Kovuşturma evresinde belge delillerinin ikamesi ve değerlendirilmesi

Ceza muhakemesi ithama konu vakıaların deliller nazarında ispatı faaliyeti üzerine inşa edilmektedir. Şüphenin bertaraf edilmesi ancak deliller ile mümkündür. Vakıaların sanığa izafe edilebilirliğini sağlayan deliller nitelik olarak objektif iseler de değerlendirmeye tabi tutuldukları ölçüde sübjektif açıdan da ele alınırlar. Bu durum ispat faaliyetinin nispi mahiyet taşıdığını da göstermektedir. Delillerin serbestçe değerlendirilmesi ve vicdani ispat sisteminin geçerli olduğu Ceza Muhakemesi Kanunu’nda delil hiyerarşisi benimsenmemiş olup, vakıayı temsil edebilir olan ve hukuka uygun yollarla elde edilip çelişmeli muhakeme ilkesi gereğince duruşmada tartışılan her türlü beyan, belge ve belirti delil olarak kabul edilmektedir. Belge delili, maddi vakıayı belirli şekilde ve belirli bir nesnenin üzerine aktararak tespit eden temsili bir ispat aracı olması nedeniyle delil sınıflandırmasında önemli konuma sahiptir. Belge delili kavramının ceza muhakemesi hukuku bağlamında ifade ettiği anlam diğer hukuk dallarından farklılık arz etmektedir. Her ne kadar kendi içerisinde tasnife tabi tutulsa da ceza muhakemesi açısından belge, vakıaya ilişkin bilgi veren ve temsil edici özelliği olan her türlü nesnedir. Bu bağlamda ceza muhakemesi hukuku açısından belge kavramının ifade ettiği anlam kapsayıcı olarak kabul edilmelidir. Çalışmamızda birinci bölümde delillerin sınıflandırılması hakkında genel bilgiler verilmiş olup ceza muhakemesinde delillerin ikamesi ve değerlendirilmesine ilişkin ilkeler ile muhakeme evrelerine göre delillerin değerlendirilmesi konuları incelenmiştir. İkinci bölümde ise belge delilleri etraflıca tahlil edilmiştir. Çalışmamızda tüm bu konular nazari olarak incelenirken mahkeme kararlarından da olabildiğince yararlanılmıştır.--------------------Criminal procedure is built on the demonstration of evidence for the cases subject to accusation. The dispel of suspicion is only possible with the evidence. Even if the evidence that provides the relativity of the facts to the accused is objective, they will be addressed from a subjective point of view to the extent of the evaluation. It also shows that the evidence demonstration has a relative nature. In the Criminal Procedure Law where the free evaluation of evidence and the system of conscientious demonstration is valid, the hierarchy of evidence is not adopted and any statement, document and indication that can be enacting and obtained in legal grounds also discussed in the hearing in accordance with the principle of adversarial procedure are accepted as an evidence. Documentary evidence plays an important role in the classification of evidence since it is an enactive proof identifying the material case by transferring it onto a certain object in a certain way. The meaning of the notion of documentary evidence in the criminal procedure law is different from other legal fields. Although it is subjected to classification internally, the document in terms of criminal procedure is an object revealing information about the case and enacting. In this context, the meaning of document in terms of criminal procedure law should be considered as inclusionary. In the first chapter of our study, general information about the classification of evidence was given and the principles for the submission and evaluation of evidence in criminal proceedings and the evaluation of evidence in accordance with the stages of cognizance were examined. In the second chapter, the documentary evidence was addressed in detail. In our study, decisions of the court were referred to the highest extend while discussing these issues theoretically