5 research outputs found
The Foundation and Significance of Hyeonhwasa (็ๅๅฏบ) under the reign of Hyeonjong (้กฏๅฎ) in Goryeo Dynasty
ํ์๋
ผ๋ฌธ (์์ฌ) -- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ์ธ๋ฌธ๋ํ ๊ตญ์ฌํ๊ณผ, 2021. 2. ๋จ๋์ .This study focuses on how the peculiarity of the reign of Hyunjong(้กฏๅฎ), which was a turbulent period in the early Goryeo period, was projected into the royal Buddhist temple Hyeonhwasa(็ๅๅฏบ). Hyeonhwasa, the result of the Buddhist promotion policy promoted in the period, was a temple for the royal family (Wonchal, ้กๅน) of Goryeo built to pray for the condolences of Anjong (ๅฎๅฎ) and Heonjeong-wanghu (็ป่ฒ็ๅ), who are Hyeonjongโs parents, at Mt. Yeongchwisan located in Wolgori, Hwanghae-do, from the 9th year of the Hyeonjong's reign.
In Goryeo society, Buddhism exerted enormous influence both materially and spiritually. So ruling class of Goryeo focused on the social function of acquiring individual beliefs and public sentiment, and implemented policies to promote Buddhism while controlling them.
The stance of this Buddhist policy in Goryeo has changed with the rise of the historical perspective with Hwairon (่ฏๅคท่ซ) in the year of Seongjong (ๆๅฎ), but it has returned to its original stance in the process of overcoming the internal political turmoil and external shocks caused by the invasion of the Khitan. The ruling class of the time including Hyeonjong actively used Buddhism to overcome the internal and external crisis of the state system, and in this process, the existence of Taejoโs injunctions (Hunyo, ่จ่ฆ) was recognized throughout society and became the basis for implementing Buddhist policy. As a result, Buddhism reaffirmed its value as a political ideology that promotes ideological integration and legitimacy of reign by resolving social chaos and repelling the invasion of Khitan.
Based on this, Buddhism played an ideological role in the process of institutional improvement of the national system around the 9th year of Hyeonjong, to justifying the legitimacy and ruling order of the Goryeo court, and Hyeonhwasa was a representative result. Hyeonjong's parents had moral limitations in the general notions of society at the time, so in order to establish the legitimacy of the succession to the throne which was based on their royal blood, the relationship between them was openly justified to the whole society. Accordingly, Gyeongnyeongjeon (ๆฏ้ๆฎฟ) was created to enshrine their ancestral tablets, and Hyeonhwasa was established to reinforce the relationship between parents that could not be justified by the Confucian ideology that was the practical politic ideology. Therefore, The stele and and Buddhistic relics were placed in Hyeonhwasa to socially normalize and declare the relationship between Hyeonjongโs parents.
Hyeonhwas was the royal temple of Goryeo dynasty, but its foundation was formulated not only Hyeonjong but also the entire bureaucratic society that formed the Goryeo court. Most of ruling class in Goryeo period gained social privileges by carrying out government offices in the king-centered ruling order, so they were positive in stabilizing the ruling system that guaranteed their privileges. Therefore, they actively participated in the construction of Hyeonhwasa which the original temple of the royal family, and cooperated in establishing the economic base of Temple like Sawonjeon (ๅฏบ้ข็ฐ) and Bo (ๅฏถ). Based on this relationship, Hyeonhwasa served as a royal temple, and as a background for the bureaucratic society to form a contact with the Royal family and Buddhistic society.
The center of the Buddhistic society of Goryeo was also moved to Hyeonhwasa. Since Hyeonjongโs reign, Hyeonhwasa has greatly expanded the contact not only with the royal family, but also with the whole ruling class. In particular, at the time of Munjong (ๆๅฎ), it has been reborn as a space where the solidarity between the royal family and the bureaucratic society is strengthened through the Buddhist order. Especially Sohyeon (้ถ้กฏ) who was born in Inju Lee family became the chief monk of Hyeonhwasa in the reign of Munjong, adopted Prince Teng(็ซ) as a pupil. Through such a series of processes, Hyeonhwasa served as a ceremonial space to commemorate the royal ancestors and as a political space to reinforce the social network within the ruling class.๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ๊ณ ๋ ค ์ ๊ธฐ์ ์๋์ ๊ฒฉ๋๊ธฐ์๋ ้กฏๅฎไปฃ์ ํน์์ฑ์ด ๋น๋ ์ถ์ง๋์๋ ๋ถ๊ต์งํฅ์ ์ฑ
์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฌผ์ด์ ์์ค ์์ฐฐ์ธ ็ๅๅฏบ์ ์ด๋ป๊ฒ ํฌ์๋์๋๊ฐ๋ฅผ ์ดํด๋ณธ ๊ฒ์ด๋ค. ํํ์ฌ๋ ํ์ข
์ ์น์ธ๊ฐ ์ค๋ฐ์ ์ ์ด๋๋ ๋์ 9๋
๋ถํฐ ์์ด ๋ถ๋ชจ์ธ ์์ข
๊ณผ ํ์ ์ํ์ ๋ช
๋ณต์ ๋น๊ธฐ ์ํ์ฌ ํ์ฌ์ ํฉํด๋ ์๊ณ ๋ฆฌ์ ํด๋นํ๋ ์์ทจ์ฐ ์๋ฝ์ ์ฝ 5๋
์ ๊ฑธ์ณ ์กฐ์ฑํ ๊ณ ๋ ค ์์ค์ ์์ฐฐ์ด์๋ค.
๊ณ ๋ ค ์ฌํ์์ ๋ถ๊ต๋ ๋ฌผ์ง์ ยท ์ ์ ์ ์ผ๋ก ๋ง๋ํ ์ํฅ๋ ฅ์ ํ์ฌํ์๋ค. ๊ตญ์์ ๋น๋กฏํ ๊ณ ๋ ค ์ง๋ฐฐ์ธต์ ๊ฐ์ธ์ ์ ์๊ณผ ๋ฏผ์ฌ์ ์์ตํ๋ ์ฌํ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ฃผ๋ชฉํ์ฌ ๋ถ๊ต๋ฅผ ์งํฅํ๋ ์ ์ฑ
์ ํผ์น๋ ํํธ์ผ๋ก ํต์ ํ๊ธฐ๋ ํ์๋ค.
์ด๋ฌํ ๊ณ ๋ ค ๋ถ๊ต์ ์ฑ
์ ๊ธฐ์กฐ๋ ์ฑ์ข
์ฐ๊ฐ ํ์ด๋ก ์ ์ฌ์กฐ๊ฐ ๋๋ํ๋ฉด์ ๋ณํํ์์ผ๋, ํ์ข
์ฐ๊ฐ ๊ณ ๋ ค ์ฌํ ๋ด๋ถ์ ์ ์น์ ํผ๋๊ณผ ๊ฑฐ๋์ ์นจ์
์ผ๋ก ์ธํ ์ธ๋ถ์ ์ถฉ๊ฒฉ์ ๊ทน๋ณตํ๋ ๊ณผ์ ์์ ํ์กฐ๋์ ์ ์ฑ
์ ํ๋ฐฉํ๊ฒ ๋์๋ค. ํ์ข
์ ๋น๋กฏํ ๋น์์ ์ง๋ฐฐ์ธต์ ๋๋ด์ธ์ ์ธ ๊ตญ๊ฐ ์ฒด์ ์ ์๊ธฐ๋ฅผ ๊ทน๋ณตํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋ถ๊ต๋ฅผ ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ํ์ฉํ์๊ณ , ์ด ๊ณผ์ ์์ ํ์กฐใ่จ่ฆใ์ ์กด์ฌ๊ฐ ์ฌํ ์ ๋ฐ์ ์ธ์๋์ด ๋ถ๊ต์ ์ฑ
์ ์ํ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก ์๋ฆฌํ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๋น์์ ์ฌํ์ ํผ๋์ ์์ตํ๊ณ ๊ฑฐ๋์ ์นจ์
์ ๊ฒฉํดํจ์ผ๋ก์จ ๋ถ๊ต๋ ์ฌ์์ ํตํฉ๊ณผ ์ ํต์ฑ์ ์ ์ ํ๋ ์ ์น ์ด๋
์ผ๋ก์์ ๊ฐ์น๋ฅผ ์ฌํ์ธํ๊ฒ ๋์๋ค.
์ด๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ํ์ข
9๋
์ ์ ํ๋ก ์ํ๋์๋ ๊ตญ๊ฐ ์ฒด์ ์ ์ ๋์ ์ ๋น ๊ณผ์ ์์๋ ๋ถ๊ต๋ ํ์ข
์ ๋น๋กฏํ ๊ณ ๋ ค ์กฐ์ ์ ์ ํต์ฑ๊ณผ ์ง๋ฐฐ ์ง์๋ฅผ ์ ๋นํํ๋ ์ด๋
์ ์ญํ ์ ์ํํ์์ผ๋ฉฐ, ํํ์ฌ๋ ๊ทธ ๋ํ์ ์ธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฌผ์ด์๋ค. ํ์ข
์ ๋ถ๋ชจ์ธ ์์ข
๊ณผ ํ์ ์ํ๋ ๋น์ ์ฌํ์ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๊ด๋
์์ ๋๋์ ํ๊ณ๊ฐ ์์์ผ๋ฏ๋ก ๊ทธ๋ค์ ๋งค๊ฐ๋ก ํ๋ ์์ ๊ณ์น์ ์ ํต์ฑ๊ณผ ๊ทธ๊ฒ์ ๊ธฐ๋ฐํ ์ง๋ฐฐ ์ฒด์ ์ ์ ๋น์ฑ์ ํ๋ฆฝํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์์์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ฌํ ์ ๋ฐ์ ๊ณต๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ ๋นํํ๋ ๊ณต๊ฐ์ด ํ์ํ์๋ค. ์ด์ ์๋ฌ์ธ ๊ฒฝ๋ น์ ์ ์กฐ์ฑํ์ฌ ์์ข
๋ด์ธ์ ์ถ์กด๊ณผ ๋ถ๋ฌ๋ฅผ ์ถ์งํ๋ ํํธ ์์ค ์์ฐฐ์ธ ํํ์ฌ์ ๋น๋ฌธ๊ณผ ์ข
๊ต์ ์ฑ๋ฌผ์ ๋ด์ํ์ฌ ๊ธฐ์กด์ ํ์ค ์ ์น ์ด๋
์ด์๋ ์ ๊ต ์ฌ์์ผ๋ก ์ ๋นํ๋ ์ ์๋ ๋ถ๋ชจ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ค์ํ๊ณ ์ฌํ์ ์ผ๋ก ์ ์ํํ์๋ค.
ํํ์ฌ์ ์ฐฝ๊ฑด์๋ ๋น์ ๊ณ ๋ ค ์กฐ์ ์ ๊ตฌ์ฑํ์๋ ๊ด๋ฃ์ฌํ ์ ๋ฐ๋ ์ฐธ์ฌํ์๋ค. ์ด๋ค์ ๊ตญ์ ์ค์ฌ์ ์ง๋ฐฐ ์ง์์์ ๊ด์ง์ ์ํํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌํ์ ํน๊ถ์ ์ป์์ผ๋ฏ๋ก, ๊ทธ๊ฒ์ ๋ณด์ฅํ๋ ์ง๋ฐฐ ์ฒด์ ๋ฅผ ์์ ํ์ํค๋ ๋ฐ ๊ธ์ ์ ์ด์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ด๋ค์ ์์ค์ ์์ฐฐ์ธ ํํ์ฌ๋ฅผ ์กฐ์ฑํ๋ ๋ฐ ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ์ฐธ์ฌํ์๊ณ , ์ฌ์์ ์ด๋ ๋ณด๋ฅผ ๋น๋กฏํ ํํ์ฌ์ ๊ฒฝ์ ์ ๊ธฐ๋ฐ์ ์กฐ์ฑํจ์ ์์ด์๋ ์ผ์ต์ ๋ด๋นํ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ํํ์ฌ๋ ์์ค ์์ฐฐ์๊ณผ ๋์์ ๊ด๋ฃ์ฌํ๊ฐ ๋ถ๊ต๊ณ์์ ์ ์ ์ ํ์ฑํ๋ ๋ฐฐ๊ฒฝ์ผ๋ก๋ ๊ธฐ๋ฅํ์๋ค.
๊ณ ๋ ค๋ถ๊ต๊ณ์ ๋ฌด๊ฒ์ค์ฌ ๋ํ ํํ์ฌ์ ๊ทธ๊ณณ์ ๋ณธ์ฐฐ๋ก ํ๋ ๋ฒ์์ข
์ผ๋ก ์ฎ๊ฒจ์ก๋ค. ์ดํ ํํ์ฌ๋ ์์ค๋ฟ ์๋๋ผ ๋ฌธ๋ฒ๊ณผ์ ์ ์ ๋ ํฌ๊ฒ ํ๋ํ์๊ณ , ํนํ ๋ฌธ์ข
๋์ ์ด๋ฅด๋ฌ์๋ ํ๋์์ฌ ์ํ๊ณผ ๋์์นํต ํฑ์ผ๋ก ๋ํ๋๋ ์์ ๋ค์ ์ฌ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ํตํด ๊ณ ๋ ค ์์ค๊ณผ ๊ด๋ฃ์ฌํ์ ๊ฒฐ์์ด ๊ฐํ๋๋ ๊ณต๊ฐ์ผ๋ก ๊ฑฐ๋ญ๋ฌ๋ค. ์ด ๊ฐ์ ์ผ๋ จ์ ๊ณผ์ ์ ๊ฑฐ์ณ ํํ์ฌ๋ ์์ค ์ ์กฐ๋ค์ ์ถ๋ชจํ๋ ์๋ก๊ณต๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฅ๊ณผ ์ง๋ฐฐ์ธต ๋ด๋ถ์ ์ฌํ์ ์ฐ๊ฒฐ๋ง์ ๊ฐํํ๋ ์ ์น์ ๊ณต๊ฐ์ผ๋ก์์ ์ญํ ์ ์ํํ์๋ค.๋จธ๋ฆฌ๋ง 1
ไธ. ํ์ข
๋ ๋ถ๊ต์งํฅ์ ํตํ ์ฌํํตํฉ์ ์ฑ
6
ไบ. ํํ์ฌ์ ์ฐฝ๊ฑด๊ณผ ์ ์น์ ์๋ฏธ 20
๋งบ์๋ง 44
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ 46
Abstract 56Maste