The research project for cholangiocarcinoma risk factor by development liver fluke free fermented fish production

ได้ทุนอุดหนุนการวิจัยจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ปีงบประมาณ พ.ศ. 255

การติดตามแอคทิวิทีของเอนไซม์บางชนิดในกระบวนการทำน้ำหมักชีวภาพ

Detection of Some Enzyme Activities in Bio-Fermented Extracts   Chaiwat Wongsawetsila, Wichitpol Meekaew, Chalermporn Sermmatiwong, Nattapol Kantapab, Suchada Toonkanakorn, Putawan Saenjai-i, Supaporn Sirisopana, Somkiat Phornphisutthimas and Surasak Laloknamรับบทความ: 10 พฤษภาคม 2554; ยอมรับตีพิมพ์: 13 กรกฎาคม 2554DOI: http://doi.org/10.14456/jstel.2011.11 บทคัดย่อการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อติดตามกิจกรรมของเอนไซม์ในกระบวนการทำน้ำหมักชีวภาพ โดยใช้สูตรน้ำหมักจำนวน 4 สูตร ซึ่งมีอัตราส่วนดังนี้ สูตร F1 (ข้าวสุก : กากน้ำตาล = 3:1) F2 (ผัก : กากน้ำตาล = 3:1) F3 (เนื้อหมู : กากน้ำตาล = 3:1) และ F4 (ข้าวสุก : ผัก : เนื้อหมู : กากน้ำตาล = 3:3:3:1) โดยติดตามกิจกรรมของเอนไซม์อะไมเลส เซลลูเลส โพรทิเอส และไลเปส ทุก ๆ วัน เป็นระยะเวลา 3 เดือน พบว่า สูตรอาหารทุกสูตรให้กิจกรรมเอนไซม์ทุกชนิดตั้งแต่วันแรกของการทำน้ำหมักชีวภาพ โดยสูตร F1 ให้กิจกรรมเอนไซม์อะไมเลสสูงสุดในวันที่ 3 รองลงมาคือ เซลลูเลส โพรทิเอส และไลเปส ตามลำดับ สูตร F2 ให้กิจกรรมเอนไซม์เซลลูเลสสูงสุดในวันที่ 3 ตาม รองลงมาคือ อะไมเลส โพรทิเอส และไลเปส ตามลำดับ สูตร F3 ให้กิจกรรมเอนไซม์โพรทิเอสสูงสุดในวันที่ 3 รองลงมาคือ ไลเปส เซลลูเลส และอะไมเลส ตามลำดับ สูตร F4 ให้กิจกรรมเอนไซม์ไลเปสสูงสุดในวันที่ 3 รองลงมาคือ โพรทิเอส อะไมเลส และเซลลูเลส ตามลำดับ เมื่อเวลาผ่านไป 1 เดือน ไม่พบกิจกรรมของเอนไซม์ทุกชนิด จากการติดตามปริมาณแบคทีเรียทั้งหมดในน้ำหมักสูตรต่าง ๆ ทุกสัปดาห์เป็นระยะเวลา  3 เดือน พบว่า น้ำหมักชีวภาพทุกสูตรอาหารมีจำนวนแบคทีเรียสูงสุดในสัปดาห์ที่ 2 โดยมีปริมาณประมาณ 104–1010 cfu/mL จำนวนแบคทีเรียคงที่ประมาณ 6 สัปดาห์และลดลงเป็นครึ่งหนึ่งที่สัปดาห์ที่ 10 จากการศึกษานี้อธิบายได้ว่า ในกระบวนการทำน้ำหมักชีวภาพพบกิจกรรมของเอนไซม์ อะไมเลส เซลลูเลส โพรทิเอส และไลเปส ซึ่งอาจมาจากสารเมแทบอไลต์ทุติยภูมิของจุลินทรีย์ที่สร้างออกมาในระหว่างการหมักคำสำคัญ: อะไมเลส เซลลูเลส โพรทิเอส ไลเปส น้ำหมักชีวภาพ Abstract This research aimed to detect the enzyme activity during fermentation process of four bio-extracts, which were different ingredient ratios as follows: F1 (cooked rice: molasses = 3:1), F2 (vegetables: molasses = 3:1), F3 (pork: molasses = 3:1), and F4 (cooked rice: vegetables: pork: molasses = 3:3:3:1).  The activities of amylase, cellulase, protease and lipase were investigated and analysed each day for three months.  The result showed that all enzyme activities were found in all fermented bio-extracts at first-day fermentation.  After 3-day fermentation, the F1 gave the highest amylase activity following cellulase, protease and lipase activities, respectively; the F2 gave the highest cellulase activity following amylase, protease and lipase activities, respectively; the F3 gave the highest protease activity following lipase, cellulase and amylase activities, respectively; the F4 gave the highest lipase activity following protease, amylase and cellulase activities, respectively.  All enzyme activities were not determined after 1-month fermentation.  In addition, the total bacterial amounts in all fermented bio-extracts were investigated each week for 3 months.  All fermented bio-extracts had the largest number of bacteria in a range of 104–1010 cfu/mL after 2-week fermentation.  The bacterial amounts were not changed at 6-week fermentation, and then reduced to a half after 10 weeks.  The results revealed that the amylase, cellulase, protease and lipase activities found in all fermentation process may be the secondary metabolites produced from bacteria during the fermentation process.Keywords: Amylase, Cellulase, Protease, Lipase, Bio-extrac

Sickness-Management of Maniq, Pa Bon District, Phatthalung Province

วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (การจัดการระบบสุขภาพ), 2566The purpose of this qualitative research was to describe the management of sickness among the Maniq living in Pa Bon District, Phatthalung Province. There were 30 key informants, consisting of 9 Maniq people and 21 people involved in assisting the Maniq, selected by a purposive sampling method. Data were collected by semi-structured in-depth interviews together with non-participatory observation and field notes. Data were analyzed by content analysis. The findings revealed 3 characteristics of the symptoms and the management of the Maniq’ sickness. 1. The sickness managed by traditional wisdom: These include minor sickness that occur often and can be managed by the Maniq themselves. H erbal medicines, various parts of animals, salt and ashes are used for treatment. Laying near the fire is also another treatment option used by the Maniq. They also buy medicine themselves. Spells are also used with herbs, or spells are used alone for treatment. In addition to the management of physical sickness, the Maniq have also managed their psychological symptoms through consultation, singing and playing the musical instruments made by themselves for relaxation. Assistance and support in accordance with the Maniq’s way of life should be provided. 2. The sickness managed primarily by the Maniq and the modern health system: The Maniq usually treat these sickness by the wisdom passed down from their ancestors, such as using herbal medicines, various parts of animals and magic spells for about 2-3 days. If the symptoms are not improved, the patients will be taken to Tambon Health Promoting Hospital or hospital. Assistance should be provided for the prevention and management of sickness. 3. The sickness managed entirely by the modern health system: The Maniq have no experiences and knowledge passed down from their ancestors for treating these sickness. They usually use herbal medicines for primary treatment for 3-7 days. If the patients are at risk of disabilities and death, the community leaders will take them to the hospital to receive treatment with modern medicine. The support meeting the Maniq’s needs when they are sick should be provided. Moreover, they should be supported with the things they lack according to their way of life. Also, their lifestyles must not be changed much, just to adapt to survive. This study is beneficial to the policymakers and the stakeholders in developing, promoting, supporting and assisting the Maniq’s sickness management systematically in line with their lifestyles and needs on the basis of human dignity and equality.การศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อบรรยายการจัดการเมื่อเจ็บป่วย ของชาวมานิ อำเภอป่าบอน จังหวัดพัทลุง ผู้ให้ข้อมูล จำนวน 30 คน ประกอบด้วยกลุ่มมานิทับป่า บอน จำนวน 9 คน และกลุ่มผู้เกี่ยวข้องในการให้การช่วยเหลือมานิ จำนวน 21 คน คัดเลือกแบบ เฉพาะเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกแบบกึ่งโครงสร้าง ร่วมกับการสังเกต แบบไม่มีส่วนร่วม และการบันทึกภาคสนาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า อาการและการจัดการเมื่อเจ็บป่วยของมานิ มี 3 ลักษณะ ดังนี้ 1. การจัดการการเจ็บป่วยที่มานิใช้ภูมิปัญญาดั้งเดิม เป็นอาการเจ็บป่วยเล็กน้อยที่ เกิดขึ้นบ่อยสามารถจัดการเองได้ โดยการใช้ยาสมุนไพร การนำส่วนต่าง ๆ ของสัตว์มารักษา การทา เกลือ การทาขี้เถ้า การนอนผิงไฟ การซื้อยากินเอง การใช้คาถาควบคู่กับการใช้สมุนไพร หรือการใช้ คาถาเพียงอย่างเดียว นอกจากการจัดการอาการเจ็บป่วยทางร่างกายแล้ว มานิสามารถจัดการอาการ ทางจิตใจด้วยการปรึกษาหารือกัน การร้องเพลงและเล่นเครื่องดนตรีที่ทำขึ้นเอง มีเสียงทำนอง สนุกสนาน เพื่อผ่อนคลาย ควรมีการช่วยเหลือส่งเสริมสนับสนุนให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตของมานิ 2. การจัดการการเจ็บป่วยที่มานิจัดการได้เบื้องต้นและพึ่งพาระบบสุขภาพแผน ปัจจุบัน เป็นอาการเจ็บป่วยที่มานิรักษาโดยใช้ภูมิปัญญาที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษด้วย การใช้ยาสมุนไพร การนำส่วนต่าง ๆ ของสัตว์มารักษา และการใช้คาถา รักษาประมาณ 2-3 วัน หาก อาการไม่ดีขึ้น ผู้นำกลุ่มหรือผู้ให้การช่วยเหลือจะนำผู้ป่วยมารักษาที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล หรือโรงพยาบาล ควรมีการช่วยเหลือในการจัดการเพื่อป้องกันการเจ็บป่วยและจัดการเมื่อเจ็บป่วย 3. การจัดการการเจ็บป่วยที่มานิต้องพึ่งพาระบบสุขภาพแผนปัจจุบันทั้งหมด เป็น อาการที่มานิไม่มีประสบการณ์ความรู้ที่ถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ มานิใช้ยาสมุนไพรรักษาเบื้องต้น ก่อน 3-7 วัน ลักษณะอาการมีความเสี่ยงต่อความพิการและเสียชีวิต ผู้นำกลุ่มหรือผู้ให้การช่วยเหลือ จะนำผู้ป่วยมารักษากับแพทย์แผนปัจจุบันที่โรงพยาบาล ควรมีการช่วยเหลือที่ตอบสนองความ ต้องการเมื่อเจ็บป่วยของมานิ ส่งเสริมในส่วนที่ขาดให้เป็นไปตามวิถีชีวิตของเขาไม่ให้เปลี่ยนแปลงมาก แต่ต้องปรับตัวเพื่อความอยู่รอด การศึกษาครั้งนี้เป็นประโยชน์ต่อผู้กำหนดนโยบายและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการ พัฒนา ส่งเสริม สนับสนุนและช่วยเหลือการจัดการเมื่อเจ็บป่วยของมานิที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตและ ความต้องการของมานิอย่างเป็นระบบบนพื้นฐานศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ที่เท่าเทียมกั