Twaranowicz, Halina

Białorutenistyka Białostocka

Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku (University of Bialystok Repository)

536 РЭЦЭНЗII I АНАТАЦЫIАНАТАЦЫIIrena Matus, Schyłek unii i proces restytucji prawosławia w obwodzie biało-stockim w latach 30. XIX wieku, Białystok 2013, ss. 630У грунтоуным, унiкальным даследаваннi гiсторыка i этнолага I. Матусупершыню падрабязна разгледжаны працэс рэстытуцыi праваслауя на Бе-ласточчыне у акрэслены перыяд. Усведамляючы шматпланавасць гэтага са-цыяльна-гiстарычнага феномену, аутар свядома дыстанцыруецца ад звязаныхз iм праблем рэлiгiйнай цi этнiчнай самаiдэнтыфiкацыi, уваходжання у спра-вы палiтычныя. Мэтаю працы з’яуляецца усебаковы аналiз менавiта канкрэт-нага вымярэння гэтай з’явы, што дасягаецца I. Матус дзякуючы звароту даразнастайнага архiунага матэрыялу з бiблiятэк Пецярбурга, Гродна, Люблi-на i найперш Вiльнi. Па сутнасцi, у навуковы ужытак уведзены цэлы корпусдакументау, сведчанняу па дадзенай праблеме, што адкрывае новыя перспек-тывы як для удакладнення, так i для далейшага канцэптуальнага асэнсаванняактуальных аднак да гэтага часу пытанняу. Праблемна-храналагiчны спосабарганiзацыi манаграфii садзейнiчае стварэнню сапрауды аб’ектыунай карцiныпадзей, а адначасова i iх аутарскай iнтэрпрэтацыi, выверанай глыбокай да-сведчанасцю, кампетэнтнасцю аутара. Вартасцю кнiгi з’яуляецца таксама раз-настайны дадатковы матэрыял, як, напрыклад, слоунiк важнейшых тэрмiнау.Беларуска-польскi слоунiк. Пад рэд. Т. Хыляк-Шрэдар, Я. Глушкоускай-Бабiцкай, Т. Ясiньскай-Сохi, Варшава 2012, сс. 826З’яуленне гэтага выдання, плe¨ну шматгадовай працы Кафедры беларусi-стыкi Варшаускага унiверсiтэта, стала сапрауднай падзеяй для усiх тых, хтозацiкаулены польска-беларускiмi узаемасувязямi, узаемадачыненнямi у розныхкультурна-сацыяльных сферах. Трэба падкрэслiць,што падзеяй доугачаканай,бо беларуска-польскiя слоунiкi, выдадзеныя да гэтага часу, альбо ужо сталiрарытэтам, альбо прызначаюцца для вузкага кола карыстальнiкау. Слоунiкзмяшчае звыш 40 тысяч рэестравых слоу i ахоплiвае асноуны лексiчны складсучаснай беларускай мовы, а таксама пэуную колькасць размоуных, рэдкiх,устарэлых i спецыяльных слоу з розных галiн навукi, мастацтва i тэхнiкi.Апрача гэтага, слоунiкавыя артыкулы змяшчаюць устойлiвыя тэрмiнала-гiчныя спалучэннi i фразеалагiзмы (с. 11). Значнае месца займае у слоунiкуменавiта сучасная лексiка. Вывераныя слоунiкавыя артыкулы раскрываюцьбагаты лексiчны фонд беларускай i польскай моу.Ала Петрушкевiч, Наталля Арсеннева: Шлях да Беларусi. Манаграфiя,Мiнск 2013, сс. 180Упершыню пабачыла свет кнiга, цалкам прысвечаная асэнсаванню твор-часцi Н. Арсенневай. Праца напiсана пераважна у эсэiстычным ключы. ПершыРЭЦЭНЗII I АНАТАЦЫI 537раздзел “Наталля Арсеннева у кантэксце часу i па-за iм” складаецца з дзевя-цi артыкулау, у якiх даецца кароткi агляд лiтаратуры беларускага замежжа;аутар задумваецца над “загадкай” захаплення Н. Арсенневай, рускай па на-раджэннi, беларускай стыхiяй, беларускiм словам, а таксама засяроджваеццана пытаннях песеннага ладу паэзii Н. Арсенневай, прасторы i часу, бiблейскiхматывах у яе паэзii, колеравай палiтры лiрыкi, эпiтэту i яго ролi у зборнiкувершау “Пад сiнiм небам”, робiць цiкавую спробу рэканструкцыi унутранагажыцця паэтэсы як жанчыны. У артыкулах другога раздзела “Творчасць На-таллi Арсенневай у айчынным лiтаратурным кантэксце” звяртаецца увагана ролю у творчасцi Н. Арсенневай Максiма Багдановiча, на жыццe¨ва-твор-чыя тыпалагiчныя сувязi памiж Н. Арсенневай i Ларысай Генiюш, на шляхiу паэзiю Н. Арсенневай i Максiма Танка, парауноуваецца паэзiя ваннага ча-су Н. Арсенневай i Аркадзя Куляшова: урэшце разглядаецца iнтэрпрэтацыятворчасцi паэтэсы Уладзiмiрам Калеснiкам. У Дадатку падаецца “Жыццe¨выi творчы лe¨с Наталлi Арсенневай”.Анна Саковiч, Беларуская лiтаратура Польшчы. Стылiстычна-жанра-выя асаблiвасцi прозы “белавежцау”, Беласток 2012, сс. 183У манаграфii А. Саковiч упершыню зроблена спроба сiстэматызаванагааналiзу празаiчнага наробку сяброу Беларускага лiтаратурнага аб’яднання“Белавежа”. Развагам над стылiстычна-жанравымi асаблiвасцямi прозы “Бе-лавежы” папярэднiчае сцiслы уступ, у якiм абгрунтоуваецца думка, што лi-таратура беларускiх пiсьменнiкау Польшчы уяуляе сабой арганiчную часткубеларускага прыгожага пiсьменства. Асобныя раздзелы прысвечаны iнтэрпрэ-тацыi аутабiяграфiчнай (Г. Валкавыцкi, Я. Жамойцiн, В. Петручук, Я. Чык-вiн), гiстарычнай (М. Гайдук, С. Яновiч) прозы, а таксама прозы “новагапакалення” (М. Андрасюк, М. Лукша). Творчасць “белавежцау” разглядаец-ца у кантэкце агульных тэндэнцый развiцця беларускай лiтаратуры мiнулагастагоддзя, а таксама звяртаецца увага на мастацка-эстэтычныя моманты, ха-рактэрныя менавiта для польска-беларускага памежжа.Галiна ТварановiчБеласток

Анна Саковiч, Беларуская лiтаратура Польшчы. Стылiстычна-жанравыя асаблiвасцi прозы “белавежцаў”, Беласток 2012, сс. 183

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku (University of Bialystok Repository)