13 research outputs found
๊ตญ๋ด ์ธ๊ตญ์ธ๋ ธ๋์์ ์ด์ฃผ ๋ฐ ์ ์ํํ
ํ์๋
ผ๋ฌธ(์์ฌ)--์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ :์ง๋ฆฌํ๊ณผ,1996.Maste
The Migration and Adaptation Behaviour of Foreign Workers in Korea
1995๋
9์ ํ์ฌ ๊ตญ๋ด ์ธ๊ตญ์ธ ๋
ธ๋์๋ 10๋ง์ ๋์ด์ฐ์ผ๋ฉฐ, ์์ผ๋ก ๊ณ์ ์ฆ๊ฐํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ค. ์ด๋ฌํ ์ธ๊ตญ์ธ๋
ธ๋์๋ ์ง์์ ์ผ๋ก ๊ตญ๋ด ๊ณ ์ฉ์ ์ผ์ ๋ถ๋ถ์ ์ฐจ์งํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ฉฐ, ํฅํ ์ด๋ค์ ์ง๋ฆฌ์ ์ง์ค, ์ง๋จ๊ฑฐ์ฃผ์งํ์ฑ, ๋ด๋ถ์ง๋จ์ ํ์ฑ์ผ๋ก ๋ํ๋ ์ ์๋ค. ์ด์ ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ๊ตญ๋ด ์ธ๊ตญ์ธ๋
ธ๋์์ ์ ์
์์ธ, ์ด์ฃผ๊ฒฝ๋ก, ์ ์ํํ๋ฅผ ์ดํด๋ณด์๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ํ ๋๋ก ์ง๋ฆฌ์ ์ง์ค( geographical concentration), ์ง๋จ๊ฑฐ์ฃผ์ง ํ์ฑ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ด๋ถ ์ง๋จ (group)ํ์ฑ์ ๊ดํ ๋
ผ์์ ๊ด๋ จ์ง์ด ์์ฝํด ๋ณด๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค. ์ฒซ์งธ, ์ง๋ฆฌ์ ์ง์ค์ ๊ดํ ๋
ผ์์ด๋ค. ์ ์
์์ธ ์ค ํก์
์์ธ์์ ์ดํด๋ณผ ์ ์๋ฏ์ด ์ ์กฐ์
์ ์ธ๋ ฅ๋์ด ์ฌ๊ฐํ ์ผ๋ถ ์
์ข
-์ฌ์ , ์๋ณต ๋ฐ ๊ฐ์ฃฝ์ฐ์
, ๋ชฉ์ฌ ๋ฐ ๋๋ฌด์ ํ๊ฐ๊ณต์
, ์กฐ๋ฆฝ๊ธ์ ยท๊ธฐ๊ณ์ฅ๋น์
-์ ์๊ท๋ชจ๊ธฐ์
๋ค์ด ๋ฐ์ง๋ ์ง์ญ์ ์ธ๊ตญ์ธ๋
ธ๋์๋ค์ด ์ง์คํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋๋ค. ์ด๋ ์ด๋ค์ ๊ตญ๋ด์์ ์ง์
๊ฒฝ๋ ฅ์์๋ ๋ํ๋๋ค. ๊ทธ ๊ตฌ์ฒด์ ์ง์ค์ง์ญ์ผ๋ก ์ฐ์
๊ธฐ์ ์ฐ์์์ ๋ถํฌ๋ฅผ ์ดํด๋ณด์์ ๋, ์๋๊ถ์ ์ฐ์์์ ๋ฐ์ ๊ฐ๋์ด ์ง์ค๋์ด ์์ผ๋ฉฐ, ํนํ ๊ฒฝ์ธ์ถ๊ณผ ๊ทธ ์ฃผ๋ณ์ง์ญ์ ์ง์ค๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋๋ฌ๋ฌ๋ค. ๋ํ ๊ตญ๋ด์์ ์ด์ฃผ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ดํด๋ณด์์ ๋์๋, ์๋นํ ์ง๋ฆฌ์ ์ผ๋ก ๋จผ ๊ฑฐ๋ฆฌ์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ์น๊ตฌ๋ ์น์ฒ์ ์๊ฐ๋ก ๊ตฌ์งํ์ฌ ์ด์ฃผํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋์งธ, ๊ฑฐ์ฃผ์ง ํ์์ ๊ดํ ๋
ผ์์ด๋ค. ์์ง๊น์ง๋ ๋๋ ทํ ๊ฑฐ์ฃผ์ง ํ์ฑ์ด ๋ํ๋๊ณ ์์ง ์๋ค. ๊ทธ ์ด์ ๋ ๊ฐ์กฑ๋จ์๋ก ์ด์ฃผํด์จ ์ผ๋ถ ์ค๊ตญ๊ตํฌ๋ฅผ ์ ์ธํ๊ณ ๋ ์ด๋ค์ ๊ฑฐ์ฃผ์ง๊ฐ ์์ ์ด ๋ค๋๊ณ ์๋ ์ฌ์
์ฅ์ ๊ธฐ์์ฌ์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ํ์ง๋ง ์์์ ์ดํด๋ณธ ์ง๋ฆฌ์ ์ง์ค์ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋๊ณ , ์ด๋ค ๊ฑฐ์ฃผ์ง๊ฐ ํ์ฌ์์ ์๋ํ ์ผ๋ฐ์ฃผํ์ ๊ฑฐ์ฃผํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ํ๋, ๊ณต์ฅ์ง๋์ฃผ๋ณ์ ๋ถ๋์ฃผํ์ง๊ตฌ์์ ์ง๋จ๊ฑฐ์ฃผ์ง๊ฐ ํ์ฑ๋ ๊ฐ๋ฅ์ฑ๋ ์๋ค. ๋ํ ์ด๋ค์ ์ฃผ๋ ์ด์ฃผ๋ฐฉ๋ฒ์ด ์น๊ตฌ๋ ์น์ฒ์ ์๊ฐ๋ฅผ ํตํ ๊ฒ์ด๋ผ๋ ์ ๊ณผ ๊ตญ๋ด์์ ์ด์ฃผ๋๊ธฐ์ ์์ด ์น๊ตฌ๋ ์น์ฒ๊ณผ ํจ๊ป ์ผํ๊ธฐ ์ํด์ ๊ตฌ์ง, ์ด์ฃผํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ง์์ ๊ฐ์ํ๋ค๋ฉด, ์ง์์ ์ธ ์ง๋ฆฌ์ ์ง์ค์ ๋ฌผ๋ก , ๊ฑฐ์ฃผ์ง ๋ถํ๊น์ง ์ผ์ผํฌ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ์๊ฐ๋๋ค. ๋ฌผ๋ก , ์ง๊ธ๊น์ง ๋ถ๋ฒ์ฒด๋ฅ์๋ผ๋ ๋ฒ์ ์ง์์์ ๋ณ๋์ด ์์ด์ผ ํ ๊ฒ์ด๋ค. ์
์งธ, ๋ด๋ถ ์ง๋จํ์ฑ์ ๊ดํ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ค์ ํ๊ตญ์ฌํ๋ก ์ ์ํํ๋ฅผ ์ดํด๋ณด์์ ๋, ์ฒด๋ฅ๊ธฐ๊ฐ์ด ์ค๋๋ ์ฌ๋์ผ์๋ก ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ํ๋ ฅ์ด ๋์์๋ก ์์ ์ ํ๋๊ณต๊ฐ(action space)๋ฅผ ๋ํ ๊ฐ๋ฉด์, ๋์ผ๊ตญ์ ์ฌ๋๋ค๊ฐ ์ ๋๋ฅผ ๊ฐํํ๊ณ ์๋ค. ๋ํ ํ๊ตญ์ธ๋ค๊ณผ์ ์ ์ด์ ํตํ๋ ๋ฑ ์ ๊ทน์ ์ ์์ ๋ต์ ์ทจํ๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ด๋ถ ์ง๋จํ์ฑ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ์๋นํ ๋๋ค. ์ด๋ ๊ตญ๋ด๋ก ์ด์ฃผ์ ์์ด์ ์ด๋ค์ด ์ ๊ณ ๋ฏธํผ์ด๋ฉฐ ํ๋ ฅ์ด ๋์ ์ฌ๋๋ค์ด ์ด์ฃผํ๋ ์ ํ์ ์ด์ฃผ(selective migration)๊ฐ ๋ํ๋๊ณ ์๋ค๋ ์ ๊ณผ ์์ ์ดํด๋ณธ ์ง๋ฆฌ์ ์ง์ค, ๊ฑฐ์ฃผ์งํ์ฑ ๊ฐ๋ฅ์ฑ๊ณผ ํจ๊ป ์ปค์ง ๊ฒ์ผ๋ก ์๊ฐ๋๋ค.
In Sep. 1995, the number of foreign workers in Korea goes beyond 100,000 and will keep its pace of increasing. So foreign workers will hold a part of domestic employment continuously and form their geographical concentration, group dwelling places, internal groups. In this context, purpose of this study is to investigate foreign workers' inflow reason, migration route, adaptation behaviour.
The results of this study can be summarized as follows.
First, it is aoout 'foreign workers' geographical concentration' . In pull factor of inflow process, they may concentrate in place which small firms - industries which have serious manpower problems such as textileยท clothingยท leather industries - is located. The half of industrial technical trainees cxmcentrate on metropolitan Seoul, surrounding SeoulInchon axis. Alro, their migration route in Korea enable us to realize foreign workers move to a distance through inducement of friends or relatives.
Second, 'the formation fo group dwelling place'. Until now, group residence does not come true. The reason is that foreign workers' lodging is company dormitary except some Korean-Chinese who rent a house. But they move through inducement of friend who have the same nationality and migrate for working together. So, they have the possibility of not only geographical cxmcentration, but alro the formation of group dwelling places at poor residences near factory district.
Third, 'formation of internal group' . Adaptation behaviour into Korean society shows that foreign workers who have longer length of stay and higher educational background widen their action space and associate with Koreans. For deducing risk in Korea, they form 'Committee' based on the same nationality and geographical accessibility. Also, my considering that characteristics of foreign workers' migration into Korea, it shows selectivity (young, unmarried and
high educational background). Thus, they are likely to form internal groups