OpenKnowledge Ecology Repository

Çetinkaya, Hikmet

Gökovalı: Mavi yolculuk bir yaşama biçimidir

Yeryüzü cenneti Gökova cehenneme çevrilmek isteniyor

Pepeyi, Ali

Turizm uzman ve yazarı Şadan Gökovalı ile görüşme: Santral cennette kurulur diye kural olmasa gerek

Okyay, Ahmet

Gazete küpürleri

Gökovalı, Şadan

Bodrum'dan Knidos'a
i,]AV İ Y0LCULUK
Halikaınas Balıkçısıın:." a""irjaİdığ ı maya tuttu: Mavi
yoJ.cu].uklar, tatilden öte, bir yaşama biçimine dönüştü. Heı yıl,
nmavi tarlada ak güveıcin ıl öıneği yüzen binleıce tekneyle on big
1erce kigi mavi yolculuk yapJ.yoı. Genellikle Bodıum'dan daı ize g
çılan mavi yolculaı, zaman ve nakit bütçelerinin elveıdiği 61çü-
de Knidosla, Maımaıie'e, Fethiyeıyeı Antal.yaıy6 kadaı uzanıyoı -
laı.
Eiz de, Balıkçı Eabaının izinda, biıkaç diapozitifin eşJ.i
ğinde kıaa bir mavi yolculuğs çıknak diledtk sizinle.
MERHABA BODRUIIı
kaptanımız kuııanya düzeıken, baheı ııeltealeıi ülkıai, kEE
yarnr.n bayındır başkenti Eodrumrda birkaç yere uğıayalım.
İşta, iJ.çenin ll km batısında, Saldıışah Tüıbesi yanınd5,
Bodıuıı
Şakir
n Çiçek
kalebentliği sırasında n H aI ikarn akçJ.s ai olan Cevat
Kabaağaçlılnın yattığı yer. Mezaıı h616 yapılınam:'ş. Ne gaml
oluı mezarJ.mı süsleıimn diyen f,şık Veysel gibi Balıkço. da
deıdi ki:
-Be n ölünce kendime de to 1izımım. Topıak benir
isteı ]ile yapar, istga6g diken . . .
Bodrumıun kuzeybatı yukar:.s].nda antik tiyatro. Antik ti-
yatroları, nkentin, halkın dilinden k nu mak için 6çf 61ş ağzıl|na
benzetenleıe hak veıdiriyor.
0nun aşağısınd6, j.l[ç3ğı.n yedi harikasından !|aiÜoleioni
yani, Kıa1 İ'lausolosıun anıt mezarı. Yas]ı Kıaliçe II. Aıtemisia,
nın, kocasın]_n anasına ölümsüzleştirmek için yarattırdığı başya-
pıt. Bu görkemli mezaıJ.n baş1:.ca buluntu].aiı British i.juseum'da
bu gün .
Aşağıda, BodrumIun ayça biçimindeki iki 1irıanını biıleş-
tiıen yarımada üzerinde Bodrum Kalesi. İJ-kin Rodos şovalyelerine
kaıaıg6h, daha sonıa sürgünieıe hapishane o].an kaiedeı !ü!,Sğ düa
yan:.n say].lı sualtı eseıleri müzelerinden biri vaxx bugün. HalOk
Elbeınin kuıduğu l,iüze, Oğuz Alpözen'in müdürlüğünde heı geçen gün
zenginleşiyor, düzenleniyoı, c anl an J.y or .
./ Ir
@
J Şadan GEKDVALI
J
ı,|Y /2
J Aç KoYNuNu GöKOVA!
Soıun].arımıcı kaıada bııakıp, atlıyoruz tekneye; açıf].yo-
ıuz denize. İşte, tepesinde antik bir t6plnEğln yeri, eteğinde
ılıca ve plajIaı bulunan iJ.kçağın Arkonnesogıu Karaada.
Mavi yolculuğun ilk durağ:. 0ıak adalaıı arasında, denize
giımek için nola veriyoruz. Pıuv6mız, yeniden dalgalar:. aşmaya
başl:.yoı. Artıkı nhedef ve lotamız, arzu ve heves]erimiz'. SoJ.da
Çökeıtmelyi görünce bir türkü tutturuyoruz:
nçökertme ı den çıktım da Halilim
Bitez de $].r"rn" vaımadan aman
Aıkıdeşim İbıaın Çavuş AJ.lah ı:-ma
Burası da Aspat deği1 HaJ.illim,
Yüıeğime ateş saldı aman kurşun
am6n başım Eelamet
koptu kıyamet
emane t
aman Bitez Yalısı
yaıası. . . '
Bakıyoıuz, sofumuzda, teırıik santıal taıtışmalaıı dolayı-
sıyla adı diJ.teıden düşmeyen Tüıkavleıi. Az ilerisinde 6ren vaı
ki; buıda, keramog öreni vaı. keramiğin anayuldu sayalan bu kent,
ilkçağda adını Gijkova Kdıfezine de veımiş.
Akbükıe seJ.iın, Gökova Köıfezini kuzeyden kıyılamaya de_
vam. Köıfezi de kuzeyden f'la!çal ve Kııan dağ]arı kıyılıyor:
nBuıanın dağlaıı, tavuk kümesinden çıkmış gibi avcil şey-
leı değildiı. Hırlayan dağlardır, pars yapıca dağJ.ardıı. İrtifa
oıda adeta çığlık olmuştur. Denizdeyeeniz, kayıktaysanı.z yani, dg
ğa ardınızı dönmeye korkarsınız; uçufum patt6ğ6k üstünüz8 yıkılı-
veıecek ganalsJ.nız. l|
Tuına.lı, Kııan kıyısı, Çınaı koyu deıken, kendimizi Gökova
İskelesinde buluyoruz. Buıada biı Koç-Tuğ şilebi krom , biı Kaı4
deniz teknesi keıeste yükJ.üyoı. Hazıı gef!.şken buraya, çıkaiım di
yoıuz kaıaya. Akyaka yoluna düzü].üyoruz. So.].da rAlageyik Üıetme
se Kaygıseki doıuğun6 uğrayabilir.
{ GÖK0VAlNIıJ YLREğİ:l-
J KEDRAI ADA51
Güzelin şansı olmazmJ.ş ama, gdı çok ya da güzele ad bulrnak
zor o1urmuş. L!ını*l Güzel Tüıkçemizin güzel ustası 5abahattin E
yuboğlu ve onu izleyen mavi yolcuların ı Gökov a ı n rn Yüre6 in dedik-
1eri ada da öyle. Doğıu - fanlış, bu cennet adaya yakıştırılan 6ğ
].arın bazılala şunlar. ./,i.-
Çiftliğin, sağda1 Eski İskeleıde Orman Pikniği. 0zan ve diploma-
sız ilimar Naji (V) Çakııhanıın, Ağa Han 1,limaılık ödülünü kazanan
evi Eski İskeleıde. Likit ikmali, vapmak istevenJ.eı 5adiınin f--
,.ır8._j.*+" H a 1 ı J., in y e ı ı n e (dda lJ".tr'j'rdu u f"?.f;J E|uİ : u i s t'e y e n ı e g
ıKedıaitr.
--:-'
nS', "Eİn'
1an .
n S id"y.ci"
f EaIayıll ,
MY /3
e hiı
iKleopatran, nSediı" adası, falan-fi -
Bu adlaıdan biıine kaynak oJ-an dedikoduya
nŞehirn, nŞehiıoFlun, trŞ 0ğlann,
göre; bu
kumlaıı,
6dan ın ,
Mıgıı l ınnsö lence se.l bir böceğ in yumurtaJ,arını and ı:,an l'
fettan impaıatoriçesi
ıJ.ndan biıine. . .
Kleopatra için getiıtilmiş bu adan:.n koyla-
Ilav i yolcufar yalanlı
-Bu kumlaı kimse için
1en tiyi:
stediğ i için geImiştir
buıa ave elenleri a a J.n a e tirm iş tir l
Başia tüılü olsaydı, bu kuPan başka 1,erde de o1ması ya da
buıdakinin, bunca çalındığı için bitmesi ge:,ekirdi... Zatanı bi-
lim biliyoı ve bildiriyoı ki; Kedıai plaj].nF.: oluştuıan kumlaı,
Neo-pliosen dönem saıı gıeIleıinin (kuın taş.ı,arının) 9yalşp651
sonucu olaşmuştuı.
/.I xovı-ın vE ADALAR cENNETİ
)
Taıih ve doğanın kavil yeıi KedıaiIdeı gonla, G6kova Köıfgıtr
zini güneyden, yan i nyarımadaların en güzel j n Datça Yarımadasını
kuzeyden kıyılıyoıuz. Eaşta gijnllk (Lyquidçmbeı orientatis) ve
çam ağaçlaıı olmak üzeıe, binbir bitkinin !* aaçak ve dailaıını
duru mavi sularda yıkadığı kıyılarda koylar aıdarda sıralanıyoı.
x Ea nİ lD r
]ı ıiıcık5rbtai dıiısii
Sırasını kaçıımadan beliıtelim; doğanın Anadoluıya, Anadoluınun
buıasına bağışladığı ayııcal:.ktıı günJ'ük (günnük) ağaçlaıı. Bu-
hur, bu ağacın kabuğu, birbir darde deva sığala yağı da ıeçine-
sidir. Şu aıa kolonyaya d6nüştüıüldü günlük kokusu.
-Bakın, burası Tuzlaı şuıası Lön 962.
-Peki, şu!as]. neresi?
-Neıesi olacak1 Maldeıesi !
Buıalı olmayanlar " İ§İ§ilğ3Lai_diyoı Maldeıesiı ne. İki
genel savaştan biıi sııasında İngiIiz tofipido].aıı, 12 Adaları,
bu aıada Koe İİstanköy) adasınıı kaçıp aığ!.nırmış bu, önünden gg
çeıkan faıkedilmeyen, i.ç içe biımiş koylaı giıdabına. Sörf ve bg
1:.k avcıIığı için buıdan daha elveıişli yer bilen, beri geJ.sin!
çok geçıneden kendiınizi aralarında bulduğumuz yedi Adalaı,
Balıkçı!nın bir değeılemesine hak veıdiıiyor:
liBaşka yerde, ddnizde adalaı oluı; buıd6ysa, adalar:.n ara-
sında deniz var. ll
./iv{
ı4Y /4
Balıkçıl nın
nTünek Ahmetr in
öykülerinden nYedi A sınnın d6,
biıi, Güneybatı
de geçtiği yer burasadır. Uste!ik,
Anadolu ı daki hemen tüm maıtıIarın
J BAL I KAŞ IRAN
Alın size Balıkaşııan! n§ıİa§tEg.n n da denir buıaya. Burası,
kuşuçuşu J.20 kmllik D6tç6 Yarım6dasında, kuzeydaki Ege (Gökova
Köıfezi) i_]. e Akdeniz (Hisaıönü Körfezi) in birbiıleıine en çok
(yaıım iıail) yaklaştıklar:. kıstaktır. Ad].arı da betiıtiyor kii
kıst6ğln biı yakasında yakalanan balık, 61meden 6te yakasına ge-
çirilebiliı ya da upuzun yaıımadayı dolaşmak yerine kayığınız:.
biı denizden ötekine İ aşırabil irsin iz.
İİİ Vl. YYıın ortalarında Persleı Anadolutyu siJ.indir gibi
ezeıek yaklaşırken KnidosılyJ.aı1 kıstağın iki yakasını biıteştj
rerek Datça yarımadasını ada haline getiımek istemişler. Ne var
kii işçiler çalı.şırken aıçlayan taşlar her yeılerini, Bn çok ta
yüzIeıini yaralaınaya başlaınış. Eaşvurulan Apo11on k6hinix şu kg
hanette bulunmuş:
J 
n Kazmay].n, kesmeyin kıstağıı
t Zeus yarımadayı, kendisi ada yapaıdı
\ leg." öyle is te seyd i. n
Bunun üzeıine vazgeçmiş Knidos ılular yaıımadayı bölmekten
ve kent Persleıin el ine
nY a!].madalar].n en
ge çıiıiş1 ğ
için kuıulmuş Knidos. Z6ten Aşk ve Güze].lik Tanrıças]. Afrodit'
in, Datça ile Kıbı:.s aıasında, Akdenizı in ak köpükleıinden doğ-
ciuğu kabul ediliı.
Enceleıi, Datça İskelesi yakınınd6, Dalacakı ta imiş kent.
İğ 360ılaıda kentin, yaıımadanın batı ucunda, Tekiı Burnunda 5ıg
ıtllaııııeskisinden g6ıkemli olarak yeniden kurulduğunu bitiyo-
ruz. Yeni Knidos, ilkçağın en güzel ve en bayındıı kentlerinden
biıiydi. Akdenizıde (ticari.) ve Egeıde (askeı1) biıer 1imanı vag
dı. Limanların aüzı zrilc ir].erl e kapatıJ.ıyoı; tehlike anında biı1imandaki gemiler, l kanalila4öteki 1imana geçebiliyordu. Caddeleri,
biıi gidiş, biri geliş olmak üzere ikişeı |6tlıydı. Akıopolistin
taçlandııdığı zaıif ve sağlam suılaıIa çevriJ,i olan kent, yararc1
kentçiliğin babası HiletoeIlu Hippodamoerun plgnJ.na göıe kuıulouE
tu. Biıbiıleıini dikleıneEine kesen caddelerin oluştuıduğu bloklar
tapınak, tiyatro, ev ve başka yapılaıla süslüydü.
Knidoaltaki yapıiarın en ünlüsü Afıodit Tapınağıydı. Kentin
batısında, daiıesel planlı olan tapınağın aeı1 ünü, içinde bulu-
,/v
Yedi Adalar l dan
kuluçka yeıidiı.
uze ı uzerKN 
tDosinde, tanııçafaıın en gü zel in
MY /5
nanı bütüş çağlaıın en büyük hey keJ. tıaşlarından pıaksitelesl in
başyapıtı Knidos Afıoditi heykelinden kaynakl2nlyordu. ıSanat
tarihini süs].e enn ve ninsan 1 m he kelfeıin en güzelin
sayılan bu çıplak heykeli göımek için, z6manın dünyasının dört kö_
şesinden her yıl on binleıce insan Knidogıa akın ederdi. 6ylesine
oIağanüstü güzel ve üntüymüŞ ki bu yontu; a6zde, biı gün Afıodit,
onu gEımeye gelmiş. G6rünca de:
-H ret a siteles beni ne z oİmuştebuhe ke-
l:ıg_:ıeıtp,Jg? demektan kendini a1amamış.
Bu heykel yok şimdi! Bitynia Kra]-ı Nikomedesl in, karşılığında
Knidosrun türn borçlaıını,6demeyi öneıdiğiş önerisi kabuI g6ımeyin-
ce, Knidosıa sefer düzenlediği bu başyapıt, bir söylentiye göre
Bizans ı ta, Losus saray].nda yanm].9...
Unlü Demeter heykeli de yok. Bereket tanııç asının i üz üntü
en iy i anJ. a tan'ı heykelini, geçen YYıın oıtalarında Knidosıta ka-
z:.1aı yapan Ehaıles Newton British Museumia götürmüş.
Knidos, 1969-1977 yaz aylar].nda, ABDıli Profesör lris Corne-
1ia Love taraf:.ndan kazıldı. ÇıkaııIan taşınabilir aıkeoJ.ojik bu-
luntular Bodrum liüzesine götüıüldü. Adı tarihsel yapıt kaçakçılığı
ve başka dedikodulaıa kaıışan LoveIa artJ.k kazı izni verilmiyor.
Dünyanın yedi Harikagf.ndan İskenderiye Fenerini yapan lmimaı
Sostratosı un, ilkçağın büyük astıonoıni bilgini Eudoksostun bayın-
dır kenti Knidos bugün, D6tçardan sonıaki 40 kmılik yolu zoı aşı-
1an, dolay:.sıyla mavi yoJ_cular dışında az lkişinin uğrayabildiği
bir antik cennet.
Knidosı tan sonra Palamut Bükü, l4esudiye, Domuz Çukuru gibi
koylar kıyı].anaıak, tluğla ının en küçük ama en sevimli ilçe]erin-
den D6tçaIda noktalanJ-! mavi yolculuğun biıincisi...
- oXo-
REsİü,ıALTLARı: 1)
Bahaı meltemleri diyarı, ebedi maviler cenneti Eodrum.
2'
Kaygıseki doıuğundan Gökova Köıfezine meıhaba!
3)
nGökovalnın yüreğin Kedrai (Sediı) Adası.
4']
Gökova Köıfesindeki büyüieyici koylardan Lön9öz.
5)
ve işte, ryarımadaların en güzeli üzerinde, tanrıçaların en güzg
1in Afıodit için kurulmuş Knidosrun AkıopolisIten görünüşü.
P
-


Undetermined

Bodrum'dan Knidos'a mavi yolculuk

lfEs.s. Mİdüü: üriı 
^h.ı 
a
:oğdiııit& 
^lE.r 
KoİıLı a
4trHYGatikEq,ı
;ü,ğ a lrdtE: 6d.. Çtı O Bilgi-
9ı.0: rrd İıd a Bi]sr!ı},ğ si.r.6:
{üİ,ü q..asd$ Fd..KEı
MıDYA c: a Yöğin Kuıtfu
Bsşİl6! _ Gt*l M6diı!: GtDh
E.d. a K@rdiDı6İ: ıA.
ı@ıOcfflMİ(füYıfu:
s.rdıÇ.t. T.İ 5l4 ü' 53 _
5B 95 m - 5l3 Et 50{l,F& 5l38a63
B,.ııüğı Y.. Gır.i. Es! T6i.|cİi AlmVEMİn
Kordon'u SİT
alanıilan eden
kararadestek
lzİih (cınhurtycr
Ege Büİoiü) - Koıdon'u
bütünüyIe SfT alanı ilan
eden lzmir l Nolu Koru-
ma Kuııılu'na demolra-
tik kide örgüleri, meslek
odalın, hııhüçıı ııe çcv-
ıecilerd€n gelcn dğtck
büyiıt<en, KüItir Baian-
lığ, kuul üyelerini gĞ
ıeııdcn almaya bıaıtan-
yor. Bu aıada baieılığn
bashstyla lzrnir l Nolu
Kuruı Mrüdürlüğü .l^ğ-
nıru yapılan SlT kararla-
nnın gçeısiz olduğunu
bildiıtn yaayı ilğli ku_
nürylragondğEJEbaş-
ladı.
Lnlrelııtrsbled Ög_
ıetim Eltmmlrı DefDş
ğ dzÜNlDER) B,rk ",Prof. Dr. Eınzı Bofu(
Izmir l Nolu KorııoaXıı-
rıılu'nım C'ııııhuiyetAla-
m-Alsancak Liınan arası-
n stT ilan edcn kaıaıııı
"ülıdedeğr'olaıak ni-
teteıdirdi. Prof Bü!ıü, hü
nılııD, Koak'ıbihsel srl
AIanı ilc l{oıdm plu üze-
rinc alöğ taıutaıa ilişk;n
şı görİ§lerc yer v€ıdi:
"EğfuEhfu
hr Ulunl Kurtıtuş §ıvı_
Fzn bıdıöğ lt Htt!
ğıtıbüı.laİr'İntgı
ile bıdını Kurş §ç
ı{Fz,9Eyiil l gL
ffi İlkııniıı ğfola fr1_
Pcf}.İdcfln dcrfu. .lLtdHlbnı.rEİifu,
2t6lrı*KıifrtĞIül
ıt vııtılılınnr korumı
Yıııı'ım 6ı mırıt.dnln
'd' 6lınndı'Milli tari-
himi,,Lki önğııığri s€b€-
biyle zanan kavraıu ve
tesci! söz konusu otınat-
saı Milli Mücadele ve
Tft tiye c\mhuıilcti'nin
kııruluşıında büyü olay-
lan sahne olınuş biıalaı
ve t€spit edil€cek .l.nlrr
ile Murııfr lGoıt AE
tğık tanfiıün kultanıl-
mışwleı'Loıumıp
rdditıınmızldbfovr-
İrlünohİıı(rqithılfu
fu. Eu 1qı göıc, nFfulıİdıtıPElüfo
ıaıİünindcFreJı
tıa.xırobsııg>
affiğ aııtıır+
şı tıtrtlöü }ıpon Dddn-
hro krınnıı rt gde
cd.kırıHıİı ıldıİfuı"
E,tırihb hchhryo&
ıinıo,ı,r yışıtbır üı
imıdııbirryuffi
ohırür:
Kü.|tü. BaL,nhğ'ün,
SİT Laıaı,|aırn alın İair
l Noıu ıfurul üyğlcriDd.n
kendi ıtadıHanıı göıtv-
den almaya hazırlanöğt
oğrnildi. Batalığın, l@
di aİ".llğ .üç üyed€n (Prof-
Dr Numın Thıı, Doç.
Dr.BddrDdwffi
Çopıııtğu)birini birbaş-
ka kurulda görwlcnda-
meyi planlad!ğ, bu üJ.ç-
nin yeriıe ise eski iıyeler-
den C.-"ış.-'u*"-
cağ duyuınu alııdı.
Bu arada auıluahıİ'
yapıldığ gerekçesiyb İz_
mir l Nolu Kuıu| Müdiiı-
lüğu'ne biı yaa göndcıe-
rek SlT kararlannm dağ-
umınm öıüırıılıııasın is.
Ern KüItfoBakmlığ'm
baskısıyla kurııl müdih_
lüğnı, da$hnnı yaphğı
karadann 'gcçtıı&' ol-
öığuyönİndc pni birya-
ayı ilgili kuulü§laa göı..
&rdi.
Çğ/ıE lraıEkfii Avuİd_
lan'ndan S€oDÖrry, Da-
nşay karan ile kesiıleşcn
"KıEfulr4 strqDD b.r.
ğıp bltrlğı yer' kıvn-
mının artt tartışlmama-
sınr istedi.


Kordon'u SİT alanı ilan eden karara destek

Azrak, A. Ülkü

Siyanür liçi yöntemiyle altın üretimi konusundaki danıştay kararları ve idarenin bu kararların uygulanmasına karşı direnme anlamına gelen davranışı hakkında görüş

Haritalar

İnciraltı turizm merkezi resmi gazete ilanları

Not a member yet

Gökovalı: Mavi yolculuk bir yaşama biçimidir

Yeryüzü cenneti Gökova cehenneme çevrilmek isteniyor

Turizm uzman ve yazarı Şadan Gökovalı ile görüşme: Santral cennette kurulur diye kural olmasa gerek

Gökovalı: Mavi yolculuk bir yaşama biçimidir

Gazete küpürleri

Bodrum'dan Knidos'a mavi yolculuk

Kordon'u SİT alanı ilan eden karara destek

Siyanür liçi yöntemiyle altın üretimi konusundaki danıştay kararları ve idarenin bu kararların uygulanmasına karşı direnme anlamına gelen davranışı hakkında görüş

Haritalar

İnciraltı turizm merkezi resmi gazete ilanları

737

19,242