์ค ๋ฌธํ๋ฅผ ํ์ํ์๋ค. ์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ๊ต์ฌ์ ํน์ ํ ์ค์ฌ ์ ๋ต์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ์ฑ์ทจ๋๋ ์ํ์ ๋ฌธํ๋ก ๊ตญํ ํ์ง ์๊ณ , ๊ต์ฌ์ ์ํด ์ง์ง๋๋ ๊ท๋ฒ, ๋ฉํ์ธ์ง, ๋ฌธ์ ํด๊ฒฐ์ ์ํ ๋ฐ๊ฒฌ์ ๋ฑ์ ํฌํจํ ๊ฐ๋
์ผ๋ก ํ์ฅํ์๋ค. ๋ํ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ๊ต์ค ๊ตฌ์ฑ์์ ์ฐธ์ฌ์ ์๋ฏธํ์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ๋ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํด์ํ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก, ๊ต์ค ๊ณต๋์ฒด๋ฅผ ์ค์ฒ๊ณต๋์ฒด ๊ด์ ์ผ๋ก ํด์ํ์ฌ, ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ด ์ค์ฒ๊ณต๋์ฒด์ ์ฐธ์ฌ์ ๊ฐ์ฒดํ์ ๊ณผ์ ์์ ์ด๋ป๊ฒ ๋ํ๋๋์ง ํด์ํ์๋ค.
ํํธ ๊ต์ค ์์
์ ๊ต์ฌ์ ํ์๋ค์ ๋ฏธ์์ ์ธ ์ํธ์์ฉ ๋ฟ ์๋๋ผ, ๋ณด๋ค ๋ฐ๊นฅ ์์ค์์ ์ํฅ์ ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๋๋ค. ๊ต์ค ์์ค, ์ ๋์ ์์ค, ์ฌํ๋ฌธํ์ ์์ค์ ์ํฉ๋ค์ ์๋ก๊ฐ ๋ถ๋ฆฌ๋์ด ๋
๋ฆฝ์ ์ผ๋ก ์กด์ฌํ์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ํ๊ต์ค ๋ฌธํ๋ ํ๊ต์ ์ ๋, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ณด๋ค ๊ฑฐ์์ ์์ค์ ์ฌํ๋ฌธํ์ ์ธ ์ํฉ์ผ๋ก๋ถํฐ ์ํฅ์ ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๋๋ค. ์ด์ ์ฐ๊ตฌ์๋ ์ํ๊ต์ค์ ๋ฏธ์์ ์ธ ์ํ๊ต์ค ๋ฌธํ์ ํน์ฑ์ผ๋ก ๋ฐํ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ์ข ๋ ๊ฑฐ์์ ์ธ ๊ด์ ์์ ํด์ํ์๋ค. ํนํ ๋ถ์ ์๋ฃ๋ก ์์ง๋ ์ ์๋ ์ ๋์ ์ฐจ์์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ์ด ๊ตญ๊ฐ ๊ต์ก๊ณผ์ , ๊ต๊ณผ์ ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ํ๊ฐ์ฒด์ ๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก ํด์ํ์๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ์ ์ฐธ์ฌํ ๊ต์ฌ๋ ํ๊ต ํ์ฅ์์ ๊ฐ๋ฅด์น๊ณ ์๋ ์ํ ๊ต์ฌ ์ค์์ ๊ฐ์ฅ ์์ ์ง์๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ ํ๊ตญ์ ์์๊ต์ฌ 1์ธ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ 1์ธ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ทธ ๊ต์ฌ๋ค์๊ฒ ์์
์ ๋ฐ์ ํ๊ตญ์ ์คํ๊ต 3ํ๋
ํ์๋ค๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ์ค๋ฑํ๊ต 3ํ๋
ํ์๋ค์ด ์ฐธ์ฌํ์๋ค. ์ฐธ์ฌ ๊ด์ฐฐํ ์์๊ต์ฌ์ ์์
์ ์ด 9์ฐจ์๋ก ๋คํญ์์ ์ธ์๋ถํด ๋จ์ ์ด์์ผ๋ฉฐ, ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์์
์ ์ด 6์ฐจ์๋ก ํฉ๋๊ณผ ๋ฎ์ ๋จ์์ด์๋ค. ์์
์ ๋ดํ๋ฅผ ๋ถ์ํ์ฌ ๊ฐ ๊ต์ค์ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ๋ฐํ๊ณ , ๊ฐ ์์
์ฌ๋ก์์ ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ํ๊ต ๋ฐ์ ์ ๋์ ์ฐจ์๊ณผ์ ๊ด๋ จ์ฑ์ ํด์ํ๊ธฐ ์ํด ๊ฐ ๊ตญ์ ๊ต์ก ๊ด๋ จ ๋ฌธ์์ ์ ํ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ๋ถ์ํจ๊ณผ ๋์์ ์ฐ๊ตฌ์ฐธ์ฌ์์ ๊ฒ์ฆ ์ธํฐ๋ทฐ๋ฅผ ์งํํ์๋ค.
ํ๊ตญ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ์ํ์์
์ ๋ฏธ์์ ์ผ๋ก ๋ถ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ ์ํ์์
์ฌ๋ก์์ ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ 8๊ฐ์ง๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ ์์
์ฌ๋ก์์ ๊ณตํต์ ์ผ๋ก ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ์ํ์ ์ผ๋ก ์์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ์ค๋ช
๊ณผ ์ค๋ช
๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ ๊ท๋ฒ, ๋ฌธ์ ํด๊ฒฐ ๊ณผ์ ๋ฐ ์ฆ๋ช
์ ์ด๋ป๊ฒ ํํํ ๊ฒ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ, ๋ฌด์์ด ์ํ์ ์ผ๋ก ๋ ํจ์จ์ ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ, ์ํ์ ์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ ์์ด๋์ด์ ๋ํ ๊ท๋ฒ, ์ํ์ ํํ์ ์ด๋ป๊ฒ ์ฐ๋ ๊ฒ์ด ์ข์์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์์๋ง ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ์ํ์ ๋ฌธ์ ํด๊ฒฐ์ ์ํด ์ด๋ป๊ฒ ์ ๋ต์ ์ธ์ธ ๊ฒ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ์ด๋ฉฐ, ํ๊ตญ์ ์ํ๊ต์ค์์๋ง ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ์ด๋ค ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ ์ข์ ๋ฌธ์ ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ๊ณผ ๋ฌด์์ด ์ํ๊ต์ค์์ ๋
ผ์ ๋ ๋งํ ๋ด์ฉ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ์ด๋ค.
๊ฐ๊ฐ์ ๊ต์ค์์ ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ๋ค์ํ ์์์ ๋น๊ต ํ์๊ณ , ๊ทธ๋ฌํ ์์์ผ๋ก ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ด ํ๊ต ๋ฐ์ ์ ๋์ ์ธ ํ์ ํนํ, ๊ตญ๊ฐ ๊ต์ก๊ณผ์ , ๊ต๊ณผ์, ํ๊ฐ ์ฒด์ ๋ฑ๊ณผ์ ๊ด๋ จ์ฑ์ ๋ถ์ํ์๋ค. ์ํ์ ์ผ๋ก ์์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ์ค๋ช
๊ณผ ์ค๋ช
๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ ๊ท๋ฒ์ ๋ํด ํ๊ตญ์ ์์๊ต์ฌ์ ์์
์ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์์
๋ณด๋ค ๋ ๋ค์ํ ์์์ ๋ณด์๋ค. ๋ ๊ต์ค์์ ์ํ์ ์ฉ์ด๋ฅผ ์ ํํ๊ฒ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ๋ผ๋ ๊ณตํต์ ์ผ๋ก ๋ํ๋๋ ์์์ด ํ์ธ ๋์๋ค. ์ํ์ ์ฉ์ด์ ์๋ฐํ ์ฌ์ฉ์ ๋ํ ํ๊ตญ์ ์์๊ต์ฌ์ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ์์๊ต์ฌ์ ๊ด์ ์ ๊ฐ ๋๋ผ์ ๊ตญ๊ฐ ๊ต์ก๊ณผ์ ๊ณผ ํ๊ฐ์ ๊ด๋ จํ์ฌ ์ค๋ช
๋์๋ค.
ํ๊ตญ์ ์์๊ต์ฌ์ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์์
์์ ๋ฐํ๋ ๋ฌธ์ ํด๊ฒฐ ๊ณผ์ ๋ฐ ์ฆ๋ช
์ ์ด๋ป๊ฒ ํํํ ๊ฒ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ์ ์์๋ค์ ๊ฐ ๋๋ผ์ ์งํํ๊ฐ์์ ๊ธฐ๋๋๋ ํ์์ ๋ฐ๋ผ ํํ ๋ฐฉ๋ฒ ๋ฐ ํ์์ ์๋ฐ์ฑ ๋ฑ์ ์ฐจ์ด๊ฐ ์์์ด ๋๋ฌ๋ฌ๋ค. ๋ํ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ๊ตญ๊ฐ ๊ต์ก๊ณผ์ ์์ ๊ฐ์กฐํ๋ ๋ฌธ์ ํด๊ฒฐ๊ณผ ๋ฉํ์ธ์ง ์ ๋ต์ ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์์
์์ ์ฃผ๋ก ๋ํ๋๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ํ์ฑ์ ์ํฅ์ ์ค ๊ฒ์ผ๋ก ๋ถ์๋์๋ค. ์ฆ, ์ ๋์ ์์ค์์ ๊ต์ค์ด ์ฒํด ์๋ ๊ต์ก๊ณผ์ ์ด๋ ํ๊ฐ ์ฒด๊ณ๋ ๊ต์ค์ ๋ฏธ์์ ์ธ ๋ฌธํ ํ์์ธ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ๋ฐํ์๋ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ฉฐ, ์ข ๋ ์ธ๋ถ์ ์ผ๋ก ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ ์์์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๊ณ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ถ์๋์๋ค.
๊ทธ๋์ ํ๊ตญ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ์ํ๊ต์ค์ ๋์์์ ๊ตญ๊ฐ๋ค๊ณผ ๋์ผํ ํน์ฑ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค๊ณ ํด์๋์ด ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ด ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๊ทธ๋์ ๋์์์ ์ํ๊ต์ค์ ๊ฑฐ์์ ์ธ ์ฌํ๋ฌธํ์ ์ธ ๋งฅ๋ฝ์ผ๋ก๋ง ์ ๊ทผํด ์ ๊ต๋ฌธํ์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ ์์
์ผ๋ก ํด์ํ๋ ค๋ ์๋์ ๋ฐฉํฅํค๋ฅผ ์ฌ์กฐ์ ํ ํ์๊ฐ ์์์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. ์ฆ ๊ต์ฌ์ ํ์๋ค์ด ๊ต์ค ํ์ฅ์์ ๋ง๋ค์ด ๋ด๋ ๋ฏธ์์ ์ธ ๊ต์ค ๋ฌธํ์ ํจ๊ป ๊ฑฐ์์ ์ธ ๋งฅ๋ฝ์ด ๋
ผ์ ๋ ํ์๊ฐ ์์์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค.
ํ๊ตญ์ ์์๊ต์ฌ 1์ธ์ ์ํ์์
๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ 1์ธ์ ์ํ์์
์ ๋น๊ต ๋ถ์ํ ์ด ์ฐ๊ตฌ๋ ํ๊ตญ์ ์ํ๊ต์ค์ ๋ค๋ฅธ ๋๋ผ์ ์ํ ์์
๊ณผ ๋น๊ต ๋ถ์ํจ์ผ๋ก์จ, ํ๊ตญ์ ์ํ๊ต์ค์ ๋ณด๋ ๋ด๋ถ์์ ๊ด์ ์ ํ๋ถํ๊ฒ ํ๋ฉฐ, ํ๊ตญ ์ํ๊ต์ค์ ํน์ฑ์ ๋ํ ์ดํด์ ํญ์ ํ์ฅ์ํจ๋ค. ๋ํ ์ด ์ฐ๊ตฌ๋ ๊ตญ์ ์ ์ผ๋ก ํ๊ตญ์ ์ํ๊ต์ค์ ์๋ฆฌ๊ธฐ ์ํ ์๋๋ก ์ธ๋ถ์์ ๊ด์ ์์ ํ๊ตญ์ ์ํ๊ต์ค์ ์กฐ๋งํ๋๋ฐ ๋์์ ์ค ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ธฐ๋ํ๋ค.I. ์๋ก 1
1. ์ฐ๊ตฌ์ ํ์์ฑ 1
2. ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ 5
3. ์ฐ๊ตฌ์ง๋ฌธ 9
4. ์ฉ์ด์ ์ ์ 10
II. ์ํ๊ต์ค์ ๋ฌธํ์ ํน์ฑ 12
1. ์์ง์ ์ํธ์์ฉ ๊ด์ ์์ ๋ฏธ์์ ์ํ๊ต์ค์ ์ดํด 13
๊ฐ. ์ํ๊ต์ค์ ์ํธ์์ฉ ํจํด 13
๋. ๊ต์ค์ ์ํ์ ํ๋๊ณผ ํ์ต์ ๋ํ ํด์ํ: ๋ฐํ์ ๊ด์ 16
๋ค. ๊ต์ค์ ์ํ์ ํ๋๊ณผ ํ์ต์ ๋ํ ํด์ํ์ ํ์ฅ 19
2. ์ค์ฒ๊ณต๋์ฒด๊ด์ ์์ ๋ฏธ์์ ๊ต์ค ๋ฌธํ ์ดํด 23
๊ฐ. ์ค์ฒ๊ณต๋์ฒด๋ก์์ ์ํ๊ต์ค ๊ณต๋์ฒด 23
๋. ์ค์ฒ๊ณต๋์ฒด ์์์ ๊ท๋ฒ์ ์๋ฏธํ์ ๊ณผ์ ์ดํด 28
3. ์ํ๊ต์ค ๋ฌธํ๋ฅผ ์ดํดํ๊ธฐ ์ํ ๊ฑฐ์์ ๊ด์ 29
4. ์ํ ๊ต์ค ๋ฌธํ ๋ถ์ํ 34
III. ํ๊ตญ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ์ํ ๊ต์ค์ ๋ํ ์ดํด 36
1. ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ์ํ๊ต์ค์ ๋ํ ์ดํด 36
๊ฐ. ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๊ต์ก์ ํน์ง 36
๋. ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ๊ต์ก ์ฒด๊ณ์ ๊ต์ก๊ณผ์ 40
๋ค. ํ๊ตญ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ์ํ๊ณผ ๊ต์ก๊ณผ์ ๋ฐ ๊ต๊ณผ์: ์ธ์๋ถํด ํ์ต์ ์ค์ฌ์ผ๋ก 48
๋ผ. ํ๊ตญ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด์ ์ํ๊ณผ ๊ต์ก๊ณผ์ ๊ณผ ๊ต๊ณผ์: ๋ฎ์๊ณผ ํฉ๋์ ์ค์ฌ์ผ๋ก 55
2. ๊ตญ์ ๋น๊ต ์ฐ๊ตฌ์์์ ํ๊ตญ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ์ํ์์
62
๊ฐ. LPS์์ ํ๊ตญ์ ์ํ์์
๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ 65
๋. LPS์์ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ์ํ์์
๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ 66
IV. ์ฐ๊ตฌ ๋ฐฉ๋ฒ 69
1. ์ฐ๊ตฌ ์ฐธ์ฌ์ 69
๊ฐ. ํ๊ตญ ์์๊ต์ฌ A์ ์ํ๊ต์ค ํ๊ฒฝ 70
๋. ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ B์ ์ํ๊ต์ค ํ๊ฒฝ 73
2. ์ฐ๊ตฌ ๋ฐฉ๋ฒ ๋ฐ ์ ์ฐจ 78
3. ์๋ฃ์ ์์ง๊ณผ ๋ถ์ 82
4. ์ฐ๊ตฌ์ ํ๋น๋์ ์ ๋ขฐ๋ 89
V. ์์๊ต์ฌ์ ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์์
์ฌ๋ก์์ ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ 93
1. ํ๊ตญ ์์๊ต์ฌ์ ์์
์์ ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ 93
๊ฐ. ์ํ์ ์ผ๋ก ์์ฉ ๊ฐ๋ฅ ํ ์ค๋ช
๊ณผ ์ค๋ช
๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 94
๋. ๋ฌด์์ด ์ํ์ ์ผ๋ก ๋ ํจ์จ์ ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 103
๋ค. ๋ฌด์์ด ์ํ๊ต์ค์์ ๋
ผ์ ๋ ๋งํ ๋ด์ฉ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 112
๋ผ. ๋ฌธ์ ํด๊ฒฐ ๊ณผ์ ๋ฐ ์ฆ๋ช
์ ์ด๋ป๊ฒ ํํํ ๊ฒ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 115
๋ง. ๋ฌด์์ด ์ํ์ ์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ ์์ด๋์ด๋ก ์ฌ๊ฒจ์ง๋์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 119
๋ฐ. ์ด๋ค ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ ์ข์ ๋ฌธ์ ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 120
์ฌ. ์ํ์ ํํ์ ์ด๋ป๊ฒ ์ฐ๋ ๊ฒ์ด ์ข์์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 123
2. ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์์
์์ ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ 125
๊ฐ. ์ํ์ ์ผ๋ก ์์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ์ค๋ช
๊ณผ ์ค๋ช
๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 125
๋. ๋ฌธ์ ํด๊ฒฐ ๊ณผ์ ๋ฐ ์ฆ๋ช
์ ์ด๋ป๊ฒ ํํํ ๊ฒ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 131
๋ค. ๋ฌธ์ ํด๊ฒฐ์ ์ํด ์ด๋ป๊ฒ ์ ๋ต์ ์ธ์ธ ๊ฒ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 137
๋ผ. ๋ฌด์์ด ์ํ์ ์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ ์์ด๋์ด๋ก ์ฌ๊ฒจ์ง๋์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 141
๋ง. ๋ฌด์์ด ์ํ์ ์ผ๋ก ๋ ํจ์จ์ ์ธ์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 144
๋ฐ. ์ํ์ ํํ์ ์ด๋ป๊ฒ ์ฐ๋ ๊ฒ์ด ์ข์์ง์ ๋ํ ๊ท๋ฒ 146
3. ํ๊ตญ ์์๊ต์ฌ์ ์ํ์์
๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์ํ์์
์ฌ๋ก์์ ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ ๋น๊ต 148
๊ฐ. ํ๊ตญ ์์๊ต์ฌ์ ์ํ๊ต์ค๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์ํ๊ต์ค์์ ๊ณตํต์ ์ผ๋ก ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ 152
๋. ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๋ฆฌ๋๊ต์ฌ์ ์์
์์๋ง ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ํน์ง 166
๋ค. ํ๊ตญ ์์๊ต์ฌ์ ์์
์์๋ง ๋ํ๋ ์ฌํ์ํ์ ๊ท๋ฒ์ ํน์ง 171
VI. ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ๋
ผ์ 174
1. ์์ฝ 174
2. ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ๋
ผ์ 180
์ฐธ ๊ณ ๋ฌธ ํ 184
๋ถ๋ก 1: ํ๊ตญ๊ณผ ์ฑ๊ฐํฌ๋ฅด ๊ต์ก๊ณผ์ ๋์์ ๊ธฐํ๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก 199
๋ถ๋ก 2: ์์
์ฐจ์๋ณ ์ํผ์๋ 209Docto
Secondary school mathematics teachers` understanding of proof by contradiction in evaluating students` proofs
ํ์๋
ผ๋ฌธ(์์ฌ) --์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ :์ํ๊ต์ก๊ณผ,2009.8.Maste
Named Entity Recognition using Hybrid Neural Network
MasterIn this thesis, we developed methods to recognize Named Entities (NEs) in the general-domain documents by using Neural Networks. This method consists of two steps. First step is pre-training vectors using Word and Character-level Embedding. Second step is recognizing NEs using Bidirectional Recurrent Neural Network (Bi-RNN) and Convolutional Neural Network (CNN). By using Bi-RNN and CNN sequentially, we extracted important features from both inside and outside of the context window. Also, we built the model with Gated Recurrent Unit (GRU) and compared it to Long Short-Term Memory (LSTM). Experimental results show that hybrid Neural Network increases F1 score much higher than the single Neural Network, and GRU performs slightly better than LSTM. We proved that hybrid method is more effectively than single method. The proposed method can be helpful to recognize the NEs in the general-domain documents