Bu makalenin amacı İstanbul metropoliten alanında bulunan tekstil sanayilerinin kuruluş yeri belirleyicilerinin önem derecesini ve bunlar arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Tekstil firmaları için en önemli ve en yoğun yerleşilen alanlar olarak Merter, Şişli, Topkapı ve Yenibosna semtleri bulunmuştur. Kuruluş yeri belirleyicilerinin analizi için veriler 180 firmadan karşılıklı anket yoluyla toplanmıştır. İstatistiksel yöntem olarak kullanılan regresyon analizi hem ölçülebilir yerseçim değişkenlerinin ilişkisini, hem de bu ilişkinin kuvvet derecesini ortaya koyuyor. Analiz sonucunda şu belirleyiciler arasında güçlü ilişki bulunmuştur: yıllık üretim ile yıllık satış, yıllık üretim ile hammadde ve ara ürün sağlayıcı firmalar, yıllık üretim ile fabrika arsa büyüklüğü, işçi sayısı ile fabrika arsa büyüklüğü, yıllık üretim ile işçi sayısı. Ölçülemeyen değişkenlerin analizi için ki kare istatiktiksel yöntemi uygulanmıştır. Bu analiz sonunda öne çıkan değişkenler arası bağımlılıklar şu gruplardadır: teknolojik seviye ile yıllık üretim, finansal kuruluşlar ile yıllık satış ve müşteri uzaklıkları. Anahtar Kelimeler: Sanayi yer seçimi, kuruluş yeri belirleyicileri, sanayi planlaması, tekstil sanayi. The objective of this paper is to explore the significance and relations of location determinants for textile industries which are located within the Istanbul metropolitan area. The data gathered for the analysis of location determinants belong to the 180 surveyed firms. The survey questionnaire is settled up over four major groups: first group is related to the changes of the firm characteristics, second group concentrated on the accessibility, market potential and competition between firms, third group covered labor; fourth group questions concentrated on the degree of disturbance of the textile manufacturing on urban environment. It has been explored that the most important and densely settled districts of the textile firms are as follows: Merter, Şişli, Topkapı, and Yenibosna. Regression method is used to explore both the relations between the quantifiable location determinants and their degree of dependency. As outcomes of the analysis we were able to explore several strong relations among determinants. These relations exist among annual production with annual sales, annual production with supplier firms, annual production with the occupied area by the firm, employee’s size with the occupied area and annual production with employees. For non quantifiable or nominal scale variables, the chi square test is used. The determinants taken as variables are the following: high and low level of technology, far and near locations either for financial institutions or for customers. After the calculation the salient relations between the variables were among the level of technology and annual production, financial institutions and annual sales/location of customers. Keywords: Industrial location, location determinants, industrial planning, textile industry
