Liberalno jugoslovenstvo u Srpskom književnom glasniku u 1920-im

Abstract

Autorica analizira odnos liberalnih ideja i jugoslovenske misli, od vremena pojave tih ideja krajem 18. veka pa do procesa konstituisanja jugoslovenske države 1919 — 1921. Zapravo je pojava liberalnih ideja na prostoru Zapadnog Balkana bila osnova na kojoj su se dalje razvijale ideje i pokreti integrisanja prostora na južnoslovenskim osnovama. Glavno postignuće borbe za liberalne ideje tokom 19. veka bile su male državnosti južnoslovenskih zajednica. One su zapravo i definisale prostor kao južnoslovenski prema spoljašnjem okruženju, kao što su pokušavale da i iznutra prošire prostor liberalnog delovanja. U tekstu je data pregnantno osnovna linija tog procesa, kao nova i originalna u južnoslovenskim nacionalnim istoriografijama. Pojava, uticaj i delovanje, kao i mesto Srpskog književnog glasnika, percipirane su i analizirane na ovoj osnovnoj liniji borbe i postignuća liberalnih pokreta na prostoru Zapadnog Balkana. Kao širi okvir kristalisanja liberalnog jugoslovenstva, na stranicama SKG-a je negovan individualizam i kritička misao. Oni su omogućili da se problemi, unutrašnji i spoljni, tokom konstituisanja jugoslovenske države, sagledavaju iz različitih i suprotstavljenih uglova, što je analizirano u tekstu