44 research outputs found
A Sectoral Approach in Assessing the Data Economy Ecosystem: Focusing on the Finance, Real Estate, and Medical Service Sectors in Korea
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ ์ โ๋ฐ์ดํฐ๊ฒฝ์ โ์ ๊ฐ๋
ํ ๋ฐ ํ์ฑํ ๋ฐฉ์์ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ 3๊ฐ ์๋น์ค๋ถ๋ฌธ(๊ธ์ตโ๋ถ๋์ฐโ์๋ฃ)์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ์ด ๋ถ์ํ๋๋ฐ ์๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํ์ฌ ์ต๊ทผ ๊ตญ๋ด์ธ ๋ฐ์ดํฐ ๊ฒฝ์ ๊ด๋ จ ๋ฌธํ์ ์ฃผ์ ๋
ผ๊ฑฐ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํ์๊ณ , 2๊ฐ์ ๊ตญ์ ํ์ ๋
ผ๋ฌธ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์๊ธฐ 3๊ฐ ๋ถ๋ฌธ์ ๋ฐ์ดํฐ๊ฒฝ์ ๊ด๋ จ ๋
ผ๋ฌธ์ ์ถ์ถํ์ฌ ๋ฉํ๋ถ์์ ์ํํ์๋ค: ๋ฏธ๊ตญ ๊ตญ๋ฆฝ๋ณด๊ฑด์(NIH)์ โPubMedโ๋ก๋ถํฐ ์ถ์ถํ 263,974๊ฑด์ ๋ณด๊ฑดโ์๋ฃ ๋ถ์ผ ํ์ ๋
ผ๋ฌธ; ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ WOS(Web of Science)๋ก๋ถํฐ ์ถ์ถํ 26,859๊ฑด์ ๊ธ์ตโ๋ถ๋์ฐ ๋ถ์ผ ํ์ ๋
ผ๋ฌธ์ด ํฌํจ๋จ. ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์์ฝํ๋ฉด, ๋ฐ์ดํฐ๊ฒฝ์ ๋ ๋์งํธ ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ตฌ์ถโ๊ณต์ โ๋ถ์โํ์ฉ์ ํตํ์ฌ ์ง์ญ ๋๋ ๊ตญ๊ฐ ์ฐจ์์ ์ฌํ์ ํ์์ ์ฆ๊ฐ์ํค๋ ํ์ ์ํ๊ณ๋ก ์ ์ํ์๊ณ , ์ด์ ํต์ฌ ๊ตฌ์ฑ ์์๋ DPA(DataโPlatformโAI) ๊ธฐ๋ฐ์ ํ๋ถ๊ตฌ์กฐ์ ์ ๋ฐ ์ด์ง๊ธฐ์ ๋ค์ด ํฌํจ๋๋ค. ์ต๊ทผ ๋ฌธํ์์ ๋
ผ์๋๊ณ ์๋ ๋ฐ์ดํฐ๊ฒฝ์ ์ ๊ฒฝ์ โ์ฌํ์ ๊ธฐ๋ํจ๊ณผ๋ ๋ค์ 3๊ฐ ์ ํ์ผ๋ก ์ ๋ฆฌํ์๊ณ - (1) ํ๋ซํผ ํจ๊ณผ; (2) ์์ธก๋ ฅ ์ฆ๋ ํจ๊ณผ; (3) ์๋ก์ด ๋ถ์๊ธฐ๋ฒ ํจ๊ณผ, ์ด๋ค์ด 3๊ฐ ์๋น์ค๋ถ๋ฌธ์ ์ฃผ๋ ์์ฌ์ ์ ๋
ผ์ํ์๋ค. ๋ฉํ๋ถ์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ 3๊ฐ ๋ถ๋ฌธ์ ๋ฐ์ดํฐ๊ฒฝ์ ๊ด๋ จ ํ์ ๋
ผ๋ฌธ์ด 2015๋
๊ฒฝ๋ถํฐ ํญ๋ฐ์ ์ธ ์ฆ๊ฐ์ถ์ธ์ ์๊ณ , ๊ณต์ ์์ ์ซ์ ๋ฐ ๋ค๊ตญ๊ฐ ํ๋ ฅ๋
ผ๋ฌธ์ ๋น์ค์ด ์ง์์ ์ผ๋ก ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ ๋ณด์ฌ ์ฃผ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋
ผ๋ฌธ์ ์์ ์ธ ์ธก๋ฉด์์๋ ๋์ฒด๋ก ์ํธํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ (2๊ฐ DB ๋ชจ๋์์ ์ธ๊ณ 8์๋ฅผ ๊ธฐ๋ก), ์ง์ ์ธ ์ธก๋ฉด์์๋ ๊ฒฝ์ ์๋๊ตญ์ ๋นํ์ฌ ์๋นํ ๋ค์ณ์ ธ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค (ํ๊ท ์ธ์ฉํ์, ์ฐ๊ตฌ์ฃผ์ ์ ์ฐธ์ ์ฑ ์ธก๋ฉด์์). ์๊ธฐ ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ์ด๋ก ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ 3๊ฐ ๋ถ๋ฌธ์์์ ๋ฐ์ดํฐ๊ฒฝ์ ํ์ฑํ๋ฅผ ์ํ ์ ๋ฐ ์ ์ฑ
๊ณผ์ ๋ฅผ ๋
ผ์ํ์๋ค.
The main objective of this study is to conceptualize โdata economy (DE)โ and to assess the current state of fostering its ecosystem in three particular service sectors in Korea โ finance, real estate, and health care. To that end, we, first, synthesize the key arguments advanced in the recent literature as to the expected socio-economic effects of DE and, second, perform the meta-analyses based on the academic articles of relevancy that are extracted from two international databases: 263,974 articles in the fields of health and medical science from PubMed, established by the National Institute of Health of the U.S.; and, 26,859 articles in the fields of finance and real estate from Web of Science (WOS). Our results are summarized as: for our analytical purpose, DE is defined as an innovation ecosystem in which digital data is collectedโsharedโanalyzedโutilized such that regional or national welfare gain can be realized; Its key elements include DPA(DataโPlatformโAI)-driven infrastructure along with various enablers, both market-driven and institution-driven; The expected effects of DE, as discussed in the literature, are categorized into three types โ (1) the platform effect, (2) the prediction power effect, and (3) the new analytics effect, whose implications to the three sectors are also elaborated; According to the metaanalyses performed, the DE-related academic studies have been growing in an explosive phase in all three sectors since around 2015, and the trend of increasing co-authorship and inter-country collaboration is also observed; And, those articles written by the Korean authors (according to their affiliations) show a fair standing in terms of the quantity, i.e., number of articles (8th place in both databases) but are being lagged significantly compared to other advanced economies in terms of the quality (e.g., average number of citations, newness of research topics). Using the above findings, we discuss the policy directions and tasks for activating DE and expanding its social effects in the three sectors examined
๋ฏธ๊ตญ ๊ธ์ต์๊ธฐ์ ๋ถ์ฑํ-ํ๋ถ์ฑํ๊ณผ์ ๋ฐ ๊ตญ๋ด ๋ถ๋์ฐ ๊ธ์ต์์ฅ์ ์ฃผ๋ ๊ตํ
ํ์ฌ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ์ธ๊ณ ์ฃผ์๊ตญ๊ฐ๋ค์ ๊ฒฝ๊ธฐ์นจ์ฒด๋ก ์ด์ด์ง๊ณ ์๋ ๋ฏธ๊ตญ๋ฐ ๊ธ์ต์๊ธฐ๋ ํฌ๊ธฐ์ฌ๋ฆฌ์ ์ํโ๊ด์ ์ธโ ํฌ์ (manias), ์์ฐ๊ฐ์น์ ํ๋ฝ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ณตํญ์ํ (panics), ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ์ฉ๊ฒฝ์๊ณผ ์ค๋ฌผ๊ฒฝ๊ธฐ์ ๊ฒฝ์ฐฉ๋ฅ(crashes)์ด๋ผ๋ ๊ธ์ต์๊ธฐ์ ์ ํ์ ์ธ ์ ๊ฐ๊ณผ์ ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์๋ค. ์ฆ, ๋ฏธ๊ตญ ๊ธ์ต์์ฅ์ ์ง๋ 10์ฌ ๋
๊ฐ ์ฐ์ด์ด ๋ฐ์ํ 2๊ฐ์ ๊ฑฐ๋ํ ์์ฐ์์ฅ ๋ฒ๋ธ์ ๊ฒฝํํ์๊ณ , ์ฌ๊ธฐ์๋ 2000๋
์ด๋ถํฐ ๋ถ๊ดดํ๊ธฐ ์์ํ ์ฃผ์์์ฅ์ ํ์ปด ํฌ์์ดํ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ 2006๋
์ค๋ฐ ์ดํ ํ๋ฝ์ธ๋ก ๋์์ ์ฃผํ๊ฐ๊ฒฉ์ ์ ๋ก์๋ ์ฅ๊ธฐ ์์น์ด ํฌํจ๋๋ค. ์ฃผํ๊ฐ๊ฒฉ์ ํ๋ฝ๊ณผ ํจ๊ป ์๋ธํ๋ผ์ ๋ฐ Alt-A๋ชจ๊ธฐ์ง์์ฅ์์์ ์์์ ๋ฐ์ด๋๋ ๋ถ์ค์ฑ๊ถ๋น์จ์ ํฌ์์๋ค์ ํฌ์์ฌ๋ฆฌ๋ฅผ ํฌ๊ฒ ์์ถ์์ผฐ๊ณ , 2007๋
ํ๋ฐ๊ธฐ ๋จ๊ธฐ์ด์์์ฅ์์๋ถํฐ ์ ์ฉ๊ฒฝ์์ ๋ถ๋ฌ์์ผ๋ฉฐ, ํ์ฌ ๋ฏธ๊ตญ์ 1๋
์ด์ ์ง์๋๊ณ ์๋ ์ฌ๊ฐํ ์ค๋ฌผ๊ฒฝ๊ธฐ์นจ์ฒด๋ฅผ ๊ฒฝํํ๊ณ ์๋ค. ์ด ๋ฒ ๊ธ์ต์๊ธฐ์ฌํ์์ ์ป์ ์ ์๋ ๋ ํ๋์ ์ค์ํ ๊ตํ์ ๊ฐ๋
์ ์ฌ๊ฐ์ง๋์์ ๊ธ์ํ๊ฒ ์ฑ์ฅํ ํฌ์์ํ๊ณผ ํท์งํ๋์ ๋ชจ๋ดํด์ ๋ ๋ฌธ์ ์ด๋ค. ์์ โshadow banking systemโ์ผ๋ก ๋ถ๋ฆฌ๋ ์ด๋ค ๊ธ์ต ๊ธฐ๊ด๋ค์ ์๋ธํ๋ผ์๋ชจ๊ธฐ์ง๋ฅผ ๊ธฐ์ด์์ฐ์ผ๋ก ํ๋ ์ ๋ํ์ํ1)(ABS, CDO, CDS)์ ๋ฐํ๊ธฐ๊ด์ผ๋ก์, ๋ํ ์ง์ ํฌ์์๋ก์ ์ญํ ์ ์ํํ๋ฉด์, ์ด๋ค ์ํ์ ๋ํ ์ํ๋์ธก์ ์ด๋ ์ ๋ณด๊ณต๊ฐ(disclosure) ๋ฑ์ ํ์์ ์ธ ๊ดํ์ด ์ ์ฐฉ๋๊ธฐ๋ ์ ์ ์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ๊ทธ ์์ฅ์ ํ๋ํ๊ฒ ๋๋ค. ๋ํ, ์ด๋ค ์ํ์์ ๋ฐ์ํ๋ ์ ์ฉ์ํ์ ํท์ง์๋จ์ผ๋ก CDS์ํ์ ๊ฑฐ๋๋ฅผ 2002๋
์ดํ ํญ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋๋ฆผ์ ๋ฐ๋ผ, ํ์ฌ๊น์ง๋ ์๋ธํ๋ผ์ ์ ๋ํ์ํ์ผ๋ก๋ถํฐ ๋ฐ์ํ๋ ๋ถ์ค์ฑ๊ถ์ ๊ท๋ชจ์ ์์ฌํ์
์ ์์ด์ ์ ๋ณด์ ๋น๋์นญ์ฑ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ ๋ฐ์ํค๊ณ ์๋ค. ์ด๋ค์ ์์
ํํ๋ ์ฃผ๋ก ๋ฐํ ์์๋ฃ ๋ฑ์ ๋จ๊ธฐ์์ต์ ์น์คํ๋ ๋ฐ๋ฉด, ์ฅ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ๋ฐ์ํ ์ ์๋ ์ ์ฉ์ํ์ฌํ์ ๋ํ ๋๋น๊ฐ ์ํํ์๊ณ , ์ด์ ๋ํ ์ ์ ํ ๊ฐ๋
๋ํ ๋ถ์ฌํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋๋ฌ๋๊ณ ์๋ค.2
๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ์ ์ฑ ์์ฌ์
์ 11์ฅ ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ์ ์ฑ
์์ฌ์ (์กฐ๋ง)
ใ์ 1์ ์ธ๊ตฌ๊ตฌ์กฐ ๋ณํ์ ์ฃผํ์ ์ฑ
ใ์ 2์ ๋ถ๋์ฐ์์ฅ ์์ ํ ์ ์ฑ
ใ์ 3์ ์ฃผ๊ฑฐ๋ณต์ง์ ์ฑ
ใ์ 4์ ๋ฏผ๊ฐ์๋์ฃผํ์์ฅ ํ์ฑํTRU
๋ถ๋์ฐ์์ฅ์ ์ํ์ฑ๊ณผ ์ ์ฑ ๊ณผ์
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ๋ถ๋์ฐ์์ฅ ์ํ์ฑ์ ๊ฒฐ์ ์์ธ์ ๋ํ ์๋ฃ๋ถ์๊ณผ, ์ด๋ฅผ ํ ๋๋ก ์์ฅ์ ์์ ์ ์ํ '์ญ์ํ์ '(counter-cyclical) ์ ์ฑ
๋์๋ฐฉ์์ ๋ํ์ฌ ๋
ผ์ํ์๋ค. ๋ถ์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ์ฃผํ๊ฐ๊ฒฉ๋ณ๋์ฑ์ ๊ฒฐ์ ์์ธ์ด ์ธํ์๊ธฐ ์ดํ์ธ 2000~2008๋
๊ธฐ๊ฐ ์ค ๊ฑฐ์๊ฒฝ์ ๋ฐ ๊ธ์ต์์ฅ์ ๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ๊ฒฐ์ ๋๋ ๊ตฌ์กฐ๋ก ๋ฐ๋์์์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์๋ค. ์ด์ ๊ฐ์ ์ํฉ์์ ๋ถ๋์์ฅ์ ๊ณผ๋ํ ์ํ์ฑ์ ์ค์ฌ์ฃผ๋ ๋์์ ์ ๋ถ์ง์์ด ํ์ํ ์๋น์๊ณ์ธต์ ์ฃผ๊ฑฐ๋ณต์ง๋ฅผ ํฅ์์ํฌ ์ ์๋ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ์ ์ฑ
๊ณผ์ ๋ก 4๊ฐ์ง ์ฌ์์ด ๋
ผ์์ ๋์์ด ๋์๋ค: ์๋์ฃผํ์ ์์ ์ ์ธ ๊ณต๊ธ ๋ฐ ๊ธ์ต์ง์ ๋ฐฉ์; ์ค์์์๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ํ๋ ๋ชจ๊ธฐ์ง์ํ์ ํ๋ ๋ฐ ๋ฆฌ์คํฌ๊ด๋ฆฌ; ๋ฆฌ์ธ ๋ฑ์ ๋ถ๋์ฐ๊ฐ์ ํฌ์์ํ ์์ฅ์ ํ์ฑํ; ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์๋ฃ์ ์ถ์ ๋ฐ ๊ณต๊ฐ๊ดํ์ ์ ์ฑ
์ด ์ด์ ํฌํจ๋์๋ค. ํ์ฌ ์ ์ธ๊ณ ์ค๋ฌผ๊ฒฝ์ ๋ฅผ ์ํํ๊ณ ์๋ ๊ตผ์ต์๊ธฐ๋ฅผ ๊ฑฐ์น๋ฉด์, ์ฐ๋ฆฌ๋ ๋จ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ์๊ธฐ์ํฉ์ ๊ทน๋ณต๊ณผ ํจ๊ป, ๊ตญ๋ด ๋ถ๋์ฐ์์ฅ์ ์ฒด์ง๊ฐ์ ์ ์ด๋ฃจ๋ ๊ณ๊ธฐ๋ก ํ์ฉํ ํ์๊ฐ ์๋ค๊ณ ํ๊ฒ ๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด์๋ ์ค์์์์ ๊ตฌ๋ถ๊ณผ ์ ๋ถ์ง์์ด ํ์ํ ์๋น์๊ณ์ธต์ ๋ช
ํํ ๊ตฌ๋ถ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด๋ค์ ๋ณต์งํฅ์์ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์๋ ๊ฒฌ์คํ๊ณ ์์ ์ ์ธ ๋ถ๋์ฐ๊ธ์ต์์คํ
์ ํ๋ฆฝ์ด ์คยท์ฅ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ์ค์ํ ์ ์ฑ
๋ฐฉํฅ์ด๋ผ๊ณ ํ๊ฒ ๊ณ , ๋
ผ์๋ ์ ์ฑ
๊ณผ์ ๋ค์ ์ด์ ๊ฐ์ ๋งฅ๋ฝ์์ ํฅํ ์ฌ๋ ์๋ ๋
ผ์๊ฐ ํ์ํ๋ค๊ณ ํ๊ฒ ๋ค.2
Mortgage Product and Housing Affordability: Key Linkage and Policy Issues
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ ์ ๋์ถ์กฐ๊ฑด์ ์ ์ฝ์ ๋ฐ๋ โํ๊ณ์ฐจ์
์โ์ ์ฃผํ๊ตฌ์
์ฉ์ด๋๋ฅผ ๋์ผ ์ ์๋ ๋ชจ๊ธฐ์ง์ํ์ ๋ํ ๋ฏธ์์ ๋ถ์๊ณผ, ์ด๋ค ์ํ์ ์์ ์ ์ธ ๊ณต๊ธ์ ์ํ ์ ์ฑ
๋ฐฉ์์ ๋
ผ์ํ๋๋ฐ ์๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํ์ฌ ๋ค์ํ ์ํ์ ์ํ์ก๋ถ๋ด์ ๋๋ฅผ ๋์ถ์์ ๊ณผ ๋์ถ ์ดํ ๊ด๋ จ ๊ฒฝ์ ๋ณ์์ ์๋๋ฆฌ์ค ๋ถ์์ ํตํ์ฌ ๋น๊ตํ์๊ณ , ์ฌ๊ธฐ์๋ ๊ฐ๊ณ์๋, ์ธํ๋ ์ด์
, ๋จ๊ธฐ์ด์์จ์ด ํฌํจ๋์๋ค. ์ฃผ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก, ๋์ผํ ์ฃผํ๊ฐ๊ฒฉ๊ณผ LTV๋ฅผ ๊ฐ์ ํ ๋, ๋ณ๋๊ธ๋ฆฌ์ํ๋ค์ ๊ณ ์ ๊ธ๋ฆฌ๋ชจ๊ธฐ์ง์ ๋นํ์ฌ ๋ฎ์ ์ด๊ธฐ์ํ๋ถ๋ด ์ ๋๋ฅผ ๋ณด์ด๊ฒ ๋๋, ์คํธ๋ ์ค์ํฉ ํ์์๋ ์ด๊ธฐ DTI์ ๋๋ฐฐ๊น์ง ์ํ๋ถ๋ด์ด ์ฆ๊ฐํ๊ฒ ๋๊ณ , ๊ณ ์ ๊ธ๋ฆฌ์ํ์ ๋นํด์๋ 1.47๋ฐฐ์ ๋์ ์ํ๋ถ๋ด์ ๊ฐ์ง๊ฒ ๋๋ค. ์ด์์จ์กฐ์ ์ํ์ด ์๋ ๋ณ๋์จ์ํ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์๊ตญ๊ณผ ํธ์ฃผ์์ ์ ๋ถ์ง์ ์ํ์ผ๋ก ํ์ฉ๋๊ณ ์๋ ์ง๋ถ๊ณต์ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ ์ด๊ธฐ ์ํ๋ถ๋ด์ ๋ฎ์ถ์ด ์ฃผ๋ ๋์์ ์ํ์ก์์น์ถฉ๊ฒฉ์ ๊ฐ์์์ผ ์ค ์ ์๋ ์ ๋งํ ์ํ์ผ๋ก ๋ํ๋๊ณ ์๋ค. ์ด์ ๊ฐ์ด ์ฃผํ๊ตฌ์
์ฉ์ด๋๋ฅผ ๋์ผ ์ ์๋ ์ํ์ ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ๋ณด๊ธ๊ณผ ๋ณํํ์ฌ ๊ณ ๋ คํด์ผํ ์ ์ฑ
์ฌ์์ผ๋ก, ๋ชจ๊ธฐ์ง์ ๋ํ์ฆ๊ถ(Mortgage Backed Security) ๋ฐ ๋ด๋ณด๋ถ์ฑ๊ถ์ํ(Covered Bond) ๋ฑ์ ํตํ ์์ ์ ์ธ ์๊ธ์กฐ๋ฌ, ๊ณต๊ณต ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ณดํ์ ๋์ ๋์
, ์ํ๋๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ๋์์ถฉ๋น๊ธ๊ณผ ์๊ธฐ์๋ณธ๋น์จ๊ท์ , ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์๋ฃ์ ๊ตฌ์ถ์ด ๋
ผ์๋์๋ค.2