W obliczu rzeczy ostatecznych. Nowotestamentowa parabola o pannach mądrych i pannach głupich (Mt 25, 1–13) jako motyw w ikonografii średniowiecznej

Książka jest zbiorem tekstów prezentujących szeroki wachlarz zagadnień dotyczących historii średniowiecznej Polski i Europy. W czterech działach ‒ na wybranych, konkretnych przykładach ‒ podjęto tematykę dotyczącą monarchów i ich rodzin, społeczeństwa i jego poczynań, sztuki, architektury i artefaktów życia codziennego, jak również światopoglądu ludzi wieków średnich. Tak różnorodne problemy badawcze zaciekawią wszystkich, którzy interesują się historią średniowiecza, w tym heraldyką, genealogią, archeologią czy historią sztuki

Nauki trzech Bogiń seksu : ciało i seks w taoistycznym systemie filozoficznym

The paper examines the role of men and women in the Taoist concept of sexual unity with regard to Yin and Yang conc1ept. Contemporary work of Taoist philosopher and sexuologist Jolan Chang and classic taoist writings were confronted. Perception of feminity and role of women in Taoist cosmogony was set against Chinese folklore and ancient writings as well as the medieval novel "The Plum in the Golden Vase" which constitutes the basis for Taoist philosophical system or makes a reference to it. Description of the taoist sexuology refers to the concept of the Taoist body, ideas of outer and inner alchemy and figure of mother of Laozi considered as hypostasis of Tao

The postcolonial otherness translated into a "noncolonial" language

Przedmiotem niniejszego artykułu są mechanizmy towarzyszące przekładowi literatury postkolonialnej na język "pozakolonialny", czyli przeniesieniu tekstu poza języki i kultury uczestniczące w (post)kolonialnym zwarciu. Zagadnienia te są omówione na przykładzie przekładów na język polski powieści Chinuy Achebego Things Fall Apart oraz Salmana Rushdiego The Satanic Verses.This paper aims to describe the mechanisms of translating postcolonial literature into a "non-colonial" language, transmitting a text from languages and cultures which take part in a (post)colonial clash. These issues are illustrated with the examples taken from Polish translations of Chinua Achebe’s Things Fall Apart and Salman Rushdie’s The Satanic Verses

Socjolekt szlachecki w Pacholęciu hetmańskim Wincentego Pola (rekonesans)

The author discusses the manifestations of the ways in which noblemen talked about and evaluated social and family life. He brings attention to the cult of a family home, respect for home tradition, brotherhood of the nobility and the will to get to know the world

Diabeł tkwi w szczegółach : czyli Joyce (nie tylko) dla dzieci

"Czy to możliwe? Jeden z najtrudniejszych pisarzy XX wieku w wersji uproszczonej? Nie do końca. Niedawno opublikowaną po polsku bajkę Jamesa Joyce’a pt. Kot i diabeł' można bowiem czytać przynajmniej na dwa sposoby." (fragm.

„Angelic powers, now proceed” – sticherons by St. Romanos the Melodist of the forefeast of the Nativity of Christ

The feast of the Nativity of Christ is in many ways similar to the feast of feasts – the Resurrection of Christ. One of the similarities is the extensive pre-Christmas period, the last days of which (December 20-24) resemble Holy Week. At matins, sticherions by St. Roman Melodos, with sublime content and its own solemn melody, are sung. The name of the whole cycle comes from the opening verse of the first song: „Angelic powers, now proceed”. The hymns introduce the faithful to the celebration of the Nativity of Christ and encourage them to consider the mystery in the light of dogmatic theology and spiritual life. This article is an analysis of the first twelve sticherions (from the first two days of the pre-Christmas period – December 20 and 21). The author proposed a Polish translation of each sticherion, and also commented on the texts.Święto Narodzenia Chrystusa pod wieloma względami podobne jest do święta świąt – Zmartwychwstania Chrystusa. Jednym z podobieństw jest rozbudowany okres przedświąteczny, którego ostatnie dni (20-24 grudnia) przypominają Wielki Tydzień. Na jutrzniach śpiewane są stichery autorstwa św. Romana Melodosa, o podniosłej treści i własnej uroczystej melodii. Nazwa całego cyklu pochodzi od wersu rozpoczynającego pierwszy utwór: „Anielskie moce, spieszcie”. Hymny wprowadzają wiernych w uroczystość Narodzenia Chrystusa i zachęcają do rozważania misterium w świetle teologii dogmatycznej oraz życia duchowego. Niniejszy artykuł stanowi analizę dwunastu pierwszych sticher (z dwóch pierwszych dni przedświęcia – 20 i 21 grudnia). Autor zaproponował polskie tłumaczenie każdej ze sticher, a także opatrzył teksty [email protected]ławne Seminarium Duchowne w WarszawieJurewicz, O. (2020). Słownik grecko-polski. Warszawa.Kondaki i ikosy sv. Romana Sladkopevca na nekotorye dni svâtym, nekotorye dni nedeli, nekotorye nedeli, na dvunadesâtye prazdniki i na každyj den' strastnoj sedmicy i stihiry ego že na preprazdnstvennye i poprazdnstvennye dni pred roždestvom Hristovym i po roždestve Hristove. (1881). (S. Cvetkov, Tłum.). Moskva. [Кондаки и икосы св. Романа Сладкопевца на некоторые дни святым, некоторые дни недели, некоторые недели, на двунадесятые праздники и на каждый день страстной седмицы и стихиры его же на препразднственные и попразднственные дни пред рождеством Христовым и по рождестве Христове. (1881). (С. Цветков, Tłum.)], [online] https://azbyka.ru/otechnik/Roman_Sladkopevets/stihiry-predprazdnstvennye-i-poprazdnstvennye-pred-rozhdestvom-hristovym-i-po-rozhdestve-hristove/#sel=1:1,1:3, [13.02.2023]Menaion – December 21. [online] https://dcs.goarch.org/goa_2022_0912/dcs/h/s/2022/12/21/ma/gr-en/index.html, [11.02.2023]Menaion – December 20. [online] https://dcs.goarch.org/goa_2022_0912/dcs/h/s/2022/12/20/ma/gr-en/index.html, [11.02.2023]TA MĪNAIA. DEKEMVRIOS. TĪ K’ TOU AUTOU MĪNOS [ΤΑ ΜΗΝΑΙΑ. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ. ΤΗ Κ’ ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ]. [online] http://www.christopherklitou.com/menaia_20_december_greek.htm, [8.02.2023]TA MĪNAIA. DEKEMVRIOS. TĪ ΚΑ’ TOU AUTOU MĪNOS [ΤΑ ΜΗΝΑΙΑ. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ. ΤΗ ΚΑ’ ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ]. [online] http://www.christopherklitou.com/menaia_21_december_greek.htm, [8.02.2023]TA MĪNAIA. DEKEMVRIOS. TĪ ΚD’ TOU AUTOU MĪNOS [ΤΑ ΜΗΝΑΙΑ. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ. ΤΗ ΚΔ’ ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ]. [online] http://www.christopherklitou.com/menaia_24_december_greek.htm, [8.02.2023]The 20th Day Of The Month Of December. The Forefeast Of The Nativity In The Flesh Of Our Lord, God & Savior Jesus Christ. [online] https://www.ponomar.net/maktabah/MenaionLambertsenDecember2000/1220.html, [10.02.2023]V 20-j den'. Predprázdnstvo po plóti Roždestvá Góspoda Bóga i Spása nášego Iisúsa Hristá. I pámâtʹ svâtágo svâŝennomúčenika Ignatiâ Bogonósca, w: Mineâ. Dekabrʹ [В 20-й день. Предпра́зднство по пло́ти Рождества́ Го́спода Бо́га и Спа́са на́шего Иису́са Христа́. И па́мять свята́го священному́ченика Игнатия Богоно́сца, w: Минея. Декабрь]. [online] https://azbyka.ru/otechnik/Pravoslavnoe_Bogosluzhenie/mineja-dekabr/20, [5.02.2023]V 21-j den'. Predprázdnstvo Roždestvá Hristóva, W: Mineâ. Dekabr' [В 21-й день. Предпра́зднство Рождества́ Христо́ва, w: Минея. Декабрь]. [online] https://azbyka.ru/otechnik/Pravoslavnoe_Bogosluzhenie/mineja-dekabr/21 [5.02.2023]12 Ménée de Décembre. [online] http://sobor.fr/index.php?content=article&category=library&id=2018-06-26-4&lang=fr#20, [8.02.2023]25253

Mapy błądzenia. Nieznane wiersze i poematy z berlińskiego archiwum Witolda Wirpszy

Chociaż dzięki staraniom Wydawnictwa Instytutu Mikołowskiego wszystkie przygotowywane na emigracji książki poetyckie Witolda Wirpszy zostały opublikowane, w jego berlińskim archiwum zdeponowanym w zbiorach Akademie der Künste udało się odnaleźć maszynopisy i rękopisy kilku nieznanych tekstów poetyckich. Na prezentowany i analizowany w artykule materiał składają się trzy dłuższe poematy (Wielka mapa, Przedarcie się do radości, Ut pictura poesis), kilka wierszy oraz towarzyszące im dokumenty genezy. Podjęto próby ich edytorskiej rekonstrukcji, datowania i ustalenia okoliczności ich powstania. Zaproponowano również pierwsze interpretacje odnalezionych poematów, przeprowadzone z uwzględnieniem najważniejszych tematów, tendencji rozwojowych i kontekstów emigracyjnej twórczości autora Faetona.Although Instytut Mikołowski successfully published all Witold Wirpsza’s poetry books he prepared in exile, typescripts and manuscripts of several unknown poetic texts surfaced in his Berlin archive deposited in the collections of Akademie der Künste. The article presents and analyzes three longer poems ­– Wielka mapa (The Great Map), Przedarcie się do radości (Breaking to Joy), and Ut pictura poesis – several poems, and accompanying origin documents. The author undertakes their editorial reconstruction, dating, and establishing the circumstances of their creation. Moreover, he proposes initial interpretations of the long poems, conducted with the awareness of the most important themes, developmental tendencies, and contexts of Wirpsza’s work in exile

Mistyczne macierzyństwo w Zwiastowaniu Paula Claudela

Zdigitalizowano i udostępniono w ramach projektu pn. Rozbudowa otwartych zasobów naukowych Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku, dofinansowanego z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Edukacji i Nauki na podstawie umowy SONB/SP/512497/2021.8710