Avrupa-Kafkasya-Asya Ulaşım Koridorunda Yer Alan Samsun Limanı’nın Verimlilik Analizi

The improvement of sea borne trade depends on adaptation of innovations and developments in maritime transport, port and logistic sectors. The integration of the ports with adequate transport infrastructure to international transport network will contribute the improvement the sector. The Samsun Port is located on Transcaucasia Transport Corridor which has wide hinterland interconnects the markets and contributes seaborne trade.  It is required that long term plan and arrangements including scientific studies to reach a logistic center position in Transcaucasia. Transport Corridor and to provide sustainable competitiveness in international markets for medium term and long term strategic planning of Samsun Port. In this study, the productivity analysis of Samsun Port are conducted and required comments are put forward to increase the efficiency of the port services. The factors which effect performance of the ports are gathered and interrelated and level of importance of factors are determined by Fuzzy DEMATEL (The Decision Making Trial and Evaluation Laboratory).Deniz ticaretinin gelişimi uluslararası deniz taşımacılığı, liman ve lojistik sektöründeki yenilikler ve gelişmelere uyum sağlamak ile mümkündür. Limanların yeterli ulaştırma altyapısının uluslararası ulaşım ağları ile entegre edilmesi sektörün gelişimine önemli bir katkı sağlayacaktır. Transkafkasya Ulaşım Kanalı Koridoru da; geniş hinterland alanlarına sahip, pazarları birbirine bağlayan, bölgesel alanda deniz ticaretinin gelişmesine olumlu katkılar sağlayabilecek bir koridor olarak gösterilmektedir. Samsun Limanı, deniz ticaretine katkı sağlayan ve pazarları birbirine bağlayan geniş bir hinterlanda sahip Transkafkasya Koridoru hattı üzerinde yer almaktadır. Samsun Limanının orta ve uzun vadeli stratejik planlamasına yönelik, Transkafkasya koridoru içerisinde lojistik üs pozisyonuna gelebilmesi ve uluslararası piyasada sürdürülebilir rekabet koşullarını yakalayabilmesi için bilimsel çalışmaları içeren uzun dönemli plan ve düzenlemelere ihtiyaç vardır. Bu noktadan yola çıkılarak çalışmada, Samsun Limanı’na ilişkin bir verimlilik analizi yapılmış olup, ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda limanın daha etkin ve verimli hizmet sunabilmesi için öneriler yapılmıştır. Çalışmada, liman çalışma performansını etkileyen çeşitli etkenler bir araya getirilerek, bu etkenlerin birbirleri ile olan ilişkileri ve önem dereceleri bulanık DEMATEL (The Decision Making Trial and Evaluation Laboratory) yöntemi yardımı ile incelenmiştir

ARALIK 2018

Turkish Journal of Maritime and Marine SciencesTürk Denizcilik ve Deniz Bilimleri Dergis

İşgalci Anadara inaequivalvis’in Vücut-Kabuk Boyutları İlişkileri ve Büyüme Parametreleri

In this paper, the relationship between body-shell dimensions and growth parameters of ark clam (Anadara inaequavalvis Bruguière, 1789) were estimated for the Black Sea. At the end of this research, there was a significant relationship between body size and shell dimensions. In addition to this, the Von Bertalanffy growth parameters were found as L∞=8.61 mm, K= 0.25 and t0= -0.43 yr-1. Mortality rates were also analyzed for the ark clam as Z= 0.95 yr-1, M= 0.77 yr-1, F= 0.18 yr-1. This research is important in terms of the first study of body-shell dimension relationships and mortality rates for Anadara inaequavalvis from the Black Sea. The ark clam can use a descriptor for the Good Environmental Status (GES) according to Marine Strategy Framework Directive (MSFD) 2th Task Group in European Commission.Bu çalışmada Karadeniz’de Anadara inaequavalvis (Bruguière, 1789)’in vücut-kabuk boyu ilişkileri ve büyüme parametreleri tahmin edilmiştir. Sonuç olarak, vücut ölçüleri ile kabuki boyutları arasında önemli bir ilişki gözlenmiştir. Buna ek olarak, Von Bertalanffy büyüme parametreleri L∞=8.61 mm, K= 0.25 and t0= -0.43 yr-1 olarak bulunmuştur. Ayrıca, ölüm oranları Z= 0.95 yr-1, M= 0.77 yr-1, F= 0.18 yr-1 olarak hesaplanmıştır. Bu çalışma, Anadara inaequavalvis’in vücut-kabuk boyutları arasındaki ilişki ve ölüm oranlarının tahmin edildiği ilk çalışma olma özelliği taşımaktadır. Bu tür Avrupa Komisyonu’nun Deniz Stratejisi Çerçeve Direktifi 2. Grup’ta İyi Çevre Statüsü’nün bir tanımlayıcısı olarak da kullanılmaktadır

Türkiye’nin Batı Akdeniz Sahillerinden Kızıldeniz Barbunu Parupeneus forsskali (Fourmanoir & Guézé, 1976)’nin Bulunuşu

Three specimens of the Red Sea goatfish Parupeneus forsskali were recorded from two locations at a depth of 12-18 m. One was observed during the SCUBA diving in Fethiye Bay on 15 June 2016 and the other two were collected via trawling during a bentic survey in Aydıncık coast on 24 December 2016. P. forsskali was first recorded in the Mediterranean coast of Turkey twelve years ago. This lessepsian species appears to be continually spreading and easily establishing new populations in the Mediterranean Sea coast of Turkey. Our study indicated the westward expansion of P. forsskali along to Mediterranean coasts. The present study also investigated the way of introduction and possible depths of its spread in the Mediterranean Sea.Parupeneus forsskali’nin üç bireyi 12-18 m derinliklerden iki bölgeden kaydedilmiştir. Birinci birey 15 Haziran 2016 tarihinde SCUBA dalışı sırasında Fethiye Körfezi’nden gözlenmiş, diğer iki birey 24 Aralık 2016'da Aydıncık sahilinde yapılan bentik bir tarama sırasında trol ile örneklenmiştir. P. forsskali ilk olarak on iki yıl önce Türkiye'nin Akdeniz kıyılarında kaydedildi. Bu lessepsiyen türler, sürekli yayılmakta ve Türkiye’nin Akdeniz kıyılarında kolaylıkla yeni populasyonlar oluşturabilmektedir. Çalışmamız, P. forsskali'nin batıya doğru genişlemesini Akdeniz kıyılarında göstermiştir. Bu çalışmada ayrıca bu türün Akdeniz’deki dağılım alanları ve muhtemel bulunduğu derinlikler kaydedilmiştir

Saroz Körfezi ve Gökçeada (Kuzey Ege Denizi) Balık Tür Çeşitliliği Üzerine Bir Değerlendirme

In this review, updated check-list of marine fish in the Bay of Saroz, northern Aegean Sea was presented. From the results of relevant studies by the coastal fisheries and trawls in Saroz Bay, we therefore determined totally 280 fish species, belonging to 96 families. Coastal fisheries in Saroz Bay consist of small scale such as gillnet, trammel net, longline and handline fisheries, while the large scale fisheries is very limited.Bu derlemede, Saroz Körfezi’ndeki (Kuzey Ege Denizi) deniz balıklarının güncellenmiş tür çeşitliliği sunulmuştur. Saroz Körfezi’nde gerçekleştirilen kıyı balıkçılığı ve trol çalışmalarından toplanan sonuçlardan 96 familyaya ait 280 balık türü tespit edilmiştir. Saroz Körfezi’ndeki balıkçılık uzatma ağları, paraketa ve olta gibi küçük ölçekli balıkçılıktan oluşurken, büyük ölçekli balıkçılık oldukça sınırlıdır

Karadeniz’de avlanan çaça (Sprattus sprattus L.) ve hamsi (Engraulis encrasicolus, L.) balıklarının büyüme parametreleri ve ölüm oranlarının tahmini

Length composition of anchovy (Engraulis encrasicolus, L.) and sprat (Sprattus sprattus L.), important small pelagic species of Black Sea, were determined in this study. Growth parameters and mortality rates for anchovy and sprat, using length composition data of fishes, were estimated. A total of 150 tons anchovy and 75 tons sprat (225 tons fish) were caught end of the 13 midwater trawl tows in the study. Length of 1516 numbers anchovy and 4214 numbers sprat were measured in the study. Maximum, minimum and average length of species were established 15.2 cm, 5.2 cm, 11.28±0.04 cm; 12.8 cm, 5.7 cm, 8.5±0.01 cm respectively.Growth and population parameters of anchovy and sprat were calculated; asymptotic length (L∞) 17.01 cm, 13.38 cm, Brody growth coefficient (K) 0.28, 0.23; instantaneous rate of mortality (Z) 2.73 year-1, 2.88 year-1; rate of natural mortality (M) 0.41 year-1, 0.52 year-1, rate of fishing mortality (F) 2.18 year-1, 1.51 year-1, exploitation rate (E) 0.80 year-1, 0.82 year-1 respectively. Growth and population parameters, calculated by the length composition for species, were compared with other studies.Bu çalışmada Karadeniz’in önemli küçük pelajik türleri olan hamsi (Engraulis encrasicolus, L.) ve çaça (Sprattus sprattus L.) balıklarının boy kompozisyonu verileri kullanılarak büyüme parametreleri ve ölüm oranları tahmin edilmiştir. Araştırmada 13 ortasu trol ağı çekimi yapılarak 150 tonu hamsi, 75 tonu çaça olmak üzere toplam 225 ton balık avlanmıştır. Yapılan örneklemede 1516 adet hamsi ve 4214 adet çaça balığının boyu ölçülmüştür. Türlerin maksimum, minimum ve ortalama boyları sırasıyla 15.2 cm, 5.2 cm, 11.28± 0.04 cm; 12.8 cm, 5.7 cm, 8.5± 0.01 cm olarak tespit edilmiştir. Hamsi ve çaçanın büyüme ve populasyon parametreleri sırasıyla; asimptotik boy (L∞) 17.01 cm, 13.38 cm; büyüme katsayısı (K) 0.28, 0.23; anlık ölüm katsayısı (Z) 2.73 yıl-1, 2.88 yıl-1; doğal ölüm katsayısı (M) 0.41 yıl-1, 0.52 yıl-1, balıkçılık ölüm oranı (F) 2.18 yıl-1, 1.51 yıl-1 ve sömürülme oranı (E) 0.80 yıl-1, 0.82 yıl-1 olarak hesaplanmıştır. Türler için boy kompozisyonundan hesaplanan büyüme ve populasyon parametreleri yapılan diğer çalışmaların sonuçları ile karşılaştırılmıştır

Balıkçı Gemilerinde Yakıt Tüketiminin Tespiti ve Azaltılması

Subject of fuel consumption and savings in fishing vessels which is extensively studied in the international arena also have great importance for Turkish fisheries. With the widespread use of motorized fishing vessels, it is realized that fuel costs could reach up to 50% of total fishing costs and could threaten economic sustainability of fishing industry. This study reviews up to date influential fuel-saving factors in terms of operational and technical modifications, and suggests potential improvements to increase energy efficiency in fishing vessels.The most important factors in the operational area are seen as: Energy audit, flowmeter installation, reduction of cruising and trawling speeds, periodical maintenance, and savings up to %50 are achieved. In terms of technical modifications: Choosing the appropriate engine, gearbox and propeller, improving hydrodynamic structure of vessel, and reduction of drag force through modernisation of fishing gears appear as changes made in the first plan, and savings up to %40 are achieved.Although changes for energy saving requires initial investment cost, it will contribute to economic sustainability and ecosystem-friendliness of fishing activities in the long term.Uluslararası alanda yaygın şekilde incelenmekte olan balıkçı gemilerinde yakıt tüketimi ve tasarrufu konusu Türkiye balıkçılığı açısından da büyük önem arz etmektedir. Motorize teknelerin yaygınlaşmasıyla, yakıt giderleri toplam balıkçılık giderlerinin %50’sine kadar çıkabilmekte ve balıkçılık sektöründe ekonomik sürdürebilirliği tehdit etmektedir. Bu çalışma yakıt tasarrufuna etki eden faktörleri işletimsel ve teknik değişiklikler üzerinden derlemekte ve balıkçı gemilerinde enerji etkinliğini arttırmaya yönelik potansiyel iyileştirmeler önermektedir. İşletimsel alanda en önemli faktörlerin; enerji etüdü, yakıt sayacı takılması, seyir ve çekim hızının azaltılması, periyodik bakımların yapılması olduğu görülmüş ve %50’ye varan tasarruf elde edilmiştir. Teknik değişikliklerde ise; uygun makine, şanzıman ve pervanenin seçilmesi, teknenin hidrodinamik yapısının iyileştirilmesi, av araçlarının modernizasyonu ile sürüklenme kuvvetinin azaltılması ön planda yapılan değişiklikler olarak ortaya çıkmıştır ve %40’a varan tasarruf elde edilmiştir. Enerji tasarrufuna yönelik değişimler ilk aşamada yatırım maliyeti gerektirse de uzun vadede balıkçılığın ekonomik sürdürülebilirliğine ve ekosistem dostu bir faaliyet olmasına katkı sağlayacaktır

Ege Denizi’nde (Marmaris, Türkiye) Lesepsiyen Pomadasys stridens (Haemulidae) Balığının Varlığı Üzerine

This paper reports the presence of new striped piggy, Pomadasys stridens specimens in the Turkish Aegean Sea. Four specimens, measuring between 136 and 140 mm in TL, were captured off Marmaris coast, Muğla in southern Aegean Sea on 16 March 2018. This short paper presents second record of the fish in the Aegean Sea that indicates beginning of its established population in the area.Bu makale, Ege Denizi’nde yeni Pomadasys stridens bireylerinin bulunuşunu rapor etmektedir. 16 Mart 2018 tarihinde 136 ve 140 mm arasında total boyda ölçülen dört birey güney Ege Denizi’nde Marmaris kıyıları (Muğla) açığından yakalanmıştır. Bu kısa makale, Ege Denizi’nde bunların populasyonunun yerleşmeye başladığını gösteren ikinci kaydını sunmaktadır

Orta Karadeniz’deki İstavrit, Trachurus mediterraneus (Steindachner, 1868) Balığının Ölüm ve Sömürülme Oranları

This study provides some actual information about length, weight, age, and mortality rates of Mediterranean horse mackerel (Trachurus mediterraneus) population in the central Black Sea in order to detect whether fishing pressure or not. A total of 1467 specimens were monthly collected from commercial purse-seiners, which especially landed to Sinop fishing port between September 2016 and March 2017. A total of 109 otoliths were used for age reading. Total length and weight of T. mediterraneus specimens were ranged from 7.1 cm to 20.3 cm (average: 14.02 ±0.04 cm) and 3.2 g to 67.7 g (average: 23.8 ±0.19 g). The samples were grouped densely between 12 and 15 cm and about 84% of samples in this study were within the legal size. Length-weight relationship was calculated as W = 0.0067 × TL3.0848 (r2 = 0.94). Age groups of horse mackerel in the central Black Sea were between I and III. Mean lengths according to age groups were 9.9 ±0.36 cm, 14.1 ±0.11 cm and 16.7 ±0.13 cm, respectively. Also, von Bertalanffy Growth Parameters were L∞ = 19.14 ±0.46 cm, K = 0.65 ±0.03, t0 = -0.08 ±0.007 year. Mortalities (M, F and Z) and exploitation rate (E) of T. mediterraneus from the Central Black Sea were 0.84 year-1, 0.87 year-1, 1.712 year-1 and 0.51 year-1, respectively. The rates of exploitation and minimum landing size indicate that there is no overfishing on T. mediterraneus population in the area for the time being.Bu çalışma orta Karadeniz Bölgesindeki istavrit (Trachurus mediterraneus) popülasyonu üzerinde balıkçılık baskısı olup olmadığının tespiti amacıyla tür üzerindeki boy, ağırlık, yaş ve ölüm oranları gibi güncel bilgileri içermektedir. Toplamda 1467 adet birey Eylül 2016 ve Mart 2017 tarihleri arasında özelikle Sinop Limanı’ndaki ticari gırgır teknelerinden aylık olarak toplanmıştır. 109 adet bireyden yaş okumak amacıyla otolit çıkarılmıştır. T. mediterraneus bireylerinin boy dağılımları 7,1 cm ile 20,3 cm (ortalama: 14,02 ±0,04 cm) arasında değişmekte iken ağırlık dağılımlarının 3,2 g ile 67,7 g (ortalama: 23,8 ±0,19 g) arasında olduğu tespit edilmiştir. Örnekler 12-15 cm boy grupları arasında yoğunlaşmış ve elde edilen bireylerin %84’ünün yasal avlanma boy değerinin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Boy-ağırlık ilişkisi W = 0,0067 × TL3.0848 (r2 = 0,94) olarak tespit edilmiştir. Örnekler I ile III yaş gurubu arasında dağılım göstermektedir. Yaşlara göre ortalama boylar I. yaş için 9,9 ±0,36 cm; II. yaş için 14,1 ±0,11 cm; III. yaş için 16,7 ±0,13 cm dir. von Bertalanffy Büyüme parametreleri ise L∞ = 19,14 ±0,46 cm, K = 0,65 ±0,03, t0 = -0,08 ±0,007 yıl olarak hesaplanmıştır. Orta Karadeniz’den elde edilen T. mediterraneus bireylerinin doğal ölüm oranı (M) 0,84 yıl-1, Balıkçılık kaynaklı ölüm oranı 0,87 yıl-1 ve toplam ölüm oranı 1,712 yıl-1 olarak hesaplanmıştır. Sömürülme oranı (E) ise 0,51 yıl-1 olarak tespit edilmiştir. Sömürülme oranı ve karaya çıkarılan ürünlerin boy gruplarına bakıldığında şu an için bu bölgede T. mediterraneus popülasyonu üzerinde bir av baskısının olmadığı söylenebilir

Kırmızı ağızlı kaya balığının Gobius cruentatus (Gobiidae) Orta Karadeniz için ilk kaydı

Two individuals of goby species Gobius cruentatus (one male and one female) were captured by fishing line on 20 October 2017 at a depth of two meters from the middle Black Sea coast. The total lengths and weights were measured as 108.61 mm and 13.85 g for the male and 112.57 mm and 20.70 g for the female specimens. This is the first record of occurrence for G. cruentatus from the middle Black Sea region.Bu çalışmada, iki adet (biri dişi ve diğeri erkek) Gobius cruentatus türü kayabalığı Orta Karadeniz Bölgesi’nde 20 Ekim 2017 tarihlerinde olta ile, 2 m derinlikte örneklenmiştir. Örneklenen erkek ve dişi bireyin boy ve ağırlıkları sırasıyla 108.61 mm ve 13.85 g, 112.57 mm ve 20.70 g olarak ölçülmüştür. Bu bildirim G. cruentatus türü için Orta Karadeniz’de ilk kayıttır