3 research outputs found
Modern female subject and the problem of maternity in Chae Man-sik's fictions
ํ์๋
ผ๋ฌธ(์์ฌ)--์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ :์ธ๋ฌธ๋ํ ๊ตญ์ด๊ตญ๋ฌธํ๊ณผ,2019. 8. ๋ฐฉ๋ฏผํธ.This study illuminates repetitive appearance of female characters who pursue their desires without sacrificing for their children in Chae Man-siks fictions. Women in Chae Man-siks fictions do not give up their lives and desires for their children, nor are they condemned, retaliated, or punished to be unethical throughout the narration. This study aims to analyze these characters in order to find solutions on the dilemma of feminism, which is the gap between sacrificial motherhood and independent women, and to investigate the significance and potential of male writes materializing feminine issues through fiction.
It is important to investigate how female characters are reenacted in Chae Man-siks fictions, because Korean literature thus far has achieved progressive reenactment of femininity relatively easily by separating mother and woman, while it has repetitively reproduced narration of punishment on female characters who do not comply with the ideology of motherhood. Literary works which plainly follow the ideology of motherhood played the function of warning female readers, ultimately solidifying the patriarchal ideology throughout the Korean society.
Chae Man-sik sought to depict the violence and paradox that women in colonial Joseon faced using methods of reenactment which were different from other writers of the time. This study closely examines how women in his fiction, who are interpellated as mother by the motherhood ideology, creates rupture in the relationship mediated by motherhood. To do this, it referred to Louis Althussers concept of ideological interpellation, as well as Slavoj ลฝiลพeks theories that point out the subject before interpellation and the dimension beyond interpellation. Discovering female characters who rebel against the motherhood ideology in Chae Man-siks works is significant in that it discovers female subjects who are interpellated by the motherhood ideology. Unlike the male writers at the time who presumed obviousness of motherhood when depicting female subjects who were created by interpellation of the motherhood ideology, Chae Man-sik depicts female subjects in his fiction who fit ลฝiลพeks process of interpellation as willful delegation rather than that of Althusser in that they reject their intrinsic maternal love and show confusion or lack of confidence in their role as mothers.
Chae Man-sik noticed the fact that patriarchy and the motherhood ideology combined with capitalism as well as imperialism to work as multi-layered repression and violence on women in colonial Joseon. Consequently, he closely depicted female characters who are exposed to various circumstances of repression in individual works, while materializing the strong resistance and subversive energy performed by each female character. Chae Man-sik searched for the idea of modern female subject in a post-modern manner while deferring to give a direct answer on the conditions of modern female subject. It is interesting that he not only dealt with the lives of mothers as married women who assume motherhood, but also those of various women including unmarried women, women who raise their children on their own, and divorced women.
Chapter 2 of this study discusses ใOut of A Dolls Houseใ, which is Chae Man-Siks first full-length novel, where he presents Nora to challenge that an escape from the existing ideology of the motherhood ideology is critical in establishing the modern female subject.
Chapter 3 analyzes Chobong, the female protagonist of ใTakryuใ, which is considered to be Chae Man-siks major work, to capture the scene where Chobong, who used to remain as a victim of violence on women, transforms into a modern female subject by acquiring her own language and behavior. Chobong, who is a victim of sexual violence and domestic violence, changes from an object to a subject by murdering the assailant man with her own hands. Chobong disturbs the patriarchal order through such resistance, and Chae Man-Sik proclaims that this is the beginning point of his female narration by titling the last chapter of ใTakryuใ as Prelude. His subsequent works, such as ใJutใ, ใBanjeomใ, ใMosekใ, and ใIreon Nammaeใ commonly show the motif of women without motherhood. By reproducing the narration where other writers reproduce narrations that punish women who prioritize their desires over motherhood, Chae Man-sik rebels against the tradition that disciplined womens desires and uses the character of nanny in ใJutใ to promote the restoration of self-gaze and desire on womens body. This is significant that it challenges the historical facts surrounding womens body, such as repressive mechanisms targeting the mothers body to rectify and repress it. As such, Chae Man-sik refuses to stay as a safe observer when reenacting the repressive circumstances of contemporary women as a male writer, but continues to deliberate on the ethics of reenactment, while dismantling the boundary between mother, who are fixated by the motherhood ideology, and women who are outside the boundary.
Chapter 4 interprets ใLifetime of Womanใ, ใA Biography of a Womanใ series, and ใShim-Bong-Saใ as works that describes Chae Man-siks continued interest on repressive circumstances and motherhood of women in colonial Joseon, rejecting a separated interpretation on Chae Man-siks fictions to be cooperating to colonial Japan and noticing the internal continuity of such works. Chae Man-sik depicts the struggles of maternal characters who took charge of their families due to the absence of male patriarchs under the historical conditions of the late colonial period, where empiricism and patriarchism were tightly related. It is interesting that they show reenactment of an alternative motherhood without being slanted into an ideology of militarist motherhood. By depicting the process where widows who deviated from existing patriarchism and the motherhood ideology acquire a new position as matriarch in a generational manner, Chae Man-sik shows that motherhood is not something that is intrinsic, fixated, nor certain and simultaneously presents the concept of performative motherhood. The rupture of the motherhood ideology through performative motherhood is created by the parody where Shim Hak-gyu, the protagonist of ใShim-Bong-Saใ-a rewrite of The Tale of Shim Chong- performs a mothering role. The analysis in this chapter referred to Judith Butlers performativity theory.
In conclusion, the female characters in Chae Man-siks fictions rebels against the motherhood ideology using various strategies, such as escape from house, legitimate murder of an assailant of sexual violence, jouissance of desire, matriarchy, and performative motherhood. Through such process of resistance, Chae Man-sik sought to explore and materialize the complex and multidimensional aspects of modern female subject. The conservative trend of Korean literature on motherhood among female symbols, which continue to this day, is attributable to the dynamics of female literature in the 1920s and 1930s which chose to make an indirect, rather than direct, denial of the motherhood ideology after Na Hye-sok. Despite Chae Man-siks position as a male writer may be a limitation in adequately exposing womens experiences, the fact that the idea of Chae Man-sik, a male writer, resonated with the Ideology of Na Hye-sok at such time suggests an advantage in narrating these experiences as fictions for issues that are internalized and forced as a taboo for female writers, such as the discourse on motherhood. As long as the process of narrating the history of literature has significance on its own, capturing and recording these scenes into the history of female literature will make it richer and more elaborate.๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ฑ๋ง์์ ์์ค ์์ ๋ฐ๋ณต์ ์ผ๋ก ๋ฑ์ฅํ๋, ์์์ ์ํด ํฌ์ํ์ง ์์ผ๋ฉฐ ์์ ์ ์๋ง์ ์ถ๊ตฌํ๋ ์ฌ์ฑ์ธ๋ฌผ๋ค์ ์ฃผ๋ชฉํ๋ฉฐ ์ถ๋ฐํ์๋ค. ์ฑ๋ง์์ ์์ค ์ ์ฌ์ฑ๋ค์ ์์ ๋๋ฌธ์ ์์ ์ ์ธ์๊ณผ ์๋ง์ ํฌ๊ธฐํ์ง ์๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด๋ค์ ๊ฒฐ์ฝ ์์ฌ ์งํ ์์์ ๋ถ๋๋ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋น๋ ๋ฐ๊ฑฐ๋ ์์งยท ์ฒ๋ฒ๋์ง ์๋๋ค. ๋ณธ๊ณ ๋ ์ด์ ๋ํ ๋ถ์์ ํตํ์ฌ ํฌ์์ ๋ชจ์ฑ๊ณผ ์ฃผ์ฒด์ ์ฌ์ฑ ์ฌ์ด์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๋ผ๋ ํ๋ฏธ๋์ฆ์ด ๋น๋ฉดํ ๋๋ ๋ง๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๋ ์ค๋ง๋ฆฌ๋ฅผ ์ฐพ์๊ณผ ๋์์ ๋จ์ฑ ์๊ฐ๊ฐ ์ฌ์ฑ์ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์์ค๋ก ํ์ํํ๋ ์์
์ด ๊ฐ๋ ์์์ ๊ฐ๋ฅ์ฑ ์ญ์ ์ดํด๋ ๊ฒ์ ๋ชฉํ๋ก ํ์๋ค.
์ฑ๋ง์ ์์ค์ ๋ํ๋ ์ฌ์ฑ ์ธ๋ฌผ์ ์ฌํ ๋ฐฉ์์ ์ดํผ๋ ์์
์ด ์ค์ํ ์ด์ ๋, ๊ทธ๊ฐ ํ๊ตญ ๋ฌธํ์ด ์ด๋จธ๋์ ์ฌ์ฑ์ ๋ถ๋ฆฌํ ์ฑ ์ฌ์ฑ์ฑ์ ํํ์ฌ๋ ๋น๊ต์ ์ฝ๊ฒ ์ง๋ณด์ ์ธ ์ฌํ์ ์ด๋ฃจ์ด์จ ๊ฒ๊ณผ ๋ฌ๋ฆฌ, ๋ชจ์ฑ๊ณผ ๊ด๋ จํ์ฌ์๋ ์ฑ์ญํ๋ฅผ ๊ณต๊ณ ํ ํ๊ณ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ๋ณต์ข
ํ์ง ์๋ ์ฌ์ฑ์ธ๋ฌผ์ ๋ํ ์ฒ๋ฒ์ ์์ฌ๋ฅผ ๋ฌธํ ์ํ ์์์ ๋ฐ๋ณต์ ์ผ๋ก ์ฌ์์ฐํ์ฌ์๋ค๋ ์ฌ์ค์์ ๊ธฐ์ธํ๋ค. ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ๋ฅผ ๊ทธ๋๋ก ๋ต์ตํ ๋ฌธํ ์ํ๋ค์ ์ฌ์ฑ ๋
์์๊ฒ ๊ฒฝ๊ณ ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ํ๊ณ , ๋ ๋์๊ฐ ํ๊ตญ ์ฌํ ์ ๋ฐ์ ๊ฐ๋ถ์ฅ์ ํต๋
์ ๊ณต๊ณ ํํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฐจ ๊ธฐ์ฌํด์๋ค.
์ฑ๋ง์์ ๋์๋์ ์ฌํ์ ์๊ฐ๋ค์ ์ฌํ ๋ฐฉ์๊ณผ๋ ์ฐจ๋ณํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์๋ฏผ์ง ์กฐ์ ์ ์ฌ์ฑ๋ค์ด ๋น๋ฉดํ ํญ๋ ฅ๊ณผ ๋ชจ์์ ๊ทธ๋ ค๋ด๊ณ ์ ํ์๋ค. ๋ณธ๊ณ ์์๋ ๊ทธ์ ์์ค์ ๋ํ๋, ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ์ํด ์ด๋จธ๋๋ก ํธ๋ช
(interpellation)๋ ์ฌ์ฑ ์ฃผ์ฒด๋ค๊ณผ ๊ทธ ์ฃผ์ฒด๋ค์ด ๋ชจ์ฑ์ผ๋ก ๋งค๊ฐ๋ ๊ด๊ณ๋งบ์์ ๊ณผ์ ์์ ๊ท ์ด์ ์ผ๊ธฐํ๋ ์์์ ๋ฉด๋ฐํ ๊ฒํ ํ๊ณ ์ ํ์๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด์ ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ํธ๋ช
์ด๋ผ๋ ๋ฃจ์ด ์ํ์ธ๋ฅด์ ๊ฐ๋
๊ณผ ํธ๋ช
์ด์ ์ ์ฃผ์ฒด์ ํธ๋ช
๋๋จธ์ ์ฐจ์์ ์ง์ ํ๋ ์ฌ๋ผ๋ณด์ ์ง์ ์ ์ด๋ก ์ ์ฐธ๊ณ ํ์๋ค. ์ฑ๋ง์ ์ํ ์์ ์ฌํ๋ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ๋ฅผ ๋ฐ์ญํ๋ ์ฌ์ฑ ์ธ๋ฌผ๋ค์ ๋ฐ๊ตด์ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ๋ก ์ธํ์ฌ ํธ๋ช
๋๊ธฐ ์ด์ ์ ์ฌ์ฑ ์ฃผ์ฒด๋ค์ ๋ฐ๊ฒฌํ๋ ์์
์ด๋ผ๋ ์ ์์ ์์๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ฒ ๋๋ค. ๋น๋์ ๋จ์ฑ์๊ฐ๋ค์ด ๋๊ฐ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ํธ๋ช
์ผ๋ก ํ์๋ ์ฌ์ฑ ์ฃผ์ฒด๋ค์ ๊ทธ๋ ค๋์ ์์ด์ ๋ชจ์ฑ์ ์๋ช
์ฑ(obviousness)์ ์ ์ ํ์๋ ๊ฒ๊ณผ ๋ฌ๋ฆฌ, ์ฑ๋ง์์ ์์ค ์ ์ฌ์ฑ ์ฃผ์ฒด๋ค์ ์๋์ ๋ชจ์ฑ์ ๋ฅผ ๋ถ์ ํ๊ณ ์์ ์๊ฒ ์ฃผ์ด์ง ์ด๋จธ๋ ์ญํ ์ ๋ํด ํผ๋์ค๋ฌ์ํ๊ฑฐ๋ ํ์ ํ์ง ๋ชปํ๋ ๋ชจ์ต์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค๋ ์ ์์ ์ํ์ธ๋ฅด๋ณด๋ค๋ ์ง์ ์ด ์ค๋ช
ํ ์์์ ์์์ผ๋ก์์ ํธ๋ช
๊ณผ์ ์ ๋ณด๋ค ๋ถํฉํ๋ค.
์ฑ๋ง์์ ๊ฐ๋ถ์ฅ์ ์ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ๊ฐ ์๋ณธ์ฃผ์์ ์ ๊ตญ์ฃผ์์ ๊ฒฐํฉํ์ฌ ์๋ฏผ์ง ์กฐ์ ์ฌ์ฑ๋ค์๊ฒ ์ค์ธต์ ์ธ ์ต์๊ณผ ํญ๋ ฅ์ผ๋ก ์๋ํ๊ณ ์๋ค๋ ์ ์ ์ฃผ๋ชฉํ์๋ค. ์ด์ ๋ฐ๋ผ ๊ฐ๋ณ ์ํ ์์์ ๋ค์ํ ์ต์์ ์ํฉ์ ๋
ธ์ถ๋ ์ฌ์ฑ ์ธ๋ฌผ๋ค์ ์ธ๋ฐํ๊ฒ ๊ทธ๋ ค๋๊ณผ ๋์์ ํญ๋ ฅ ์ํฉ์ ์๊ณ์ ์์ ๊ฐ ์ฌ์ฑ ์ธ๋ฌผ๋ค์ด ์ํํ ๊ฐ๋ ฅํ ์ ํญ๊ณผ ์ ๋ณต์ ์๋์ง๋ฅผ ํ์ํ์๋ค. ์ฑ๋ง์์ ๊ทผ๋์ฌ์ฑ์ฃผ์ฒด์ ์๊ฑด์ด ๋ฌด์์ธ์ง์ ๋ํ ์ฆ๋ต์ ์ ๋ณดํ๋ฉด์ ํ๊ทผ๋์ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๊ทผ๋์ฌ์ฑ์ฃผ์ฒด์ ์(่ฑก)์ ๋ชจ์ํ์๋ค. ์ด๋ ๋ชจ์ฑ์ ์ ์ ํ ๊ธฐํผ์ฌ์ฑ์ธ ์ด๋จธ๋ ์ธ๋ฌผ๋ง์ ๋ค๋ฃฌ ๊ฒ ์๋๊ณ , ๋นํผ ์ฌ์ฑ, ํผ์ ์์ด ํค์ฐ๋ ์ฌ์ฑ, ์ดํผ ์ฌ์ฑ ๋ฑ ๋ค์ํ ์ฌ์ฑ๋ค์ ์์ ๊ธฐํ์ ๋ค๋ฃจ์๋ค๋ ์ ์ญ์ ํฅ๋ฏธ๋ก์ด ์ง์ ์ด๋ค.
2์ฅ์์๋ ์ฑ๋ง์์ ์์ ์ ์ฒซ ์ฅํธ์์ค์ธ ใ์ธํ์ ์ง์ ๋์์ใ์ ๋
ธ๋ผ๋ฅผ ํตํด ๊ทผ๋์ฌ์ฑ์ฃผ์ฒด์ ์ฑ๋ฆฝ์ ์ํ์ฌ๋ ๊ธฐ์กด์ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ๋ก๋ถํฐ ํํผํ์ฌ์ผ ํ๋ค๋ ๋ฌธ์ ์ ๊ธฐ๋ฅผ ์ํํ๋ค.
3์ฅ์์๋ ์ฑ๋ง์์ ๋ํ์์ผ๋ก ๊ผฝํ๋ ใํ๋ฅใ์ ๋ํ๋ ์ฌ์ฃผ์ธ๊ณต ์ด๋ด์ ๋ํ ๋ถ์์ ํตํ์ฌ ์ฌ์ฑ์ ๋ํ ํญ๋ ฅ์ ํผํด์๋ก ๋จธ๋ฌผ๋ฌ ์๋ ์ด๋ด์ด ์์ ์ ์ธ์ด์ ํ์์ฑ์ ํ๋ํ๋ฉด์ ๊ทผ๋์ฌ์ฑ์ฃผ์ฒด๋ก ๋ณ๋ชจํ๋ ์ฅ๋ฉด์ ํฌ์ฐฉํ๋ ค ํ์๋ค. ์ฑํญ๋ ฅ๊ณผ ๊ฐ์ ํญ๋ ฅ์ ํผํด์์๋ ์ด๋ด์ ์์ ์ ์์ผ๋ก ๊ฐํด์์ธ ๋จ์ฑ์ ์ดํดํจ์ผ๋ก์จ ๋น๋ก์ ๋์์์ ์ฃผ์ฒด๋ก ๊ฑฐ๋ญ๋๋ค. ์ด๋ด์ ์ด๋ฌํ ์ ํญ์ผ๋ก ๊ฐ๋ถ์ฅ์ ์ง์๋ฅผ ๊ต๋ํ๊ธฐ ์์ํ์๊ณ , ์๊ฐ๋ ใํ๋ฅใ์ ๋ง์ง๋ง ์ฅ์ ์ ๋ชฉ์ ์๊ณก(ๅบๆฒ)์ด๋ผ ์ด๋ฆ ๋ถ์์ผ๋ก์จ ์ด๊ฒ์ด ์ฑ๋ง์์ ์ฌ์ฑ์์ฌ์ ์ถ๋ฐ์ ์ด ๋๊ณ ์์์ ์ ์ธํ์๋ค. ์ดํ ๋ฐํ๋ ใ์ ใ, ใ๋ฐ์ ใ, ใ๋ชจ์ใ, ใ์ด๋ฐ ๋จ๋งคใ ๋ฑ์์๋ ์ญ์ ๋ชจ์ฑ ์๋ ์ฌ์ฑ์ ๋ชจํฐํ๊ฐ ๊ณตํต์ ์ผ๋ก ๋๋ฌ๋๋ค๊ณ ๋ณด์๋ค. ํนํ ์ฑ๋ง์์ ์ฌํ์ ์๊ฐ๋ค์ด ๋ชจ์ฑ๋ณด๋ค ์์ ์ ์๋ง์ ์์ธ์ด ์ฌ์ฑ๋ค์ ์ฒ๋ฒํ๋ ์์ฌ๋ฅผ ์ฌ์์ฐํจ์ผ๋ก์จ ์ฌ์ฑ์ ์๋ง์ ํ์กํด์จ ๊ดํ์ ๋ฐ๊ธฐ๋ฅผ ๋ค๋ฉฐ, ใ์ ใ์ ์ ๋ชจ ์ธ๋ฌผ์ ํตํด ์ฌ์ฑ์ ๋ชธ์ ๋ํ ์๊ธฐ์์์ ์๋ง์ ๋ณต์์ ๋๋ชจํ๋ค. ์ด๋ ์ฌ์ฑ์ ๋ชธ์ ๋๋ฌ์ธ๊ณ ๋ฒ์ด์ก๋ ์ญ์ฌ์ ์ฌ์ค, ์ด๋ฅผํ
๋ฉด ์ด๋จธ๋์ ๋ชธ์ ์ต์๊ธฐ์ ๋ค์ด ๊ณต๋ต์ง์ ์ผ๋ก ์ผ๊ณ ๊ต์ ํ๊ณ ์ต์ ํด์จ ์ฌ์ค๋ค์ ๋ํ ๋ฌธ์ ์ ๊ธฐ๋ผ๋ ์ ์์ ์์๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ค. ์ด์ฒ๋ผ ์ฑ๋ง์์ ๋จ์ฑ ์๊ฐ๋ก์ ๋น๋ ์ฌ์ฑ์ด ์ฒํ ์ต์์ ์ํฉ์ ์ฌํํจ์ ์์ด์, ์์ ํ ๊ด์ฐฐ์์ ๋จธ๋ฌผ์ง ์๊ณ ๋์์์ด ์ฌํ์ ์ค๋ฆฌ์ ๋ํด ๊ณ ๋ฏผํ๋ฉด์, ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ๋ก ๊ตฌํ๋ ์ด๋จธ๋์ ๊ฒฝ๊ณ ๋ฐ์ ์ฌ์ฑ๋ค์ ๊ฒฝ๊ณ๋ฅผ ํด์ฒด์ํค๋ ์์
์ผ๋ก ๋์๊ฐ๋ค.
4์ฅ์์๋ใ์ฌ์์ ์ผ์ใ๊ณผ ใ์ฌ์ธ์ ๊ธฐใ ์ฐ์ ๋ฐ ใ์ฌ๋ด์ฌใ๋ฅผ ์๋ฏผ์ง ์กฐ์ ์ฌ์ฑ์ด ์ฒํ ์ต์์ ์ํฉ๊ณผ ๋ชจ์ฑ์ฑ์ ๋ํ ์ฑ๋ง์์ ์ง์์ ์ธ ๊ด์ฌ์ด ์ด์ด์ง ์ํ์ผ๋ก ๋
ํดํจ์ผ๋ก์จ ์ฑ๋ง์์ ๋์ผํ๋ ฅ๊ธฐ ์์ค์ ๋ํ ๋จ์ ์ ํด์๋ก ์ ์ง์ํ๊ณ ๋ด์ ์ฐ์์ฑ์ ํ๋ํ ์ ์๋ค๋ ์ ์ ์ฃผ๋ชฉํ์๋ค. ์ ๊ตญ์ฃผ์์ ๊ฐ๋ถ์ฅ์ฃผ์๊ฐ ๊ฐ์ฅ ๊ฐ๋ ฅํ๊ฒ ๊ฒฐํฉํ์๋ ์ผ์ ๋ง๊ธฐ์ ์ญ์ฌ์ ์กฐ๊ฑด ํ์์ ๋จ์ฑ ๊ฐ๋ถ์ฅ์ ๋ถ์ฌ๋ก ์ธํ์ฌ ๊ฐ์กฑ์ ์๊ณ๋ฅผ ๋ด๋นํ์๋ ์ด๋จธ๋ ์ธ๋ฌผ๋ค์ ๋ถํฌ๋ฅผ ๊ทธ๋ ค๋ด๊ณ ์๋๋ฐ, ๊ตฐ๊ตญ์ฃผ์ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ๋ก ๊ฒฝ์ฌ๋์ง ์๊ณ ๋์์ ๋ชจ์ฑ์ ์ฒดํ์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค๋ ์ ์์ ํฅ๋ฏธ๋กญ๋ค. ๊ธฐ์กด์ ๊ฐ๋ถ์ฅ์ ์ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ์ง์์์ ๋ฒ์ด๋ ๊ณผ๋ถ ์ธ๋ฌผ๋ค์ด ๊ฐ๋ชจ์ฅ(matriarch)์ด๋ผ๋ ์๋ก์ด ์์น๋ฅผ ํ๋ณดํ๋ ๊ณผ์ ์ ์ธ๋๋ก ์ ์ผ๋ก ๊ทธ๋ ค๋์ผ๋ก์จ ๋ชจ์ฑ์ด๋ ์๋์ ์ธ ๊ฒ๋ ๊ณ ์ ๋ ๋ด์ฉ๋, ํ์ ํ๋ ์ด๋ค ๊ฒ๋ ์๋๋ผ๋ ์ ์ ๋ณด์ฌ์ค๊ณผ ๋์์ ์ํ์ ๋ชจ์ฑ์ ์์์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. ์ํ์ ๋ชจ์ฑ์ ํตํ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ๊ท ์ด์ ์ฌ์ฒญ์ ์ ๋ค์ ์ด ์์ค ใ์ฌ๋ด์ฌใ์ ์ฃผ์ธ๊ณต์ธ ์ฌํ๊ท๊ฐ ์ด๋จธ๋ ์ญํ (mothering)์ ์ํํ๋ ์ฅ๋ฉด์ ํตํด์ ํจ๋ฌ๋๋ฅผ ํตํด ์ฃผ์กฐ๋๋ค. ์ด ์ฅ์ ๋ถ์์ ์ฃผ๋์ค ๋ฒํ๋ฌ์ ์ํ์ฑ ์ด๋ก ์ ์ฐธ๊ณ ํ์๋ค.
๊ฒฐ๋ก ์ ์ผ๋ก ์ฑ๋ง์ ์์ค์ ๋ํ๋ ์ฌ์ฑ ์ธ๋ฌผ๋ค์ ํ๊ฐ(่ซๅฎถ), ์ฑํญ๋ ฅ ๊ฐํด์์ ๋ํ ์ ๋น๋ฐฉ์๋ก์์ ์ดํด, ์๋ง์ ํฅ์ (jouissance), ๊ฐ๋ชจ์ฅ๊ณผ ์ํ์ ๋ชจ์ฑ ๋ฑ ๋ค์ํ ์ ๋ต์ ํ์ฉํด ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ์ ํญํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ ํญ์ ๊ณผ์ ์ ํตํด ์ฑ๋ง์์ ๊ทผ๋์ฌ์ฑ์ฃผ์ฒด์ ๋ณตํฉ์ ์ด๊ณ ๋ ์
์ฒด์ ์ธ ๋ค์ํ ๋ชจ์ต์ ํ์ํ๊ณ ํ์ํํ๊ณ ์ ํ์๋ค. ํ์ฌ๊น์ง๋ ํ๊ตญ๋ฌธํ ์ ์ฌ์ฑ ํ์ ๊ฐ์ด๋ฐ ๋ชจ์ฑ์ ๊ดํ์ฌ ์ ๋
๋ณด์์ ์ธ ๊ฒฝํฅ์ด ์ง์๋์ด ์จ ๋ฐ์๋, ๋ํ์ ์ดํ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ๋ํ ์ง์ ์ ๋ถ์ ๋ณด๋ค๋ ์ฐํํ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๋์๊ฐ ์๋ฐ์ ์์๋ 1920-1930๋
๋์ ์ฌ์ฑ๋ฌธํ์ ์ฅ์ ์ญํ๊ด๊ณ๊ฐ ์์ฉํ์๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌํ ์๋์ ๋ถ์๊ธฐ ์์์ ๋น๋ ๋จ์ฑ์๊ฐ์ธ ์ฑ๋ง์์ด ์คํ๋ ค ๋ํ์์ ์ฌ์๊ณผ ๊ณต๋ช
ํ์๋ค๋ ์ ์, ๋จ์ฑ์๊ฐ๋ผ๋ ์์น๊ฐ ์ฌ์ฑ์ ๊ฒฝํ์ ์ถฉ๋ถํ ๋๋ฌ๋ด๊ธฐ์๋ ํ๊ณ๋ก ์์ฉํ ์ ์์ง๋ง, ๋ชจ์ฑ๋ด๋ก ๊ณผ ๊ฐ์ด ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ๋ก์ ์ฌ์ฑ์๊ฐ๋ค์๊ฒ ๊ธ๊ธฐ๋ก์ ๋ด๋ฉดํ๋๊ณ ๊ฐ์๋ ๊ฒฝ์ฐ์ ์์ด์๋ ์คํ๋ ค ์๊ฐ๋ก์ ์ด๋ฅผ ์์คํํ๋ ๋ฐ์ ์ ๋ฆฌํ ์ธก๋ฉด์ ๊ฐ์ง ์ ์์์ ์์ฌํ๋ค. ๋ฌธํ์ฌ๋ฅผ ์์ ํด๋๊ฐ๋ ์์
์ด ์ฌ์ ํ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ ๊ฒ์ด๋ผ๋ฉด, ์ด๋ฌํ ์ฅ๋ฉด๋ค์ ๋์น์ง ์๊ณ ํฌ์ฐฉํ์ฌ ์ฌ์ฑ๋ฌธํ์ฌ์ ๊ธฐ์
ํ๋ ์์
์ ์ฌ์ฑ๋ฌธํ์ฌ๋ฅผ ๋ณด๋ค ํ์๋กญ๊ณ ์ธ๋ฐํ๊ฒ ๋ง๋ค์ด์ค ๊ฒ์ด๋ค.์ 1 ์ฅ ์๋ก 1
์ 1 ์ ๋ฌธ์ ์ ๊ธฐ ๋ฐ ์ฐ๊ตฌ์ฌ ๊ฒํ 1
์ 2 ์ ์ฃผ์ ์ฉ์ด์ ๊ฐ๋
๋ฐ ์ฐ๊ตฌ๋ฐฉ๋ฒ๋ก 11
1. ๊ทผ๋์ฌ์ฑ์ฃผ์ฒด์ ๊ดํ ํ์ด์ํ์ ๋
ผ์ ๊ฒํ 11
2. ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ ๋ฐ ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ ๊ฐ๋
์ ๊ดํ ์ด๋ก ์ ๊ฒํ 17
์ 2 ์ฅ ์ฑ๋ง์ ์์ค์ ๋ํ๋ ์ฌ์ฑ์์๊ณผ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ๋ํ ๋ฌธ์ ์ ๊ธฐ 29
์ 1 ์ 1920~1930๋
๋ ๋ฌธํ์ ์ฅ๊ณผ ์ฌํ์ฃผ์ ํ๋ฏธ๋์ฆ 29
์ 2 ์ ์ธํ์ ์ง์ ๋์จ ์ฐ์ ๋ก ์ด๋ฐ๋ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ๋ํ ๋ฌธ์ ์ ๊ธฐ 33
์ 3 ์ฅ ๋ชจ์ฑ์ด๋ฐ์ฌ๋ก๊ธฐ์ ํด์ฒด ๊ธฐํ 47
์ 1 ์ ํ๋ฅ์ ๋ํ๋ ๊ฐ์กฑ๋๋ณด๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ์ ๋ชจ์ฑ์ฑ๊ณผ ์ด๋ด์ ํ์์ฑ 47
์ 2 ์ ์ ๊ณผ ๋ฐ์ ๋ฑ์ ๋ํ๋ ๋ชจ์ฑ ์๋ ์ฌ์ฑ ํ์ 69
์ 3 ์ ์๋ง์ ์ฃผ์ฒด๋ก์์ ์ฌ์ฑ 87
์ 4 ์ฅ ์ผ์ ๋ง ๋์ผ ํ๋ ฅ๊ธฐ ์ํ์ ๋ํ๋ ๋ชจ์ฑ์ ๋ฌธ์ 91
์ 1 ์ ๋์ผํ๋ ฅ๊ธฐ ์ํ์ ๋ํ๋ ๊ฐ๋ชจ์ฅ(ๅฎถๆฏ้ท)์ธ๋ฌผ๋ค์ ์ธ๋ ๋ชจํฐํ 93
์ 2 ์ ์ฌ์ธ์ ๊ธฐ์ ์ฌ๋ด์ฌ์ ๋ํ๋ ์ํ์ ๋ชจ์ฑ 102
์ 5 ์ฅ ๊ฒฐ๋ก 108
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ 115
Abstract 125Maste