WSTĘP. Nasilenie apoptozy indukowane za pośrednictwem
układu receptora błonowego Fas i jego liganda
FasL jest jednym z czynników sprawczych
powikłań o typie makroangiopatii. Cząsteczka rozpuszczalnego
receptora Fas (sFas, soluble Fas) spełnia
rolę czynnika antyapoptotycznego. U chorych na
cukrzycę nasilenie apoptozy zachodzące w obrębie
blaszki miażdżycowej jest w znacznym stopniu uwarunkowane
stopniem wyrównania metabolicznego
cukrzycy. Wyniki badań epidemiologicznych przeprowadzonych
w ciągu ostatnich lat jednoznacznie
wykazały, że w rozwoju choroby niedokrwiennej
serca (powikłania o charakterze makroangiopatii)
wiodącą rolę odgrywa poposiłkowa, a więc ostra,
hiperglikemia. Celem przeprowadzonych badań było
wyjaśnienie, czy stopień wyrównania metabolicznego
cukrzycy, a zwłaszcza epizody ostrej hiperglikemii
determinują ekspresję inhibitora apoptozy sFas.
MATERIAŁ I METODY. W badaniu wzięło udział
29 chorych na cukrzycę typu 2 z towarzyszącą chorobą
niedokrwienną serca, 10 pacjentów z chorobą
niedokrwienną serca oraz 10 zdrowych ochotników.
Pod uwagę wzięto stężenie sFas w surowicy w powiązaniu
ze standardowo stosowanymi parametrami
kontroli metabolicznej cukrzycy (glikemią na
czczo, HbA1c, stężeniami cholesterolu całkowitego,
frakcji HDL i LDL oraz triglicerydów w surowicy). Wyznacznikiem
ostrej hiperglikemii było stężenie
1,5-anhydro-D-glucitolu w osoczu.
WYNIKI. Wykazano, że stężenie sFas w grupie chorych
na cukrzycę typu 2 jest wyższe niż w grupie
pacjentów z chorobą niedokrwienną serca oraz
u osób zdrowych. Stężenie sFas w surowicy chorych
na cukrzycę typu 2 wykazywało związek wyłącznie
ze stężeniem 1,5-anhydro-D-glucitolu w osoczu.
WNIOSKI. Epizody ostrej hiperglikemii, w przeciwieństwie
do hiperglikemii przewlekłej, wpływają na
zmniejszenie ekspresji czynnika antyapoptotycznego
sFas w u chorych na cukrzycę typu 2.INTRODUCTION. Apoptosis occuring via Fas/FasL interaction
is one from the reasons of macroangiopathy.
The soluble receptor Fas (sFas) is thought to be
an inhibitor of apoptosis. In type 2 diabetic patients
apoptosis is determined by the level of metabolic
compensation. The epidemiological studies from last
few years revealed that postprandial, so acute, hyperglycemia
plays the dominant role in coronary
heart disease development. We aimed to evaluate if
metabolic control and acute hyperglycemic episodes
especially, can influence sFas serum level.
MATERIAL AND METHODS. The total of 49 persons
were examined, including 29 type 2 diabetic patients
with concomitant coronary heart disease, 10 patients
with coronary heart disease only and 10 healthy
persons. The plasma level of 1.5-anhydro-D-glucitol
was estimated as the marker of acute hyperglycemia.
The serum sFas levels were measured together
with routine metabolic parameters (fasting glycemia,
HbA1c, total cholesterol and HDL, and LDL cholesterol
fractions levels, triglyceride serum concentration).
RESULTS. The sFas serum level was significantly higher
in patients with diabetes type 2 than in patients
with coronary heart disease only and higher
than sFas level in controls. The sFas serum concentration
in type 2 diabetic patients was correlated
only with 1.5-anhydro-D-glucitol concentration.
CONCLUSION. The short-term hyperglycemic episodes,
in opposition to chronic hyperglycemia, are related
to lower expression of antiapoptotic factor sFas
